Rera Babilon
1 Ɓǝ mai Dǝɓlii mo faa nyi Jeremias tǝ sǝr Babilon a naiko:
2 We faa ɓǝ ah nyi zana, we myah ɓǝ ahe. We pee tutowal salle, we lai ɓǝ, we muŋ ɓǝ ah ka. We faa: Babilon lee ɓe, masǝŋ ah Marduk dah ɓe, swãa re masǝŋ sǝr Babilon ra ɓe, swãa re foto ah ra leara ge sǝŋ ɓe.
3 Za ma fahsǝŋ a ga gera ka ruu sal ne sǝr Babilon, a ga joŋra sǝr ah ciŋ cok kolle, dǝfuu ne faɓal daŋ ga ɗuura gin gŋ kalle, koo dǝɓ vaŋno ka ga kaa gŋ ya.
Za Israel ga piira soo
4 Dǝɓlii faa: Ne cok zah'nan ah mo ge ɓe, za Israel ne za Yuda gwa daŋ a ga yera yee kyeɓ me Masǝŋ ɓǝǝ ne ko. 5 A ga fiira fahlii ga Sion, so a ga ɓaŋra fahlii ahe, a ga gbǝra zah ma ga tǝ lii ah ne Dǝɓlii, ka ga yaŋra ɓǝ ah ya syaŋsyaŋ.
6 Za ɓe ara tǝgbana pǝsǝ̃ǝ mai mo mok ɓo, za kǝpii ɓǝǝ soɓ ra mok ɓo tǝgǝǝ waare. A kyãhra tǝgbana pǝsǝ̃ǝ daga tǝ waa mai ga tǝwaa maino. Yaŋra cok mai yaŋ ɓǝǝ mo gŋ ɓe. 7 Za daŋ mo lwaara ra ɓe, a ruura sal ne ra, za syiŋ ɓǝǝ a faara: Fan mai ru tǝ joŋ ka pǝɓe' ya, mor joŋra faɓe' ɓo wo Dǝɓlii. Pa ɓǝǝ lii soɓra suu ɓǝǝ wol ahe, ara laŋ a gak yeara na za tǝ goŋga wol ah ta.
8 Za Israel, we ɗuu we soɓ Babilon, we pǝ̃ǝ gin sǝr ahe, we hǝǝ kal kǝpelle. 9 Me ga ur kul za maswah ah daga fahsǝŋ, ka mo ge ruura sal ne Babilon, a ga dǝra sal ga lal ryaŋ yaŋ ah ka ruu sal ne ki. A ga 'nǝǝra guu ɓǝǝ tǝgbana za gao ma tan 'nǝǝ saŋ mai jol ɓǝǝ mo ka ga sǝŋ ya. 10 Sǝr Babilon ga ciŋ fan ma lwaa zah salle, za mai mo rera sǝr ah a ga woora fan mai daŋ zahzyil ɓǝǝ mo 'yahe. Ame Dǝɓlii me faa naiko.
Lee Babilon
11 Awe za Babilon, we myah za ɓe. Mor ah we tǝ laa pǝ'nyahre, we 'nyah suu, we zwǝǝ ga sǝŋ na woi dǝǝ ma ɗuu sorre, wala na wapǝr moo ɓyaŋni. 12 Swãa ga re yaŋ ɓii tǝtǝl jin pǝryak. Za Babilon ga ciŋra za ma fahfal tǝ lii ahe. A ga ciŋ sǝr mayak mai bam mo ka tan gŋ ya. 13 Mor kpãh ɓe me ɓaŋ ɓo, koo dǝɓ vaŋno ka ga kaa Babilon ya. Me ga soɓ ciŋ fǝlli, koo zune mo ge pǝ̃ǝ gŋ daŋ, a ga wetǝwel tǝl ah a kaa gǝriŋ tǝ ɓǝ fan mai mo joŋ yaŋ ah ɓo.
14 Za ma 'nǝǝ saŋ a ga dǝra ga lal ka ruu sal ne Babilon, a ga ryaŋra ɓoo kǝsyilli. We 'nǝǝ guu ɓii ge tǝ Babilon, mor joŋ faɓe' ɓo wo ɓe Dǝɓlii. 15 We dahgor sal ryaŋ yaŋ ah ne ko. Zǝzǝ̃ǝko Babilon nyi jol ɓe. Ɓaale yaŋ ah hah lea ge sǝŋ ɓe. Ame Dǝɓlii me tǝ faŋ val tǝtǝl ɓǝǝra, awe laŋ we faŋ val tǝtǝl ɓǝǝra, we joŋ ra tǝgbana mai mo joŋra za ki ta. 16 We soɓ mo ruura nah fan ge sǝŋ pǝ sǝr Babilon ka, wala we soɓ za mo taira fagwahl gŋ ka. Za gwǝǝ mai mo kaara ɓo gŋ daŋ a ga ɗuura gal sal moo ge, zune daŋ ga jin ga sǝr ahe.
Pii soo za Israel
17 Za Israel ara tǝgbana pǝsǝ̃ǝ mai ɓol mo nĩi ra mo myahra ɓo. Kǝpel ah goŋ Asiria ruu sal ne ra, re ra. So Nebukanezar goŋ sǝr Babilon ge hah woiŋ ɓǝǝra. 18 Mor ahe, ame Dǝɓlii ma ne swah daŋ, Masǝŋ Israel, me ga ŋgoŋ kiita tǝ goŋ Nebukanezar ne sǝr ahe, tǝgbana me ŋgoŋ tǝ goŋ Asiria ta. 19 Me ga woo za Israel pii soo ga sǝr ɓǝǝ ne ko, a ga rera fakpãhpǝǝ mai moo joŋ tǝwaa Karmel ne sǝr Basan, a ga rera fan mai daŋ mo joŋ pǝ sǝr Efraim ne Giliat tǝgbana zahzyil ɓǝǝ mo 'yahe. 20 Ame Dǝɓlii me faa, ne cok zah'nan ah mo ge ɓe, faɓe' ka ga yea pǝ sǝr Israel a, ɓǝɓe' ka ga yea pǝ sǝr Yuda ya ta. Mor ame Dǝɓlii me ga rwah faɓe' za mai me soɓ ra ɓo ne cee ga lalle.
Kiita Masǝŋ tǝ Babilon
21 We pǝ̃ǝ we ruu sal ne za Merataim ne za Pekod. We ik ra pǝ wulli, we vǝr ra tǝɗe'. We joŋ fan mai daŋ ame Dǝɓlii me faa ɓo nyi we. 22 Cii sal cii pǝ sǝr ah ne lii ah daŋ, ɓeɓ ah a pǝ'man no cam. 23 Babilon, bik mai mo i za sǝr mo myah ra ne lii ah daŋ, zǝzǝ̃ǝ mai hao ɓe. Za sǝr ne lii ah daŋ tǝ cikra tǝtǝl ne ɓǝ fan mai mo joŋ Babilon ɓo. 24 Babilon, me saa mǝmmǝǝ pel ɓo, mo tǝ ya, zǝzǝ̃ǝ mo maa ɓal ge gŋ, me gbǝ mo ɓe, mor mo ruu sal ne me. 25 Ame gbǝr zah yaŋ mai me rǝk fan sal ɓe ɓo gŋ, me so woo ne kpãhe, mor ame Dǝɓlii ma ne swah daŋ, me no ne yeɓ ka joŋ pǝ sǝr Babilon. 26 We ryaŋ zah ah we ruu sal ne ki, we gbǝr zah cel ah ra mai mo rǝk sor ɓo gŋ, we woo sor ahe, so ka we dah cel ah ge lalle, we ɓeɓ yaŋ ahe, we coŋ fan ki gŋ ka. 27 We ik sooje ah ra, we ŋgom ra ge lalle. Ɓǝ magaɓ ah lwaa za Babilon ɓe, zah'nan mai ka kiita mo ŋgoŋ tǝ ɓǝǝ ge ɓe.
28 Za mai mo ɗuura ǝ̃ǝ gin sǝr Babilon gera Sion ge keera ɓǝ mai Dǝɓlii Masǝŋ man mo faŋ val ɓǝ fan mai Babilon mo joŋ wo yaŋ Masǝŋ.
29 We faa nyi za ma 'nǝǝra saŋ mo ruura sal ne Babilon. We pee za mai mo tǝra 'nǝǝ guu ɓo pǝsãh daŋ, mo ge ryaŋra yaŋ ahe, mo soɓra koo dǝɓ vaŋno mo ǝ̃ǝ ka. We soo yaŋ ah tǝgbana fan mai mo joŋko, we joŋ ko tǝgbana mai mo joŋko za ki ta. Mor joŋ fan ne yii suu wo ɓe Dǝɓ Matǝdaŋdaŋ Israel. 30 A so ga ikra wee tǝbanna ah tǝ fahlii tǝgǝǝ yaŋ, sooje ah ra daŋ a ga vǝr com ahe. Ame Dǝɓlii me faa naiko.
31 Babilon, yii suu kal tǝtǝl ɓo ɓo, mor ah ame Dǝɓlii Masǝŋ ma ne swah daŋ me tǝ ruu sal ne mo, zah'nan mai ka me ŋgoŋ kiita tǝ ɓo ne ge ɓe. 32 Za ɓo ma yii suu lii a ga ɓeara tǝ ɓal a leara ga sǝŋ. Dǝɓ ma gbah jol ɓii ka ur sǝŋ ka yea ya. Me ga ɓaa wii nyi yaŋ ɓiiri, fan mai mo kah ah ra daŋ a ga ɓeɓɓe.
33 Dǝɓlii ma ne swah daŋ faa: Za Israel ne za Yuda daŋ tǝ laara bone, za mai mo gbahra ra ɓo daŋ a byakra ra kah ɓǝǝra, zyiira ka soɓ ra kal a. 34 Amma Dǝɓ mai moo ga wǝǝ ra a pǝswahe, a ɗii ne Dǝɓlii ma ne swah daŋ. Ako ne suu ah a ga cam tǝ ɓǝǝra, a ga joŋ jam ge tǝ sǝrri, amma a ga pee bone ge tǝ za Babilon.
35 Dǝɓlii faa: Wul mo ge tǝ Babilon! Wul mo ge tǝ zan ahe, ne tǝ zaluu ɓǝǝ ra tǝkine tǝ za fatan ɓǝǝ daŋ. 36 Wul mo ge tǝ profetoen masǝŋ ɓǝǝ ra mai moo gwahra ber nyi, ara pǝ tǝgwĩi pǝlli. Wul mo ge tǝ sooje ɓǝǝra, ka muŋra. 37 Sal mo ɓeɓ pǝr ah ra ne muŋta sal ah ra! Wul mo ge tǝ sooje ah ra mai mo soora ɓo ne lakre, ara pǝtǝtǝ̃ǝre. Sal mo ɓeɓ joŋ ah ra, mo woora kal ne ko. 38 Kǝǝ mo gbǝ tǝ sǝr ahe, bii pǝ el ah ra mo yak belbel. Sǝr Babilon masǝŋ ki baa ɓo gŋ no cam, mor ah a kǝǝra za joŋ tǝgwĩi.
39 So coksyiŋ ne tǝ'yak ɓe' tǝkine juu maɓea ah ga kaara pǝ sǝr Babilon. Dǝfuu ka ga kaa gŋ yao ŋhaa ga lii. 40 Fan ah ga joŋ wo Babilon na mai mo joŋ yaŋ Sodoma ne Gomorra, me muŋ ra ne yaŋ ma kah ɓǝǝ daŋ. Koo dǝɓ vaŋno ka ga kaa gŋ ya, koo ma ga gwǝǝ gŋ laŋ ka yea ya. Ame Dǝɓlii me faa naiko.
41 Za maswah ah a ga urra gin pǝ sǝr maɗǝk ah fahsǝŋ ginni, zyeɓra suu ruu sal ɓo. 42 Woora saŋ ɓǝǝ ne zǝǝ ɓǝǝ ɓo mor jolle, zan ah pǝgaɓ no cam, ka kwanra syak ya, cii yee ɓǝǝ a cii tǝgbana bii mabii ye tǝ ciini. Yeera ɓo tǝ pǝr ɓǝǝra, zyeɓra suu ɓo ka ruu sal ne Babilon. 43 Goŋ Babilon laa ɓǝ ɓǝǝra, suu ah daŋ wuk sǝnak sǝnak, gal re ko pǝlli, swaa ɓǝ tǝgbana mawin mai mo kaa byaŋ ɓo.
44 Ame Dǝɓlii me ga ge tǝgbana ɓol mai moo pǝ̃ǝ gin pǝ gǝ̃ǝ kah el Yordan ga pǝ cok mai moo piira fan gŋ tǝwom pǝ̃ǝ. Me ga joŋ Babilon ɗuura gin yaŋ ɓǝǝ kalle. So dǝɓlii mai me nǝǝ ɓo a ga kaa goŋ tǝ ɓǝǝra. Azu ye zahki ne me ne? Azu ye ga ɗii me pel kiita ne? Goŋ mai moo gak uu ne me a no ne? 45 We laa ɓǝ mai me zyeɓ ɓo ka yaŋ Babilon, ne mai me foo ɓo ka joŋ wo zan ah ɗao. A ga gbahra wee ɓǝǝ kal ne ko, zune daŋ zahzyil ga nǝǝ ko. 46 Ne cok Babilon mo lee ɓe, cii ah ga joŋ sǝr coo gǝrgǝr, za sǝr daŋ ga laara cii yee ɓǝǝra.
Allah yidammir Baabil
1 Wa daahu kalaam Allah al-gaalah be waasitat al-nabi Irmiya. Wa l-kalaam da bukhuss madiinat Baabil wa kulla ardaha.
2 «Ballukhu fi ust al-umam !
Khabburu beyah
wa arfaʼo al-alaama.
Khabburu beyah
wa ma tilabbudu cheyy.
Wa guulu : ‹Baabil wagaʼat.
Wa ilaahhum Biil ayyabooh
wa ilaahhum Marduuk kassarooh.
Wa asnaamhum ayyaboohum
wa ilaahaathum kassaroohum.›
3 Achaan min munchaakh,
umma jaat hajamat Baabil
wa kharabat al-balad.
Wa naasha wa bahaayimha kulluhum arrado
wa l-balad di bigat faadiye min sukkaanha.»
Israaʼiil wa Yahuuza yigabbulu
4 Wa daahu kalaam Allah :
«Fi ayyaam al-wakit da,
Bani Israaʼiil wa Bani Yahuuza yigabbulu sawa
wa yaju be baki
yifattuchuuni ana Allah Ilaahhum.
5 Humman yasʼalo min derib jabal Sahyuun
wa yiwajjuhu aleeha.
Wa yuguulu : ‹Yalla ! Ninrabtu maʼa Allah
be muʼaahada daayme al-abadan ma tinnasi.›»
6 «Chaʼabi misil khanam muwaddiriin
al-ruʼyaanhum waddaroohum fi l-jibaal.
Yiliffu beehum min jabal le aakhar
lahaddi l-khanam dool nassoohum zariibithum.
7 Humman misil khanam
wa ayyi naadum al-yalgaahum yaakulhum.
Udwaanhum yuguulu :
‹Aniina ma khaatiyiin
achaan humman aznabo didd Allah.
Wa Allah hu bas bakaan raahithum wa adaalithum,
hu al-juduudhum khatto achamhum foogah.›»
Al-umam yahjumu Baabil
8 «Yalla ! Arrudu min Baabil !
Amurgu min balad al-Baabiliyiin.
Wa abgo misil tuyuus
al-maachiin fi raas door al-khanam.
9 Achaan ana niharrich
majmuuʼat umam katiiriin,
yaju min balad al-munchaakh
le yahjumu Baabil.
Wa l-umam dool yihaarubuuha
wa yichiiluuha.
Wa nachaachiibhum hineey rujaal furraas
al-nuchchaabhum tihit ke ma yagaʼ.
10 Wa balad Baabil yichiiluuha misil kasiibe
wa kulla nahhaabiinha yachbaʼo.
Wa da kalaam Allah.11 Aywa, intu firihtu wa anbasattu,
intu al-nahabtu chaʼabi al-misil warasati.
Wa nattattu misil al-ijle fi l-gechch al-akhdar
wa hanhantu misil al-kheel al-induhum gudra.
12 Wa hassaʼ, baladku al-misil ammuku
takhjal ziyaada
wa l-wildatku,
al-eeb yakrubha.
Wa tukuun aakhir al-umam
wa tabga sahara wa ard jafaaf wa kadaade.»
13 Wa be sabab khadab Allah, baladku takhrab
wa tafda min sukkaanha.
Wa ayyi naadum al-yufuut jamb Baabil yilʼajjab
wa yisaffir min al-damaar al-foogha.
14 Yalla ! Intu siyaad al-nubbaal
gummu le muhaarabat Baabil
wa min kulli jiihe, zarruguuha.
Ma tifaddulu nuchchaab waahid kula
achaan hi aznabat didd Allah.
15 Hawwuguuha min kulli jiihe
wa kooruku korooraak al-harib diddaha.
Wa khalaas, hi tisallim nafisha
wa gusuurha yidaffugu
wa daraadirha yagaʼo.
Allah kaffa al-taar foogha.
Intu kula kaffu al-taar
wa sawwu foogha misil hi sawwat.
16 Wa fi Baabil, aktulu al-harraatiin
wa l-yagtaʼo be khanaajir fi wakt al-gatiʼ.
Wa wakit seef al-mudammir yaji,
khalli ayyi naadum yigabbil le chaʼabah
wa yajri le baladah.
Allah yigabbil Bani Israaʼiil
17 Bani Israaʼiil misil khanamaay al-muwaddire
al-katalooha al-diidaan.
Wa malik Achuur hu al-awwal akalha
wa Nabuukhadnasar malik Baabil
fi l-akhiir kasar adumha.
18 Wa fi chaan da, daahu Allah al-Gaadir Ilaah Bani Israaʼiil gaal :
«Akiid ana niʼaakhib malik Baabil wa baladah
misil aakhabt malik Achuur.
19 Wa ana nigabbil Bani Israaʼiil
fi bakaan marʼaahum
wa yasraho fi jabal al-Karmal
wa turaab Baachaan
wa yachbaʼo fi jibaal Afraayim
wa turaab Gilʼaad.
20 Wa fi ayyaam al-wakit da,
yifattuchu khata Bani Israaʼiil wa ma yalgooh.
Wa zanib Bani Yahuuza kula ma yinlagi abadan
achaan nakhfir le l-ana khalleethum faddalo.»
Wa da kalaam Allah.
Baabil tilkassar
21 «Ahjumu turaab Marataayim
wa sukkaan Faguud.
Haarubuuhum wa dammuruuhum
wa sawwu fooghum misil ana amartuku.
Wa da kalaam Allah.22 Yinsamiʼ korooraak al-harib fi l-balad
wa yinchaaf damaar kabiir !
23 Chiifu, Baabil alkassarat wa alfatfatat
hi al-misil al-mitraga al-darabat kulla l-ard.
Ajab, Baabil khirbat fi ust al-umam.
24 Ya Baabil ! Ana kajjeet leeki charak
wa karabtiki min duun inti taʼarfiih.
Ana ligiitki wa karabtiki
achaan inti bas gammeeti diddi ana Allah.»
25 Allah fatah beet al-silaah
wa marag silaah khadabah.
Wa misil da bas, Allah al-Rabb al-Gaadir
jahhaz khidimtah didd balad Baabil.
26 «Taʼaalu didd Baabil min aakhir al-dunya
wa aftaho dabangaatha.
Wa limmu khaniimitha misil al-gechch
wa dammuru sukkaanha
lahaddi waahid kula ma yifaddil minhum.
27 Aktulu kulla furraasha al-misil al-tiiraan
wa suuguuhum le l-moot !
Al-azaab leehum ! Yoomhum ja
wa da wakit ikhaabhum.»
Allah yichiil al-taar
28 Asmaʼo korooraak al-muʼarridiin
wa l-jaariyiin min balad Baabil.
Fi Sahyuun yiballukhu wa yuguulu :
«Allah Ilaahna chaal al-taar,
chaal al-taar le beetah al-mukhaddas al-dammarooh !»
29 Naadu siyaad al-nubbaal didd Baabil,
kulla l-yaʼarfu yistaʼmalo al-nuchchaab.
Yukhuttu muʼaskarhum hawaaleeha
achaan naadum minha ma yinbalis.
Aakhubuuha hasab amalha
wa sawwu foogha misil hi sawwat.
Achaan hi astakbarat giddaam Allah,
giddaam Khudduus Israaʼiil.
30 «Fi l-yoom da, subyaanha yidaffugu fi l-chawaariʼ
wa rujaalha al-muhaaribiin yumuutu.
Wa da kalaam Allah.31 Akiid ana nugumm diddiki,
ya Baabil al-mustakbire !
Achaan yoomki ja
wa da l-wakit al-niʼaakhibki foogah.
Wa da kalaam Allah al-Rabb al-Gaadir.32 Al-mustakbire tittartaʼ wa tagaʼ
wa naadum yarfaʼha ma fiih.
Wa ana nigabbid al-naar fi mudunha
wa taakul kulla l-fi hawaaleeha.»
Allah yafda chaʼabah
33 Wa daahu Allah al-Gaadir gaal :
«Bani Israaʼiil wa Bani Yahuuza
humman al-itneen mazluumiin.
Wa l-naas al-karaboohum masaajiin
abo ma yikhalluuhum.
34 Wa laakin al-yafdaahum hu chadiid
wa usmah Allah al-Gaadir.
Hu yidaafiʼ leehum misil muhaami
wa yirajjif sukkaan Baabil
achaan yijiib al-salaam fi l-ard.»
Allah yijiib al-harib didd Baabil
35 Wa daahu kalaam Allah :
«Ana nijiib al-harib didd sukkaan Baabil
wa kubaaraathum wa hakiimiinhum.
36 Wa nijiib al-harib didd al-yihajju bala faayde
wa yikallumu misil muchootiniin.
Wa nijiib al-harib didd al-furraas
wa yabgo mubarjaliin.
37 Wa nijiib al-harib didd kheelhum
wa arabaathum hana l-harib
wa didd kulla l-ajaanib al-fi lubb deechhum
wa humman yabgo misil awiin.
Wa nijiib al-harib didd makhaazinhum
wa yanhaboohum.
38 Wa nijiib al-jafaaf le buhuur Baabil
wa humman yikammulu.
Achaan hi balad hint asnaam mukhiifiin
al-yiwadduru raas al-naas al-yaʼabuduuhum.
39 Wa khalaas, al-gitat wa l-maraafʼiin yaskunuuha
wa l-naʼaam yudugg dungurah foogha.
Wa battaan, ma fi abadan
naadum yaskun fi Baabil
wa min zurriiye le zurriiye kula,
ma talga sukkaan.
40 Da misil Saduum wa Amuura wa hillaalhum
al-ana al-Rabb dammartuhum.
Wa da kalaam Allah.Ma fi naadum al-yaskun fi balad Baabil
wa la insaan yagood foogha.
41 Aywa, fi chaʼab jaayi min munchaakh
wa umma kabiire wa muluuk chudaad
yugummu min aakhir al-ard.
42 Wa askarhum musallahiin be nubbaal wa huraab
wa humman mukhiifiin ma induhum rahma.
Wa harakathum misil mooj al-bahar
wa humman raakbiin kheel.
Wa yurussu le l-harib misil raajil waahid
le yihaarubuuki, ya Baabil al-misil bineeye.
43 Wa wakit malik Baabil simiʼ al-khabar,
iideenah anrakho.
Wa l-khoof wa l-wajaʼ karabooh
misil al-mara al-gaaʼide titaalig.»
44 Wa Allah gaal :
«Misil duud al-yamrug
min khaabat al-Urdun
le yahjim khanam fi marʼa akhdar,
ana kula nugumm
natrud naas Baabil be khafla
wa nisabbit foogha
al-naadum al-ana azaltah.
Yaatu al-misli ana ?
Wa yaatu al-yantiini amur ?
Wa yaatu al-malik
al-yagdar yugumm diddi ?»
45 Wa fi chaan da, asmaʼo al-kharaar
al-kharrarah Allah didd Baabil
wa asmaʼo al-niiye
al-chaalha didd al-Baabiliyiin.
Akiid yiwaddiihum misil iyaal al-khanam
wa akiid yakhrib marʼaahum.
46 Wa min harakat cheeliin Baabil,
al-ard tarjif
wa siraakhha yinsamiʼ
fi ust al-umam.