Absolon ur tǝ David
1 Fahfal mai Absolon lwaa muŋta salle, ne pǝrri, tǝkine za syee mor ah jemma dappe. 2 Absolon a jur ne zah'nan pim gin uu kah fahlii zahfahe. Koo zune mo tǝ ga pel goŋ ne walandu ɓe, Absolon a ɗii ko fiini: Mo ur gin yaŋ makẽne? Dǝɓ ah zyii zah ah faa: Dǝɓ yeɓ ɓo ye ban ma nyẽe kǝsyil Israel. 3 So Absolon a faa nyi ko: Mo ẽe ɗah ɓǝ ɓo uu ɓo, a pǝsãhe, amma ko dǝɓ ma ga zyii laa ɓǝ ah zah ɓo pel goŋ kǝka. 4 Absolon so faa: Azu ye ga kan ɗah me ka ŋgoŋ kiita tǝ sǝr ko ne? Ka koo zune daŋ mo no ne ɓǝ tǝkine walandu ɓe, me ga ŋgoŋ ɓǝ ah nyi ra njaŋ. 5 Ne cok dǝɓ mo tǝ gin wol ah ka kea sǝŋ pel ah ɓe, a nyen jol gban ko, a zwan ko ne zahe. 6 Absolon a joŋ wo za Israel mai moo ginra pǝ kiita pel goŋ daŋ naiko. Absolon kǝǝ zahzyil za Israel naiko.
7 Fahfal syii nai mo kal o, Absolon faa nyi goŋ David: Mo soɓ me ge yaŋ Hebron mor ka me baa ɓǝ gbanzah mai me gbǝ ɓo pel Dǝɓlii. 8 Mor ne cok me no Gesur sǝr Siria, me gbǝr zah faa: Dǝɓlii mo soɓ me ge yaŋ Jerusalem ɓe, me ga juupel wol ahe. 9 Goŋ faa nyi ko: Mo ge jam. So ur kal ge yaŋ Hebron. 10 Absolon hǝǝ myah zapee kal ge wo zahban Israel daŋ faa: Ne cok we laa cii kokõorĩi ɓe, ka we faa: Absolon kaa goŋ yaŋ Hebron ɓe. 11 Za yaŋ Jerusalem temere gwa kalra ge ne Absolon, mor ɗiira ra gŋ, amma gera bai tan mor ɓǝ ahe, tǝra mor ɓǝ ki gŋ ya. 12 Absolon pepee ge yaŋ Gilo ge ɗii Akitofel dǝɓ faadal David. Ne cok ah ka Absolon tǝ joŋ syiŋrĩ. Ɓǝ tǝ ur ga pel ne swahe, za mor Absolon laŋ ɓoo ga pelle.
David ɗuu pel Absolon
13 Dǝɓ ki ge wo David faa nyi ko: Zahzyil za Israel fer ge ɓo wo Absolon.
14 So David faa nyi za yeɓ ah mai mo no ne ki yaŋ Jerusalem daŋ: We urri, na ɗuu, mo ka nai ya ɓe, na ka ǝ̃ǝ pel Absolon ya. We hǝǝ na ge, mor ka mo ge daɓko na ka joŋ ɓǝɓe' wo man tǝkine ik za yaŋ nyẽe daŋ pǝ wul ka. 15 Za yeɓ goŋ zyiira zah ah faa: Ɓǝ makẽne dǝɓlii ɓuu goŋ mo nǝǝ ɓo ka joŋ daŋ, ka mai ru ga joŋ ko sǝǝ ta. 16 Goŋ pǝ̃ǝ ne ɓalle, za yaŋ ah daŋ pǝ̃ǝra mor ahe. Goŋ soɓ mǝǝ byak jemma mor ka byak zah yaŋ.
17 Goŋ pǝ̃ǝ ne ɓal tǝkine za mor ah daŋ, goŋ ge uu fahceekorre. 18 Za yeɓ ah daŋ ge pǝ̃ǝra pel ahe: Keretien ne Peletien mai moo byakra goŋe, ne sooje za yaŋ Gat temere yea mai moo syeera mor David, daŋ ge pǝ̃ǝra pel goŋe. 19 Goŋ faa nyi Ittai Gatiyo: Mo ga ne ru mor fẽene? Mo pii soo ge kaa ne goŋ o, mor amo ye gwǝǝre, nĩira laŋ mo gin sǝr ɓo gee nĩi. 20 Mo ge dai ɓo tǝsoo ba, so tǝ'nah me ɓaŋ mo ga kyãh ne ru ne? Ame laŋ me tǝ cok mai me tǝ ga gŋ ya. Mo pii soo o, mo yee wee pa ɓo jin ne ko. Dǝɓlii mo kwo syak tǝ ɓo tǝkine joŋ gboŋgboŋ wo ɓo. 21 Amma Ittai zyii zah goŋ faa: Dǝɓlii no, tǝtǝl dǝɓlii ɓe goŋ no sǝŋ ta, pǝ cok mai dǝɓlii ɓe goŋ moo ga gŋ daŋ, koo mo nǝn pǝkoŋ wul o, koo mo nǝn ka yea ne cee yo daŋ, dǝɓ yeɓ ɓo yea gŋ ta. 22 David so faa nyi Ittai: Mo ge o, mo pǝ̃ǝ kal o.
Ittai Gatiyo ge kal ne zan ah tǝkine wee nyee mo ne ki daŋ. 23 Ne cok za mo tǝ yeera, za daŋ ŋwaara yee ne kyaŋ pǝ'manne. Goŋ ge yee el Kedron, za daŋ kalra pel ahe, ɓaŋra fahlii kǝsyicokki.
24 Sadok laŋ no gŋ ta tǝkine Lewitien ma ɓaŋra sunduku Masǝŋ daŋ. Abiatar laŋ no gŋ, kanra sunduku Masǝŋ kah ah ŋhaa ka za mo pǝ̃ǝra gin tǝgǝǝ yaŋ vǝr ɗǝ. 25 Goŋ so faa nyi Sadok: Mo ɓaŋ sunduku gbanzah jin ge yaŋ ne ko. Dǝɓlii moo laa pǝ'nyah ne ɓǝ ɓe no ɓe, a ga jin ne me ka me soo gin kwo sunduku ne cok kal ah ba faɗa. 26 Amma mo faako, zye ka laa pǝ'nyah ne mo ya ɓe, ka ame koiko, mo joŋko wo ɓe tǝgbana zahzyil ah mo 'yahe. 27 Goŋ faa nyi pa joŋzahsyiŋ Sadok: Mo laa ɓe, we jin soo ge yaŋ ne wee ɓii jam. Amo ne na ɓo Akimaas tǝkine Abiatar ne nan ah Yunatan. 28 Me ga kaa kǝsyicok ka byak ɓǝ mo gee wo ɓii ge wo ɓe. 29 Sadok ne Abiatar ɓaŋra sunduku gbanzah ge yaŋ Jerusalem ne ko, kaara gŋ.
30 Amma David yee tǝ waa Ma Ne Tǝbaakãmme. Ne cok mo tǝ yeeni, a ɗah yeyee, jǝŋ fan ɓo tǝtǝlli, so a ne ɓal kolle. Za mai mo ne ki daŋ jǝmra fan ɓo tǝtǝl ta, tǝ yeera waare, a ɗah yera yee. 31 So ge faara nyi David: Akitofel no kǝsyil za mai mo gbǝra zah ne Absolon ur ɓǝ. So David faa: Dǝɓlii, mo soɓ ɓǝ Akitofel ciŋ ɓǝ tǝgwĩi!
32 Ne cok David mo yee ge dai tǝlǝǝ waa ka juupel wo Masǝŋ gŋ, kwo Husai Arkiyo tǝ gin zyaŋ tǝl ahe, mbǝro ah ŋgǝ̃ǝ ɓo, so sǝr rǝk ɓo tǝtǝlli. 33 So David faa nyi ko: Mo ge ne me ɓe, mo ga yea wo ɓe na faswaare. 34 Amma mo pii soo ge yaŋ mo ge faa nyi Absolon: Me 'yah ciŋ dǝɓ yeɓ ɓo goŋe, tǝgbana mai me yea tǝ joŋ yeɓ pa ɓo ɓaa ko, zǝzǝ̃ǝ laŋ me 'yah joŋ yeɓ ɓo nai ta. Nai ɓe, mo ga ɓeɓ ɓǝ faa Akitofel tǝ ɓǝ ɓe. 35 Sadok ne Abiatar za joŋzahsyiŋ tǝ ga yeara ne mo gŋ. Ɓǝ mai moo ga laa yaŋ goŋ daŋ ka mo ge kee nyi Sadok ne Abiatar. 36 Wee ɓǝǝ gwa no ne ra, Akimaas we Sadok ne Yunatan we Abiatar, we pee ɓǝ mai we laa daŋ gee me ne zah ɓǝǝra.
37 Husai palyaŋ David kal ge Jerusalem ne cok mai ka Absolon laŋ tǝ dan ga yaŋ Jerusalem ta.
Abchaluum atmarrad
1 Wa baʼad kulla l-cheyy da, Abchaluum ligi araba hint harib wa kheel wa 50 rujaal al-maachiin giddaam arabatah. 2 Wa be fajur badri, Abchaluum yugumm wa yagiif fi khachum al-derib hana madkhal al-hille. Wa kulli wakit kan naadum indah muchkila wa jaayi bakaan al-malik achaan yisawwi leyah chariiʼa, Abchaluum yiwaggifah wa yuguul leyah : «Inta min hille al-weeni ?» Wa akuun al-naadum da yuguul : «Ana abdak jaayi min gabiila waahide hana Bani Israaʼiil.» 3 Khalaas, Abchaluum yuguul leyah : «Chiif ! Kalaamak adiil wa hagg. Wa laakin ma fi naadum masʼuul bakaan al-malik al-yasmaʼ kalaamak.» 4 Wa yuguul battaan : «Kan awwal ana bigiit haakim fi l-balad di wa ayyi naadum yaji leyi be daliimtah aw muchkiltah, ana nisawwi leyah al-chariiʼa.»
5 Wa kan naadum yigarrib leyah le yasjud giddaamah, Abchaluum yimidd iidah yakurbah wa yihibbah. 6 Wa hu yisawwi misil da le kulla Bani Israaʼiil al-yaju bakaan al-malik le yisawwi leehum al-chariiʼa. Wa be misil da, hu yilimm kulla Bani Israaʼiil waraayah be najaada.
7 Wa baʼad arbaʼa sana, Abchaluum gaal le l-malik : «Min fadlak, khalliini namchi hillit Hibruun le nihaggig al-nazir al-sawweetah le Allah. 8 Achaan wakit ana abdak saakin fi Gachuur fi balad Araam, sawweet nazir wa gult : ‹Kan gabbalt be aafe fi Uruchaliim, naʼabud Allah.›» 9 Wa l-malik gaal leyah : «Amchi be l-salaama.» Wa khalaas, Abchaluum gamma macha hillit Hibruun.
10 Wa wakit wassal hinaak, rassal naas be talbiid fi kulla gabaayil Bani Israaʼiil wa gaal leehum : «Wakit tasmaʼo hiss al-buug, guulu : ‹Abchaluum bigi malik fi Hibruun.›» 11 Wa 200 naas al-azamaahum Abchaluum macho maʼaayah min Uruchaliim. Wa humman macho maʼaayah wa laakin ma induhum khabbar be l-muʼaamara di. 12 Wa wakit Abchaluum gaaʼid yigaddim al-dahiiye, rassal le Akhituufal al-Giiluuni mustachaar Dawuud al-saakin fi hillit Giilu. Wa l-muʼaamara gaaʼide tabga chadiide bilheen. Wa l-naas gaaʼidiin yiziidu be ziyaada wara Abchaluum.
Dawuud arrad min Uruchaliim
13 Wa naadum waahid ja khabbarah le Dawuud wa gaal leyah : «Daahu Bani Israaʼiil lammo wara Abchaluum.» 14 Khalaas, Dawuud gaal le kulla masaaʼiilah al-maʼaayah fi Uruchaliim : «Yalla niʼarrudu ! Kan ma ke da, ma nanjo min Abchaluum. Khalli namchu ajala gubbaal ma yalhagna wa yijiib foogna al-masiibe wa yaktul kulla naas al-hille be l-seef.» 15 Wa masaaʼiilah gaalo leyah : «Ya siidna al-malik, kulla cheyy al-inta tikharrirah, aniina nisawwuuh.»
16 Wa l-malik marag be rijileenah wa kulla aayiltah taabaʼooh. Wa laakin khalla waraayah achara sirriiyaat le yahfadan al-beet. 17 Wa wakit al-malik maarig, kulla l-chaʼab taabaʼooh wa humman wagafo fi aakhir beet hana l-hille. 18 Wa kulla naas Dawuud wa kulla l-Kiritiyiin wa l-Filtiyiin hurraas al-malik gammo yijarsusu giddaamah. Wa 600 naas al-taabaʼo Dawuud min hillit Gaat, humman kula jarsaso.
19 Wa Dawuud gaal le Ittaay al-min hillit Gaat : «Maala inta kula tamchi maʼaana ? Gabbil amchi agood maʼa l-malik Abchaluum achaan inta ajnabi wa laajiʼ. 20 Wa inta jiit hini ma tawwalt. Wa l-yoom, nichiilak wa niwaddiik maʼaayi fi bakaan al-ana zaati ma naʼarfah da walla ? La ! Hassaʼ da, chiil akhwaanak wa gabbil fi l-hille fi kheer wa amaan Allah.» 21 Wa laakin Ittaay radda le l-malik wa gaal : «Nahlif be Allah al-Hayy wa be hayaatak inta al-malik, fi ayyi bakaan al-siidi al-malik yamchi le yiʼiich aw yumuut, ana abdak kula namchi.» 22 Wa Dawuud gaal le Ittaay : «Sameh ! Gaddim.» Wa Ittaay gaddam maʼa naasah wa kulla aayilaathum.
23 Wa kulla naas al-balad gaaʼidiin yabku chadiid wakit chaafo Dawuud wa naasah maachiin. Wa l-malik chagga waadi Khidruun maʼa kulla naasah wa chaalo al-derib al-maachi le l-sahara.
24 Wa macha maʼaahum Saduukh raajil al-diin wa maʼaayah kulla l-Laawiyiin al-chaayliin sanduug muʼaahadat al-Rabb. Wa humman khatto al-sanduug da tihit wa Abiyaatar raajil al-diin gaaʼid jambah lahaddi kulla l-naas al-maargiin min al-hille kammalo.
25 Wa l-malik gaal le Saduukh raajil al-diin : «Gabbil sanduug al-Rabb fi l-hille. Achaan kan Allah yarda beyi, yisawwi leyi al-kheer wa yigabbilni wa yichawwifni battaan sanduugah wa maskanah. 26 Wa laakin kan hu gaal ma yidoorni, khalaas khalli yisawwi foogi al-cheyy al-hu yidoorah.»
27 Wa l-malik gaal battaan le Saduukh raajil al-diin : «Hassaʼ da, inta chift al-haala. Gabbil amchi be l-salaama fi l-hille maʼa Akhimaaʼas wileedak wa Yuunataan wileed Abiyaatar. Wa be da, iyaalku al-itneen yamchu maʼaaku. 28 Wa kan leyi ana, niʼakhkhir fi waadi al-Urdun lahaddi nalga khabar minku.» 29 Wa khalaas, Saduukh wa Abiyaatar gabbalo sanduug al-Rabb fi Uruchaliim wa gaʼado hinaak.
Dawuud rassal jaasuus le Abchaluum
30 Wa Dawuud gaaʼid yatlaʼ jabal al-Zaytuun be baki wa sadda raasah wa maachi bala naʼaal. Wa kulla l-naas al-taaliʼiin maʼaayah, humman kula saddo ruuseehum wa gaaʼidiin yabku. 31 Wa jo khabbaro Dawuud wa gaalo : «Daahu Akhituufal kula min al-khaayniin al-maʼa Abchaluum.» Khalaas Dawuud gaal : «Ya Allah, khalli wasiiyat Akhituufal tabga ma naafʼe.»
32 Wa wakit Dawuud wassal fi raas al-jabal fi bakaan ibaadat al-Rabb, Huuchaay al-min hillit Arki ja laagaah le Dawuud wa khalagah mucharrat min al-hizin wa indah turaab fi raasah. 33 Wa Dawuud gaal leyah : «Inta ma tamchi maʼaayi achaan da tagiil leyi. 34 Wa laakin kan gabbalt al-hille, guul le Abchaluum : ‹Ya l-malik, nidoor nabga khaddaamak. Awwal, ana khaddaam abuuk wa laakin hassaʼ, nabga khaddaamak.› Wa be misil da, tafchul wasiiyat Akhituufal. 35 Wa hinaak talga musaaʼada min rujaal al-diin Saduukh wa Abiyaatar. Wa kulla cheyy al-tasmaʼah min gasir al-malik, guulah le Saduukh wa Abiyaatar. 36 Wa iyaalhum Akhimaaʼas wileed Saduukh wa Yuunataan wileed Abiyaatar, humman kula gaaʼidiin maʼaahum. Wa be waasitathum humman, tikhabburuuni be kulla cheyy al-tasmaʼo.» 37 Wa khalaas, Huuchaay rafiig Dawuud gabbal al-hille fi wakit al-Abchaluum daakhil Uruchaliim.