1 Me kwo ɓǝɓe' maki ah ɓo no wo sǝr faɗa, ɓǝ magaɓ lii ah ye wo dǝfuu. 2 Eẽ ɗǝ, dǝɓ ki sye no Masǝŋ nyi kǝ̃ǝ ɓo nyi ko, ka mo yeako ne joŋ pǝlli, so ka mo yeako dǝɓ ma ne tǝɗii. Dǝɓ mai a ne fan daŋ mai zahzyil ah mo tǝ 'yahe. Amma Masǝŋ ka so soɓ ko laa 'nyah fan ah rai ya, dǝɓ ki yee so renne. Ɓǝ mai ɓǝ ma bai mor ne ɓǝ mai mo ka pǝ'nyahr a moo syen suu dǝɓ yo. 3 Dǝɓ ki sye gak yea ne wee temere, so a kyaŋ syii wo sǝr pǝlli ta. Mo ka tǝ laa pǝ'nyah pǝ zah'nan cee ah mo pǝwah wo sǝr ya ɓe, mo so ciira ko ɓo ka pǝsãh ya ta ɓe, ɓǝ ah ga joŋ fẽe wol ah ne? Ma ɓe ye ɓe, pǝram wel ma byaŋ gin ɓǝr pǝ wul sǝ kal dǝɓ mai ɓe. 4 Mor we mai ge ɓǝr mah ah tǝkolle, so rwah tǝtǝl ge gŋ nooko, dǝɓ vaŋno tǝ tǝɗii ah ya. 5 Mor byaŋ ge wo sǝr ɗǝ ya, so tǝ ɓǝ kal tǝ sǝr a naino ya ta. 'Yakko ɓo jam kal dǝɓ mai mo kyaŋ wo sǝr pǝlli ɓe. 6 Dǝɓ mo kyaŋ wo sǝr syii pǝlli, ŋhaa mo joŋ syii ujenere zahlǝŋ gwa laŋ so mo ka tǝ laa pǝ'nyah ya ɓe, a ne reba fẽene? Mor fan daŋ a in zah ne wulli.
7 Dǝfuu a joŋ yeɓ mor ka lwaa farel ren to, amma so ka kǝ̃ǝ kpee ya. 8 Dǝɓ ma ne tǝtǝl kal dǝɓ ma tǝgwĩi ah ne fẽene? Wala mǝ pa syak mo tǝ yella lwaa farel zah ah ɓo pǝ zah'nan cee ah wah a ne yeɓ fẽe wol ah ne? 9 Pǝram ka laa pǝ'nyah ne fan mai mo jol ɓo kal tǝ mai facwaa moo kwak mo kal ne ɓe. Ɓǝ mai laŋ ɓǝ kol ye tǝgbana ɓǝ nĩi zyak ka gbanne.
10 Fan mai mo no tǝ'nah daŋ, a ne tǝ tǝɗii daga ɓaaɓe, so dǝfuu sye kpak a fẽe ye ko ne laŋ, na tǝ ɓǝ ah ɓo pǝsãhe: dǝfuu ka gak syesyel ne dǝɓ maswah ma kal ko ya. 11 Dǝɓ mo tǝ faa ɓǝ pǝlli pǝlli ɓe, ɓǝ makol ah a yea gŋ pǝlli ta, so dǝɓ ka lwaa fan ki tǝl ah vaŋno laŋ ya. 12 Dǝfuu a syee pǝ̃ǝ pǝ zah'nancee ah ne ɓal kpaŋ na dǝɓ moo syee pǝ̃ǝ tǝ cee fanne. Azu yee gak tǝ fan masãh lii ah mai moo gak joŋ pǝ zah'nancee ah matǝ biŋ ne? Dǝɓ vaŋno ka gak cuu fan mai moo ga joŋ tǝ sǝr nyee fahfal wul ah nyi ko ya.
Al-naadum al-ma yafrah be kheerah
1 Fiyah fasaala ana chiftaha fi l-ard,
al-titaʼʼib Bani Adam.
2 Al-fasaala di, hi raajil al-Rabb antaah
maal wa khuna wa charaf
wa cheyy gassar leyah ma fiih
min al-yitmannaah.
Laakin al-Rabb ma khallaah
yitmattaʼ be maalah da,
illa l-ajnabi bas yitmattaʼ beyah.
Wa da kula zaayil saakit
wa di fasaala al-tajrah al-galib.
3 Akuun naadum wilid miya iyaal
wa aach umur tawiil
wa siniinah bigo katiiriin
laakin ma firih be kheerah
lahaddi ma ligi dafin adiil.
Khalaas, ana nuguul kadar al-naadum da,
sakhiir al-rumaaye kula akheer minnah !
4 Achaan al-rumaaye taji
fi wakit al-ma wakitha.
Hi zaayle saakit wa tamchi fi l-dalaam
wa ma fi al-yizzakkarha.
5 Al-rumaaye ma chaafat
wa la irfat cheyy fi l-ard.
Wa laakin hi indaha raaha ziyaada
min al-naadum da !
6 Wa kan al-naadum da yiʼiich alif sana
wa battaan alif sana aakhariin kula
wa ma chaaf al-kheer,
khalaas hu wa l-rumaaye di,
bakaanhum yabga waahid.
Nafs al-insaan ma tachbaʼ
7 Ayyi khidme al-yisawwiiha al-insaan,
da le iichtah bas
wa laakin be da kula,
hu ma yachbaʼ.
8 Al-faayde al-yalgaaha al-hakiim ma ziyaada
min al-faayde al-yalgaaha al-matmuus.
Wa l-fagri kula ma yalga faayde
hatta kan yiʼaddil haalah giddaam al-naas.
9 Akheer tafrah be l-indak
min tifakkir fi cheyy al-ma yilhaggag.
Wa da kula zaayil saakit
misil al-jari wara l-riih.

10 Kulla cheyy al-gaaʼid fi l-ard
maʼruuf min zamaan
wa naʼarfu chunu al-insaan.
Hu ma yagdar yihaarij
maʼa l-gaadir minnah.
11 Al-kalaam kan katiir kula,
zaayil saakit.
Wa l-insaan, chunu al-faayde
al-yalgaaha minnah ?
12 Khalaas, yaatu al-yaʼarif al-cheyy al-adiil
le l-insaan fi muddit hayaatah ?
Aywa, chunu adiil fi muddit ayyaam hayaatah
al-zaayle saakit misil al-dull ?
Wa yaatu yikhabbir al-insaan
be l-yukuun baʼadah fi l-ard ?