Faɓe' Akan
1 Amma za Israel zǝǝra tǝ ɓǝ mai Dǝɓlii mo faa nyi ra. Dǝɓ ki no a ɗii ne Akan, zyii laa ɓǝ faa Dǝɓlii ya, lal kiŋ fan mai mo soɓra ɓo ne tǝkẽawãk ka vǝrri. Mor ahe, Dǝɓlii ɓaŋ kpãh tǝ za Israel pǝlli. (Akan, ako ye we Karmi, we Zaɓdi, morsǝ̃ǝ Zera, dǝɓ ban Yuda yo.)
2 Joswa pee za daga Jeriko ge yaŋ Ai mai mo kah Bet-Haven gwari nǝfah morcomzah'nan Betel. Faa nyi ra: We gyo, we foo sǝr ahe. Zan ah kalra ge foora Ai. 3 Ne cok mo pii soora ge wo Joswa, faara nyi ko: Za mo gera daŋ ka, sai za tǝgbana ujenere gwa koo sai mo ge ruura sal ne Ai o, mo gaɓ za daŋ ge gŋ kpee kao, mor zan ah ka pǝpãar a. 4 Za tǝgbana ujenere sai kalra ge gŋ, amma za Ai nĩi ra. 5 Za Ai nĩira za Israel daga zahfah yaŋ ɓǝǝ ŋhaa ge dai Sebarim, ikra za kǝsyil ɓǝǝ tǝgbana jemma sai tǝtǝl yea pǝ cok tǝforoŋ ne cok mo tǝ nĩira ra ganne. Zahzyil nǝǝ za ŋhaa wuura na bii wãkkǝkǝ.
6 Joswa ne zaluu Israel daŋ ŋgǝ̃ǝra mbǝro wo suu ɓǝǝra, swaara ɓǝ pǝlli, leara ge sǝŋ ɗǝmra zahpel ge tǝ sǝr pel sunduku Dǝɓlii ŋhaa lilli. Rǝkra sǝr ge tǝtǝlli. 7 Joswa faa: Kaiya, Masǝŋ Dǝɓlii, mor fẽe mo yee ne za mai daga el Yordan nǝzakǝŋhaa ka mo ge soɓ ra ge jol Amorien ka ik ru ne? Pǝram kǝnah ru kaa ɓo Yordan nǝzakǝŋhaa. 8 Mo laa ɗao Dǝɓlii, ɗah za Israel mo ɗuura ɓo pel za syiŋ ɓǝǝ nyẽe me so faa ɗǝne? 9 Kanaanien tǝkine za sǝr mai daŋ mo laara ɓe, a ga ryaŋra ru, a vǝrra tǝɗii ɓuu gin wo sǝrri, so mo ga joŋ fẽe mor tǝɗii ɓo mayǝk ne?
10 Dǝɓlii faa nyi Joswa: Mo ur sǝŋ, mo ɗǝŋ zahpel ɓo ge ɓo sǝŋ nai mor fẽene? 11 Za Israel joŋra faɓe' ɓe, mor zǝǝra tǝ ɓǝ gbanzah mai me faa nyi ra ɓe, woora fan mai mo nǝǝ soɓ ɓo ne tǝkẽawãk ka ɓeɓɓe, kiŋra lal mok ɓo kǝsyil faswaa ɓǝǝra. 12 Mor ah za Israel ka gak uura pel za syiŋ ɓǝǝ ya, a ga ɗuura pel za syiŋ ɓǝǝ ɗuu, mor tǝkẽawãk ge tǝ ɓǝǝ ɓe. We nǝǝ fan nyin ɓii ge lal a ɓe, me ka yea ne we ya. 13 Mo urri, mo joŋ za ka mo yeara pǝsãh pel ɓe. Mo faa nyi ra mo nǝǝra suu ɓǝǝra, mor Dǝɓlii Masǝŋ Israel faa sye: Faɓe' no kǝsyil ɓiiri za Israel. We ka gak uu pel za syiŋ ɓii ya, sai ka we nǝǝ fan ah kǝsyil ɓii ge lal ɓe. 14 Tǝ'nan ne zah'nan we ga uu ne ban ɓii camcam, ban mai Dǝɓlii mo nǝǝ ɓe, ka mo so tǝɓra ge ne za ɓǝǝra, za mai Dǝɓlii mo nǝǝ ɓe, ka mo tǝɓra ge ne za yaŋ ɓǝǝra, yaŋ mai Dǝɓlii moo ga nǝǝ, ka dǝɓ vaŋno vaŋno mo tǝɓ ge. 15 So dǝɓ mai mo ga nǝǝra ko ne fan nyin ah daŋ, ka mo syakra ko ne wii tǝkine fan yaŋ ah daŋ, mor zǝǝko tǝ ɓǝ faa Dǝɓlii, joŋ fan ma ren swãa ah ɓo kǝsyil za Israel.
16 Joswa pǝ̃ǝ ne zah'nan pim tai za Israel daŋ ge uura ne ban ɓǝǝra, syiŋ gbǝ ban Yuda. 17 So tǝɓra za Yuda ge, syiŋ gbǝ ra, tǝɓra za morsǝ̃ǝ Zera ge ne za ɓǝǝra, syiŋ gbǝ Zaɓdi. 18 So tǝɓra Zaɓdi ge ne zan ahe, syiŋ gbǝ Akan we Karmi we Zaɓdi we Zera daga ban Yuda. 19 Joswa so faa nyi Akan: We ɓe, mo yii Dǝɓlii Masǝŋ Israel, mo kee ɓǝɓe' ɓo nyi ko, mo muŋ ɓǝ ah ka. 20 Akan zyii zah Joswa faa: Goŋga yo, me joŋ faɓe' wo Dǝɓlii Masǝŋ Israel ɓe, fan mai me joŋ a naiko: pǝ fan ma lwaa zah sal me kwo kilbǝǝri za Babilon masãh ahe, ne vãm solai kilo gwa, ne tǝgǝr vãm kaŋnyeeri yǝk ah nǝn raita kilo. 21 Me cwaa fan ah ra, me woo kilbǝǝri ah njǝk ge ɓo sǝŋ ɓǝr jul mbǝro ɓe, vãm solai ah laŋ a mor ah sǝŋ.
22 Joswa pee za ɗuura ge pǝ jul mbǝro ahe, ge lwaara njǝk kilbǝǝri ah ge ɓo sǝŋ ɓǝr julli, vãm solai mor ah sǝŋ. 23 Woora fan ah ɓǝr jul ah ge wo Joswa ne zaluu Israel daŋ, ge rǝkra fan ah ra pel Dǝɓlii. 24 Joswa ne za Israel daŋ woora Akan ne vãm solai ne kilbǝǝri ne tǝgǝr vãm kaŋnyeeri ne wee ah mawǝǝ ne maŋwǝǝ ne dǝǝ ah ne korro, gwii ah ra ne jul ah tǝkine fan ah daŋ gera pǝ cok tǝforoŋ Bone ne ko. 25 Joswa faa nyi Akan: Mo ge ne bone mai tǝ ɓuu mor fẽene? Tǝ'nah Dǝɓlii ga rǝk bone tǝ ɓo ta. Za Israel daŋ ɓaara ko ne tǝsalle, so syakra ra ne wii. 26 Weara tǝsal tǝl ah pǝ'manne, a no gŋ ŋhaa tǝ'nahko. Dǝɓlii soɓ ɓaŋ kpãh ah mo ɓaŋ ɓo pǝ'manne, mor ah a ɗiira cok ah ne cok tǝforoŋ Bone ŋhaa tǝ'nahko.
Akaan jaab al-khadab le l-chaʼab
1 Wa Bani Israaʼiil iso Allah fi l-khumaam al-hu harramah leehum. Akaan wileed Karmi wileed Zabdi wileed Zaarah min gabiilat Yahuuza chaal min al-khumaam al-haraam wa khalaas, Allah khidib le Bani Israaʼiil.
2 Wa min Ariiha, Yachuuʼ rassal jawaasiis le hillit Aay al-gariibe le hillit Beet Awan sabaah le hillit Beet Iil. Wa gaal : «Amchu akkudu al-balad.» Wa l-jawaasiis dool macho akkado hillit Aay. 3 Wa wakit gabbalo, gaalo le Yachuuʼ : «Khalli al-chaʼab kulluhum ma yamchu. Khalli naas misil 2 000 aw 3 000 bas yamchu yahjumu hillit Aay achaan sukkaanha chiyya wa fi chaan da, ma titaʼʼib al-chaʼab kulluhum ke.»
4 Wa khalaas, hawaale 3 000 rujaal macho hajamo al-hille. Wa laakin ma gidro yichiiluuha wa arrado giddaam sukkaan hillit Aay. 5 Wa rujaal hillit Aay taradoohum min madkhal al-hille lahaddi Chabaariim wa katalo hawaale 36 raajil fi l-dilleeye. Wa khalaas, al-chaʼab khaafo wa galibhum angataʼ.
6 Wa fi l-bakaan da, Yachuuʼ wa chuyuukh Bani Israaʼiil charrato khulgaanhum min al-hizin wa sabbo turaab fi ruuseehum. Wa wagaʼo be wujuuhhum fi l-turaab wa sajado giddaam sanduug Allah lahaddi l-achiiye. 7 Wa Yachuuʼ gaal : «Ya Allah Rabbi, maala inta jibt al-chaʼab lahaddi gataʼo bahar al-Urdun ? Wa da achaan tisallimna le l-Amuuriyiin wa yidammuruuna walla ? Wa hassaʼ da, aniina nidimna. Maala ma sakanna sabaah le bahar al-Urdun ? 8 Ya Rabb, saamihni. Hassaʼ ana nuguul chunu baʼad Bani Israaʼiil arrado min udwaanhum ? 9 Wakit al-Kanʼaaniyiin wa kulla sukkaan al-balad yasmaʼo, humman kula yugummu diddina wa yuguchchu usumna min al-ard. Wa be da, chunu yabga le charaf usmak al-aziim ?»
10 Wa Allah gaal le Yachuuʼ : «Gumm ! Maala wagaʼt be wijhak fi l-turaab ? 11 Bani Israaʼiil aznabo ! Aywa, humman nagado muʼaahadati al-ana amartuhum beeha wa chaalo min al-khumaam al-haraam, sirgooh wa labbadooh fi khumaamhum. 12 Wa fi chaan da, Bani Israaʼiil ma yagdaro yiwaajuhu udwaanhum. Humman yiʼarrudu min giddaamhum achaan humman zaathum bigo misil al-khumaam al-haraam. Wa be da, ana ma nukuun maʼaaku, ya Bani Israaʼiil, kan ma dammartu kulla l-khumaam al-haraam al-gaaʼid fi usutku. 13 Gumm amchi khassis al-chaʼab wa guul leehum : ‹Khassusu nufuusku le ambaakir achaan daahu Allah Ilaah Bani Israaʼiil gaal : “Fi khumaam haraam gaaʼid fi usutku, ya Bani Israaʼiil. Wa intu ma tagdaro tiwaajuhu udwaanku kan ma maragtu al-khumaam al-haraam da min usutku. 14 Wa ambaakir fajur, taʼaalu hasab gabaayilku. Wa l-gabiila al-yaʼazilha Allah taji hasab khuchuum buyuutha. Wa khachum al-beet al-yaʼazilah Allah yaji hasab aayilaatah. Wa l-aayila al-yaʼazilha Allah taji hasab rujaalha. 15 Wa l-raajil al-yaʼazilah Allah be sabab hu chaal khumaam haraam, al-raajil da yiharruguuh fi l-naar hu wa kulla cheyy al-indah achaan hu nagad muʼaahadat Allah wa sawwa fiʼil cheen fi Bani Israaʼiil.”›»
16 Wa khalaas, Yachuuʼ gamma be fajur badri wa gaddam Bani Israaʼiil hasab gabaayilhum wa khalaas, gabiilat Yahuuza azalooha. 17 Wa gaddam gabiilat Yahuuza hasab khuchuum buyuutha wa khachum beet Zaarah azalooh. Wa gaddam khachum beet Zaarah hasab aayilaatah wa aayilat Zabdi azalooha. 18 Wa wakit gaddam rujaal aayiltah, azalooh le Akaan wileed Karmi wileed Zabdi wileed Zaarah al-min gabiilat Yahuuza.
19 Wa Yachuuʼ gaal le Akaan : «Ya wileedi, Allah aleek ! Majjid Allah Ilaah Bani Israaʼiil wa achkurah. Kallimni ! Inta sawweet chunu ? Ma tilabbid leyi cheyy.» 20 Wa Akaan radda le Yachuuʼ wa gaal : «Be sahiih, ana sawweet zanib didd Allah Ilaah Bani Israaʼiil. Wa daahu al-cheyy al-ana sawweetah. 21 Ana chift fi l-khaniime al-ligiinaaha fi l-harib, khalag jamiil min Chinʼaar wa 200 hajar fudda wa hafiide hana dahab wazinha 72 jineeh. Wa l-khumaam da ajabaani wa ana chiltah wa daahu madfuun fi l-turaab fi lubb kheemti wa l-fudda tihtah.»
22 Wa Yachuuʼ rassal naas fi kheemtah wa daahu ligo al-khumaam al-madfuun fi lubb kheemtah wa l-fudda tihtah. 23 Humman marago al-khumaam min al-kheema wa waddooh le Yachuuʼ wa le kulla Bani Israaʼiil. Wa khattooh giddaam Allah.
24 Wa khalaas, Yachuuʼ wa kulla Bani Israaʼiil chaalo Akaan wileed Zaarah wa l-fudda wa l-khalag wa l-hafiide hana l-dahab wa awlaadah wa banaatah wa toorah wa humaarah wa khanamah wa kheemtah wa kulla cheyy al-indah wa waddoohum fi waadi Akuur. 25 Wa Yachuuʼ gaal : «Maala jibt leena masiibe misil di ? Allah yijiib foogak inta masiibe al-yoom !» Wa khalaas, kulla Bani Israaʼiil gammo rajamooh. Wa rajamo aayiltah wa harragoohum. 26 Wa humman sawwo fooghum koom kabiir hana hujaar al-gaaʼid lahaddi l-yoom. Wa khalaas, Allah ma khidib aleehum battaan. Wa fi chaan da, sammo al-bakaan da waadi Akuur (maʼanaatah waadi al-masiibe) lahaddi l-yoom.