Paulus ge gwǝǝ sǝr Makedonia ne sǝr Grek
1 Ne cok ɓǝ gaŋ ah mo vǝr o, Paulus tai za ma iŋ daŋ lai ra, so faa nyi ra: We kaa jam o. Ur ɓaŋ fahlii ka ga sǝr Makedonia. 2 Ne cok mo tǝ kyãh sǝr ahe, lai za ma iŋ ne ɓǝ camcam pǝlli. Fahfal ah so kal ge sǝr Grek. 3 Kaa gŋ fĩi sai. So tǝ zyeɓ suu ka yee dah ka ga sǝr Siria ne ko, so mo laa Yahuduen faara ɓǝ ɓo kal ah ka in ko, so foo ɓǝ ka pii soo ga sǝr Makedonia. 4 Za mai mo swǝra fahlii ah a naiko: Sopater we Pirrus ma yaŋ Berea, Aristarkus ne Sekundus daga yaŋ Tessalonika, Gaiyus ma yaŋ Derbe ne Timoteus, Tikikus ne Trofimus ma sǝr Asia. 5 Za mai daŋ kalra ge pel ge kyaŋra tǝ ɓuu yaŋ Troas. 6 Ru yee dah yaŋ Filipi fahfal zah'nan fĩi Paska. Ne zah'nan dappe ah ru ge lwaa ra yaŋ Troas, ru nǝn gŋ zah'nan rǝŋ.
Paulus ge yaŋ Troas ma fahfal tǝ lii
7 Pǝ lil ah ne zah'nan vaŋno ma tǝŋ mor kee com 'yakke, ru tai ɓo ka woŋ farelle, mor ka Paulus tǝ yah ga na tǝ'nan ah o. Cuu ɓǝ nyi za liilii ŋhaa dai kǝsyisuŋni. 8 Ɓǝr yaŋ mai ru tai ɓo gŋ pitǝrla rao ɓo gŋ pǝpãare. 9 We tǝbanna ki no gŋ a ɗii ne Utikus kaa ɓo zah feneetǝr. Ne cok Paulus mo tǝ faa ɓǝ liilii, lee nǝm pǝṽaŋ ŋhaa nǝm so ɓaŋ gin tǝ yaŋ ma sǝŋ patǝ sai ah zah feneetǝr lee ge sǝŋ. Ge ɓaŋra ko lwaara ko wǝ ɓe. 10 Amma Paulus ɗǝr ge sǝŋ ɗǝŋ ge tǝtǝl ahe, so ɓaŋ ge jol faa: We foo ɓǝ ki ka, a ne cee. 11 So yee kal ge sǝŋ faɗa, ɓǝl farel re. Fahfal ah so faa ɓǝ liilii ŋhaa com zooni, so ur kalle. 12 Zaŋra we tǝbanna kal ne ko ne cee ah jam, laara pǝ'nyah pǝlli.
Paulus ge yaŋ Milet
13 Ru yee dah ru kal ge pel Paulus ne yaŋ Assus ka byak ko gŋ ka ɓaŋni, mor mǝ ah faa zye ga zoo fahlii ma lalle. 14 Ne cok mo ge dai ru yaŋ Assus, ru ɓaŋ ko ge pǝ dah ru kal ge Mitilene. 15 Ru ur gin gŋ ru syee tǝ bii ne dahe, tǝ'nan ah ru dai kah Kios. So tǝ'nanŋhaa ah ru kal ge Samos, na tǝ'nanŋhoo ah ru ge dai yaŋ Milet. 16 Mor Paulus faa zye 'yah ka pǝ̃ǝ kah Efesus ne dah kpaŋ kalle, zye ka uu gŋ ya, mor ka zye gbǝ rol pǝ sǝr Asia ka. Mor tǝ hǝǝ ka fan ki mo cak ko ya ɓe, ka fĩi Pentekost mo ge joŋ tǝl ah yaŋ Jerusalem.
Paulus pepee ge wo zaluu eklesia Efesus
17 Paulus pepee yaŋ Milet kal ge yaŋ Efesus mor ka ɗii zaluu eklesia ka mo gera wol ahe. 18 Ne cok mo ge daira wol ahe, faa nyi ra: Daga zah'nan mai me ge dai pǝ sǝr Asia, tǝkine mai me kyãh tǝgǝǝ ɓii daŋ we tǝ ɓe, 19 me joŋ yeɓ Dǝɓlii ne wonsuu ne mĩi nahnǝnni, tǝkine kǝsyil bone mai Yahuduen mo cuura nyi me. 20 We tǝ ɓe, me muŋ ɓǝ masãh ah nǝfal ka ɓii koo vaŋno ya, me faa ɓǝ daŋ nyi we, tǝkine cuu nyi we pel zana ne ɓǝr yaŋ ɓii daŋ. 21 Me cuu nyi Yahuduen tǝkine za mai mo ye ka Yahuduen a daŋ ka mo ferra zahzyil ɓǝǝ mo gera wo Masǝŋ mo nyiŋra Yesu Dǝɓlii mana. 22 Zǝzǝ̃ǝko me ga Jerusalem tǝgbana Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ mo faa ɓo nyi me, amma me tǝ fan mai mo ga joŋ me gŋ ya. 23 Sai fan vaŋno me tǝ ɓe, mor Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ faa nyi me: daŋgai ne bone tǝ byak tǝ ɓe yaŋ daŋ. 24 Amma me ka kwan cee suu ɓe nahnǝn ɓe na fan mayǝk ah ya, mor me 'yah ka me lwaa vǝr pee ɓe, ka me vǝr yeɓ mai Dǝɓlii Yesu mo soɓ ɓo jol ɓe ka cuu Ɓǝ'nyah gboŋgboŋ mai Masǝŋ mo joŋ ɓo.
25 Me kyãh kǝsyil ɓii daŋ ne cuu ɓǝ Goŋ Masǝŋ nyi we, amma zǝzǝ̃ǝko me tǝ ɓe, koo dǝɓ vaŋno kǝsyil ɓii ka fǝ̃ǝ kwo nahnǝn ɓe yao. 26 Mor ahe, daga tǝ'nahko me tǝ faa nyi we, dǝɓ vaŋno kǝsyil ɓii mo ge muŋ ɓe, ka ɓǝ ah ka tǝ ɓe ya. 27 Mor me cuu ɓǝ Masǝŋ nyi we daŋ, me muŋ maki ah wo ɓii ɗǝ ya. 28 We byak suu ɓiiri, tǝkine ŋgaɓ mai Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ mo soɓ ɓo jol ɓii ka piini. We ẽe eklesia Masǝŋ mai mo lee ne wul Wel ah pǝsãhe. 29 Me tǝ ɓe, fahfal me kal ɓe, za ma na goobam ma ɓeɓ fan a gera kǝsyil ɓiiri, ka soɓra ŋgaɓ ah ya. 30 So kǝsyil ɓii laŋ za ki ga urra, a ga tǝŋra cuu ɓǝ ber ka kǝǝ za ma iŋ ka syee mor ɓǝǝra. 31 Mor maiko we byakke, so we foo, me kyaŋ syii sai com ne suŋ daŋ me lai we vaŋno vaŋno daŋ ne mĩi nahnǝnni.
32 Zǝzǝ̃ǝko me soɓ we jol Masǝŋ tǝkine ɓǝ gboŋgboŋ ahe, ako yee gak swaa we tǝkine nyi fahlii nyi we ka ga ren fan sãh mai mo kan ɓo mor zan ahe. 33 Me cwaa vãm solai ne vãm kaŋnyeeri tǝkine mbǝro jol dǝɓ ɗǝ ya. 34 Awe ne suu ɓii laŋ we tǝ ɓe, me joŋ yeɓ ne jol ɓe mor ka lwaa fan mai me 'yah ne ko ne za mai mo ne me daŋ. 35 Me cuu fahlii nyi we pǝ fan daŋ, ka we joŋ yeɓ naiko, mor ka we gak gbah jol za matǝtǝ̃ǝre. So na foo ɓǝ mai Yesu Dǝɓlii man mo faa ne suu ahe: Nyi fan pǝ'nyah kal ɗǝǝ ah ɓe.
36 Fahfal Paulus mo faa ɓǝ mai vǝrri, so kea ge sǝŋ ne zahciŋɓal ne ra daŋ juura pelle. 37 Ara daŋ yera yee ne mĩiri, gbahra Paulus ne jol ka zwan ko ne zah ka nyi fahlii nyi ne ko. 38 Swaara ɓǝ yera yee ne lii ɓǝǝ daŋ mor ɓǝ mai mo faa nyi ra: We ka fǝ̃ǝ kwo nahnǝn ɓe yao. Swǝra fahlii ah ge kan zah dahe.
Safar Buulus
1 Wa wakit al-barjaal kammal marra waahid, Buulus naada al-talaamiiz achaan yilimmu wa hajja leehum. Hu chajjaʼaahum wa sallamaahum wa faat le balad Magiduuniya. 2 Wa hinaak wakit chagga al-balad di, hu allam naas katiiriin wa chajjaʼaahum katiir. Wa baʼad da, macha al-Yuunaan. 3 Wa gaʼad hinaak muddit talaata chahar. Wa dawwar yisaafir fi balad Suuriya. Wa wakit dawwar yarkab fi l-safiina, hu simiʼ al-Yahuud alʼaamaro foogah achaan yaktuluuh fi safarah. Wa be da, khalla rakuub al-safiina achaan yigabbil fi Aasiya be derib hana Magiduuniya.
4 Wa akhwaan waahidiin saafaro maʼaayah wa humman Suubaatar wileed Birrus min hillit Biriiya wa Aristaarkus wa Sukuundus min hillit Tasaluuniiki wa Khaayus min hillit Darba wa Timuutaawus. Wa Tichiikus wa Turuufiimus min balad Aasiya. 5 Wa kulla l-naas dool faato achaan yarjoona fi hillit Turuwaas. 6 Wa baʼad usbuuʼ hana iid al-Khubza bala Tawwaara, aniina rikibna fi l-safiina wa saafarna min madiinat Filibbi. Wa baʼad khamsa yoom, wisilna fi Turuwaas wa lammeena maʼaahum. Wa gaʼadna hinaak sabʼa yoom.
Al-ajab fi hillit Turuwaas
7 Wa yoom al-ahad, wakit lammeena maʼa l-muʼminiin achaan naksuru sawa al-khubza hana acha al-Rabb, Buulus gamma fassar leena lahaddi ust al-leel achaan dawwar yisaafir be fajur. 8 Wa l-beet al-lammeena foogah gasir wa aniina gaaʼidiin foogah foog. Wa fawaaniis katiiriin muwalliʼiin. 9 Wa sabi waahid gaaʼid ambeenaatna usmah Aftiikhuus wa hu gaʼad tihit fi khachum al-chubbaak. Wa wakit Buulus gaaʼid yikallim mudda tawiile, al-sabi da naam marra waahid wa wagaʼ min al-gasir al-taalit. Wa wakit rafaʼooh, ligooh mayyit. 10 Wa Buulus nazal min al-beet ajala wa dangar foogah wa hadanah. Wa gaal leehum : «Khalaas ma takhaafo ! Ruuhah gabbalat.»
11 Wa Buulus gabbal foog fi l-gasir wa kassar al-khubza wa akal maʼaahum. Wa baʼad da, gamma yikallim battaan lahaddi l-fajur. Wa fajur gamma saafar. 12 Wa l-sabi da jaabooh fi beetah hayy wa guluubhum raagdiin marra waahid.
Kalaam Buulus le l-kubaaraat
13 Gubbaal Buulus ma yamchi be derib hana hillit Assuus, hu ooraana achaan namchu be l-bahar wa niwassulu giddaamah fi Assuus wa narjooh lahaddi yaji leena. Wa khalaas, aniina rikibna fi l-safiina wa macheena. 14 Wa wakit Buulus ja leena fi Assuus, rakkabnaah maʼaana fi l-safiina wa macheena le hillit Mitiliini. 15 Wa minha macheena giddaam wa ambaakir jiina gariib le jaziirat Khiyuus. Wa l-yoom al-taalit, jiina gariib le jaziirat Saamuus. Wa l-yoom al-raabiʼ, futna giddaam le madiinat Afasus wa wagafna fi hillit Miliitus. 16 Wa ma wagafna fi Afasus achaan Buulus ma dawwar yiʼakhkhir fi balad Aasiya. Hu dawwar yamchi ajala. Wa kan mumkin, yalhag Madiinat al-Khudus gubbaal iid al-Khamsiin.
17 Wa min Miliitus, Buulus rassal fi Afasus le kubaaraat jamaaʼat al-muʼminiin achaan yaju leyah. 18 Wa wakit al-kubaaraat jo, Buulus kallam leehum wa gaal : «Intu taʼarfu haalti kikkeef kulla l-mudda al-gaʼadtaha maʼaaku fi balad Aasiya min awwal yoom jiit. 19 Kulla yoom, ana khadamt le Rabbina misil miskiin wa dumuuʼi daffago katiir fi chaanku. Wa intu taʼarfu kikkeef al-Yahuud alʼaamaro foogi wa l-taʼab da bigi leyi gaasi. 20 Wa taʼarfu wakit ana gaaʼid niʼallimku, ana ma labbadt leeku ayyi kalaam hana faayditku wa ballakht leeku nafs al-bichaara kan barra giddaam naas al-hille walla daakhal fi buyuutku. 21 Wa nihazzir al-Yahuud wa l-Yuunaaniyiin be nafs al-kalaam wa nuguul kadar waajib kulluhum yutuubu le Allah wa yiʼaamunu be Rabbina Isa.
22 «Wa l-yoom bas, ana musaafir wa maachi le Madiinat al-Khudus. Ruuh Allah yusuugni wa ma naʼarif al-cheyy al-yabga foogi hinaak 23 illa fi ayyi hille al-namchi foogha, al-Ruuh al-Khudduus yihazzirni kadar hinaak yidissuuni fi l-sijin wa yitaʼʼubuuni katiir. 24 Hayaati ma muhimme leyi. Laakin al-muhimm leyi nikammil khidmit Rabbina Isa al-hu antaaha leyi. Waajib nachhad le l-naas wa niʼooriihum be l-bichaara hana niʼmat Allah.
25 «Khalaas, ana jiit gaʼadt maʼaaku wa ballakht leeku al-bichaara hana mamlakat Allah. Wa hassaʼ naʼarif min baʼad al-yoom naadum waahid minku ma bichiifni battaan. 26 Asmaʼo adiil. Ana nachhad kadar intu masʼuuliin min al-cheyy al-yaji foogku. Ana bari minku ! 27 Ana ballakht leeku hadaf Allah kulla ke wa ma labbadt minku cheyy waahid.
28 «Fakkuru fi nufuusku wa fi kulla jamaaʼat al-muʼminiin hana Allah achaan al-Ruuh al-Khudduus khattaaku fooghum ruʼyaan. Aywa, asraho be jamaaʼat al-muʼminiin al-Allah charaahum be damm Ibnah. 29 Wa ana naʼarif kadar baʼad ana macheet khalaas, naas fasliin yadkhulu fi usutku misil al-maraafʼiin yindasso fi ust al-khanam wa yaakuluuhum. 30 Wa naas waahidiin minku kula yugummu yiʼallumu kalaam ma sahiih achaan yidooru yalgo minku talaamiiz yitaabuʼuuhum. 31 Wa achaan da, khuttu baalku. Ma tanso kikkeef ana gaaʼid niwassi ayyi waahid minku leel wa nahaar muddit talaata sana wa ma tanso dumuuʼi fi chaanku.
32 «Wa hassaʼ niʼamminku le Allah wa le kalaam niʼmatah al-kallamtuku beeha. Achaan al-kalaam da yagdar yigawwi iimaanku. Wa be l-kalaam da, talgo al-warasa al-Allah yantiiha le kulla l-naas al-khaassiin leyah. 33 Abadan ana ma dawwart nichiil cheyy min ayyi waahid minku wa la fudda wa la dahab wa la khalag. 34 Intu zaatku taʼarfu kadar ana khadamt be duraaʼi le niʼiich wa le niʼayyich al-naas al-maʼaayi. 35 Wa ana daayman wassaftuku be l-cheyy al-sawweetah fi usutku kadar waajib nakhdumu achaan niʼaawunu al-taʼbaaniin. Wa ma waajib nanso kalaam Rabbina Isa wakit gaal : ‹Farha hana l-banti akbar min farha hana l-bichiil.›»
36 Wa wakit Buulus kallam al-kalaam da, hu barak wa salla maʼaahum. 37 Wa kulluhum bako wa hadano Buulus wa habbooh. 38 Wa humman haznaaniin bilheen achaan hu gaal leehum battaan ma yichiifuuh. Wa khalaas addooh le l-safiina.