Wee pah Yuseɓ jinra ge sǝr Egiɓ ne Benyaamin
1 Koŋ so ge pel pǝ sǝr Kanaan. 2 Ne cok mo rera sor mai mo gera gin sǝr Egiɓ ne ko vǝrri, so Yakuɓ faa nyi wee ahe: We pii soo ge lee farel mor man biŋ ɗao. 3 Yuda zyii faa nyi ko: Dǝɓlii sǝr Egiɓ faa nyi ru njaŋ, we ka ge pel ɓe ya, sai ka we ge ne naa pa ɓii ɓe. 4 Amma moo soɓ na pa ɓuu ga ne ru ɓe, ru ganne, ru ga lee farel nyi mo. 5 Amma mo soɓ ge ne ru ya ɓe, ru ka gan a, mor dǝɓ ah faa: We ka ge pel ɓe ya, sai ka naa pa ɓii ge ne we ɓe. 6 Yakuɓ faa: We joŋ ɓǝɓe' mai wo ɓe nai mor fẽe ŋhaa ka we so faa nyi dǝɓ ah naa pa ɓii maki ah no ne? 7 Zyiira faa: Dǝɓ ah fii ru ne ɓǝ suu ɓuu tǝkine morsǝ̃ǝ ɓuuru, so faa: Pa ɓii no sǝŋ ba ne? Naa pa ɓii maki ah no ne? Ru zyii faa nyi ko tǝgbana fii ahe. Ru so tǝ gin kẽe a ga faa nyi ru we ge ne naa pa ɓii ne? 8 Yuda faa nyi pah ahe: Mo soɓ we nyẽe ka ga ne me, ka ru ur kalle, ka aru ne mo tǝkine wee ɓuu daŋ na wuk ka. 9 Val ɓǝ ah mo yea tǝ ɓe, me pii soo ge wo ɓo ne ko me kan ko pel ɓo ya ɓe, ka me yea wo ɓo na pa faɓe' zah'nan Masǝŋ daŋ. 10 Kǝnah ru gbǝ rol ɓo ya ɓe, ka ru ge pii soo ɓo zahlǝŋ gwa o.
11 So pa ɓǝǝ faa nyi ra: Ɓǝ ah mo nai ɓe, we joŋ naiko: we woo fan sǝr mai masãh ah pǝ dah ɓii ka we ge haozah wo dǝɓ ah ne ko. We ɓaŋ fan ma fuŋ 'nyah biŋ, we ɓaŋ tǝnjwǝǝ biŋ, we ɓaŋ fan gbãh biŋ, we ɓaŋ zwahre tǝkine gooro. 12 We ge ne lak mor jol zahlǝŋ gwa ne mai mo rǝkra zah dah sor ɓii kŋ, ɗah maki zyakra rǝk ɓo gŋ zyak ne? 13 We ɓaŋ naa pa ɓii ta, ka we ur we pii soo ge wo dǝɓ ahe. 14 Masǝŋ ma ne swah ga joŋ dǝɓ ah kwo syak tǝ ɓiiri, ŋhaa ka mo wǝǝko Simon tǝkine soɓ Benyaamin daŋ. Ma ɓe me bai wee ko o laŋ, ka me yea bai ɓǝǝ o.
15 Wee Yakuɓ woora fan haozah woli, so woora lak ma zahlǝŋ tǝ gwa mor jol ɓǝǝra, ɓaŋra Benyaamin ta. So ur kalra ge sǝr Egiɓ. Gera pel Yuseɓ. 16 Ne cok Yuseɓ mo kwo Benyaamin kǝsyil ɓǝǝra, faa nyi wakiili yaŋ ahe: Mo zaŋ za rai ge yaŋ ne ko, mo ŋgoŋ dǝǝ ka mo joŋ farel ne ko, mor za rai ga rera farel ne me ne com kǝsyitǝtǝl tǝ'nahko. 17 Dǝɓ ah joŋ tǝgbana Yuseɓ mo faa nyi ko, zaŋ ra kal ge yaŋ Yuseɓ ne ko.
18 Ne cok wee pah Yuseɓ mo tǝ syeera ga tǝ fahlii, a ɗuura galle, faara tǝgǝǝ ki: Gera ɓo yaŋ nyee ne na mor lak mai mo rǝkra zah dah man kǝpel kŋ, mor ka baŋra zah tǝ man ka gbah na ciŋ byak ne ko ne korro man ra daŋ. 19 Mor ahe, tǝɓra ge wo wakiili yaŋ Yuseɓ, faara ɓǝ ne ki zahfah yaŋ. 20 Faara: Mo laa ɗao dǝɓlii, gin ɓuu ma kǝpel ru ge lee sorre, 21-22 ne cok ru ge dai pǝ cok ɗǝrri, ru gbǝr zah dah ɓuuru, ru lwaa lak zune daŋ maa ɓo zah dah ahe, lak zune daŋ na kee ah mo kee ɓo. Ru tǝ dǝɓ mai mo ge rǝk lak ɓuu zah dah ɓuur a. Ru so woo jin ge ɓo ne ko, ru so woo lak maki ah ge ɓo ne ka lee farel ne ta. 23 Wakiili zyii faa: Jam mo yea ne we, we ɗuu gal ka. Lak ɓii ge jol ɓe sye ɓe. Amma Masǝŋ ɓii ne Masǝŋ pa ɓii ako ye rǝk lak ɓii zah dah ɓiiri. So nǝǝ Simon pǝ̃ǝ ge wo ɓǝǝ ne ko.
24 Wakiili dan ge yaŋ Yuseɓ ne ra, nyi bii nyi ra vãh ɓal ne ko. So nyi wom nyi korro ɓǝǝ ta. 25 Wee pah Yuseɓ zyeɓra fan haozah wol kyaŋ tǝ Yuseɓ mo tǝ ga ge yaŋ ne com kǝsyitǝtǝl ne ko. Mor laara tǝ ga rera farel gŋ.
26 Ne cok Yuseɓ mo ge yaŋ, nyira fan haozah wol mai mo jol ɓǝǝ nyi, so keara ge sǝŋ pel ahe. 27 So haozah wo ɓǝǝ fii jam ɓǝǝ faa: Pa ɓii matam we faa ɓǝ ah nyi me kŋ a no jam ne? A no sǝŋ ba ne? 28 Zyiira faa nyi ko: Byak ɓo pa ɓuu no jam, a no sǝŋ ba. So keara ge sǝŋ ɗǝm tǝtǝlli.
29 Yuseɓ ɓaŋ nahnǝn ah kwo naa mah ah Benyaamin, so faa: Ako ye kahkǝr ɓii mai we faa ɓǝ ah nyi me ko ne? So faa: Masǝŋ mo ẽe mo na ɓe. 30 So Yuseɓ hǝǝ pǝ̃ǝ ge lalle, mor zahzyil ah yee syak ɓo tǝ naa mah ahe, ŋhaa mĩi yee ge nahnǝn ah so dan ge ɓǝr yaŋ ah ge yeyee gŋ. 31 Ne cok mo so 'wǝ̃ǝ nahnǝnni, pǝ̃ǝ ge lalle. Swaa suu ah so faa: We ge ne farelle. 32 Ge kanra mǝ ah nyi ko syak ahe, ma ɓǝǝ laŋ cam, mǝ Egiɓien mai moo renra farel yaŋ ah laŋ cam ta. Mor Egiɓien ka renra fan tǝkine Yahuduen ya, mor a pǝrenjẽa wo ɓǝǝra. 33 Fahfal ah Yuseɓ zyeɓ ra hai zah farel ne patǝtǝlli, tǝŋ daga we malii ŋhaa dai kahkǝrri. Za rai so ẽera ki kaara gǝriŋ. 34 So pee farel mai mo pel ah ge nyi ra. Amma nyira farel nyi Benyaamin kal mǝ za ki zahlǝŋ dappe, zwahra fan ne ki laara pǝ'nyahre.
Banyaamiin waddooh Masir
1 Al-juuʼ bigi chadiid bilheen fi balad Kanʼaan. 2 Baʼad humman kammalo al-maʼaach al-jaabooh min Masir, Yaakhuub gaal le iyaalah : «Gabbulu amchu Masir achru leena maʼaach chiyya.»
3 Laakin Yahuuza gaal le abuuh : «Aniina ma gulna leek ? Al-haakim gaal leena be kalaam waadih kan ma jibna akhuuna da, hu ma yigaabilna. 4 Laakin kan inta tikhassid akhuuna yamchi maʼaana da, khalaas aniina namchu nachru leek maʼaach. 5 Wa kan abeet kamaan, aniina ma nagdaro namchu. Achaan al-haakim gaal leena kan ma jibna akhuuna da, hu ma yigaabilna.»
6 Wa Yaakhuub al-binaaduuh Israaʼiil gaal leehum : «Maala gultu leyah induku akhu aakhar ? Intu dool taʼʼabtuuni.» 7 Humman gaalo : «Ma ke ! Hu bas saʼalaana suʼaal katiir achaan yaʼarifna wa yaʼarif aayilitna. Hu gaal leena : ‹Abuuku gaaʼid hayy walla ? Induku akhu aakhar walla ?› Wa aniina raddeena leyah fi suʼaalah. Laakin ma naʼarfu kadar yuguul leena : ‹Amchu jiibu leyi akhuuku.›»
8 Wa Yahuuza gaal battaan le abuuh Israaʼiil : «Khalli al-wileed yamchi maʼaayi. Wa khalli nugummu namchu kan ma nidooru numuutu kullina ke, aniina wa iyaalna wa inta. 9 Wa ana bas nadmanah wa tagdar tatulbah minni. Kan ana ma gabbaltah leek, ajʼalni misil naadum khaati fi muddit hayaati. 10 Hassaʼ da, awwal kan ma akhkharna da, wakit da macheena marrateen.»
11 Khalaas, abuuhum Israaʼiil gaal leehum : «Hiya, kan ke da, asmaʼo kalaami. Chiilu maʼaaku hadiiye wa wadduuha le l-haakim. Chiilu fi mawaaʼiinku min ahsan intaaj ardina misil asal chiyya wa samukh hana kitir wa talha wa dukhkhaan wa iyaal al-chadar al-samhiin. 12 Wa waddu al-gurus al-tachru beyah gameh wa l-gurus al-ligiituuh fi chuwaalaatku kula. Akuun humman sawwo khalat. 13 Khalaas, amchu waddu akhuuku bakaan al-haakim. 14 Wa Allah al-Gaadir yikhalli al-haakim da yihinn foogku wa yikhalli Banyaamiin wa yatlig akhuuku al-aakhar kula. Kan leyi ana kamaan, khalli nagood bala iyaal.»
Akhwaan Yuusuf gabbalo fi Masir
15 Wa khalaas, humman jahhazo al-hadiiye misil abuuhum gaalah wa chaalo al-gurus marrateen. Wa waddo Banyaamiin maʼaahum le Masir. Wa gaabalo Yuusuf. 16 Wa Yuusuf chaaf Banyaamiin maʼaahum. Wa wakit chaafah, gamma gaal le masʼuul beetah : «Waddi al-naas dool fi beeti wa adbah leehum kabich wa sawwu akil achaan yikhaddu maʼaayi.» 17 Wa l-masʼuul waddaahum fi beet Yuusuf misil hu gaalah leyah. 18 Wa wakit waddoohum fi beet Yuusuf, humman khaafo bilheen wa gaalo ambeenaathum : «Fi chaan al-gurus al-gabbalo leena fi chuwaalaatna wakit awwal jiina, akuun humman yakurbuuna le yichiilu hamiirna wa yiʼabbuduuna !»
19 Wa fi madkhal al-beet, garrabo le l-masʼuul hana beet Yuusuf wa gaalo leyah : 20 «Min fadlak, ya l-sayyid, awwal aniina jiina hini chareena maʼaach. 21 Wa wakit mugabbiliin, wassalna bakaan al-nunuumu foogah wa gammeena fakkeena chuwaalaatna. Wa ayyi waahid ligi gursah fi khachum chuwaalah. Wa daahu al-gurus da, jibnaah leek battaan. 22 Wa jibna gurus aakhar le nachru beyah maʼaach. Wa ma naʼarfu yaatu dassa leena al-gurus da fi chuwaalaatna.»
23 Wa l-masʼuul gaal leehum : «Asburu, ma takhaafo cheyy. Allah Rabbuku wa Rabb abuuku bas rahamaaku be kanz fi chuwaalaatku. Kan le gurusku kamaan, ana ligiitah.»
Al-akhwaan al-ihdaachar fi beet Yuusuf
Wa khalaas, al-masʼuul marag leehum Chimʼuun min al-sijin. 24 Wa waddaahum fi beet Yuusuf. Wa antaahum almi le yikhassulu rijleehum wa jaab akil le hamiirhum. 25 Min simʼo kadar humman yikhaddu maʼa Yuusuf, marago al-hadiiye al-daayriin yantuuha leyah fi wakt al-khada.
26 Wa khalaas, wakit Yuusuf ja dakhal fi beetah, humman gaddamo leyah al-hadiiye wa sajado leyah. 27 Hu sallamaahum wa gaal : «Chaayibku al-hajjeetuuni beyah lissaaʼ gaaʼid hayy wa gaaʼid aafe walla ?» 28 Wa humman gaalo leyah : «Aywa, abuuna gaaʼid hayy wa gaaʼid aafe.» Wa battaan dangaro wa sajado leyah.
29 Wa Yuusuf rafaʼ raasah wa chaafaahum kulluhum wa irif wald ammah Banyaamiin wa gaal : «Hu da bas akhuuku al-sakhayyar al-yoom daak hajjeetuuni beyah da walla ?» Wa gaal le Banyaamiin : «Ya wileedi, al-Rabb yantiik rahma.» 30 Wa wakit chaaf akhuuh, galbah riʼif wa yidoor yabki wa tawwaali marag wa macha fattach bakaan al-yabki foogah. Wa macha dakhal fi khurfitah wa baka. 31 Wa baʼad baka, khassal wijhah wa asar galbah wa marag leehum. Wa gaal le khaddaamiinah : «Amchu jiibu al-akil.»
32 Wa khalaas, jaabo al-akil wa antooh le Yuusuf wiheedah wa le akhwaanah wiheedhum wa le l-Masriyiin kula wiheedhum achaan haraam le l-Masriyiin yaakulu maʼa l-Ibraaniyiin. 33 Wa akhwaan Yuusuf rassoohum giddaamah min al-bikir lahaddi l-sakhayyar. Wa be da, humman alʼajjabo wa bichchaawafo ambeenaathum. 34 Wa be izin Yuusuf, chaalo al-akil al-gaaʼid giddaamah wa antooh le akhwaanah. Wa l-akil al-antooh le Banyaamiin yisaawi khamsa marraat akil hana akhwaanah. Wa humman chirbo khamar sawa lahaddi firho.