Yesu laɓ dǝɓ syemme
1 Comki Yesu ge yaŋ dǝɓlii Farisien maki ah ne com 'yak ka ren farel gŋ. Za mai ara mo cok ah a ẽera ko. 2 Dǝɓ mai suu ah mo fuu ɓo ge uu pel Yesu. 3 So Yesu fii za cuu ɓǝ lai ne Farisien faa: Ɓǝ lai man nyi fahlii ka dǝɓ mo laɓ syem ne com 'yak ne? Wala fahlii ah kǝka ne? 4 Amma zyiira ɓǝ ki zah ah ya. Yesu so ɓaŋ dǝɓ syemme, laɓ ko, so soɓ fahlii nyi kalle. 5 So Yesu faa nyi ra: Dǝɓ ki kǝsyil ɓii wel ah koo dǝǝ ah mo lee ge pǝ lak bii ne com 'yak ɓe mo ka hǝǝ ɓaŋ ga lal a, a no ne? 6 Gak zyiira ɓǝ ki zah ah ya.
Ɗii tǝ farel tǝkine kyeɓ cok kal masãhe
7 Yesu kwo za mai mo ɗiira ra ɓo tǝ farel a kyeɓra cok kal masãh ah ka hai gŋ. So faa ɓǝ kikiŋ mai nyi ra: 8 Dǝɓ mo ɗii mo ge cok ren farel ɓaŋ win fuu ɓe, mo kyeɓ cok kal masãh ah kaa gŋ ka, mor mo tǝ ya, maki ɗiira dǝɓ mai mo kal mo ɓo ne yǝk tǝ gin nyee ta. 9 So dǝɓ mai mo ɗii mo mo ge faa nyi mo, mo soɓ cok kal mai nyi dǝɓ maino, mo ge kaa fahfal ŋhaano ɓe, swãa ga re mo no cam. 10 Amma dǝɓ mo ɗii mo ge cok ɓaŋ win fuu ɓe, mo ge kaa fahfalle, so dǝɓ mai mo ɗii mo mo ge faa nyi mo, mo yee ge kaa pǝ cok ma sǝŋ masãh nyẽeno bai, ɓǝ ah mo joŋ nai ɓe, za mai mo kaara cok ren farel ne mo daŋ a ga yiira mo. 11 Mor koo zune moo kyeɓ yǝk ne suu ah daŋ a ga leere, amma dǝɓ mai moo wonsuu ah a ga yiira ko.
12 So Yesu faa nyi dǝɓ mai mo ɗii ko ta: Ne cok mo joŋ farel ka ɗii za ne ko ne lilli koo ne comme, mo ɗii bai ɓo ra koo wee pa ɓo ne zahzum ɓo tǝkine za jǝk ɓo makǝ̃ǝ ne ka. Mor a ɗiira mo ne farel comki ta. Mo joŋ nai ɓe, ka soora mo tǝ fan mai mo nyi nyi ra kŋ ɓe. 13 Amma mo tǝ joŋ fĩi ɓe, mo ɗii za masyakke, ne za matǝ jokri, lemme, tǝkine rǝ̃ǝ. 14 Mo ga laa pǝ'nyahre, mor ka lwaara fan ki ka soo mo ne ya. Masǝŋ ga soo mo ne cok mai za matǝ njaŋ moo ga urra pǝ wulli.
Ɓǝ kikiŋ farel malii
(Mt 22:1-10)15 Dǝɓ ki kǝsyil za mai mo kaara ɓo zah taabǝl mo laa ɓǝ ah naiko, so faa nyi Yesu: A pǝ'nyah wo dǝɓ mai moo ga kaa zah taabǝl ka ren farel pǝ Goŋ Masǝŋ.
16 So Yesu faa nyi ko: Dǝɓ ki no, joŋ farel malii ka ɗii za daŋ tǝl ahe. 17 So ne cok farel ah mo zyeɓ vǝr o, pee dǝɓ yeɓ ah ka faa nyi za mai mo ɗii ra ɓo tǝ farel ahe ka mo gera o, mor farel ah zyeɓ daŋ ɓe. 18 Amma zan ah tǝŋ joŋra vǝrvǝr ne ɓǝ ahe. Dǝɓ ma kǝpel ge faa nyi dǝɓ yeɓ ahe: Me lee 'wah ɓo, me ga ẽere, me pǝǝ mo, mo rõm me tǝ ɓǝ ahe. 19 Patǝ gwa ah ge faa: Me lea dǝǝ pǝǝ ɓo zahsol ki dappe, me ga lim ra, me pǝǝ mo, mo rõm me tǝ ɓǝ ahe. 20 Patǝ sai ah laŋ so faa: Me ɓaŋ mawin ɓo, me ka lwaa cok ga gŋ ya. 21 Dǝɓ yeɓ pii soo ge kee ɓǝ ah daŋ nyi pah yaŋ ahe. Pah yaŋ ɓaŋ kpãh ne ɓǝ ahe, so faa nyi dǝɓ ahe: Mo hǝǝ gwari, mo ge tǝ fahlii ma tǝgǝǝ yaŋ tǝkine cok cõo zana, mo ɗii za syak ne za matǝ jokri, lemme, tǝkine rǝ̃ǝ daŋ ge ne ra. 22 Fahfal ah nje, dǝɓ yeɓ ah ge faa: Mo ẽe ɗǝ dǝɓlii, me joŋ ɓǝ ah tǝgbana mai mo faa daŋ ɓe, so cok kal no soɓ ɓo kpǝ. 23 Dǝɓlii ah so faa nyi ko: Mo ge tǝ fahlii ma syee ne ɓal tǝkine fahlii pǝǝ daŋ, mo ɗii za gŋ ne swahe ka mo gera, ka dǝfuu mo baa yaŋ ɓe kǝrkǝrri. 24 Amma me tǝ faa nyi we, za mai me ɗii ra ɓe mo so zyii gera ya daŋ, koo dǝɓ vaŋno kǝsyil ɓǝǝ ka ga re farel ɓe ya.
Syel syee mor Yesu ma ne goŋga ahe
(Mt 10:37-38)25 Za pǝlli tǝ syeera ga ne Yesu. So cii fahfal faa nyi ra: 26 Dǝɓ mo ge wo ɓe ɓe, mo 'yah me kal pam ne mam ne mawin ah ne wee ah ne wee pah ah mawǝǝ ne maŋwǝǝ tǝkine suu ah daŋ ya ɓe, ka gak ciŋ dǝɓ syee mor ɓe ya. 27 Koo zune mo ɓaŋ kpuu ɓaa suu ah ka syee mor ɓe ne ya ɓe, dǝɓ ah ka gak syee mor ɓe ya. 28 Awe tǝ ɓe, dǝɓ mai mo 'yah ka vuu yaŋ mawahe, a kaa kee lak ga tǝ fan lee ah daŋ, a ẽere, ɗah a gak kii yeɓ ah no jol ah daŋ ne? 29 Mo so kal kpii mor ah amma mo gak joŋ yeɓ ah vǝr daŋ ya ɓe, za ma kwan ah daŋ a syakra ko, 30 a faara: Dǝɓ mai tǝŋ mor vuu yaŋ ah ɓe, so gak joŋ yeɓ ah vǝr ao. 31 Goŋ mai mo 'yah ka ga ruu sal ne goŋ maki ah mai mo ur ɓǝ ɓo ne ki ɓe, a kaa ẽe ɓǝ ah kǝpelle, ɗah zan ah mo ujenere jemma vaŋno a gak ga ruu sal ne goŋ ma ur ɓǝ ne ki mo ne za ujenere jemma gwa ne? 32 Mo ka gak ya ɓe, a ga pepee ga wo goŋ maki ah ka a pǝɗǝk ba, ka zyeɓ ɓǝ ne ki ka mo kaara jam. 33 Yesu so faa: Ɓǝ ah laŋ a nai ta, koo dǝɓ vaŋno kǝsyil ɓii ka gak ciŋ dǝɓ syee mor ɓe ya, sai ka soɓ fan ah mo ne daŋ myah ge lal ɓe.
Tǝm mai loŋ ah mo wuu ɓe
(Mt 5:13Mk 9:50)34 Tǝm a pǝsãhe, amma loŋ ah mo wuu ɓe, dǝɓ gak joŋ ne fẽe ka mo yea pǝloŋ faɗa ne? 35 Ka pǝsãh ka dǝɓ mo rǝk ge pǝ 'wah koo ka sõo cok ne laŋ ya, sai dǝɓ myah ga lalle. We ne sok laa ɓǝ no ɓe, we laa pǝsãhe. Pǝsãhm ma muŋni
Al-Masiih chafa fi yoom al-sabt
1 Wa yoom waahid, naadum min kubaaraat al-Fariiziyiin azam Isa achaan yaakul maʼaayah wa Isa macha leyah fi beetah. Wa da yoom al-sabt wa l-diifaan al-aakhariin khatto baalhum fi Isa achaan yichiifu chunu al-cheyy al-yisawwiih. 2 Wa hinaak giddaamah fi naadum muwarrim. 3 Wa Isa saʼal ulama al-Tawraat wa l-Fariiziyiin wa gaal : «Fi yoom al-sabt, halaal leena nachfu al-mardaaniin walla ?» 4 Wa ma gaalo leyah cheyy. Wa hu karab iid al-mardaan wa chafaah wa khallaah macha. 5 Wa Isa saʼalaahum battaan wa gaal : «Kan naadum minku indah wileed walla toor al-wagaʼ fi biir fi yoom al-sabt, yisawwi chunu ? Ma yamurgah ajala walla ?» 6 Wa ma gidro yuruddu leyah fi l-kalaam da.
Al-waajib fi l-aawaaziim
7 Wa Isa chaaf kadar ayyi deef dawwar yagood fi l-bakaan al-kubaaraat yagoodu foogah. Wa hajja leehum be masal wa gaal : 8 «Kan naadum yaʼazimak fi aazuumit al-iris, ma tukhutt nafsak fi bakaan al-kubaaraat. Akuun azamo deef kabiir minnak. 9 Wa l-naadum al-azamaaku yaji leek wa yuguul : ‹Khalli al-raajil da yagood fi bakaanak.› Wa khalaas al-eeb yakurbak wa tugumm tamchi fi l-bakaan al-wara.
10 «Laakin kan yaʼazumuuk, amchi agood fi l-bakaan al-wara. Wa fi l-haala di, wakit siid al-beet yaji leek, hu yuguul : ‹Ya rafiigi, taʼaal giddaam.› Wa misil da hu yicharrifak giddaam kulla l-naas al-maʼaak fi l-aazuuma. 11 Achaan ayyi naadum al-yisawwi nafsah kabiir, Allah yisawwiih sakhayyar. Wa l-naadum al-yisawwi nafsah sakhayyar, Allah yisawwiih kabiir.»
12 Wa Isa hajja le l-naadum al-azamah fi beetah wa gaal : «Kan tisawwi aazuuma walla hafla, ma taʼazim rufgaanak wa la akhwaanak wa la naas gabiiltak wa la jiiraanak siyaad al-maal. Achaan kan taʼazim al-naas dool, akuun humman yaʼazumuuk fi aazuumithum wa da bas yabga leek ajrak. 13 Laakin wakit tisawwi aazuuma, aʼazim al-masaakiin wa l-maʼduuriin wa l-uruj wa l-amyaaniin achaan yaakulu maʼaak. 14 Wa Allah yibaarikak achaan humman ma yagdaro yigabbulu leek cheyy. Wa Allah yiʼaajirak wakit buʼaas al-saalihiin.»
Masal al-aazuuma wa l-diifaan
15 Wa naadum waahid al-gaaʼid yaakul maʼaayah simiʼ al-kalaam da wa hajja le Isa wa gaal : «Mabruuk le l-naas al-yilʼachcho fi aazuuma hana mamlakat Allah !»
16 Wa Isa radda leyah wa gaal : «Yoom min al-ayyaam, fi naadum waahid sawwa aazuuma kabiire bilheen wa azam foogha naas katiiriin. 17 Wa wakit al-aazuuma tamma, hu rassal abdah le l-naas al-maʼzuumiin achaan yuguul : ‹Khalaas, taʼaalu ! Kulla cheyy jaahiz leeku.› 18 Wa laakin kulluhum talabo minnah yisaamihhum achaan ma yaju. Al-naadum al-awwal gaal : ‹Hassaʼ bas biʼt zereʼ wa waajib namchi nichiifah. Natlub minnak tisaamihni. Ana ma naji.› 19 Wa naadum aakhar gaal : ‹Ana biʼt achara tiiraan achaan yakhdumu be harraataati wa ana maachi nijarribhum. Achaan da, natlub minnak tisaamihni. Ana ma naji.› 20 Wa naadum aakhar gaal : ‹Akhadt mara wa achaan da ma nagdar naji.›
21 «Wa l-abid gabbal le siidah wa ooraah be kalaamhum. Wa siid al-beet da ziʼil zaʼal chadiid wa gaal le abdah : ‹Yalla, amchi ajala ajala fi chawaariʼ al-madiina wa fi kulla duruubha wa jiib fi beeti al-masaakiin wa l-maʼduuriin wa l-amyaaniin wa l-uruj.› 22 Wa baʼad chiyya, al-abid gaal leyah : ‹Ya siidi, ana sawweet misil inta amartini beyah wa l-bakaan lissaaʼ faddal.› 23 Wa siidah radda leyah wa gaal : ‹Amchi barra min al-madiina fi duruub al-kadaade wa aʼasirhum le l-naas achaan yaju fi l-aazuuma lahaddi beeti yinmali. 24 Wa nuguul leeku ma fi naadum waahid min al-naas al-awwal azamtuhum yaakul cheyy min aazuumti.›»
Tabiʼiin al-Masiih ma hayyin
25 Wa naas katiiriin bilheen maachiin maʼa Isa. Wa hu anlafat leehum wa gaal : 26 «Kan naadum yidoor yabga tilmiizi, waajib yiriidni ziyaada min abuuh wa ammah wa martah wa iyaalah wa akhwaanah wa akhwaatah. Waajib yiriidni ziyaada min nafsah kula. 27 Wa kan naadum aba ma yilhammal taʼab al-saliib wa ma yitaabiʼni le l-moot, ma yagdar yabga tilmiizi.
28 «Kan naadum minku yidoor yabni gasir, yisawwi chunu ? Awwal cheyy, hu yagood tihit wa yisawwi al-hisaab achaan yaʼarif kan indah gurus al-waajib le yikammil al-buna. 29 Hu ma yidoor yukhutt asaas al-gasir kan ma yagdar yikammilah achaan kulla l-naas al-yichiifuuh, yichchammato leyah. 30 Yuguulu : ‹Al-naadum da bada yabni laakin ma gidir yikammilah.›
31 «Wa kan naadum malik wa yidoor yidaawis malik aakhar, yisawwi chunu ? Awwal cheyy, hu yifakkir adiil. Hu yidoor yaʼarif kan be askarah al-achara alif hu yagdar yidaawis al-malik al-indah ichriin alif askar. 32 Wa kan ma yagdar, hu yirassil naadum achaan yimassilah wakit al-adu lissaaʼ gaaʼid baʼiid achaan yisawwi maʼaayah suluh. 33 Wa be misil da, kan ayyi naadum minku ma yikhalli minnah kulla cheyy al-indah, hu ma yagdar yabga tilmiizi.
34 «Taʼarfu kadar al-mileh adiil. Laakin kan taʼaamah bigi ma fiih, chunu yigabbilah ? 35 Al-mileh al-misil da ma indah faayde wa la le l-turaab wa la le l-baʼar. Wa khalaas, al-naas yidaffuguuh barra. Ayyi naadum al-indah adaan le l-samaʼ, khalli yasmaʼ !»
