1 Dǝɓ mo kiŋ ŋgǝǝri koo gwii dǝɓɓi, mo ŋgoŋko koo mo leeko fan ne ko, a sooko ŋgǝǝri dappe zahwaa ŋgǝǝri vaŋno, gwii nai zahwaa gwii vaŋno .
2 Mo gbǝra nyin cok kiŋ nyin ne suŋ ɓe, mo ira ko ŋhaa mo wǝ ɓe, ɓǝ ki kǝka tǝ wul ah ya. 3 Amma wul ah mo i ɓo ne com ɓe, ɓǝ no tǝ wul ahe, sai pa in wul mo sooko soo. Nyin mo ka ne fan ki ka soo ne ya ɓe, ka mo leera ko zahwaa nyin ahe. 4 Mo lwaara fan nyin ah jol pa kiŋ ah ne nahnǝn ba ɓe, koo mo ŋgǝǝri yo, koo mo korro yo, koo gwii yo daŋ, mo sosoo ah zahlǝŋ gwa.
5 Dǝɓ mo pii fan pǝ 'wah dǝɓɓi, koo mo 'wah kpuu vin o, mo soɓko fan ah ge pǝ 'wah dǝɓ ki mo re ɓe, ka dǝɓ ah mo sooko ne fan masãh pǝ 'wah ahe, koo 'wah kpuu vin ahe.
6 Dǝɓ mo ɓoo wii pǝ 'wah ahe, wii ah mo sye ge pǝ̃ǝ zahsyee 'wah mo ge sye sor tǝɓalle, koo ma uu sǝŋ pǝ 'wah dǝɓ ki, ka pa ɓoo wii ah mo sosoo.
7 Dǝɓ mo nyi solai koo fan ki nyi jǝk ah kanne, nyin mo ge kiŋ fan ah yaŋ dǝɓ ah ɓe, mo lwaara nyin ah ɓe, sai mo sosoo zahlǝŋ gwa. 8 Mo lwaara nyin ah ya ɓe, ka pah yaŋ mo geko yaŋ juupel pel Masǝŋ ka mo haako zah mo faa: Me juu jol ge wo fan ah ya.
9 Bal mo ur kǝsyil za ne ɓǝ dǝǝ, koo korro, koo gwii, koo fan wo suu, koo tǝ ɓǝ fan fẽene daŋ ɓe, ka zan ah gwa daŋ mo gera yaŋ juupel pel Masǝŋ. Dǝɓ mai Masǝŋ moo ga gbǝ ne kiita, mo sooko jǝk ah zahlǝŋ gwa.
10 Dǝɓ mo nyi korro nyi jǝk ah koo ŋgǝǝri, koo gwii, koo faɓal fẽene daŋ ka mo byakke, so fan ah mo wǝwuu, koo fan suu ah mo ɓeɓ ɓe, koo za ki mo nĩira ɓoo ge lalle, dǝɓ ma kwan ah mo kǝka ɓe, 11 sai ka dǝɓ mai fan mo jol ah mo haako zah yaŋ juupel pel Masǝŋ mo faa: Me juu jol ge wo fan jǝk ɓe ya. Pa fan ah mo nyiŋ ɓǝ ahe, ka dǝɓ ah mo sosoo ka. 12 Amma nyin ye mo kiŋ fan ah jol ah ɓe, sai ka mo sooko pa fan ahe. 13 Fan cok ye mo gbǝ fan ah ɓe, mo geko ne wul fan ah mor joŋ syedowal, ka dǝɓ ah mo soo wul fan ah ka.
14 Dǝɓ mo syea faɓal jol jǝk ahe, fan suu ah mo ɓeɓ ɓe, koo mo wǝwuu, pa fan ah mo ka gŋn a ɓe, ka dǝɓ ah mo sosoo. 15 Amma pa fan ah mo gŋ ɓe, soo ah mo soo ka. Pa fan ah mo nyiŋ lak ɓo tǝ fan ah ɓe, ka lak ah mai kii mor ah ɓe.
Ɓǝ lai tǝ ɓǝ tai ki zana
16 Dǝɓ mo kǝǝ woi mai mo ka tǝ kyeɓ ko ya mo swǝ ne ki ɓe, ka mo soo lak 'yah ahe, mo kan ko. 17 Pah mǝlaŋ mo zyii ka nyi ko nyi ya ɓe, mo sooko lak ah tǝgbana lak tǝ woi.
18 We i mawin ma joŋ kǝndaŋ ge lalle.
19 Koo zune mo kaa suu ɓe' ne faɓal ɓe, mo ira ko ge lalle.
20 Koo zune mo soɓ Dǝɓlii, mo joŋ syiŋ wo masǝŋ ki cam ɓe, mo ira ko ge lalle.
21 We joŋ ɓe' wo gwǝǝ ka, we cuu syak nyi ko ka, mor awe laŋ we yea na gwǝǝ pǝ sǝr Egiɓ ta. 22 We joŋ bone wo mawin wul koo syel ka. 23 We joŋ bone wo ɓǝǝ mo so yera yee wo ɓe ɓe, me ga laa yee ɓǝǝra. 24 Me ga ɓaŋ kpãh pǝ'manne, me ga ik we ne kafahe, ŋwǝǝ ɓii ga ciŋra ŋwǝǝ wulli, wee ɓii ga ciŋra wee syelle.
25 We nyi lak nyi pa syak ma kǝsyil za ɓe, mo tǝ ga jin lak ah nyi we ɓe, we fii reba ge gŋ jol ah tǝgbana za ki moo joŋra ka. 26 We nyiŋ mbǝro jol jǝk ɓii kan ɓo zahwaa fan ki ɓe, we jin nyi nyi ko kǝpel mai com mo danne, 27 mor daŋ fan koo suu ah ye nyẽeko, fan rii suu ah yo, a ga swǝ sǝŋ ne fẽene? Mo yeko yee wo ɓe ɓe, me ga laa yee ahe, mor ame ye Dǝɓ ma kwan syakke.
28 We tǝǝ Masǝŋ ka, we faa ɓǝɓe' tǝ goŋ matǝ za ɓii ka.
29 We gbǝ rol ne nyi fakpãhpǝǝ 'wah ɓii ma joŋ kǝpel nyi me ka. We nyi welii ɓii mawor nyi me. 30 We joŋ nai ne dǝǝ ɓii tǝkine gwii ɓii daŋ, mo yea wo mah ah zah'nan rǝŋ, ne zah'nan nama ah we nyi nyi me.
31 We ga yea wo ɓe na za masãhe, we re nǝǝ fan mai fan cok mo gbǝ ɓo ka. We nyi nǝǝ ah nyi goo re.
Hagg al-milkiiye
1 «Wa kan naadum sarag toor aw kharuuf wa dabahah aw baaʼah, hu yikaffi al-toor khamsa tiiraan wa l-kharuuf arbaʼa khurfaan. 2 Wa kan be leel sarraag ja yasrig wa naadum darabah wa katalah, da ma yinhasib jariimit katil. 3 Illa kan al-sirge wa l-katil kaano baʼad taluuʼ al-harraay, da yinhasib jariimit katil. Wa ayyi sarraag kan karabooh, yikaffi hukum le l-naadum al-hu sarag minnah. Wa kan ma indah cheyy yikaffi beyah, yibiiʼuuh.
4 «Wa kan ligo fi bakaan al-sarraag bahiime hayye al-hu sirigaaha, misil toor aw humaar aw khanamaay, hu yikaffiiha marrateen.
5 «Wa kan naadum sarrah bahaaymah fi zereʼ aw jineenit inab hana jaarah wa khalla bahaaymah akaloohum, hu waajib yikaffi siidhum min ahsan intaaj hana zerʼah aw jineentah.
6 «Wa kan naadum harrag hariige wa l-naar di lihgat al-zariibe wa akalat kiimaan al-gameh aw ganaadiil al-lissaaʼ ma gataʼoohum min al-zereʼ, al-naadum da yikaffi kulla l-khasaara di le siid al-zereʼ.
7 «Wa kan naadum khatta amaana hint fudda aw achya aakhariin bakaan jaarah wa l-amaana di sirgooha, al-sarraag da kan ligooh yikaffiiha marrateen. 8 Wa kan al-sarraag ma ligooh, al-naadum al-dammo fi bakaanah al-amaana yiwadduuh giddaam al-Rabb le yichiifu kan hu bas akal al-amaana di. 9 Wa kan naaseen alkhaalato fi cheyy misil toor aw humaar aw khanamaay aw khalag aw ayyi cheyy aakhar al-humman alkhaalato foogah, al-naaseen dool waajib yamchu giddaam al-Rabb. Wa l-naadum al-ramatah al-chariiʼa da yikaffi marrateen le l-aakhar.
10 «Wa kan naadum wadda toor aw khanamaay aw humaar aw bahiime aakhara misil amaana le jaarah wa l-bahiime di maatat aw anʼadarat aw sirgooha wa naadum ma chaafha, 11 khalaas al-naadum al-khatto fi bakaanah al-bahiime yahlif be usum Allah kadar hu ma sabbab al-khasaara al-bigat fi l-bahiime di. Fi l-haala di, hu ma yikaffi cheyy le siid al-bahiime. Wa siid al-bahiime waajib yikhassid be l-haliife di. 12 Wa kan al-bahiime di sirgooha be sabab hu ma fakkar leeha, fi l-haala di hu yikaffi siidha. 13 Wa kan al-bahiime akalaaha haywaan, hu waajib yijiib danabha aw adaanha. Fi l-haala di, hu ma yikaffi cheyy.
14 «Wa kan naadum attal bahiime min jaarah wa baʼadeen al-bahiime di anʼadarat aw maatat wa siidha ma fiih, al-naadum al-attalaaha da yikaffiiha. 15 Wa laakin kan siidha haadir, al-naadum al-attalaaha ma yikaffi cheyy. Wa kan al-bahiime di muʼajjara, al-ujra tikhatti al-khasaara di.
Gawaaniin machaakil al-mujtamaʼ
16 «Wa kan raajil garrab le bineeye udriiye al-lissaaʼ ma karabo raasha wa hu lamma maʼaaha wa tallafha, hu waajib yikaffi jeebha wa yaakhudha. 17 Wa kan abu al-bitt aba kula, al-raajil waajib yikaffi jeeb al-banaat al-udriiyaat.
18 «Ma tikhallu al-saahira tiʼiich.
19 «Wa ayyi naadum al-yargud maʼa bahiime, waajib yaktuluuh.
20 «Wa kan naadum khalla Allah wa gaddam dahiiye le ilaah aakhar, waajib yidammuruuh.
21 «Ma tazulmu al-khariib wa la tidaayuguuh achaan awwal intu kula khariibiin fi Masir. 22 Ma tazulmu al-araamil aw al-ataama. 23 Wa kan intu zalamtuuhum, ana nasmaʼ siraakhhum wakit humman yasrakho leyi. 24 Wa nakhdab leeku chadiid wa naktulku be l-seef. Wa awiinku kula yabgo araamil wa iyaalku kula yabgo ataama.
25 «Kan naadum waahid min chaʼabi miskiin wa gaaʼid maʼaak wa dayyantah maal, ma tarbah foogah yaʼni ma tidayyinah be riba. 26 Wa kan chilt khalag hana naadum fi deen, waajib tigabbilah leyah gubbaal al-harraay ma tagaʼ. 27 Achaan da bas al-khalag al-waahid al-hu yilkhatta beyah. Wa kan ma gabbaltah leyah, hu yunuum be chunu ? Wa kan sarakh leyi, ana nasmaʼah achaan ana hanuun.
28 «Ma tiʼayyirni ana al-Rabb wa ma talʼan kabiir chaʼabak.
29 «Ma tiʼakhkhir leyi gaddimiin awwal asiir al-inab wa dihin al-zaytuun. Wa gaddim leyi wileedak al-bikir kula. 30 Wa battaan kula, gaddim leyi wald al-bikir min bagarak wa khanamak. Khalli ayyi wald bikir yagood sabʼa yoom maʼa ammah wa fi l-yoom al-taamin, gaddimah leyi.
31 «Waajib intu tabgo naas mukhassasiin leyi. Wa be da, ma taakulu fadle hana bahiime al-katalaaha haywaan. Laakin antuuha le l-kulaab.
