Jokra za Midian
1 So za Efraim faara nyi Gideon: Mo joŋ fẽe ɓo wo ɓuu mai ne? Mo ɗii ru ne ga ruu sal ne za Midian ya mor fẽene? Ɓaŋra kpãh ne ki pǝlli.
2 Gideon faa nyi ra: Ma wo ɓii we ẽe ɓo ɓe, me joŋ fẽe ɓo ne? Yeɓ matǝ biŋ mai awe za Efraim we joŋ ɓo kal mǝ za ma morsǝ̃ǝ ɓe mo joŋ ɓe. 3 Masǝŋ ye soɓ za goŋ Midian, Oreɓ ne Zeeɓ ge jol ɓiiri. Ma wo ɓii we ẽe ɓo ɓe, me gak joŋ fẽene? Ne cok mo faa ɓǝ mai nyi ra naiko, kpãh ɓǝǝ so wuu o.
4 Gideon ge dai el Yordan, so yee ne za matǝ temere sai mo ne ki, gaɓra ɓo pǝlli, ne daŋ laŋ tǝ foora mor ɓǝǝ ganne. 5 Ne cok mo ge daira yaŋ Sukot, faa nyi za yaŋ ahe: Oseni we nyi zahtǝfah wol nje nyi za mai mo ne me sa, gaɓra ɓo pǝlli, me tǝ foo mor za goŋ Midian, Zebak ne Zalmunna ganne. 6 Amma zaluu Sukot zyiira faa: Zǝzǝ̃ǝ Zebak ne Zalmunna sye no mor jol ɓo ka ru nyi tǝwaa nyi za ma ne mo ne? 7 Gideon faa: Pǝsãhe, ne cok Dǝɓlii mo soɓ Zebak ne Zalmunna ge mor jol ɓe ɓe, me ga loɓ we ne waa ma cokki, tǝkine waalahsuu. 8 Ur gin gŋ yee kal ge Penuel, ge fii fan jol ɓǝǝ nai kpǝ. So za Penuel zyiira zah ah tǝgbana za Sukot mo zyii tǝɗe'. 9 So faa nyi za Penuel: Me pii soo ge jam ɓe, me ga dah ɓaale yaŋ mai ga sǝŋ.
10 Amma ka Zebak ne Zalmunna ara no Karkor, za sal ɓǝǝ no ne ra tǝgbana 15.000, daŋ za mai mo coŋra ɓo daga kǝsyil za sal za ma morcomzah'nan o. Mor za ma gak ruu sal 120.000 wukra ɓe. 11 Gideon yee ɓaŋ fahlii za ma kaara pǝ tal mbǝro nǝfah kǝmorcomzah'nan Nobak ne Jogbeha, ge ik za sal gŋ, mor za sal ah lǝŋra ɓǝ ki kǝkao. 12 Zebak ne Zalmunna ɗuura kalle, Gideon foo mor ɓǝǝra. Ge gbah Zebak ne Zalmunna, za goŋ Midian matǝ gwa ko, so za sal ɓǝǝ myahra ɗulli.
13 Gideon pii soo gin cok ruu salle, ɓaŋ fahlii ma yee ga Hares. 14 Gbǝ we tǝbanna yaŋ Sukot no, so fifii zah ahe. Wee so ŋwǝǝ tǝɗii za goŋ Sukot tǝkine ɗii zaluu ah jemma rǝŋ tǝtǝl rǝŋ nyi ko. 15 Gideon ge wo za Sukot faa: Zebak ne Zalmunna kŋ nyẽeno, we tǝǝ me tǝ ɓǝ ɓǝǝ we faa: Zebak ne Zalmunna sye no mor jol ɓo ŋhoo zǝzǝ̃ǝ ka ru nyi tǝwaa nyi za ɓo mo gaɓra ɓo ne? 16 So Gideon gbah zaluu yaŋ ahe, woo waa ma cokki, tǝkine waalahsuu loɓ za Sukot ne ko. 17 Ge dah ɓaale yaŋ Penuel ta. So ik za yaŋ ah daŋ pǝ wulli.
18 So faa nyi Zebak ne Zalmunna: Za ma na za kẽe ye we ik ra Tabor sye ne? Zyiira faa: Za ma na moo ko yo, zahpel zune kǝsyil ɓǝǝ daŋ a na mǝ we goŋe. 19 Gideon faa: Wee pa ɓe ye ra, ara ye wee ma ɓe. Me haa zah ne tǝɗii Masǝŋ ma ne cee, kǝnah we soɓ ra ɓo ne cee ɓe, me ka ik laŋ we pǝ wul a ta. 20 So Gideon faa nyi Yeter wel ah malii: Mo ur mo ik ra pǝ wulli. Amma wee nǝǝ kafahe ah ya, ɗuu galle, mor a pǝlaŋne. 21 Zebak ne Zalmunna faara: Mo ur ne suu ɓo, mo ik ru, mor dǝwor a naiko, swah dǝwor ah laŋ a nai ta. So Gideon ur ik Zebak ne Zalmunna. So wǝǝ foto fĩi mai mo saara ɓo sol njoŋnjoŋ ɓǝǝra.
Fan mai Gideon mo joŋ fahfal ahe, tǝkine wul ahe
22 Fahfal ah za Israel faara nyi Gideon: Amo ne na ɓo tǝkine we na ɓo daŋ we kaa goŋ ɓuuru. Mor mo ǝ̃ǝ ru ɓo gin mor jol za Midian. 23 Amma Gideon zyii faa nyi ra: Ame ye ka pa kaa goŋ ɓii ya, na ɓe laŋ ka kaa ya ta. Dǝɓlii ye goŋ ɓii syak ah to. 24 Gideon faa nyi ra: We soɓ me fii fan vaŋno jol ɓii ɗao. Me 'yah we nyi tǝgaa sok mai we woo zah sal nyi me. (Zan ah ara ne tǝgaa sok ma vãm kaŋnyeeri, mor ara ye Ismaelien.) 25 Zyiira faa: Ru ga nyi mo ne 'yahe. Rǝǝra mbǝro ge sǝŋ, zune daŋ ge ɓaa tǝgaa sok mai mo woo zah sal ge tǝ mbǝro ahe. 26 Yǝk tǝgaa sok ma vãm kaŋnyeeri mai mo fiiko jol ɓǝǝra, a nǝn kilo jemma gwa. Kee foto fĩi ne wee foto ŋwǝǝmǝŋgai ma maa sok tǝkine mbǝro sol za goŋ Midian masyẽa ah daŋ ge gŋ ya. Fãi mo sol njoŋnjoŋ ɓǝǝ laŋ kee ge gŋ ya. 27 Gideon woo joŋ ɗaŋsikki ne ko, so ɓaŋ kan yaŋ ah Ofra, za Israel daŋ soɓra Masǝŋ so syeera mor ahe. Ɓǝ ah ciŋ mǝmmǝǝ wo Gideon ne za yaŋ ahe.
28 Amma za Midian jokra pel za Israel naiko, fǝ̃ǝ ɓaŋra tǝtǝl ɓǝǝ ge sǝŋ yao. Ne zah'nan Gideon sǝr kaa 'yak syii jemma nai.
29 Gideon we Joas kal ge kaa yaŋ ahe. 30 A no ne wee wǝǝ mai mo bem ne mor ah jemma rǝŋ, mor a ne ŋwǝǝ pǝpãare. 31 Mabyak ah mai mo kaa ɓo Sikem byaŋ we wor nyi ko ta, ɗii wel ah ne Abimelek. 32 Gideon we Joas wǝ ka tam pǝsãh ɓe, ciira ko pǝ pal pah ah yaŋ Ofra za Abiezar.
33 Fahfal wul ahe, za Israel soɓra Masǝŋ so kal tǝ syeera mor Ba'al. Ba'al-Gbanzah ciŋ masǝŋ ɓǝǝra. 34 Za Israel so foora ɓǝ Dǝɓlii Masǝŋ ɓǝǝ mai mo ǝ̃ǝ ra jol za syiŋ ɓǝǝ daŋ mo ryaŋ ra ɓo yao. 35 So joŋra gboŋgboŋ wo za yaŋ Gideon mai mo joŋ ɓǝ 'nyah malii wo za Israel kŋ yao ta.
Rujaal Afraayim ziʼilo didd Gidʼuun
1 Wa rujaal Afraayim gaalo le Gidʼuun : «Maala ma hajjeetna wakit maachi tihaarib al-Midyaaniyiin ?» Wa humman harajo maʼaayah huraaj chadiid. 2 Wa Gidʼuun gaal leehum : «Ana ma sawweet cheyy yisaawi al-cheyy al-intu sawweetuuh ! Wa l-kichcheeb gabiilitku Afraayim ma akheer min kulla l-gatiʼ hana khachum beeti Abiʼaazar walla ? 3 Wa leeku intu bas, al-Rabb sallam Uriib wa Ziib khuyyaad al-Midyaaniyiin. Ana ma sawweet cheyy yisaawi al-cheyy al-intu sawweetuuh !» Wa min hu gaal al-kalaam da, khalaas zaʼalhum da bigi ma fiih.
Gidʼuun katal muluuk Midyaan
4 Wa Gidʼuun wa l-rujaal al-tultumiya al-maʼaayah wassalo bahar al-Urdun wa gataʼooh. Hatta kan ayyaaniin kula, humman gaaʼidiin yitaarudu udwaanhum. 5 Wa wakit wassalo hillit Sukkuut, Gidʼuun gaal le sukkaanha : «Min fadulku, antu khubza le l-rujaal al-maʼaayi achaan humman ayyaaniin. Ana gaaʼid natrud Zabah wa Salmuunaʼ muluuk Midyaan.» 6 Wa laakin kubaaraat Sukkuut gaalo leyah : «Inta lissaaʼ ma gidirt tukhutt Zabah wa Salmuunaʼ tihit sultitak. Maala nantu akil le deechak ?» 7 Wa Gidʼuun radda leehum wa gaal : «Kan Allah sallam leyi Zabah wa Salmuunaʼ, ana nafruchku be chook al-sahara wa l-haskaniit.» 8 Wa min al-bakaan da, hu macha hillit Fanuwiil wa hajja le sukkaanha be nafs al-kalaam wa naas Fanuwiil kula raddo leyah be nafs al-kalaam misil hana naas Sukkuut. 9 Wa hu gaal le naas Fanuwiil : «Kan jiit be sihha wa salaama, nihaddim gasirku da.»
10 Wa fi l-wakit da, Zabah wa Salmuunaʼ gaaʼidiin fi Garguur maʼa askarhum al-adadhum yisaawi 15 000 raajil. Wa dool bas al-faddalo min kulla deech gabaayil al-sabaah achaan 120 000 askar al-yaʼarfu harb al-suyuuf maato. 11 Wa Gidʼuun macha be murhaal al-sayyaara sabaah le Nuubah wa Yugbaha wa katal al-askar al-yahsubu humman gaaʼidiin be amaan. 12 Wa Zabah wa Salmuunaʼ muluuk Midyaan arrado wa Gidʼuun taradaahum wa karabaahum. Wa khalaas be da, barjal kulla askarhum.
13 Wa Gidʼuun wileed Yuwaach gabbal min al-harib be gooz Haaras. 14 Wa hu karab sabi min naas Sukkuut wa saʼalah. Wa hu katab leyah kulla asaame al-kubaaraat wa l-chuyuukh hana Sukkuut wa adadhum 77 raajil. 15 Wa Gidʼuun macha le naas Sukkuut wa gaal leehum : «Chiifu ! Daahu Zabah wa Salmuunaʼ al-be sababhum intu gultu leyi : ‹Inta lissaaʼ ma gidirt tukhutt Zabah wa Salmuunaʼ tihit sultitak. Maala nantu akil le deechak ?›» 16 Wa hu chaal chuyuukh al-hille wa chaal chook al-sahara wa haskaniit wa farach beehum naas Sukkuut. 17 Wa hu haddam al-gasir al-fi Fanuwiil wa katal rujaal al-hille.
18 Wa baʼad da, Gidʼuun gaal le Zabah wa Salmuunaʼ : «Al-naas al-kataltuuhum fi Taabuur yichaabuhu yaatu ?» Wa humman raddo leyah wa gaalo : «Al-naas dool mislak. Wa ayyi waahid minhum misil wileed malik.» 19 Wa hu gaal leehum : «Humman dool akhwaani iyaal ammi. Nahlif leeku be Allah al-Hayy, kan awwal ma kataltuuhum, ana abadan ma naktulku.» 20 Wa Gidʼuun gaal le Yatar wileedah al-bikir : «Gumm wa aktulhum !» Wa laakin al-wileed ma salla seefah. Hu khaaf achaan hu wileed sabi. 21 Wa Zabah wa Salmuunaʼ gaalo : «Gumm, inta zaatak bas aktulna achaan di khidmit al-raajil al-fahal.» Wa khalaas, Gidʼuun gamma katalaahum le Zabah wa Salmuunaʼ wa chaal al-ziina min rigaab jumaalhum.
Moot Gidʼuun
22 Wa rujaal Bani Israaʼiil gaalo le Gidʼuun : «Inta bas abga malikna. Wa baʼadak inta, wileedak wa wileed wileedak yabgo muluukna achaan inta najjeetna min al-Midyaaniyiin.» 23 Wa laakin Gidʼuun gaal leehum : «Ana ma nabga malik foogku wa la wileedi. Khalli Allah bas yamluk foogku.»
24 Wa battaan gaal leehum : «Nidoor nasʼalku cheyy waahid. Khalli ayyi waahid minku yijiib leyi khaatim waahid min al-khaniime al-ligiituuha fi l-harib.» Udwaanhum al-Ismaaʼiiliyiin induhum khatam. 25 Wa humman gaalo leyah : «Tamaam, nantuuhum leek.» Wa humman faracho khalag wa ayyi waahid zagal foogah khaatim waahid min khaniimtah. 26 Wa l-khatam al-talabaahum Gidʼuun wazinhum yisaawi 2 500 jineeh hana dahab. Wa da bala l-suure wa l-khuruus wa l-khulgaan al-loonhum garadi al-yalbasoohum muluuk Midyaan wa l-ribig al-yarbutuuh fi rigaab jumaalhum. 27 Wa Gidʼuun chaal al-dahab da wa daggah farmala wa khattaah fi hillitah Ufra. Wa kulla Bani Israaʼiil yaju yaʼabudu al-farmala di wa da bigi charak le Gidʼuun wa le kulla aayiltah.
28 Wa khalaas, al-Midyaaniyiin gaʼado tihit hukum Bani Israaʼiil wa ma gidro battaan yarfaʼo ruuseehum. Wa fi muddit hayaat Gidʼuun, al-balad gaaʼide fi raaha le muddit 40 sana.
29 Wa Yarbaʼal wa hu Gidʼuun wileed Yuwaach gabbal sakan fi beetah. 30 Wa Gidʼuun jaab 70 awlaad achaan hu indah awiin katiiraat. 31 Wa indah sirriiye fi Chakiim. Hi kula jaabat leyah wileed wa hu sammaah Abiimalik. 32 Wa Gidʼuun wileed Yuwaach chayyab marra waahid wa aach fi halu. Wa baʼad da, maat wa dafanooh fi khabur abuuh Yuwaach fi Ufra hint khachum beet Abiʼaazar.
33 Wa baʼad moot Gidʼuun, Bani Israaʼiil gammo battaan achcharmato maʼa asnaam Baʼal wa abadoohum wa sawwo Baʼal Bariit ilaahhum. 34 Wa Bani Israaʼiil abadan ma fakkaro fi Allah ilaahhum al-najjaahum min udwaanhum al-muhawwigiinhum. 35 Wa be kulla l-kheer al-sawwaah leehum Yarbaʼal wa hu Gidʼuun, Bani Israaʼiil ma sawwo kheer le aayiltah.
