Masǝŋ faa ɓǝ byaŋ Isak nyi Abraham
1 Comki Abraham kaa ɓo zah jul mbǝro ah ka com dǝwee lǝǝ suu ɓo, Dǝɓlii ge wol ah kǝsyil kpuu kah yaŋ Mamre. 2 Abraham ɓaŋ nahnǝn ah ge sǝŋ ẽe cokki, kwo za sai uura ɓo pel ah pǝɗǝk ne ki nje. Ne cok mo kwo ra o, ur gin zah jul ah ne ɗul ge zyaŋ tǝ ɓǝǝra, so kea ge sǝŋ. 3 Faa: Me pǝǝ we zaluuri , wee zyii no ɓe, we pǝ̃ǝ tǝ dǝɓ yeɓ ɓii lal ka. 4 We soɓ mo beera bii ge we ne biŋ ka vãh ɓal ne ko, we ge hai mor cee kpuu nyee 'yak ɗao ta. 5 Me ga kyeɓ farel nyi we biŋ ka we lwaa swah ne ɗao, ka we pǝ̃ǝ kal ba, mor we pǝ̃ǝ ge ɓo tǝ dǝɓ yeɓ ɓiiri. Faara nyi ko: Mo joŋ tǝgbana mai mo faa ɓo. 6 Abraham hǝǝ gaŋ kal ge pǝ jul wo Sara faa: Mo fõo sum manik ah zahtǝfah sai, mo joŋ paŋgasso ne gwari. 7 So Abraham ɗuu kal ge wo dǝǝ, ge gbǝ we dǝǝ maŋwoo ah ma suu sãhe, so nyi nyi dǝɓ yeɓ ah ka mo hǝǝko ne joŋ ahe. 8 So Abraham ɓaŋ nǝm won tǝkine wonni, ne nǝǝ we dǝǝ mai mo joŋ farel ɓo ne ko ge rǝk pel ɓǝǝra, so uu mor kpuu kah ɓǝǝra, rera farel ahe.
9 So fiira Abraham: Mawin ɓo Sara kẽne? Abraham zyii faa: A no pǝ julli. 10 Dǝɓ vaŋno kǝsyil ɓǝǝ faa: Tǝ'nanki ne cok nai mee ga pii soo ge wo ɓo, me gin lwaa mawin ɓo Sara ne we jolle. Ka Sara uu ɓo zahfah fahfal Abraham nǝfah kǝɓǝr yaŋ, laa ɓǝ faa ɓǝǝ ɓe. 11 Abraham ne Sara gwa daŋ tamra ɓe, joŋra syii ɓo pǝlli o, Sara laŋ sǝ̃ǝ ŋgoŋ mor ah ɓe. 12 So Sara syak ɓǝ ah ne pǝ cii ɓǝr faa: Me tam ɓe, wor ɓe laŋ tam ɓe ta, me ga laa pǝ'nyah kpǝ faɗa ne?
13 So Dǝɓlii faa nyi Abraham: Mor fẽe Sara syesyak ne faa, azye mai zye tam ɓe zye gak byaŋ we kpǝ ne ne? 14 Fan ma kal swah Dǝɓlii no ne? Tǝ'nanki ne cok nai me ga pii soo ge wo ɓo, me gin lwaa Sara ne we jolle. 15 So Sara fofoo faa: Me syesyak ɗǝ ya. Faa nai mor a ɗuu galle. Amma Dǝɓlii zyii zah ah faa: Mo syesyak ɓe.
16 Za rai urra ka ga o, woora nahnǝn ẽe yaŋ Sodoma. Abraham syee ge ne ra, swǝ fahlii ɓǝǝra. 17 Dǝɓlii faa: A pǝsãh ka me muŋ ɓǝ mai me tǝ ga joŋ wo Abraham ne? 18 Mor wee ɓǝr ah a ga yea pǝyǝk ne swah wo sǝrri, me ga ẽe za sǝr daŋ mor ahe. 19 Mor ame nǝǝ ko ɓo ka mo laiko wee ah tǝkine za yaŋ ah ka fahfal ah mo gbǝra ɓǝ faa Dǝɓlii ne joŋ fan matǝ njaŋ tǝkine ɓǝ sãhe, mor ka Dǝɓlii mo joŋko ɓǝ mai mo faa ɓo nyi ko.
20 Dǝɓlii so faa: Me tǝ ɓǝ za Sodoma ne Gomorra ɓe, a pǝɓe' pǝlli, fan joŋ ɓǝǝ daŋ a pǝɓeare. 21 Mor mai me ga ɗǝr gin ka ẽere, ɗah ɓǝ ɓǝǝ ɗǝne? Ɓǝ ah mo ɗǝne daŋ, me ga ẽe ba.
22 Za matǝ gwa kalra ge fah Sodoma o, Abraham so uu ne Dǝɓlii. 23 Abraham tǝɓ ge wol ah faa: Mo ga tai za matǝ njaŋ muŋ ne za faɓe' ne? 24 Mo lwaa za matǝ njaŋ mo yaŋ ah jemma dappe ɓe, mo ga muŋ yaŋ ah kpǝ ne? Mo ka soɓ yaŋ ah mor za matǝ njaŋ mo gŋ jemma dappe ya ne? 25 Mo joŋ ɓǝ ah nai ka. Ka in dǝɓ matǝ njaŋ ne dǝɓ faɓe' ŋhaa ka dǝɓ matǝ njaŋ mo so yea tǝgbana dǝɓ faɓe' ta, ka pǝsãh ya. Wala pa ŋgoŋ kiita tǝ sǝr daŋ ka ŋgoŋ kiita goŋga ya ne? 26 Dǝɓlii zyii faa: Me lwaa za matǝ njaŋ yaŋ Sodoma jemma dappe ɓe, me ga soɓ yaŋ ah daŋ mor ɓǝǝra. 27 Abraham zyii faa: Oseni Dǝɓlii, mo rõm me, ame laŋ me ye dǝfuu, me kii kǝnah nǝn pǝkoŋ faa ɓǝ ne mo ya. 28 Amma za matǝ njaŋ mo coŋ ɓo lal dappe ka joŋ jemma dappe ba ɓe, mo ga ɓeɓ yaŋ ah mor matǝ dappe mo coŋ ɓii ne? Zyii faa: Me lwaa ra gŋ jemma nai tǝtǝl dappe ɓe, me ka ɓeɓ yaŋ ah ya. 29 So Abraham kal ne pǝǝ ko kpǝ faa: Ko maki mo coŋ ɓo gŋ jemma nai ɓe, ɗǝne? Faa: Me soɓ yaŋ ahe. 30 So Abraham faa: Mo ɓaŋ kpãh ka Dǝɓlii ɓe, me ga faa ɓǝ ne mo kpǝ. Mo lwaa ra gŋ jemma sai ɓe, ɗǝne? Dǝɓlii faa: Me lwaa ra gŋ jemma sai ɓe, me soɓɓe. 31 So faa: Mo rõm me Dǝɓlii, mor me tǝ faa ɓǝ ne mo ba, ko mo gŋ jemma gwa to ɓe, ɗǝne? Zyii faa: Ara mo gŋ jemma gwa ɓe, me ka ga ɓeɓ yaŋ ah ya. 32 Abraham so faa: Mo ɓaŋ kpãh ka, Dǝɓlii ɓe, me ga faa ɓǝ nyi mo vaŋno to o, mo lwaa ra gŋ jemma ɓe, ɗǝne? So zyii faa: Ara mo gŋ jemma ɓe, me ka ga ɓeɓ yaŋ ah ya ta.
33 Dǝɓlii vǝr ɓǝ faa ah ne Abraham, so kalle. Abraham laŋ pii soo ge zah jul ahe.
Rujaal talaata jo ziyaara
1 Wa baʼad da, Allah baan le Ibraahiim gariib le l-chadar al-kubaar hana Mamra. Wa fi l-wakit daak, al-harraay haamiye wa Ibraahiim gaaʼid fi khachum baab kheemtah. 2 Wakit rafaʼ raasah, chaaf talaata rujaal waagfiin gariib leyah. Wa gamma ajala min baab kheemtah jara laagaahum wa sajad giddaamhum wa gaal leehum : 3 «Marhab beeku, kan tardo beyi, ma tufuutu. Alfaddalo fi beet abduku. 4 Khalli nijiib leeku almi achaan tikhassulu rijleeku wa tinjammo fi dull al-chadara di. 5 Wa nijiib leeku khubza taakulu wa tachbaʼo wa baʼad da kamaan, tamchu. Achaan jiitu leyi ana abduku.» Wa humman raddo leyah : «Tamaam ! Sawwi misil gultah.»
6 Khalaas, Ibraahiim macha ajala le Saara fi l-kheema wa gaal leeha : «Gummi ajala, chiili 10 kooro hana dagiig al-sameh. Ajjiniih wa sawwi leena khubza.» 7 Wa baʼad da, Ibraahiim macha ajala fi l-zariibe wa azal ijil rakhas wa samiin wa antaah le abdah achaan yijahhizah leehum ajala. 8 Wakit al-laham nijid khalaas, Ibraahiim chaal al-laham wa zibde wa laban wa gaddamah le diifaanah. Wa wakit gaaʼidiin yaakulu, Ibraahiim waagif jambuhum fi gaʼar al-chadara.
Allah gaal Saara al-aagre talda
9 Wa baʼad da, saʼalooh le Ibraahiim : «Ween martak Saara ?» Wa hu radda leehum wa gaal : «Hi gaaʼide fi l-kheema.» 10 Wa waahid minhum gaal : «Akiid ana nigabbil leek fi l-sana al-jaaye fi nafs al-wakit wa naji nalga martak Saara wildat leek wileed.»
Wa Saara gaaʼide waraayah fi khachum baab al-kheema wa hi gaaʼide tasmaʼ fi kalaamhum. 11 Wa laakin Ibraahiim bigi chaayib khalaas wa Saara kula bigat ajuuz. Wa hi ma tagdar talda. 12 Wa min simʼat al-kalaam da, gammat dihkat wa gaalat fi galibha : «Ana bigiit ajuuz wa siidi kula bigi chaayib, hal battaan indi chahwa walla ?»
13 Wa Allah gaal le Ibraahiim : «Maala Saara dihkat wa gaalat : ‹Ana al-bigiit ajuuz misil ke, battaan nagdar nalda walla ?› 14 Fi cheyy gaasi leyi ana Allah walla ? Fi l-sana al-jaaye, fi l-wakit al-muhaddad, ana naji wa nalga martak Saara wildat leek wileed.» 15 Laakin Saara khaalatat wa gaalat : «Ana ma dihikt» achaan hi khaafat. Wa hu gaal : «La ! Inti dihikti !»
Ibraahiim saʼal Allah le naas Saduum
16 Khalaas al-rujaal dool gammo wa wajjaho ale Saduum wa Ibraahiim gamma yiʼaddiihum. 17 Wa Allah gaal : «Hal nilabbid le Ibraahiim al-cheyy al-nidoor nisawwiih walla ? 18 Akiid, Ibraahiim yabga jidd hana umma kabiire wa chadiide wa nibaarik kulla umam al-ard be sabab Ibraahiim. 19 Ana azaltah le yiwassi iyaalah wa zurriiytah le yitaabuʼu derib Allah wa yisawwu al-hagg wa l-adaala. Wa be misil da, ana Allah nihaggig al-cheyy al-gult nisawwiih le Ibraahiim.»
20 Wa Allah gaal le Ibraahiim : «Al-chakwa al-simiʼtaha fi naas Amuura wa Saduum fasle bilheen wa zunuubhum bigo katiiriin. 21 Nidalli wa nichiif kan amalhum sawa sawa maʼa l-chakwa al-ana simiʼtaha fooghum. Wa kan al-chakwa ma sahiih kula, naʼarfah.»
22 Wa itneen min al-rujaal dool gammo wa macho ale Saduum wa Ibraahiim gaaʼid waagif giddaam Allah. 23 Wa Ibraahiim garrab le Allah wa gaal : «Ya Rabbi, hal tidammir naas al-fasliin maʼa l-saalihiin sawa walla ? 24 Akuun fi 50 naas saalihiin gaaʼidiin fi Saduum. Hal tidammir al-hille di walla ? Hal ma tisaamihha fi chaan al-naas al-khamsiin al-saalihiin dool walla ? 25 Abadan ma tagdar tisawwiih, ya Rabb ! Inta ma tidammir al-adiiliin maʼa l-fasliin ! Achaan al-naas al-adiiliin ma misil al-naas al-fasliin ! Hal al-haakim hana kulla l-ard ma yisawwi al-adaala walla ?» 26 Wa Allah gaal : «Tamaam ! Kan ana ligiit fi Saduum 50 naas saalihiin, nisaamih kulla naas al-hille di fi chaan al-khamsiin dool.»
27 Wa Ibraahiim radda leyah wa gaal : «Saamihni, ya Rabb, ana min al-turaab wa l-rumaad, gidirt hajjeet leek. 28 Akuun talga 45 naas saalihiin. Hal tidammir al-hille di achaan al-khamsa naas al-gassaro min al-khamsiin walla ?» Wa Allah gaal : «Ana ma nidammirha hatta kan ligiit foogha 45 naas saalihiin kula.»
29 Wa Ibraahiim gaal battaan : «Akuun fiiha 40 bas naas saalihiin !» Wa Allah gaal : «Tamaam ! Ma nidammirha hatta kan ligiit foogha 40 naas saalihiin kula.»
30 Wa Ibraahiim gaal : «Ya Rabb, ma tazʼal kan ana nihajji leek battaan. Akuun fiiha 30 bas naas saalihiin !» Wa Allah gaal : «Ana ma nidammirha hatta kan ligiit foogha 30 naas saalihiin kula.»
31 Wa laakin Ibraahiim gaal battaan : «Ya Rabb, saamihni. Kalaami bigi leek katiir. Akuun fiiha 20 bas naas saalihiin !» Wa Allah gaal : «Ana ma nidammirha hatta kan ligiit foogha 20 naas saalihiin kula.»
32 Wa Ibraahiim gaal battaan : «Ya Rabb, ma tazʼal, khalli nihajji leek aakhir marra. Akuun fiiha 10 naas saalihiin !» Wa Allah gaal : «Ana ma nidammirha hatta kan ligiit foogha 10 naas saalihiin kula.»
33 Wakit Allah kammal kalaamah maʼa Ibraahiim, hu khallaah. Wa Ibraahiim gabbal beetah.
