Ɓǝ cuu Samuel
1 Samuel faa nyi za Israel daŋ: We ẽe ɗǝ, me laa zah ɓii tǝ ɓǝ makẽne we fii me tǝl ah daŋ, me nyi goŋ nyi we. 2 Zǝzǝ̃ǝko goŋ ye kal pel ɓiiri. Ma ɓee, me tam ɓe, me ne vǝm tǝtǝl o, wee ɓe no kǝsyil ɓiiri. Daga tǝbanna ɓe me tǝ syee pel ɓii ŋhaa tǝ'nahko. 3 Ame ko nyẽeko, we faa ɓǝ tǝ ɓe pel Dǝɓlii ne pel dǝɓ mai Dǝɓlii mo syee nǝm ɓo tǝl ahe, me gbǝ dǝǝ zu taa ne? Me gbǝ korro zune? Me re fan jol zu ne swah ne? Me joŋ bone wo zu taa ne? Me nyiŋ lak jol zu tǝ ɓǝɓe' ka rǝ̃ǝ nahnǝn ɓe ne ne? We faa nyi me ka me jin nyi we. 4 Faara: Mo nyiŋ fan jol ɓuu ne swah ya, mo joŋ bone wo ɓuur a, mo nyiŋ fan jol dǝɓ ki vaŋno laŋ ya ta. 5 Samuel zyii faa nyi ra: Dǝɓlii ye pa syedowal tǝ ɓiiri, dǝɓ mai mo syee nǝm ɓo tǝl ah laŋ ye pa syedowal tǝ'nah ta, we lwaa fan ki jol ɓe ya. Zyiira faa: Dǝɓlii ye syedowal.
6 So Samuel faa nyi zana: Dǝɓlii ye kan Mosus ne Aron. Ako ye pǝ̃ǝ ne pa ɓii gin sǝr Egiɓ. 7 Zǝzǝ̃ǝko we uu 'wa 'wa ka me cuu ɓǝ yeɓ sãh makẽne Dǝɓlii mo joŋ wo ɓii ne pa ɓii lii ra nyi we pel Dǝɓlii. 8 Ne cok Yakuɓ mo ge sǝr Egiɓ, Egiɓien cuura syak nyi ra, so pa ɓii lii ra yera yee wo Dǝɓlii. Dǝɓlii pee Mosus ne Aron pǝ̃ǝra ne pa ɓii lii ra gin sǝr Egiɓ. Ge nyi cok kal nyi ra cok maiko. 9 Amma ge yaŋra tǝ Dǝɓlii Masǝŋ ɓǝǝra. So Masǝŋ soɓ ra ge jol Sisera dǝɓlii za sal Hazor ne jol Filistien tǝkine jol goŋ Moab. Ruura sal ne ra daŋ. 10 Yera yee wo Dǝɓlii faara: Ru joŋ faɓe' ɓe, mor ru soɓ mo Dǝɓlii ɓoo, ru joŋ yeɓ mor Ba'al ne Astarte. Amma zǝzǝ̃ǝko mo ǝ̃ǝ ru gin jol za syiŋ ɓuuru, ka ru joŋ yeɓ mor ɓo. 11 Dǝɓlii so pee Gideon, Barak, Yefta ne me wǝǝ we gin jol za syiŋ ɓii mai mo ryaŋra we ɓo daŋ, we kaa jam. 12 Amma ne cok we kwo Nahas goŋ wee Ammon mo ur ɓo ne we, we faa nyi me: Ka nai ya, ru 'yah goŋe, ka ne cok ah laŋ Dǝɓlii Masǝŋ ɓii ye goŋ ɓiiri.
13 Zǝzǝ̃ǝko goŋ mai we nǝǝ we 'yah kŋ ako nyẽeno. We ẽe o, Dǝɓlii kan goŋ tǝ ɓii ɓe. 14 Wee ɗuu Dǝɓlii Masǝŋ ne joŋ yeɓ mor ah no ɓe, wee laa zah ah no bai zyak ɓǝ faa Dǝɓlii ɓe, wee syee mor Dǝɓlii Masǝŋ ɓii no ne goŋ mai mo kaa goŋ ɓii ɓo daŋ ɓe, ka a pǝsãhe. 15 Amma we laa zah Dǝɓlii ya, we kal zyak tǝ ɓǝ faa ah ɓe, jol Dǝɓlii ga cuu bone nyi we tǝgbana mo cuu nyi pa ɓii lii ra. 16 Zǝzǝ̃ǝko we uu 'wa 'wa ka we ẽe ɓǝ tǝ gǝriŋ mai Dǝɓlii mo ga joŋ ne nahnǝn ɓiiri. 17 Zǝzǝ̃ǝko cok saŋ alkamaari ye ka ne? Me ga fii Dǝɓlii ka mo peeko haŋ bam ne bam ge, ka we tǝ, so ka we kwo 'man faɓe' ɓii mai we joŋ ɓo wo Dǝɓlii ne 'yah goŋe.
18 Samuel fii Dǝɓlii. Dǝɓlii Masǝŋ pee haŋ bam ne bam ge com ahe. Za daŋ ɗuura gal Dǝɓlii tǝkine Samuel daŋ. 19 So za daŋ faa nyi Samuel: Mo juupel wo Dǝɓlii Masǝŋ ɓo mor za yeɓ ɓo ra ka ru wuk ka. Mor ru ɓoo faɓe' ɓuu ge ɓo gŋ ne 'yah goŋ mor suu ɓuuru.
20 Samuel faa nyi zana: We ɗuu gal ka. 'Manna awe ye joŋ faɓe' mai ɓo daŋ. Amma we soɓ syee mor Dǝɓlii ka, we joŋ mor Dǝɓlii ne zahzyil ɓii daŋ. 21 We zyak fahlii ka syee mor fan kol ma bai gak joŋ fan ki ka, ka ǝ̃ǝ we ya, mor fan ah ra fan kol o. 22 Dǝɓlii ka soɓ zan ah myah ga lal a, mor Dǝɓlii foo ɓo ne suu ah ka joŋ we ciŋ zan ahe, mor ka yǝk tǝɗii ah mo muŋ ka. 23 Ame laŋ, me ka joŋ faɓe' wo Dǝɓlii ne soɓ juupel mor ɓii ya, amma me ga cuu ɓǝ sãh tǝkine fahlii goŋga nyi we. 24 Amma fan vaŋno, we ɗuu Dǝɓlii, we joŋ yeɓ mor ah ne goŋga ne zahzyil vaŋno, we foo ɓǝ yeɓ maluu camcam mo joŋko ɓo kǝsyil ɓiiri. 25 Amma we tǝ joŋ ɓǝɓe' ga pel ɓe, we ga muŋ ne goŋ ɓii daŋ.
Samuwiil sallam al-hukum le Chaawuul
1 Wa Samuwiil gaal le Bani Israaʼiil : «Daahu ana simiʼt kulla kalaamku wa darrajt leeku malik. 2 Wa hassaʼ da, daahu induku malik gaaʼid yuguudku. Wa kan leyi ana kamaan, ana bigiit chaayib wa raasi kula bigi abyad. Wa daahu iyaali kula gaaʼidiin maʼaaku wa taʼarfu kadar ana gudtuku min subaayi lahaddi l-yoom. 3 Wa daahu ana waagif giddaamku. Awurdu foogi chahaada giddaam Allah wa giddaam al-malik al-hu masahah wa darrajah. Kan ana chilt toor aw humaar min naadum aw zalamt naadum aw sawweet fasil le naadum, ooruuni ! Kan chilt rachwa min naadum achaan nakhjal minnah wa ma niʼooriih al-sahiih, ooruuni ! Ooruuni achaan ana nikaffiiku al-cheyy al-zalamtuku beyah.»
4 Wa humman gaalo : «La ! Inta ma zalamtina wa la sawweet cheyy fasil le naadum wa la chilt cheyy min naadum.» 5 Wa hu gaal leehum : «Al-yoom Allah chaahid wa l-malik al-hu darrajah kula chaahid kadar intu ma ligiitu foogi eeb waahid kula.» Wa humman gaalo : «Aywa, hu chaahid !»
6 Wa khalaas, Samuwiil gaal le l-chaʼab : «Aywa ! Allah hu bas al-azal Muusa wa Haaruun wa marag juduudku min balad Masir. 7 Wa hassaʼ da, taʼaalu. Ana madluum foogku giddaam Allah. Wa nifakkirku be kulla cheyy al-aadil al-Allah sawwaah leeku intu wa le juduudku. 8 Wa wakit juduudku iyaal Yaakhuub gaaʼidiin fi balad Masir, sarakho le Allah. Wa hu rassal Muusa wa Haaruun maragoohum min balad Masir wa jaaboohum hini. 9 Wa laakin humman niso Allah Ilaahhum wa Allah sallamaahum le Siisra khaayid hana madiinat Haasuur wa le l-Filistiyiin wa le malik Muwaab wa humman haaraboohum. 10 Wa juduudku sarakho le Allah wa gaalo : ‹Aniina aznabna achaan abeena Allah wa abadna asnaam Baʼal wa Achtaruut. Wa laakin hassaʼ da, najjiina min udwaanna wa aniina naʼabuduuk battaan.›
11 «Wa khalaas, Allah rassal Yarbaʼal wa Baaraakh wa Yiftaah wa ana Samuwiil. Wa najjaaku min udwaanku al-muhawwigiinku wa be da, sakantu be amaan. 12 Wa wakit chiftu Nahaach malik Bani Ammuun gamma didduku, gultu : ‹Aniina kula nidooru malik yamluk foogna.› Wa be da kula, abeetu Allah Ilaahku wa hu bas malikku.
13 «Wa hassaʼ da, daahu al-malik al-intu dawwartuuh wa talabtuuh. Wa hu bas al-malik al-Allah darrajah foogku. 14 Wa kan intu khuftu min Allah wa abadtuuh wa simiʼtu kalaamah wa ma isiitu amur Allah Ilaahku wa taabaʼtuuh, intu wa l-malik al-gaaʼid yamluk foogku, da yabga leeku adiil. 15 Laakin kan ma simiʼtu kalaam Allah wa isiitu amrah, Allah yadrubku misil awwal darab juduudku.
Samuwiil khawwaf al-chaʼab
16 «Wa hassaʼ da, taʼaalu wa chiifu al-cheyy al-ajiib al-yisawwiih Allah giddaamku ! 17 Da darat, wakit gatiʼiin al-gameh. Wa hassaʼ bas, ana nasʼal Allah wa hu yinazzil matara wa raʼad. Wa be da, intu tichiifu wa taʼarfu kadar intu sawweetu khata kabiir giddaam Allah wakit intu talabtu minnah malik !»
18 Wa khalaas, Samuwiil saʼal Allah wa Allah nazzal matara wa raʼad fi l-yoom da. Wa kulla l-chaʼab khaafo khoof chadiid min Allah wa min Samuwiil. 19 Wa kulla l-chaʼab gaalo le Samuwiil : «Achhad leena Allah ilaahak le ma numuutu ! Achaan aniina zidna zanib kabiir fi zunuubna be sabab talabna malik.» 20 Wa Samuwiil gaal le l-chaʼab : «Ma takhaafo. Sahiih, intu sawweetu al-khata da. Wa laakin ma tikhallu derib Allah wa aʼabuduuh be kulla guluubku. 21 Ma titaabuʼu al-asnaam achaan humman ma yagdaro yafzaʼooku wa la yinajjuuku. Achaan humman ma naafʼiin.
22 «Wa fi chaan usmah al-aziim, Allah ma yikhalli chaʼabah. Achaan dawwar yisawwiiku intu chaʼabah halaalah. 23 Wa kan leyi ana, ma niwaggif al-duʼa fi chaanku achaan kan ana waggaftah, da zanib didd Allah. Wa waajib niwassifku al-derib al-sameh wa l-adiil. 24 Wa laakin akhaafo min Allah wa aʼabuduuh be sahiih wa be kulla guluubku. Wa fakkuru fi l-ajaayib al-kubaar al-hu sawwaahum leeku. 25 Wa kan sawweetu al-fasaala, tahlako intu wa malikku kula !»