Isak ẽe Yakuɓ
1 Ne cok Isak mo tamme, nahnǝn ah ka kwan cok pǝsãh yao, ɗii Esau wel ah malii faa nyi ko: We ɓe. Esau zyii: Awai. 2 Faa nyi ko: Mo ẽe me tam ɓe, me tǝ zah'nan wul ɓe ya. 3 Mo woo fan gao ɓo, suguu tǝkine saŋne. Mo ge cok ne ka mo i nǝǝ gee me ne ko, 4 so ka mo joŋ farel ma'nyah mai me 'yah nyi me ne ko, ka mo gee me ne me re ka me ẽe mo kǝpel wul ɓe.
5 Ne cok Isak mo tǝ faa ɓǝ nyi wel ah Esau, Rebeka laa ɓe. So Esau kal ge fah cok ka kyeɓ nǝǝ gin yaŋ ne ko. 6 Rebeka faa nyi wel ah Yakuɓ: Me laa pa ɓo tǝ faa ɓǝ nyi naa ma ɓo Esau, 7 faa: Mo kyeɓ nǝǝ cok ge ne ka mo joŋ farel ma'nyah ah nyi me ne re ka me ẽe mo pel Masǝŋ kǝpel wul ɓe. 8 Zǝzǝ̃ǝko na ɓe, mo laa ɓǝ mai me tǝ faa nyi mo. 9 Mo ge gbah wee sǝgwii masãh ah gwa gee me ne ko ka mo joŋ farel ma'nyah ah nyi pa ɓo ne na mai mo 'yahko, 10 ka mo gee pa ɓo ne mo reko, ka mo ẽeko mo kǝpel wul ahe.
11 Yakuɓ faa nyi mah ah Rebeka: Mo ẽe ɗǝ, naa ma ɓe Esau ne syiŋ wo suu, amma ame ka ne syiŋ wo suu ya. 12 Ɗah maki pa ɓe a laɓ suu ɓe, me so ga yea wol ah tǝgbana dǝɓ ma joŋ vǝrvǝr ne ki, me so 'nahm zahyee ge tǝ ɓe ne soɓ ẽere. 13 Amma mah ah zyii faa: Zahyee ah ge tǝ ɓe ba, na ɓe, mo laa ɓǝ faa ɓe sye to, mo ge gbah gwii ah gee me ne ko. 14 Yakuɓ kal ge gbah gwii gee mah ah ne ko. So mah ah joŋ farel ne tǝgbana mai pah ah mo 'yahe. 15 Rebeka ɓaŋ mbǝro Esau wel ah malii masãa ah mai mo no ɓǝr yaŋ, ɓoo nyi Yakuɓ wel ah malaŋne. 16 So woo wak wee sǝgwii koo jol ah ne sol ah ne ko, mor a bai syiŋ. 17 So nyi farel ma'nyah ne paŋgasso mai mo kǝǝko nyi wel ah Yakuɓ jolle.
18 Yakuɓ kal ge wo pah ah ne faa: Daddǝ. Pam zyii: Awai. Fii ko: Amo ye zune, na ɓe? 19 Yakuɓ faa nyi pamme: Ame Esau, we ɓo malii, me joŋ fan mai mo faa nyi me ko ɓe, me pǝǝ mo, mo ur kaa sǝŋ, mo re nǝǝ cok ɓe kŋ ka mo ẽe me kǝpel wul ɓo. 20 Isak faa nyi Yakuɓ: Joŋ ɗii mo lwaa gwari nai ne, na ɓe? Zyii faa: Mor Dǝɓlii Masǝŋ ɓo ye nyi pejii ah nyi me. 21 Isak faa nyi Yakuɓ: Mo tǝɓ ge ka me laɓ mo na ɓe, mor ka me tǝ ryakryak amo ye na ɓe Esau 'manna. 22 Yakuɓ tǝɓ ge wo pah ah Isak. So laɓ ko faa: Kyaŋ, kyaŋ Yakuɓ yo, amma jolle, jol Esau yo. 23 Isak tǝ ko ya, mor jol ah ne syiŋ na mǝ naa mah ah Esau. Coŋ biŋ ka mo ẽe ko, amma so fii ko, 24 faa: Amo ye na ɓe Esau 'manna ne? Yakuɓ zyii faa: Ame yo. 25 So Isak faa: Mo gee me ne nǝǝ cok na ɓe, ka me re, me ẽe mo kǝpel wul ɓe. Yakuɓ ge nyi ne farel ah re, so nyi bii lee kpuu vin nyi ko zwǝ ta. 26 Pah ah Isak faa nyi ko: Mo tǝɓ ge ka mo nyiŋ me ne zahe na ɓe. 27 So tǝɓ ge zwǝ pah ah ne zahe. So Isak laa fuŋ mbǝro ahe, ẽe ko faa: Fuŋ na ɓe a tǝgbana fuŋ 'wah mai Masǝŋ mo ẽe ɓo. 28 Masǝŋ mo nyi 'wah sãh nyi mo, mo soɓko mahm coksǝŋ nǝ tǝl ah ka mo lwaa sor tǝkine bii lee kpuu vin pǝlli. 29 Za sǝr daŋ ga joŋra mor ɓo. Zahban daŋ ga keara sǝŋ pel ɓo. Amo ye ga yea dǝɓlii wee pa ɓo. Wee ma ɓo ga keara sǝŋ pel ɓo. Dǝɓ mo tǝǝ mo ɓe, a ga ciŋ dǝɓ zahyee. Dǝɓ mo ẽe mo ɓe, a ga ciŋ dǝɓ ma ne ẽe tǝl ah ta.
Isak ẽe Esau
30 Isak vǝr ẽe Yakuɓ, Yakuɓ pǝ̃ǝ gin wol ah kal ge lalle. Fahfal ah sǝ, naa mah ah Esau pii soo gin gao ge. 31 Esau laŋ joŋ farel ma'nyah ah ɓaŋ ge pam ne ko, faa nyi pah ahe: Daddǝ, mo ur sǝŋ, mo re nǝǝ cok na ɓo mor ka mo ẽe me. 32 Pah ah Isak fii ko: Amo ye zune? Zyii faa: Ame Esau we ɓo malii. 33 Zahzyil nǝǝ Isak, suu kal tǝ coo ko, so faa: Azu ye i nǝǝ cok joŋ farel gee me ne me re kǝpel ka mo ge ya ba ne? Me ẽe ko ɓe, ẽe ah laŋ ciŋ mǝ ah ɓe ta. 34 Ne cok Esau mo laa ɓǝ faa pah ah naiko, ɓyaŋ ɓǝ ne yee faa nyi pah ahe: Daddǝ, mo ẽe me ta. 35 Amma Isak faa: Naa ma ɓo ge ne vǝrvǝr nyiŋ ẽe mai me 'yah ka ẽe mo ne ko kal ne ɓe. 36 Esau faa: Ɗiira ko ɓo ka ne Yakuɓ ya ne ? Joŋ me ɓo ɓal gwa ɓe, nyiŋ welii ɓe, zǝzǝ̃ǝ so nyiŋ ẽe mai mo 'yah ẽe me ne ɓe kpǝ. Esau so faa: Mo coŋ ẽe mor ɓe ya ne? 37 Isak zyii zah Esau faa: Mo ẽe ɗǝ, me ɓaŋ ko kan dǝɓlii tǝ ɓo ne ɓe. Me nyi wee pah ah nyi ko ne za yeɓ ah daŋ. Me nyi sor tǝkine bii lee kpuu vin nyi ko ɓe ta. Me so nyi fẽe nyi mo faɗa ne na ɓe? 38 Esau faa nyi pah ahe: Daddǝ, mo ne ẽe vaŋno to ne? Mo ẽe me ta, Daddǝ. Isak so kaa 'wa, so Esau lai yee pǝ'manne. 39 Fahfal ah pah ah Isak faa nyi ko: Mahm ka ga nǝ tǝ 'wah ɓo ka joŋ fan nyi mo ya. 40 Mo ga lwaa fan ne zǝǝ. Mo ga joŋ yeɓ zahmor naa ma ɓo, amma ne cok mo ge ŋwookyaŋ ne ki ɓe, mo ga lwaa tǝtǝl suu ɓo.
41 Esau syiŋ Yakuɓ mor ẽe mai pah ah mo ẽe ko. Esau foo pǝ zahzyil ah faa: Zah'nan wul pa ɓe a gwari. Fahfal ah me ga i naa ma ɓe Yakuɓ pǝ wulli.
42 Ge keera ɓǝ Esau we malii nyi mah ah Rebeka. So Rebeka ɗii Yakuɓ wel ah malaŋ faa nyi ko: Naa ma ɓo Esau yah faŋ val tǝ ɓo ka in mo pǝ wulli. 43 Zǝzǝ̃ǝko, na ɓe, mo laa zah ɓe, mo urri, mo ɗuu ge wo naa ma ɓe Laban Karan. 44 Mo kaa ne ki, sai ka kpãh naa ma ɓo wuu ɓe. 45 Ka kpãh naa ma ɓo mo ɓaŋ ɓo tǝ ɓo mo vǝr ɗǝ, ka mo yaŋko ɓǝ mai mo joŋ wol ahe, me so pepee ga ɗii mo gŋ ba. We ga wuk jol ɓe com vaŋno tǝ fẽe gwa daŋ ne?
Isak pee Yakuɓ kal ge yaŋ Laban
46 Rebeka faa nyi Isak: Ɓǝ foo ɓe gaɓ me tǝ ɓǝ ŋwǝǝ Esau mai mo woo ra ɓo kǝsyil Hetien. So Yakuɓ mo ɓaŋko ŋwǝǝ kǝsyil za marai ta ɓe, pǝram wul ɓe.
Ishaakh baarak Yaakhuub
1 Wa Ishaakh bigi chaayib wa uyuunah ma bichiifu. Wa khalaas, gamma naada wileedah al-bikir Isuu wa gaal : «Ya wileedi !» Wa hu gaal : «Naʼam !» 2 Wa Ishaakh gaal leyah : «Chiif ana bigiit chaayib wa ma naʼarif yoom mooti. 3 Hassaʼ da chiil silaahak wa nubbaalak wa nuchchaabak wa amchi al-ganiis wa jiib leyi seede. 4 Wa sawwi leyi beeha akil al-niriidah wa jiibah leyi naakul achaan nibaarikak gubbaal ma numuut.»
5 Wa wakit Ishaakh gaaʼid yihajji le wileedah Isuu da, Rifga gaaʼide tasmaʼ fi kalaamah. Khalaas Isuu marag macha fi l-khala le yaktul seede wa yijiibha.
6 Wa baʼad da, Rifga gaalat le wileedha Yaakhuub : «Asmaʼ ! Ana simiʼt abuuk hajja le akhuuk Isuu wa gaal : 7 ‹Jiib leyi seede wa sawwi leyi akil al-niriidah achaan nibaarikak giddaam Allah gubbaal ma numuut.› 8 Hassaʼ da, ya wileedi, asmaʼ kalaami wa sawwi al-cheyy al-naamurak beyah. 9 Amchi fi l-zariibe wa jiib leyi sukhlaan itneen sumaan wa ana nisawwi le abuuk al-akil al-halu al-hu yiriidah. 10 Wa inta tiwaddi al-akil da le abuuk wa hu yaakulah achaan yibaarikak gubbaal ma yumuut.»
11 Laakin Yaakhuub gaal le ammah Rifga : «Akhuuyi Isuu jildah kulla suuf wa ana jildi amlas. 12 Wa akuun abuuyi yalmasni wa yaʼarifni wa yuguul ana khachcheetah wa yugumm yalʼanni wa ma yibaarikni.» 13 Wa ammah gaalat leyah : «Khalli al-laʼana di talhagni ana, ya wileedi. Asmaʼ kalaami ! Amchi ! Jiib leyi al-sukhlaan.»
14 Wa khalaas, Yaakhuub macha jaab al-sukhlaan le ammah wa hi gammat sawwat al-akil al-abuuh yiriidah. 15 Wa baʼad da, Rifga chaalat khulgaan al-samhiin hana Isuu wileedha al-kabiir, al-gaaʼidiin fi bakaanha fi l-beet wa labbasathum le Yaakhuub wileedha al-sakhayyar. 16 Wa be l-farwa hana l-sukhlaan, hi labbasat iideenah wa ragabatah bakaan al-amlas. 17 Wa Rifga antat le wileedha Yaakhuub al-akil al-halu wa l-khubza al-hi sawwatha.
Yaakhuub khachcha abuuh Ishaakh
18 Wa khalaas, Yaakhuub gamma macha le abuuh wa gaal : «Ya abuuyi.» Wa Ishaakh gaal : «Naʼam ! Inta yaatu, ya wileedi ?» 19 Wa Yaakhuub gaal : «Ana Isuu wileedak al-bikir. Ana sawweet al-cheyy al-inta talabtah minni. Min iznak, gumm wa aakul laham al-seede achaan inta be nafsak tibaarikni.» 20 Wa Ishaakh gaal leyah : «Ya wileedi, da kikkeef inta ligiitha ajala ke ?» Wa Yaakhuub gaal : «Achaan Allah Ilaahak bas jaab leyi al-seede.»
21 Wa fi l-bakaan da, khalaas Ishaakh gaal le Yaakhuub : «Taʼaal gariib, ya wileedi, achaan nilammisak wa naʼarif kadar inta bas wileedi Isuu walla la.» 22 Wa Yaakhuub garrab le abuuh Ishaakh wa hu limsah wa gaal : «Al-hiss, hiss hana Yaakhuub laakin al-iideen, iideen hana Isuu.» 23 Wa be misil da, Ishaakh ma irif Yaakhuub achaan iideenah induhum suuf misil akhuuh Isuu. Wa khalaas, hu baarakah.
24 Wa gubbaal ma yibaarikah, hu saʼalah battaan wa gaal : «Sahiih ke inta wileedi Isuu ?» Wa Yaakhuub gaal : «Aywa.» 25 Wa khalaas, Ishaakh gaal leyah : «Ya wileedi, antiini naakul al-laham al-jibtah achaan ana be nafsi nibaarikak.» Wa Yaakhuub anta al-akil le abuuh. Wa hu akalah wa jaab leyah khamar wa hu chiribah.
26 Wa baʼad da, Ishaakh abuuh gaal leyah : «Ya wileedi, taʼaal gariib wa hibbini.» 27 Wa Yaakhuub garrab leyah wa habbaah. Wa Ishaakh chamma al-riihe hint khulgaanah wa gamma baarakah wa gaal :
«Aywa ! Al-riihe di hint wileedi !
Hi misil riihe hint zereʼ
al-Allah baarakah.
28 Khalli al-Rabb yantiik
karany al-yanzil min al-sama
wa intaaj al-ard.
Wa yantiik gameh
wa khamar jadiid be katara.
29 Khalli al-chuʼuub yakhdumu leek
wa l-umam yasjudu giddaamak.
Wa abga siid akhwaanak
wa iyaal ammak yasjudu giddaamak !
Al-yalʼanak malʼuun
wa l-yibaarikak mubaarak.»
Isuu dawwar abuuh yibaarikah
30 Wa wakit Ishaakh kammal min mubaarakat Yaakhuub wa Yaakhuub marag min bakaan abuuh da, khalaas tawwaali ke akhuuh Isuu ja min al-ganiis. 31 Wa hu kula sawwa akil halu wa jaabah le abuuh wa gaal : «Ya abuuyi, gumm wa aakul laham al-seede al-ana wileedak jibtah achaan inta be nafsak tibaarikni.» 32 Wa abuuh Ishaakh gaal leyah : «Inta yaatu ?» Wa hu radda leyah wa gaal : «Ana wileedak al-bikir Isuu.»
33 Wa min simiʼ al-kalaam da, Ishaakh gamma yarjif chadiid wa gaal : «Yaatu al-macha al-ganiis wa jaab leyi laham ? Wa ana akalt minnah hassaʼ gubbaal inta ma taji wa ana baaraktah. Wa akiid hu yabga mubaarak !» 34 Wa wakit Isuu simiʼ kalaam abuuh, gamma yikoorik korooraak chadiid hana wajaʼ galib wa gaal le abuuh : «Baarikni ana kula, ya abuuyi !»
35 Wa Ishaakh gaal leyah : «Akhuuk ja khachchaani wa ana baaraktah fi badalak.» 36 Wa Isuu gaal : «Achaan usmah Yaakhuub (maʼanaatah al-najiid), da bas khachchaani marrateen ! Awwal chaal bukuuriiyti wa hassaʼ daahu chaal barakati !»
Wa gaal battaan : «Inta ma faddalt leyi baraka waahide kula ?» 37 Wa Ishaakh radda leyah wa gaal : «Ana sawweetah siidak wa sawweet kulla akhwaanah yabgo khaddaamiin leyah. Wa anteetah gameh wa khamar be katara. Wa battaan ana nagdar nisawwi leek chunu, ya wileedi ?» 38 Wa Isuu gaal le abuuh : «Ya abuuyi, indak baraka waahide bas ? Baarikni ana kula, ya abuuyi !» Wa Isuu gamma yabki baki chadiid.
39 Wa Ishaakh abuuh gaal leyah :
«Inta taskun fi ard al-ma indaha intaaj
wa ma indaha karany
al-yanzil min al-sama.
40 Wa inta tiʼiich be seefak
wa takhdim le akhuuk.
Laakin fi ruwaakhtak al-jaay wa jaay,
tidalli tagalatah min kataafeek.»
Yaakhuub arrad
41 Wa Isuu bigi khasiim le Yaakhuub achaan al-baraka al-abuuh Ishaakh baarakah beeha. Wa Isuu gaal fi galbah : «Abuuyi gariib yumuut. Baʼad ayyaam al-hizin, naktul akhuuyi Yaakhuub.»
42 Wa khabbaro Rifga be kalaam Isuu wileedha al-kabiir. Khalaas hi rassalat naadat Yaakhuub wileedha al-sakhayyar wa gaalat leyah : «Daahu akhuuk Isuu yidoor yilkaffa foogak wa yaktulak. 43 Hassaʼ da, ya wileedi, asmaʼ kalaami. Gumm arrid amchi bakaan akhuuyi Laabaan fi Haaraan. 44 Wa agood maʼaayah ayyaam hinaak, lahaddi akhuuk zaʼalah yufuut. 45 Wa kan zaʼalah faat wa nisi al-cheyy al-inta sawweetah leyah da, khalaas ana nirassil leek, taji. Maala ana niwaddirku intu al-itneen fi nafs al-yoom ?»
46 Wa baʼad da, Rifga gaalat le Ishaakh : «Al-haya bakhkhadat leyi fi chaan banaat al-Hittiyiin dool. Wa kan Yaakhuub kula yaakhud waahide min banaat al-Hittiyiin al-fi l-balad di, ana hayaati ma indaha faayde.»
