Mika ne za Dan
1 Ne cok ah ka goŋ kǝka kǝsyil za Israel a. Ne cok ah morsǝ̃ǝ Dan tǝ kyeɓra sǝr ma syak ɓǝǝ ka kaa gŋ. Mor daga ɓaaɓe ŋhaa ge dai zah'nan ahe, ka ɓah lwaara zah faren ma syak ɓǝǝ kǝsyil ban Israel a ba. 2 Za Dan peera za maswah ah kǝsyil za ɓǝǝ dappe, daga Zora ne Estaol ka mo kyãh foora sǝr ka mo mgbaira mor ɓǝ ahe. Faara nyi ra: We ge foo sǝrri. Za matǝ dappe kalra, ge daira waa Efraim yaŋ Mika, swahra gŋ. 3 Ne cok ara mo yaŋ Mika, laara kyaŋ we tǝbanna Lewitiyo kŋ. So ur kalra ge gŋ, faara nyi ko: Azu ye ge nyee ne mo ne? Mo joŋ fẽe cok mai ne? Amo ne fẽe nyee ne? 4 Zyii faa nyi ra: Mika a joŋ me nai sye nai sye, nyi fan soo nyi me, me so ciŋ pa joŋzahsyiŋ ah ɓo. 5 Faara nyi ko: Mo fii Masǝŋ ka ru tǝ ɗǝ, wala fahlii gwǝǝ ɓuu a pǝsãh no ne? Wala fahlii gwǝǝ ɓuu ru ɓaŋ ɓo a ga yea ne pejii no ne? 6 Pa joŋzahsyiŋ faa nyi ra: We ge jam. Fahfal gwǝǝ ɓii we tǝ ganne, Dǝɓlii tǝ ẽe we.
7 Za matǝ dappe kalra, ge daira yaŋ Lais. Ge kwora za mai mo kaara ɓo gŋ, kaara ɓo jam tǝgbana Sidonien. Kaara ɓo jam bai swaa ɓǝ ki, dǝɓ ma kaa goŋ pǝ sǝr ah ne swah ka mo so gaɓ ra kǝka. Ara pǝɗǝk ne Sidonien, ɓǝ za ki laŋ saaŋ ra ya. 8 Ne cok mo ge daira wee pa ɓǝǝ Zora ne Estaol, wee pa ɓǝǝ fii ra: We ge ɓo ru ne ber fẽene? 9 Faara: Ru ge ɓe, ru kyãh pǝ sǝr ah ŋhaa ge dai Lais, ru kwo za mai mo kaara ɓo gŋ, kaara ɓo jam tǝgbana Sidonien. Ara pǝɗǝk laŋ ne Sidon, taira ki ne za ki ya. We urri, na ge ruu sal ne ra o, mor ru kwo sǝr ah a pǝsãh no cam. Amma awe kaa ɓo bai faa ɓǝ ki ga zah mor fẽene? Zok mo re we ka, na ge Lais, mor ka na ge re sǝr ahe. 10 We ge dai gŋ ɓe, we ga lwaa zan ah ma bai swaa ɓǝ ki, sǝr ah laŋ a pǝbǝ̃ǝ no cam. Masǝŋ soɓ sǝr ah jol ɓii ɓe. Cok ah fan mai mo wo sǝr nyee daŋ a no gŋ.
11 Za morsǝ̃ǝ Dan mai moo gak woora fan sal ara temere yea, pǝ̃ǝra daga Zora ne Estaol. 12 Kal ge gbahra jul sal Kirjat-Jearim pǝ sǝr Yuda. Mor ah ɗiira cok ah ne Zahjulsal-Dan ŋhaa tǝ'nahko. Cok ah a nǝfah kǝmorcomlil Kirjat-Jearim. 13 Urra gin gŋ ɓaŋra fahlii ga tǝ waa Efraim, ge daira yaŋ Mika.
14 Za matǝ dappe mai mo ge foora sǝr Lais kŋ faara nyi wee pa ɓǝǝra: Ɗaŋsikki ne masǝŋ ki cam ma zyezyeɓ tǝkine ma ɓaŋ ne vãmme, ne masǝŋ manyeeki ah ra no ɓǝr yaŋ nyẽeko, we tǝ ɓe ne? Zǝzǝ̃ǝ we foo ɓǝ fan mai ka na joŋ o. 15 So syeera ge gŋ, danra ge ɓǝr yaŋ we tǝbanna Lewitiyo piicel Mika, haora zah wol ahe. 16 Amma za morsǝ̃ǝ Dan matǝ temere yea mai mo woora fan sal ɓo jolle, uura zahtǝgǝǝɓel lalle. 17 Za matǝ dappe ma foo sǝr kŋ woora ɗaŋsikki tǝkine masǝŋ ki cam ma ɓaŋ ne vãmme, ne masǝŋ manyeeki ah ra daŋ, ka pa joŋzahsyiŋ uu ɓo zahtǝgǝǝɓel ne za matǝ temere yea mai mo woora fan sal ɓo jolle.
18 Ne cok mo danra yaŋ Mika mo ɓaŋra foto masǝŋ ahe, pa joŋzahsyiŋ fii ra: We joŋ fẽe ŋhoo ne? 19 Zyiira faa nyi ko: Mo yea zahe, mo coo jol ɓo ge zah ɓo, mo ge ne ru, ka mo ciŋ pa ɓuu ne pa joŋzahsyiŋ ɓuuru. A pǝsãh wo ɓo ka joŋ zahsyiŋ yaŋ dǝɓ tǝ vaŋno ne? Wala ka joŋ zahsyiŋ nyi morsǝ̃ǝ tǝ vaŋno ne zahzum tǝ vaŋno kǝsyil za Israel ne? 20 Pa joŋzahsyiŋ laa pǝ'nyahre, ur woo masǝŋ Mika zol kal ge wo za mapãa ne ko.
21 So jinra ɓaŋ fahlii, woora wee manyee ne faɓal tǝkine faswaa masãh ah rǝk pelle. 22 Ne cok mo ɗǝǝra ne yaŋ Mika pǝɗǝkki, za mai mo kaara yaŋ ɓo kah Mika taira ki foora mor wee Dan ge daira mor ɓǝǝra. 23 Ɗiira wee Dan ge. So ciira fahfal faara nyi Mika: A fẽe ye joŋ ɓo wo ɓo ne? Ŋhaa ka mo ge ne za pǝpãa nai ne? 24 Zyii faa nyi ra: Awe woo masǝŋ ɓe ra mai me zyeɓ ɓo tǝkine pa joŋzahsyiŋ ɓe daŋ, we kal ga ne ko, so a fẽe ye coŋ ɓo jol ɓe faɗa ne? We so kal tǝ faa gin me a fẽe ye joŋ ɓo wo ɓo ne? 25 Amma wee Dan faara nyi ko: Mo soɓ ru laa kyaŋ ɓo ka, mor ka za ma zahzyil cwak ah mo urra ne we ka muŋ tǝtǝl ɓo tǝkine za yaŋ ɓo ka. 26 Wee Dan so ɓaŋra fahlii ɓǝǝra. Ne cok Mika mo kwo kalra ko ne swah ɓe, pii soo fan ah kal ge fah yaŋ ahe.
27 Fahfal wee Dan mo woora masǝŋ ki mai Mika mo zyeɓɓe, ne pa joŋzahsyiŋ mai mo yea wol ahe, so leera ge tǝ za Lais, mai mo kaara ɓo jam ne bai swaa ɓǝ ki. Ikra za yaŋ ah pǝ wulli. So ɓaara wii nyi yaŋ ɓǝǝra. 28 Dǝɓ ma gbah jol ɓǝǝ kǝka, mor yaŋ ah a pǝɗǝk ne Sidon, ɓǝ za ki saaŋ ra ya. Yaŋ ah a pǝ cok tǝforoŋ mai mo ga nǝfah kǝ Bet-Rehoɓ. Vuura yaŋ, kaara gŋ. 29 Ɗiira yaŋ ah ne Dan, tǝgbana tǝɗii pa ɓǝǝ Dan, mai Israel mo byaŋ. Amma kǝpel yaŋ ah yea tǝ ɗii ne Lais. 30 Wee Dan kanra masǝŋ ki cam ka juupel wol ahe. Yunatan we Gersom we Mosus, ako ne wee ah mawǝǝ ciŋra za joŋzahsyiŋ morsǝ̃ǝ Dan ŋhaa dai zah'nan mai mo ge rera sǝr ahe. 31 Ɓaŋra foto masǝŋ ki mai Mika mo zyeɓɓe, kaara ne ko pǝ zah'nan mai daŋ tal mbǝro Masǝŋ mo no Silo.
Gabiilat Daan hajamat Layich
1 Wa fi l-wakit da, ma fi malik fi Israaʼiil. Wa gabiilat Daan gaaʼide tifattich turaab al-taskun foogah achaan hi lissaaʼ ma ligat ard warasa ambeen gabaayil Bani Israaʼiil. 2 Wa min hillaalhum Saarʼa wa Achtawuul, naas gabiilat Daan rassalo rujaal khamsa fahaliin min gabiilithum achaan yamchu yuruukhu wa yichiifu al-balad. Wa gaalo leehum : «Amchu chiifu al-balad.» Wa l-rujaal al-khamsa wassalo fi jibaal Afraayim wa ligo beet Miika wa naamo foogah. 3 Wa wakit gaaʼidiin jamb beet Miika, humman irfo al-lahja al-hajja beeha al-sabi al-Laawi. Wa garrabo leyah wa saʼalooh wa gaalo : «Yaatu al-jaabak hini ? Gaaʼid tisawwi chunu fi l-bakaan da ? Wa chunu al-gaʼʼadaak hini ?» 4 Wa hu radda leehum wa gaal : «Miika sawwa leyi misil da wa hu ajjaraani wa ana bigiit leyah raajil diin.» 5 Wa humman gaalo leyah : «Asʼal leena al-Rabb achaan naʼarfu kan makhatarna da yanjah walla la.» 6 Wa raajil al-diin gaal leehum : «Amchu be l-salaam fi makhatarku. Allah maʼaaku.»
7 Wa l-rujaal al-khamsa macho giddaam wa wassalo hillit Layich. Wa chaafo kadar sukkaanha haadiyiin wa aaychiin fi raaha wa amaan hasab aadit al-Seeduuniyiin. Wa fi l-balad di, ma fi naadum yibarjilhum walla yazlumhum. Wa sukkaan Layich baʼiidiin min al-Seeduuniyiin wa ma induhum naas al-yahfadoohum.
8 Wakit al-rujaal al-khamsa gabbalo le akhwaanhum fi Saarʼa wa Achtawuul, akhwaanhum gaalo leehum : «Chunu al-khabar ?» 9 Wa humman raddo leehum wa gaalo : «Yalla ! Nugummu didduhum achaan aniina chifna al-balad wa hi samha marra waahid. Ma tagoodu saakit ! Yalla ! Gummu amchu le l-balad di le tichiiluuha. 10 Wa wakit tiwassulu fi l-balad di, talgo chaʼab gaaʼidiin be amaan wa kulla l-balad wasiiʼe giddaamku achaan al-Rabb sallamaaha leeku fi iideeku. Wa cheyy mugassir fi l-balad di ke ma fiih.»
11 Wa khalaas min gabiilat Daan, 600 rujaal musallahiin gammo min Saarʼa wa Achtawuul wa macho. 12 Wa humman macho nazalo fi Kharyat Yaʼariim fi turaab Yahuuza. Achaan da, lahaddi l-yoom yinaadu al-bakaan da Mahana Daan (maʼanaatah fariig Daan). Wa l-bakaan da gaaʼid kharib le Kharyat Yaʼariim. 13 Wa min al-bakaan da, macho le jibaal Afraayim wa ligo beet Miika.
14 Wa l-rujaal al-khamsa al-macho raakho hillit Layich gaalo le akhwaanhum : «Hal taʼarfu kadar fi l-buyuut dool fi farmala hana raajil al-diin wa tamaasiil wa sanam wa timsaal hana hadiid walla ? Wa hassaʼ da, fakkuru fi l-cheyy al-waajib tisawwuuh.» 15 Wa jo dakhalo fi beet al-sabi al-Laawi al-gaaʼid maʼa Miika wa sallamooh. 16 Wa fi l-wakit da, al-suttumiya rujaal musallahiin al-min naas gabiilat Daan waagfiin fi khachum al-baab. 17 Wa l-rujaal al-khamsa al-macho raakho al-balad dakhalo wa chaalo al-sanam wa l-farmala wa l-tamaasiil wa timsaal hana l-hadiid. Wa fi l-wakit da, raajil al-diin wa l-suttumiya rujaal musallahiin waagfiin fi khachum al-baab. 18 Wa wakit al-rujaal dool dakhalo fi beet Miika wa chaalo al-sanam wa l-farmala wa l-tamaasiil wa l-timsaal hana l-hadiid, raajil al-diin gaal leehum : «Tisawwuuh chunu ?» 19 Wa humman gaalo leyah : «Askut wa khutt iidak fi khachmak ! Taʼaal maʼaana wa abga leena abu wa raajil diin. Da akheer leek tabga raajil diin le aayila hana raajil waahid bas aw le gabiila tamaama fi Israaʼiil ?» 20 Wa khalaas, raajil al-diin galbah firih wa chaal al-farmala wa l-tamaasiil wa l-sanam wa macha maʼa l-rujaal al-musallahiin.
21 Wa khalaas, gammo maachiin wa khatto giddaamhum al-iyaal wa l-bahaayim wa l-khumaam. 22 Wa wakit baʼʼado min beet Miika, al-rujaal al-saakniin jamb beet Miika lammo wa gammo didd naas gabiilat Daan wa macho waraahum. 23 Wa l-rujaal dool gaaʼidiin yiʼiitu foog naas gabiilat Daan. Wa naas gabiilat Daan gabbalo le Miika wa gaalo leyah : «Maala gawwamt al-rujaal dool diddina ?» 24 Wa Miika gaal : «Al-ilaahaat al-ana sawweethum, intu chiltuuhum ! Wa raajil al-diin kula chiltuuh wa macheetu beyah. Battaan faddal leyi chunu ? Wa kikkeef tuguulu leyi : ‹Inta maalak ?›» 25 Wa naas gabiilat Daan raddo leyah wa gaalo : «Ma tiʼayyiina be kalaamak. Wa kan abeet kamaan, rujaal galibhum murr yahjumuuk wa inta tijiib al-moot fi nafsak wa fi aayiltak !» 26 Wa khalaas, naas gabiilat Daan chaalo deribhum wa macho. Wa wakit Miika chaaf humman induhum gudra ziyaada minnah, hu gabbal beetah.
Gabiilat Daan sakano fi Layich
27 Wa naas gabiilat Daan chaalo al-khumaam al-Miika sanaʼaahum wa raajil al-diin al-khadam leyah wa macho fi Layich. Wa sukkaanha al-gaaʼidiin fi raaha wa amaan, kataloohum be l-seef wa harrago al-madiina. 28 Wa ma fi naadum al-yinajjiihum achaan al-hille baʼiide min Seeda wa ma induhum alaakha maʼa naas aakhariin kula. Hi gaaʼide fi l-waadi hana Beet Rahuub. Wa naas gabiilat Daan bano al-hille di battaan wa gaʼado foogha. 29 Wa sammo al-hille be usum jidduhum Daan wileed Yaakhuub wa laakin al-hille di zamaan binaaduuha Layich. 30 Wa naas gabiilat Daan khatto leehum sanam Miika. Wa Yuunataan wileed Girchuum wileed Muusa wa iyaalah bigo rujaal diin le naas gabiilat Daan lahaddi chaaloohum wa waddoohum fi l-khurba. 31 Wa l-sanam al-sanaʼah Miika gaaʼid fi bakaanah fi kulla l-mudda al-gaaʼid foogha beet Allah fi Chiilooh.