Joaɓ lai David
1 Ge faara nyi Joaɓ: Goŋ tǝ yeyee a swaa ɓǝ Absolon. 2 Swah ma com moo za mo joŋni, so ciŋ ɓǝ swaa wo za daŋ. Mor com ah za laa goŋ tǝ swaa ɓǝ nan ahe. 3 Com ah za gera yaŋ pǝ muŋ tǝgbana za mai mo ɗuura zah sal ɓe swãa moo ren ra. 4 Goŋ jǝŋ fan tǝtǝlli, so lai yee pǝ'manne: Na ɓe Absolon, Absolon na ɓe, na ɓe!
5 Joaɓ dan ge wo goŋ ɓǝr yaŋ, faa nyi ko: Tǝ'nah mo joŋ swãa re za yeɓ ɓo mai mo ǝ̃ǝra cee ɓo ne mǝ wee ɓo mawǝǝ ne maŋwǝǝ tǝkine mǝ ŋwǝǝ ɓo ne mǝǝ byak ɓo daŋ. 6 Amo mo tǝ 'yah za mai mo syiŋra mo ɓo, mo so syiŋ za mai mo tǝ 'yahra mo. Tǝ'nah mo joŋ zaluu ɓo ne za yeɓ ɓo tǝgbana ara ye ka fan ki pel ɓo ya. Mor me tǝ ɓe, tǝ'nah kǝnah Absolon mo no sǝŋ ɓe, ka ru daŋ ru yee wuk ma nyẽeko, mai a yea pǝ'nyah wo ɓo. 7 Me pǝǝ mo, mo pǝ̃ǝ na ge, mo ge faa ɓǝ wuu zahzyil nyi za yeɓ ɓo ra ne ko. Mor me tǝ faa nyi mo pǝ tǝɗii Dǝɓlii, mo zyii pǝ̃ǝ gan a ɓe, koo mo ka lwaa dǝɓ vaŋno kaa ne mo ne suŋ mai ya. Bone ah a ga yea tǝ ɓo pǝ'man kal bone daŋ mo tǝŋ gin tǝ ɓo daga laŋ ɓo ŋhaa tǝ'nahko. 8 Goŋ ur pǝ̃ǝ ge kaa zahɓelle. Ge faara ɓǝ ah nyi za daŋ: Goŋ kaa ɓo zahɓelle. So za daŋ taira ge pel goŋe.
David pii soo ge yaŋ Jerusalem
Amma za Israel daŋ ɗuura kalle, zune daŋ kal ge fah yaŋ ahe. 9 Ne cok ah ban Israel daŋ ara ne bal kǝsyil ki. A faara: Goŋ David yee wǝǝ na jol za syiŋ mana, ako yee ǝ̃ǝ na jol Filistien ta, so zǝzǝ̃ǝ ɗuu gal Absolon gin pǝ sǝr nyẽe kal ɓo. 10 So Absolon mai na syee nǝm tǝl ah kan goŋ ne kŋ laŋ wǝ zah sal ɓe ta, ko mor fẽe we faa ɓǝ jin gin yaŋ ne goŋ ya ne?
11 Goŋ David pepee faa nyi Sadok ne Abiatar za joŋzahsyiŋrĩ: We faa nyi zaluu Yuda sye: We ciŋ za fahfal ɓo ne ɓǝ jin gin yaŋ ne goŋ mor fẽene? Mor ɓǝ mai moo faara kǝsyil za Israel daŋ goŋ laa ɓǝ ahe. 12 Awe ye wee pa ɓe, awe ye nǝǝ suu ɓe, so mor fẽe we ciŋ za fahfal ɓo ne ɓǝ jin gin ne goŋ ne? 13 We faa nyi Amasa sye: Amo ye ka nǝǝ suu ɓe ya ne? Me ka ga ɓaŋ mo kan dǝɓlii ne pel ɓe tǝ za sal pǝ cok Joaɓ ne ga lii ya ɓe, Masǝŋ mo i me pǝ wulli. 14 David fer zahzyil za Yuda daŋ na zahzyil dǝɓ tǝ vaŋno, so peera pee wo goŋ faa: Mo pii soo ge tǝkine za yeɓ ɓo daŋ.
15 Goŋ pii soo ge dai el Yordan, za Yuda gera Gilgal mor ka zyaŋ tǝ goŋe, ka yee el Yordan ne ki. 16 Syimai we Gera dǝɓ ban Benyaamin ma Bakurim hǝǝ ge ne za Yuda mor ka zyaŋ tǝ goŋ David. 17 Za Benyaamin ujenere no ne ki ta. Siba dǝɓ yeɓ yaŋ Saul ne wee ah jemma tǝtǝl dappe tǝkine za yeɓ ah jemma gwa kalra pel goŋ ge pǝ el Yordan. 18 So kal tǝ joŋra yeɓ mor ka yeera bii ne za yaŋ goŋe, a joŋra fan mor ka 'nyah suu goŋe.
David joŋ ɓǝ 'nyah wo Syimai
Ne cok goŋ mo tǝ yee el Yordan, Syimai we Gera ge kea ge sǝŋ pel goŋe. 19 So faa: Dǝɓlii ɓe goŋ mo kee faɓe' tǝ ɓe ka, mo foo ɓǝɓe' mai dǝɓ yeɓ ɓo mo joŋ ne cok dǝɓlii ɓe goŋ mo pǝ̃ǝ gin yaŋ Jerusalem ka. Goŋ mo gbǝ ɓǝ ah pǝ zahzyil kao, 20 mor me tǝ ɓe, me joŋ faɓe' ɓo, so me ge tǝ'nahko, me hǝǝ kal pel za yaŋ Yuseɓ daŋ mor ka gin zyaŋ tǝ dǝɓlii ɓe goŋe.
21 Abisai we Seruja faa: Syimai ka nǝn pǝkoŋ in ga lal pǝ wul a ne? Mor tǝǝ dǝɓ mai Dǝɓlii mo syee nǝm tǝl ahe. 22 Amma David faa nyi Abisai ne naa mah ah Joaɓ: Azu ye syea we ne? We 'yah ka kyeɓ gaɓ lwaa me ne ne? Tǝ'nah ame ye goŋ Israel, dǝɓ Israel vaŋno ka wǝ ya. 23 So goŋ faa nyi Syimai: Mo ka wǝ ya, me faa ɓo naiko.
David joŋ ɓǝ 'nyah wo Mefiboset
24 Mefiboset we Saul ge ka zyaŋ tǝ goŋe. Amma daga cok mai goŋ mo kalle, ŋhaa pii soo ahe, vãh ɓal ah ra ya, vãh jol a, ce ɓal pyaŋ laŋ ya, vãh mbǝro ah ra laŋ ya ta. 25 Ne cok mo ge yaŋ Jerusalem ka zyaŋ tǝ goŋe, goŋ fii ko: Mor fẽe mo ge ne me ya ne Mefiboset? 26 Zyii faa: Dǝɓlii ɓe goŋe, dǝɓ yeɓ ɓe joŋ tǝgwĩi ne me. Me faa nyi ko: Mo baŋ korro nyi me ka me yee tǝl ahe, me ga ne goŋe. Mor dǝɓ yeɓ ɓo lem yo. 27 Amma so kal ge ce me ɓo wo dǝɓlii ɓe goŋe. Amma dǝɓlii ɓe goŋ tǝgbana Angelos Masǝŋ, mo joŋ fan mai zahzyil ɓo mo 'yahe. 28 Mor za yaŋ pa ɓe daŋ kiira ɓo nǝn pǝ koŋ wul pel dǝɓlii ɓe goŋe. Amma ne daŋ laŋ mo kan dǝɓ yeɓ ɓo kǝsyil za ma renra farel cok vaŋno ne mo. So coŋ maki ɓo no ka me yeyee ah wo goŋ kpǝ ne? 29 Goŋ faa nyi ko: Mo so kal tǝ faa ɓǝ ga pel kpǝ ne? Me faa ɓe, amo ne Siba we ga woŋ 'wahe. 30 Mefiboset faa nyi goŋe: Mo ɓaŋko daŋ o, mor dǝɓlii ɓe goŋ ge yaŋ ah jam ɓe.
David joŋ ɓǝ 'nyah wo Barzilai
31 Barzilai dǝɓ Giliat ge gin Rogelim, ge yee el Yordan ne goŋ mor ka swan fahlii ah kan ga nǝzakǝŋhaa. 32 Barzilai tam pǝlli ɓe, joŋ syii ɓo jemma nama. Ako ye yea tǝ ga nyi goŋ ne farel ne cok mo yea kaa ɓo Makanayim, mor pa joŋ malii ye ko. 33 Goŋ faa nyi Barzilai: Mo ge ne me, me ga wol mo wo ɓe yaŋ Jerusalem.
34 Amma Barzilai zyii zah goŋ faa: Coŋ syii ɓe ɓo ka yea ne cee kǝɗii ka me so ge yaŋ Jerusalem ne goŋ kpǝ ko ne? 35 Tǝ'nah me joŋ syii ɓo jemma nama o, me gak woŋ kǝsyil fan masãh ne maɓe' faɗa ne? Dǝɓ yeɓ ɓo gak laa 'nyah fan mai moo ren tǝkine mai moo zwan no faɗa ne? Me gak laa kyaŋ ɗǝǝ lǝŋ za wǝǝ ne mǝ ŋwǝǝ camcam no ne? Dǝɓ yeɓ ɓo ga nyi faswaa nyi dǝɓlii ɓe goŋ mor fẽene? 36 Dǝɓ yeɓ ɓo ge ka yee el Yordan mai ne goŋ to, amma so goŋ 'yah joŋ ɓǝ 'nyah mai wo ɓe nai mor fẽene? 37 Mo soɓ dǝɓ yeɓ ɓo pii soo, me ga wǝ yaŋ ɓe, kah pal pa ɓe ne ma ɓe. Amma we ɓe Kimham nyẽeno, a ga ne dǝɓlii ɓe goŋe, ka mo joŋ fan mai zahzyil ɓo mo lǝŋ ɓo wol ah o.
38 Goŋ faa: Kimham mo geko ne me o, me ga joŋ fan mai zahzyil ɓo mo 'yah daŋ wol ahe. Fan mai mo 'yah wo ɓe daŋ me ga joŋ nyi mo.
39 Za daŋ yeera el Yordan, goŋ laŋ yee ta, so zwǝ Barzilai ne zahe, ẽe ko, so Barzilai pii soo kal fah yaŋ ahe.
Za Yuda ne za Israel bǝǝra bal tǝ ɓǝ goŋe
40 Goŋ syee kal ge fah Gilgal, Kimham laŋ ge ne ki. Za Yuda daŋ tǝkine raita za Israel swǝra fahlii goŋe. 41 So za Israel daŋ gera wo goŋ faara nyi ko: Goŋe, mor fẽe wee pa ɓuu za Yuda lal ɓaŋra mo ne za yaŋ ɓo tǝkine za ma ne mo daŋ yee el Yordan ne ne?
42 Za Yuda daŋ zyiira zah za Israel faara: Mor goŋ ne ru gwari. Mor fẽe nanaa we so ɓaŋ kpãh ɓo tǝ ɓǝ ah ne? Goŋ nyi farel ɓo ru ne? Wala ru ɗǝǝ fan ɓo gŋ ne? 43 So za Israel zyiira zah za Yuda faa: Ru ne fan wo goŋ zahlǝŋ jemma . David laŋ ma ɓuu ye kal we ɓe, we syẽa ru nai mor fẽene? Aru ye ka za ma faa ɓǝ gin ne goŋ man kǝpel a ne?
Amma ɓǝ faa za Yuda pǝcwak kal mǝ za Israel ɓe.
Dawuud hizin le wileedah
1 Wa macho kallamooh le Yuwaab wa gaalo leyah : «Daahu al-malik gaaʼid yabki wa yunuuh le Abchaluum.» 2 Wa l-nasur hana l-yoom da albaddal be hizin le kulla l-askar achaan fi l-yoom da, simʼo kadar al-malik haznaan be sabab moot wileedah. 3 Wa fi l-yoom da min al-khajla, al-askar dakhalo fi l-madiina be sirr misil al-deech al-anhazam fi l-harib. 4 Wa l-malik sadda wijhah wa gaaʼid yabki be tuul hissah wa yuguul : «Haay wileedi Abchaluum ! Abchaluum, ya wileedi ! Ya wileedi !»
5 Wa khalaas, Yuwaab ja le l-malik fi l-khurfa wa gaal leyah : «Al-yoom inta dasseet kulla naasak fi l-eeb. Wa humman bas al-yoom najjo hayaatak inta wa awlaadak wa banaatak wa hayaat awiinak wa sirriiyaatak. 6 Inta tihibb al-yakrahook wa takrah al-yihibbuuk ! Wa l-yoom wassaftina kadar wa la khaayid wa la khaddaam ma yisaawu cheyy giddaamak. Wa ana irift kadar al-yoom kan Abchaluum gaaʼid hayy wa aniina dool kullina mutna kula, inta halu leek. 7 Wa hassaʼ da, gumm amchi raggid galib naasak. Achaan kan ma macheet, ana nahlif leek be Allah kadar le fajur da, naadum waahid kula ma yifaddil maʼaak. Wa di tabga akbar masiibe min kulla l-masaayib al-wagaʼo foogak min inta sabi lahaddi l-yoom.»
8 Wa khalaas, al-malik gamma macha gaʼad fi khachum baab al-hille wa ooroohum le l-askar wa gaalo leehum : «Daahu al-malik macha gaʼad fi khachum baab al-hille.» Wa kulla l-askar jo giddaam al-malik.
Dawuud dawwar yigabbil Uruchaliim
Wa askar Abchaluum kamaan arrado wa ayyi waahid gabbal beetah. 9 Wa kulla gabaayil Bani Israaʼiil gaaʼidiin yinaakhuchu wa yuguulu : «Al-malik najjaana min iid udwaanna wa min iid al-Filistiyiin wa hassaʼ arrad min al-balad le yanja min Abchaluum. 10 Wa Abchaluum al-masahnaah wa darrajnaah malik maat fi l-duwaas. Wa hassaʼ, gaaʼidiin narjo chunu le nigabbulu al-malik Dawuud ?»
11 Wa kulla l-kalaam al-hajjooh Bani Israaʼiil wassalooh le l-malik Dawuud. Wa khalaas, al-malik rassal le Saduukh wa Abiyaatar rujaal al-diin wa gaal leehum : «Amchu hajju le kubaaraat Bani Yahuuza wa guulu leehum : ‹Maala tabgo aakhir naas al-yigabbulu al-malik fi beetah ? 12 Intu akhwaani min dammi wa lahami. Wa maala tabgo aakhir naas al-yigabbulu al-malik fi beetah ?› 13 Wa guulu le Amaasa : ‹Inta ma min dammi wa lahami walla ? Khalli al-Rabb yiʼaakhibni ikhaab chadiid kan ana ma darrajtak khaayid deechi fi badal Yuwaab.›»
14 Wa be kalaamah da, Dawuud radda guluub Bani Yahuuza. Wa misil raajil waahid, humman rassalo gaalo le l-malik : «Gabbil inta wa kulla naasak.»
Dawuud najja Chimʼi
15 Wa l-malik gabbal lahaddi bahar al-Urdun wa kulla Bani Yahuuza macho laagooh le l-malik fi hillit Gilgaal achaan yigattuʼuuh al-bahar. 16 Wa Chimʼi wileed Giira al-min gabiilat Banyaamiin wa min hillit Bahuriim, hu macha ajala maʼa naas Bani Yahuuza le yilaagu al-malik Dawuud. 17 Wa macho maʼa Chimʼi 1 000 raajil min gabiilat Banyaamiin. Wa Siiba khaddaam aayilat Chaawuul, hu kula macha maʼaahum wa maʼaayah awlaadah al-khamistaachar wa khaddaamiinah al-ichriin. Wa humman assaʼjalo wa lihgo bahar al-Urdun gubbaal al-malik. 18 Wa humman gataʼo al-bahar le yigattuʼu al-malik wa aayiltah wa le yisawwu kulla cheyy al-hu yidoorah.
Wa wakit al-malik gataʼ al-bahar, Chimʼi wileed Giira wagaʼ giddaamah 19 wa gaal : «Ma tiʼaakhibni be khataayi wa la tifakkir fi l-khata al-ana abdak sawweetah wakit inta maarig min Uruchaliim. Wa ya siidi al-malik, ma takrub leyi fi galbak. 20 Achaan ana abdak aʼtaraft be zanbi wa l-yoom, ana bas awwal naadum min kulla gabaayil al-munchaakh jiit le nigaabil siidi al-malik.»
21 Wa Abichaay wileedha le Saruuya chaal al-kalaam wa gaal : «Hal da sabab al-yikhalli Chimʼi ma yaktuluuh walla ? Achaan hu laʼan al-raajil al-Allah masahah wa darrajah malik !» 22 Wa laakin Dawuud gaal : «Chunu al-beeni ana wa intu, ya awlaad Saruuya ? Maala al-yoom gammeetu diddi misil adu ? Hal al-yoom, da yoom al-yaktulu foogah naadum fi balad Israaʼiil walla ? Hal ana ma naʼarif kadar al-yoom, ana bas malik fi balad Israaʼiil walla ?» 23 Wa l-malik halaf le Chimʼi wa gaal : «Inta ma tumuut !»
Dawuud saalah Mafiibuchat
24 Wa Mafiibuchat wileed wileedah le Chaawuul, hu kula macha yigaabil al-malik. Wa hu ma khassal rijileenah wa la khulgaanah wa la addal dignah min yoom al-malik marag lahaddi yoom gabbal be l-salaama fi Uruchaliim. 25 Wa wakit Mafiibuchat wassal bakaan al-malik, al-malik gaal leyah : «Ya Mafiibuchat, maalak ma macheet maʼaayi ?» 26 Wa hu radda leyah wa gaal : «Ya siidi al-malik, khaddaami khaanni. Ana abdak aʼraj wa be da, gult nichidd humaari wa namchi maʼa l-malik. 27 Wa khaddaami kadab foogi ana abdak giddaamak inta siidi al-malik. Wa siidi al-malik, hu misil malak Allah wa be da, sawwi kulla cheyy al-tidoorah. 28 Achaan aayilat abuuyi ma tisaawi cheyy fi giddaamak inta siidi al-malik, illa l-moot. Wa be da kula, inta khibiltini ana abdak maʼa l-naas al-yaakulu fi beetak. Wa ana ma indi ayyi cheyy al-natulbah battaan min al-malik.»
29 Wa l-malik gaal leyah : «Maala nihajju battaan fi l-kalaam da ? Ana kharrart, inta wa Siiba tigassumu ziraaʼat Chaawuul.» 30 Wa Mafiibuchat gaal le l-malik : «Khalli yichiilah kulla ke, al-muhimm leyi da siidi al-malik ja beetah be l-salaama.»
Dawuud radda al-kheer le Barzillaay
31 Wa Barzillaay al-min balad Gilʼaad, hu kula ja min Rugliim gataʼ maʼa l-malik bahar al-Urdun. Wa baʼad da, macha le yisallim al-malik gubbaal ma yufuut. 32 Wa Barzillaay chaayib marra waahid, umrah 80 sana. Wa wakit al-malik gaaʼid fi Mahanaayim, hu bas wagaf maʼaayah wa rayyasah achaan hu khani marra waahid.
33 Wa l-malik gaal le Barzillaay : «Taʼaal maʼaayi fi Uruchaliim wa ana nirayyisak.» 34 Wa Barzillaay gaal le l-malik : «Ma faddal leyi min umri cheyy achaan namchi nagood maʼaak fi Uruchaliim. 35 Hassaʼ indi 80 sana. Hal nagdar nafsul been al-fasil wa l-zeen walla ? Wa hal ana abdak nagdar nafsul taʼam al-akil wa l-charaab walla ? Wa nagdar battaan nasmaʼ hiss al-hakkaamaat wa l-dawaka walla ? Wa maala battaan siidi al-malik yilkallaf beyi ana abdah ? 36 Wa ana abdak macheet maʼaak chiyya lahaddi gataʼna bahar al-Urdun bas. Wa maala al-malik yidoor yantiini mukaafa misil di ? 37 Min fadlak, ya l-malik, khalliini nigabbil hilliti wa numuut jamb khabur abuuyi wa ammi. Wa laakin daahu abdak Kimhaam wileedi. Khalli hu yamchi maʼaak inta siidi al-malik wa sawwi leyah kulla cheyy al-tidoorah.» 38 Wa khalaas, al-malik gaal : «Tamaam, Kimhaam yamchi maʼaayi wa nisawwi leyah kulla cheyy al-inta tidoorah. Wa kulla cheyy al-tatulbah minni, ana nisawwi leek.»
39 Al-malik Dawuud gataʼ al-bahar gubbaal kulla l-chaʼab. Wa baʼad da, hu habbaah wa baarakah le Barzillaay wa Barzillaay gabbal beetah. 40 Wa l-malik taabaʼ derbah ale hillit Gilgaal wa Kimhaam kula macha maʼaayah.
Bani Yahuuza wa Israaʼiil ankhalafo
Wa kulla chaʼab Bani Yahuuza wa nuss chaʼab Bani Israaʼiil chaalo al-malik wa gattaʼo bahar al-Urdun. 41 Wa laakin wakit garrabo le l-malik, kulla rujaal Bani Israaʼiil gaalo leyah : «Maala akhwaanna Bani Yahuuza chaalook wa gattaʼook al-bahar inta wa aayiltak wa kulla naasak al-maʼaak ?» 42 Wa rujaal Bani Yahuuza raddo le rujaal Bani Israaʼiil wa gaalo leehum : «Sahiih aniina ahal al-malik wa maalku ziʼiltu ? Hal al-malik gaaʼid yikallifna walla ? Wa hal aniina chilna miiri le nufuusna walla ?» 43 Wa rujaal Bani Israaʼiil gaalo le Bani Yahuuza : «Wa laakin aniina indina hagg fi l-muluk achara marra ziyaada minku wa foog Dawuud kula. Wa maala tahguruuna, ma aniina bas al-awwalaaniyiin talabna gabbiliin al-malik walla ?» Wa laakin rujaal Bani Yahuuza hajjo kalaam murr ziyaada min kalaam rujaal Bani Israaʼiil.
