Atalia nyiŋ goŋe
(2 KeeƁ 22:10–23:15)1 Ne cok Atalia mah Akazia mo kwo nan ah mo wuu, tǝŋ ik wee goŋ daŋ ga lalle. 2 Amma Josabet mǝlaŋ goŋ Yuram naa mah Akazia mawin lal ɓaŋ Joas kǝsyil wee goŋ mai mo tǝ ikra ra ga lalle so muŋ ko tǝkine mawin ma wol ko daŋ pǝ yaŋ mai moo rǝkra faswul gŋ. Ɓaŋra ko muŋ ɗuu gal Atalia ne ko, lwaara ko i pǝ wul a. 3 Joas muŋ wo Josabet pǝ yaŋ Dǝɓlii syii yea, ka Atalia kaa goŋ ɓo tǝ sǝr ahe.
Ira Atalia pǝ wulli
4 Ne cok Atalia mo kaa goŋ syii rǝŋ, Jehojada pepee ka ɗii zaluu sooje ma byak goŋe ma tǝtǝl za temere temere, tǝkine sooje ma byak cok ka mo gera wol ah pǝ yaŋ Dǝɓlii. Ge gbǝ zah ne ra, joŋ ra haa zah gŋ, so cuu we goŋ nyi ra. 5 So faa nyi ra: Fan mai ka we joŋ a naiko: Kee pãa ɓii woŋ ɓo zahlǝŋ sai, vaŋno ah awe za ma joŋ yeɓ ne com 'yakke, ka we byak yaŋ goŋe. 6 Vaŋno ɓii maki ah we uu zahfah Sur, vaŋno ɓii maki ah laŋ we uu zahfah ma fahfalle, we byak yaŋ Dǝɓlii tǝkine yaŋ goŋe. 7 Kul ɓii maki ah gwa mai we tǝ 'yak bai joŋ yeɓ ne com 'yakke, sai we byak yaŋ Dǝɓlii pǝsãhe. 8 We ryaŋ goŋ ɓoo kǝsyilli, zune kǝsyil ɓii daŋ mo yeako ne fan sal ah mor jolle. Dǝɓ mo dan ge kǝsyil ɓii we lǝǝ ɓo ɓe, we i ko pǝ wulli. We yea ne goŋ kpǝtak kpǝtak sǝ, mo pǝ̃ǝko ge lalle, koo mo pii sooko ge yaŋ, we yea ne ki.
9 Zaluu sooje matǝ za temere temere joŋra na ɓǝ mai Jehojada pa joŋzahsyiŋ malii mo faa ɓo nyi ra daŋ. Zune kǝsyil ɓǝǝ daŋ woo za mǝ ahe, za ma joŋra yeɓ ne com 'yakke ne za mai mo tǝ 'yakra bai joŋ yeɓɓe, gera wo pa joŋzahsyiŋ Jehojada daŋ. 10 Pa joŋzahsyiŋ wom zǝǝ tǝkine bal mai David mo yea ne ko, mai mo rǝk ɓo ɓǝr yaŋ Dǝɓlii nyi zaluu sooje ma tǝtǝl za temere temere. 11 So za byak cok uura, zune daŋ a ne fan sal ah jolle, uura kah yaŋ Masǝŋ nǝjokǝsãh nǝjokǝlǝɓai gwa daŋ, gwari ne cok joŋ syiŋ kah yaŋ Masǝŋ, ryaŋra goŋ ɓoo kǝsyilli. 12 So Jehojada zaŋ we goŋ pǝ̃ǝ ge lal ne ko, maa njok goŋ ge nyi tǝtǝlli, nyi ɓǝ syedowal nyi ko. So kanra goŋ ne ki, syeera nǝm ge nyi tǝtǝlli. So kǝ̃ǝra jol faa: Masǝŋ mo soɓ tǝ goŋe!
13 Ne cok Atalia mo laa ɓǝ ŋwaa za byak cok ne mǝ zana, ur kal ge wo za ɓǝr yaŋ Dǝɓlii. 14 Ne cok mo ge kwo goŋ uu ɓo kah waddǝǝ tǝgbana zahsyiŋ ah moo joŋra, zaluu sooje ne za ma ulra kokõorĩi uura ɓo kah goŋe, za daŋ tǝ laara pǝ'nyahre, a ulra kokõorĩi. Atalia ŋgǝ̃ǝ mbǝro wo suu ahe, so ɓyaŋ ɓǝ faa: Tǝkor o, tǝkor o! 15 Amma pa joŋzahsyiŋ Jehojada faa nyi zaluu sooje matǝ za temere temere mai ara mo tǝtǝl za salle: We nĩi ko kǝsyil ɓii pǝ̃ǝ ge lalle, ka we ik ko ge lalle. So dǝɓ mai mo tǝ kyeɓ ka ǝ̃ǝ ko ɓe, we i ko ge lal ta. 16 Gbǝra ko, kwak kal ge kah yaŋ pǝr ne ko, ira ko ge lal gŋ.
17 Jehojada gbǝ zah kǝsyil ki ne Masǝŋ ne goŋe tǝkine zana, mor ka mo yeara za mǝ Dǝɓlii, so zyeɓ ɓǝ goŋ gbǝ zah kǝsyil ki ne zana. 18 Fahfal ah za sǝr ah daŋ kalra ge yaŋ Ba'al, ge 'walra yaŋ ah ge sǝŋ, dahra cok joŋ syiŋ ah tǝkine foto ah ra ge lalle. Ira Mattan pa joŋzahsyiŋ Ba'al ge lal pǝ wul pel cok joŋ syiŋ ah ra. So pa joŋzahsyiŋ Jehojada rǝk za ka mo byakra yaŋ Dǝɓlii. 19 So woo zaluu sooje matǝ za temere temere, ne sooje ma byak goŋe, ne sooje ma byak cok tǝkine za sǝr ah daŋ, so ɓaŋra goŋ gin yaŋ Dǝɓlii ge syeera zahfah za ma byak cok ne ko, gera yaŋ goŋ ne ki. Ge kaa tǝ fakal za goŋe. 20 Za sǝr ah daŋ laara pǝ'nyahre, za daŋ kaara jam o ta, ka ira Atalia ge lal ɓe. 21 Joas kaa goŋ Yuda ka joŋ syii ɓo rǝŋ.
Atalya bigat malika fi Yahuuza
1 Wa wakit Atalya amm Akhazya chaafat kadar wileedha maat, hi gammat tidammir kulla zurriiyit al-malik. 2 Wa laakin Yuuchabʼa al-hi bineeyit malik Yahuuraam wa akhut Akhazya chaalat Yuwaach wileed Akhazya wa maragatah be sirr min lubb iyaal al-malik al-yidooru yaktuluuhum. Wa hi khattatah maʼa l-mara al-takurbah fi lubb makhazan al-saraayir. Wa hinna labbadannah min Atalya wa be da, hu niji min al-moot. 3 Wa Yuwaach gaʼad maʼaaha mulabbad fi beet Allah le muddit sitte sana. Wa fi l-wakit da, Atalya gaaʼide tahkim fi l-balad.
Yuwaach darrajooh malik
4 Wa fi l-sana al-saabʼe, raajil al-diin Yahuuyadaʼ rassal le khuyyaad al-miyaat hana l-Kariyiin wa le hurraas gasir al-malik wa jaabaahum jambah fi beet Allah. Wa hu sawwa maʼaahum muʼaahada wa hallafaahum fi beet Allah wa wassafaahum wileed al-malik.
5 Wa baʼad da, hu antaahum al-amur wa gaal : «Daahu al-cheyy al-waajib tisawwuuh. Al-tilit minku al-yichiilu al-khidme fi yoom al-sabt yaharsu gasir al-malik 6 wa l-tilit minku yagoodu fi khachum baab Suur wa l-tilit al-aakhar kamaan yaharsu al-baab al-gaaʼid wara l-hurraas. Wa l-majmuuʼaat al-talaata dool, waajib yaharsu gasir al-malik al-waahid baʼad al-aakhar. 7 Wa le l-majmuuʼteen al-ma yakhdumu fi yoom al-sabt, waajib yaharsu beet Allah al-bakaan al-gaaʼid foogah al-malik. 8 Wa intu tihawwuguuh al-malik min kulli jiihe wa ayyi waahid minku be silaahah fi iidah. Wa ayyi naadum al-yidoor yadkhul fi sufuufku, aktuluuh. Wa intu tukuunu maʼa l-malik fi marigiinah wa jaytah.»
9 Wa khalaas, khuyyaad al-miyaat sawwo kulla cheyy al-amaraahum beyah raajil al-diin Yahuuyadaʼ. Wa ayyi khaayid minhum lamma naasah, al-naas al-kammalo khidmithum fi yoom al-sabt wa l-naas al-yichiilu khidmithum fi yoom al-sabt kula. Wa macho bakaan raajil al-diin Yahuuyadaʼ. 10 Wa raajil al-diin anta le khuyyaad al-miyaat al-huraab wa l-darag hana l-malik Dawuud al-gaaʼidiin fi beet Allah. 11 Wa l-hurraas gaaʼidiin fi bakaanhum, ayyi waahid be silaahah fi iidah. Wa rasso min nuss al-zeene hana beet Allah lahaddi nuss al-isra giddaam al-beet wa l-madbah le yihawwugu al-malik.
12 Wa khalaas, Yahuuyadaʼ marag wileed al-malik wa khatta taaj fi raasah wa antaah kitaab al-muʼaahada wa masahah wa darrajah malik. Wa baʼad da, saffago leyah wa gaalo : «Yiʼiich al-malik !»
Atalya maatat
13 Wa wakit al-malika Atalya simʼat harakat al-hurraas wa l-chaʼab, jarat machat leehum fi beet Allah. 14 Wa hi chaafat al-malik waagif jamb al-amuud fi madkhal beet Allah hasab al-aade hana l-muluuk. Wa l-khuyyaad wa l-naas al-yadurbu burunji gaaʼidiin maʼa l-malik. Wa kulla chaʼab al-balad farhaaniin marra waahid wa naas gaaʼidiin yadurbu burunji. Wa fi l-bakaan da, Atalya charratat khulgaanha min al-zaʼal wa gaalat : «Di muʼaamara ! Di muʼaamara !»
15 Wa raajil al-diin Yahuuyadaʼ anta amur le khuyyaad al-miyaat al-mukallafiin be l-askar wa gaal : «Amurguuha barra min sufuufku. Wa ayyi naadum al-yitaabiʼha, aktuluuh be l-seef.» Achaan hu ma dawwar yaktuluuha fi beet Allah. 16 Wa humman karabooha le Atalya wa maragooha. Wa wakit wassalo ale gasir al-malik fi l-derib hana madkhal al-kheel, khalaas katalooha fi l-bakaan da.
17 Wa Yahuuyadaʼ sawwa muʼaahada been Allah wa been al-malik wa chaʼabah le yabgo chaʼab Allah. Wa battaan sawwa muʼaahada ambeen al-malik wa l-chaʼab. 18 Wa kulla l-chaʼab macho beet al-ibaada hana Baʼal wa haddamooh wa dammaro madaabhah wa asnaamah kula. Wa giddaam al-madaabih, katalo Mattaan raajil al-diin hana Baʼal.
Wa baʼad da, raajil al-diin Yahuuyadaʼ khatta muraakhibiin fi beet Allah. 19 Wa hu lamma khuyyaad al-miyaat wa l-Kariyiin wa l-hurraas wa kulla chaʼab al-balad. Wa humman marago al-malik min beet Allah wa waddooh le gasir al-malik be derib madkhal al-hurraas. Wa khalaas, Yuwaach gaʼad fi kursi al-muluk. 20 Wa kulla chaʼab al-balad firho. Wa baʼad katalooha le Atalya jamb gasir al-malik, al-madiina gaaʼide fi l-salaama.
Yuwaach bigi malik fi Yahuuza
21 Wa Yuwaach indah sabʼa sana wakit bigi malik.