Toobii wala wulli
1 Ne cok ah ka za ki no gŋ, zan ah ge keera ɓǝ mai Pilatus mo ik Galilien manyeeki ah pǝ wul ne cok mo tǝ joŋra syiŋ wo Masǝŋ nyi Yesu. 2 Yesu zyii faa nyi ra: We lǝŋ Galilien mai mo ik ra pǝ wul ye za ɓea kal Galilien manyeeki ah ko ɓǝ mai joŋ wo ɓǝǝ mor ah ne? 3 Ɓǝ ah ka nai ya. Me tǝ faa nyi we, we zyii toobii tǝ faɓe' ɓii ya ɓe, we daŋ we ga wuk na ra ta. 4 Wala we lǝŋ za matǝ jemma tǝ nama mai korvuu yaŋ Siloa mo lee ik ra pǝ wul kalra za yaŋ Jerusalem daŋ ne ɓǝɓe' ne? 5 Ɓǝ ah ka nai ya. Me tǝ faa nyi we, we zyii toobii ya ɓe, we daŋ we ga wuk na ra ta.
Ɓǝ kikiŋ kpuu wuu ma bai zyii leeni
6 Yesu so faa ɓǝ kikiŋ mai nyi ra: Dǝɓ ki pee kpuu wuu pǝ 'wah ahe, dǝɓ ah a gin kyeɓ lee ahe, amma ka lwaa ya. 7 Dǝɓ ah faa nyi dǝɓ mai moo joŋ yeɓ 'wah ahe: Mo ẽe ɗǝ, syii sai ye nyẽeko me gin kyeɓ lee ahe, me ka lwaa fan ki gŋ ya. Pǝram mo ce ge lal o. Nyiŋ cok ɓo tǝkol mor fẽene? 8 Amma dǝɓ mai moo joŋ yeɓ 'wah ah zyii faa nyi ko: Dǝɓlii, mo soɓ syiiɗah ɗao faɗa, me ga cii kah ah ka me rǝk mǝr fan mor ahe. 9 Dǝɓ mo joŋ nai ɓe, maki a ga lee syii ki, mo lee ya ɓe, ka mo ce ga lal ba.
Yesu laɓ mawin ma ne syem tǝjuŋ ne com 'yakke
10 Comki Yesu tǝ cuu ɓǝ pǝ yaŋ kee ɓǝ Masǝŋ ne com 'yakke. 11 Mawin ki no gŋ ne syemme, kyaŋ ɓo ne syem ah syii jemma tǝ nama, tǝ'yak ɓe' ye gbǝ cel ɓo nyi, ko juŋ ɓo, ka gak uu sǝŋ jaŋjaŋ ya. 12 Ne cok Yesu mo kwo ko, ɗii ko faa: Mawinni, mo ǝ̃ǝ gin zah syem ɓo ɓe. 13 Yesu kan jol ge tǝl ahe, dǝǝ ne pel sǝraŋ sǝ, so kal tǝ joŋ osoko nyi Masǝŋ. 14 Amma swah byak yaŋ kee ɓǝ Masǝŋ ɓaŋ kpãh ne ɓǝ mai Yesu mo laɓ syem ne com 'yakke, so faa nyi zana: Tǝgǝǝ zah'nan yea dǝɓ gak joŋ yeɓ ne ko, we ge laɓ syem suu ɓii pǝ zah'nan ahe, amma we ge ne com 'yak ka. 15 Dǝɓlii zyii faa nyi ko: Awe ye za tǝ vǝrvǝrri, we ka wǝǝ dǝǝ wala korro ɓii ga nyi bii nyi ne com 'yak ya ne? 16 Mawin mai morsǝ̃ǝ Abraham yo, so Satan baŋ ko ɓo syii jemma tǝ nama ah ye nyẽeko, me ka wǝǝ sal baŋ ah ne com 'yak ya mor fẽene? 17 Ɓǝ mai Yesu mo faa nai swãa re za ma syiŋ ko pǝlli, amma kǝlii za pãa daŋ laara pǝ'nyah ne yeɓ mayǝk mai Yesu mo joŋ ɓo daŋ.
Ɓǝ kikiŋ nah foore
(Mt 13:31-32Mk 4:30-32)18 Yesu faa: Goŋ Masǝŋ jur ɓo ne fẽene? Me lii ne fẽe ɗah ne? 19 A tǝgbana nah foo dǝɓ moo ɓaŋ ruu pǝ 'wah ahe, a ciŋ joŋ kpuu ma'man ahe, juu moo so gbah kol tǝ jol ah ra.
Ɓǝ kikiŋ fan mbǝ̃ǝre
(Mt 13:33)20 Yesu so faa: Me so lii Goŋ Masǝŋ ne fẽene? 21 A tǝgbana fan mbǝ̃ǝ mai mawin mo ɓaŋ rǝk ge pǝ sum mai mo lii ɓo tahsah sai, sãa ne ko, ŋhaa ka sum ah daŋ mo urri.
Zahfah manyiŋ
(Mt 7:13-14Mt 21-23)22 Yesu kyãh cuu ɓǝ yaŋ maluu ne tǝluɓ lal daŋ, ka ɓaŋ fahlii ɓo tǝ ga yaŋ Jerusalem. 23 Dǝɓ ki ge fii ko faa: Dǝɓlii, za biŋ ye ga ǝ̃ǝ to ne? Yesu zyii faa nyi ra: 24 We joŋ suu ɓii ne swahe, ka we dan zahfah manyiŋ. Me tǝ faa nyi we, za pǝlli a ga kyeɓra ka danne, amma ka gakra ya.
25 Ne cok pah yaŋ mo ga ur coo zahfahe, we ga uu lalle, so we ga tǝŋ kǝ̃ǝ zahfah faa: Dǝɓlii, mo gbǝr zahfah nyi ru. A ga zyii zah ɓii faa: Me tǝ we ya. 26 We ga so faa nyi ko: Aru re farel tǝkine zwan fan cok vaŋno ne mo, mo cuu ɓǝ Masǝŋ nyi ru tǝ fahlii tǝgǝǝ yaŋ ɓuu ta. 27 A so ga jin faa nyi we: Me tǝ we ya, we zol gin wo ɓe kal pǝɗǝkki, awe ye za ɓeare. 28 Ne cok ah we ga kwo Abraham ne Isak ne Yakuɓ tǝkine profetoen kaara ɓo pǝ Goŋ Masǝŋ, amma ma ɓii a ga rǝkra we lalle, we ga yeyee tǝkine soŋ syelle. 29 Za ki ga gee fah morcomzah'nanne ne fah morcomlilli ne fahsǝŋ tǝkine fah morkǝsǝŋ ge, a ga kaara zah taabǝl vaŋno ne Abraham pǝ Goŋ Masǝŋ. 30 Amma zǝzǝ̃ǝ za mai mo pelle a ga ciŋ za fahfalle, za mai mo fahfal zǝzǝ̃ǝko a ga ciŋra za pelle.
Yesu yeyee tǝ yaŋ Jerusalem
(Mt 23:37-39)31 Ne cok moo, Farisien manyeeki gera wo Yesu, faara nyi ko: Mo zol gin nyee kal ge cok ki, mor Herodes tǝ 'yah ka in mo pǝ wulli. 32 Amma Yesu zyii faa nyi ra: We ge faa nyi cõi ŋhoo sye: me ga nĩi coksyiŋ tǝ za tǝkine laɓ syem za tǝ'nahko tǝkine tǝ'nan daŋ, zah'nan sai ah me ga vǝr yeɓ ɓe daŋ ne ko. 33 So me ga ɓaŋ fahlii tǝ'nahko ne tǝ'nanne tǝkine tǝ'nanŋhaa ka ga Jerusalem, mor ka profeto Masǝŋ mo wǝ lal bai wun Jerusalem ka.
34 Jerusalem, Jerusalem, amo ik profetoen pǝ wulli, mo ɓaa za mai Masǝŋ moo pee ra gin wo ɓo ne tǝsalle. Ɓal kǝɗǝne ɓe me kyeɓ ka tai za ɓo gin wo ɓe tǝgbana ma kãh moo tai wee ah ga mor yee ahe, amma we zyii ya. 35 We ẽe, yaŋ ɓii ga ciŋ fǝl kolle. We ka ga fǝ̃ǝ kwo me faɗa yao, ŋhaa ga dai zah'nan mai we ga faa: Masǝŋ mo ẽe dǝɓ mai mo tǝ gin pǝ tǝɗii Dǝɓlii.
Al-tooba waajib le kulla l-naas
1 Wa fi l-wakit da bas, naas waahidiin jo le Isa wa oorooh be khabar al-naas min daar al-Jaliil. Al-naas dool, Bilaatus katalaahum fi beet Allah wa khalbat dammuhum maʼa damm dahaayaahum. 2 Wa Isa radda leehum wa gaal : «Be sabab moothum al-cheen da, fi fikirku al-Jaliiliyiin dool muznibiin ziyaada min al-naas al-aakhariin al-min daar al-Jaliil walla ? 3 Nuguul leeku la. Wa kan intu ma tutuubu min zunuubku, kulluku tahlako misilhum. 4 Wa simiʼtu khabar hana l-naas al-tamaantaachar al-gasir Silwaam wagaʼ fooghum wa katalaahum. Wa fi fikirku, humman khaatiyiin ziyaada min kulla l-naas al-aakhariin al-saakniin fi Madiinat al-Khudus walla ? 5 Nuguul leeku la. Wa kan intu ma tutuubu min zunuubku, kulluku tahlako misilhum.»
6 Wa Isa hajja leehum be masal wa gaal : «Naadum waahid indah jineene hana inab wa chadarat tiin kula gaaʼide foogha. Wa macha leeha wa fattach foogha tiin wa ma ligi cheyy. 7 Wa hajja le l-khaddaam al-masʼuul fi l-jineene wa gaal : ‹Chiif ! Min talaata sana ana gaaʼid naji nifattich iyaal min al-chadara di wa ma ligiit foogha cheyy. Maala nikhalliiha tafsid al-turaab ? Agtaʼha !› 8 Wa l-khaddaam radda leyah wa gaal : ‹Ya sayyidi ! Khalliiha tagood sana waahide battaan. Wa ana nahfir al-turaab al-jaay wa jaay leeha wa niziid leeha baʼar. 9 Akuun fi l-sana al-jaaye talda iyaal. Wa kan ma wildat, khalaas agtaʼha.›»
Al-Masiih chafa mara fi yoom al-sabt
10 Yoom al-sabt Isa gaaʼid yiʼallim al-naas fi beet al-sala. 11 Wa fi mara waahide taʼbaane. Cheetaan waahid darabaaha wa min 18 sana, daharha mukanjar wa ma tagdar tinʼadil. 12 Wa Isa chaafaaha wa naadaaha. Wa gaal leeha : «Ya mara zeene. Khalaas, ligiiti al-aafe. Inti ma marbuuta battaan.» 13 Wa khatta iideenah foogha wa ajala ke hi mattatat daharha adiil wa chakarat Allah.
14 Laakin masʼuul hana beet al-sala ziʼil achaan Isa chafaaha fi yoom al-sabt. Wa hajja le l-naas wa gaal : «Fi l-usbuuʼ induku sitte ayyaam le l-khidme. Khalli taju fi l-ayyaam dool achaan talgo al-aafe laakin ma fi yoom al-sabt.»
15 Wa l-Rabb Isa radda leyah wa gaal : «Ya l-munaafikhiin ! Fi yoom al-sabt, akiid ayyi naadum minku yihill toorah walla humaarah min chaaytah wa yiwaddiih le yazgiih almi. 16 Wa l-mara di, hi min awlaad Ibraahiim wa l-Cheetaan rabatha. Wa min 18 sana hi marbuuta. Wa kikkeef ma waajib nihillaha min rubaatha fi yoom al-sabt ?»
17 Wa be kalaamah da, al-eeb dakhal le kulla l-naas al-dawwaro yadharooh. Wa kulla l-naas firho be kulla l-amal al-majiid al-Isa gaaʼid yisawwiih.
Amsaal al-khardal wa l-tawwaara
18 Wa battaan Isa gaal : «Mamlakat Allah hi kikkeef ? Hi tichaabih chunu ? 19 Hi sakhayre misil habbit al-khardal. Wa raajil waahid chaalha wa teerabaaha fi jineentah. Wa hi bazarat wa bigat kabiire misil chadara. Wa tuyuur al-sama jo wa bano uchuuchhum fi furuuʼha.»
20 Wa battaan Isa gaal : «Nuguul mamlakat Allah tichaabih misil chunu ? 21 Mamlakat Allah tichaabih misil al-tawwaara. Wa mara waahide chaalatha wa sabbatha daakhal fi lubb talaata kooro hana dagiig. Wa baʼadeen al-tawwaara gawwamat al-ajiine kullaha ke.»
Al-derib al-dayyig
22 Wa wakit Isa musaafir le Madiinat al-Khudus, gaaʼid yiʼallim al-naas fi l-mudun wa l-hillaal al-fi derbah. 23 Wa naadum waahid saʼalah wa gaal : «Ya sayyidna, al-naas al-yanjo chiyya walla ?»
Wa Isa hajja le l-naas wa gaal : 24 «Jaahudu le tadkhulu be derib al-dayyig achaan nuguul leeku baʼadeen naas katiiriin yidooru yadkhulu wa ma yagdaro. 25 Kan siid al-beet gamma sadda al-derib wa intu waagfiin barra, tugummu tuduggu al-baab wa tuguulu : ‹Sayyidna, aftah leena.› Wa hu yurudd leeku wa yuguul : ‹Ma naʼarifku. Intu ke min ween ?› 26 Wa fi l-bakaan da, intu tuguulu : ‹Aniina akalna wa chiribna maʼaak. Wa inta allamt al-naas fi chawaariʼna.› 27 Laakin hu yuguul : ‹Nuguul leeku ma naʼarif intu yaatumman. Yalla kissu minni baʼiid, intu al-fasliin !›
28 «Wa fi l-bakaan da, tabku wa tiʼaddu sunuunku min al-nadaama achaan tichiifu Ibraahiim wa Ishaakh wa Yaakhuub wa kulla l-anbiya yadkhulu fi mamlakat Allah wa intu kamaan matruudiin minha. 29 Wa l-naas yaju min sabaah wa kharib wa min munchaakh wa wati wa yadkhulu yilʼachcho fi mamlakat Allah. 30 Wa khalaas al-naas al-wara yabgo giddaam wa l-naas al-giddaam yabgo wara.»
Kalaam al-Masiih al-bukhuss al-Khudus
31 Wa fi l-wakit da, naas waahidiin min al-Fariiziyiin jo le Isa wa gaalo : «Yalla, amchi min al-bakaan da. Hiruudus yidoor yaktulak tara !»
32 Wa radda leehum wa gaal : «Amchu le l-baʼachoom da wa guulu leyah : ‹Asmaʼ. Al-yoom ana natrud al-chawaatiin wa nachfi al-mardaaniin wa ambaakir nisawwi nafs al-cheyy. Fi l-yoom al-taalit hatta nikammil khidimti.› 33 Aywa, al-yoom wa ambaakir wa ambukra waajib namchi giddaam achaan ma waajib le ayyi nabi yumuut, illa fi Madiinat al-Khudus.
34 «Ya Madiinat al-Khudus ! Ya Madiinat al-Khudus ! Ya kattaaliin al-anbiya ! Intu al-tarjumu al-naas al-Allah yirassilhum leeku. Kam marra dawwart nilimm iyaalku misil al-jidaade tilimm iyaalha tihit janaaheeha. Laakin intu abeetu. 35 Chiifu yikhallu beetku yaabis. Wa khalaas nuguul leeku ma tichiifuuni battaan lahaddi tuguulu : <Mabruuk le l-naadum al-jaayi be usum Allah.>»
