Ɓǝ kikiŋ dǝɓ yeɓ ma bai goŋga
1 Yesu faa nyi za syee mor ahe: Pa joŋ maki ah no ne dǝɓ yeɓɓe, za gin cen dǝɓ yeɓ ah wol ah mor a ɓeɓ lak ahe. 2 Dǝɓlii yeɓ ɗii dǝɓ yeɓ ah faa nyi ko: Ɓǝ fẽe ye me laa tǝ ɓo sye ne? Mo kee zah fan mai me soɓ ɓo jol ɓo daŋ nyi me, amo laŋ mo ka joŋ yeɓ ɓe yao. 3 So dǝɓ yeɓ tǝŋ faa pǝ zahzyil ahe: Dǝɓlii yeɓ ɓe ga nĩi me tǝ yeɓ ah ga lal o, ko me ga joŋ ɗǝne? Ame ka pǝswah ka pǝpǝǝ ya, so swãa syea fan laŋ a ren me. 4 Ge lwaa ɓǝ foo ah pǝ zahzyil faa: Yawah, me tǝ fan mai me ga joŋ gur ɓe, mo nǝǝra me tǝ yeɓ ge lal ɓe, za ki ga nyiŋra me yaŋ ɓǝǝra.
5 So ɗii za mai mo woora val fan dǝɓlii ah ɓo vaŋno vaŋno daŋ. Faa nyi dǝɓ ma gin kǝpel: Mo ɓaŋ val fan dǝɓlii ɓe ɓo kǝɗǝne? 6 Zyii faa: Me ɓaŋ val tǝgul nǝm tǝbaakãm ɓo temere vaŋno. Dǝɓ yeɓ faa nyi ko: Mo kaa ge sǝŋ gwari mo ŋwǝǝ jemma dappe ne ko. 7 So faa nyi dǝɓ maki ahe: Ma ɓo kǝɗǝne? Zyii faa: Me woo sak sor ɓo temere dappe. Dǝɓ yeɓ faa nyi ko: Mo ŋwǝǝ temere nai. 8 Dǝɓlii dǝɓ yeɓ sãa dǝɓ yeɓ ah ma bai goŋga mai mor joŋ fan ɓo ne yella. Mor fan joŋ wee za sǝr mai moo joŋra wo ki ne yella kal mǝ za cokfãi ɓe.
9 Yesu so faa: Me tǝ faa nyi we: We joŋ bai ne lak ma wo sǝr maino. Ne cok we ga woŋ ki ne lak ah ɓe, a ga nyiŋra we yaŋ ma ga lii. 10 Dǝɓ mo joŋ fan sãh ne fan matǝ biŋ ah ɓe, a joŋ fan sãh ne fan malii ah ta. Dǝɓ mo ka joŋ fan sãh ne fan matǝ biŋ ya ɓe, ka ga joŋ fan masãh ne fan malii ya ta. 11 We joŋ fan sãh ne lak ɓii ma wo sǝr mai ya ɓe, azu ye ga soɓ joŋ matǝ goŋga ah jol ɓii ne? 12 So we ka gak joŋ pǝsãh ne fan za ki ya ɓe, azu ye ga nyi fan ma syak ɓii nyi we ne?
13 Dǝɓ vaŋno ka gak syee mor goŋ gwa ya, a syiŋ maki ah vaŋno, a ga 'yah maki ahe, a ga mgbãa dǝɓ maki ah vaŋno, a ga syẽa maki ahe. We ka gak syee mor Masǝŋ tǝkine lak gwa daŋ ya.
Yesu faa ɓǝ camcam
(Mt 11:12-13Mt 5:31-32Mk 10:11-12)14 Farisien laara ɓǝ mai Yesu mo faa daŋ so syakra ko, mor a 'yahra lakre. 15 Yesu faa nyi ra: Awe ye za mai wee joŋ suu ɓii njaŋ pel zana, amma Masǝŋ tǝ zahzyil ɓii ɓe. Fan mai za moo kwan pǝyǝk nahnǝn ɓǝǝ Masǝŋ kwan mǝ ah pǝɓe'.
16 Daga cok zah'nan ɓǝ lai Mosus tǝkine zah'nan profetoen daŋ ŋhaa ge dai zah'nan Yohana ma joŋ baptisma, Ɓǝ'nyah Goŋ Masǝŋ tǝ cuuni, koo zune daŋ tǝ kyeɓ ka dan gŋ ne swahe. 17 Amma sǝŋ ne sǝr a gak vǝr gwari kal ɓǝ malaŋ ah mo pǝ ɓǝ lai Masǝŋ.
18 Koo zune mo syel mawin ah mo so ɓaŋ maki ah kan ɓe, ka joŋ ɓǝǝ ɓo. So dǝɓ mo ɓaŋ mawin mai wor ah mo syel ki ɓo ne ki kan ɓe, ka joŋ ɓǝǝ ɓo ta.
Pa joŋ ne Laazurus
19 Pa joŋ maki ah no, a ɓaa mbǝro marwãh mai moo lee pǝgaɓɓe, a ren farel 'nyah zah'nan daŋ, a laa suu ah pǝ'nyahre. 20 Pa syak ki no a ɗii ne Laazurus, suu ah daŋ cee nwãh ɓo, a gin swan zahfah yaŋ pa joŋne. 21 A 'yah zye wol suu 'min ne farel mai moo 'mǝr zah taabǝl pa joŋ gin sǝŋ, so goo gin lǝǝ nwãh ahe.
22 Pa syak ge wuu, angeloi ɓaŋra ko ge wo Abraham coksǝŋ ne ko. Pa joŋ laŋ ge wǝ ta, so ciira ko. 23 Pa joŋ tǝŋ laa bone pǝ cok za wul mo gŋ, ɓaŋ nahnǝn kwo Abraham ge pǝɗǝk a ne Laazurus mai mo wol ahe. 24 So ɓyaŋ ɓǝ faa: Daddǝ Abraham, mo kwo syak tǝ ɓe, mo pee Laazurus ka maa tǝwee jol ah ga pǝ bii ka ramko tǝrĩi nyi me ne sa, mor me tǝ laa bone pǝ wii mai pǝlli.
25 Amma Abraham faa: We ɓe, mo ẽe ɗǝ, ne cok mo yea wo sǝr ne cee ɓo, mo lwaa zah fan ɓo daŋ, Laazurus laa mǝ ah bone pǝlli, amma tǝ wuura zahzyil nyi ko ne ɓǝ 'nyah zǝzǝ̃ǝko, so ma ɓo mo tǝ laa bone o. 26 So faɗa, el maɗǝk tǝ ɓoroo no kǝsyil ɓuu ne we, pǝ cok mai mo gŋ dǝɓ mo tǝ 'yah ka ga wo ɓii ɓe, ka gak ya, so dǝɓ ka gak ur wo ɓii ka gin wo ɓuu laŋ ya ta. 27 Pa joŋ faa: Me tǝ pǝǝ mo Daddǝ Abraham, mo pee Laazurus ge yaŋ pa ɓe. 28 Me no ne wee ma ɓe dappe, mo hǝǝ ge faa nyi ra ka mo gera pǝ cok bone mai ka.
29 Abraham zyii faa: Wee ma ɓo tǝ laara ɓǝ lai Mosus tǝkine ɓǝ faa profetoen daŋ, a gak lai ra, a laara ɓǝ faa ɓǝǝ ba. 30 Pa joŋ zyii faa: Daddǝ Abraham, ɓǝ mai ka kii ya, amma dǝɓ ma ur pǝ wul mo ge wo ɓǝǝ ɓe, a ga toora bii. 31 Amma Abraham zyii zah ah faa: Mo zyii laara ɓǝ faa Mosus tǝkine profetoen ya ɓe, koo dǝɓ ma ur pǝ wul mo ge wo ɓǝǝ laŋ, ka zyii toora bii ya.
Masal al-wakiil al-khaayin
1 Wa Isa hajja le talaamiizah battaan wa gaal : «Yoom min al-ayyaam, fi naadum siid al-maal indah wakiil. Wa simiʼ khabar fi wakiilah yuguulu hu yitallif maalah. 2 Wa naada al-wakiil wa gaal : ‹Da chunu al-simiʼtah foogak ? Gabbil leyi makaatiib al-hisaab. Ma nidoor inta tabga battaan wakiili.›
3 «Wa l-wakiil hajja le nafsah wa gaal : ‹Nisawwi chunu wakit sayyidi yichiil minni al-wakaala ? Ma nagdar nahrit achaan ma indi gudra. Wa ma nidoor nachhad al-naas achaan al-eeb. 4 Khalaas naʼarif al-cheyy al-nisawwiih al-be sababah al-naas yakhbalooni fi buyuuthum wakit yamrugni min al-wakaala.›
5 «Wa hu naada al-naas al-sayyidah indah fooghum deen wa hajja leehum waahid baʼad waahid. Wa le l-naadum al-awwal gaal : ‹Waajib tikaffi kam le sayyidi ?› 6 Wa radda leyah wa gaal : ‹100 baakha hana dihin.› Wa l-wakiil gaal : ‹Chiil al-maktuub wa agood tihit wa ajala aktib 50 baakha.› 7 Wa baʼad da, hajja le naadum aakhar wa saʼalah : ‹Waajib tikaffi kam ?› Wa hu gaal : ‹100 chuwaal hana gameh.› Wa gaal leyah : ‹Chiil al-maktuub wa aktib 80 chuwaal.›
8 «Wa wakit siid al-maal irif al-cheyy al-wakiilah al-khaayin sawwaah, hu khassad be najaadtah. Achaan naas hana l-dunya al-dalma di faahimiin ziyaada min naas al-nuur wa yaʼarfu kikkeef yalgo al-cheyy al-yidooruuh min al-naas al-misilhum. 9 Wa nuguul leeku, be maal al-dunya di aksabo le nufuusku rufgaan. Wa misil da wakit maal al-dunya yikammil leeku khalaas, Allah yakhbalku fi maskanah al-abadi.
Al-amiin wa l-khaayin
10 «Akiid, kan naadum amiin wakit hu masʼuul fi cheyy chiyya, hu yukuun amiin battaan wakit hu masʼuul fi cheyy katiir. Wa kan naadum khaayin wakit hu masʼuul fi chiyya, hu yabga khaayin battaan wakit hu masʼuul fi katiir. 11 Wa kan awwal intu ma amiiniin fi maal hana l-dunya di, kikkeef Allah yikallifku be chokhol indah khiima ziyaada minnah ? 12 Wa kan awwal intu ma amiiniin fi l-khumaam al-intu wakkalooku foogah, kikkeef Allah yantiiku cheyy al-yabga halaalku ? 13 Ma fi abid al-yagdar yakhdim le siyaad itneen achaan hu yakrah al-waahid wa yiriid al-taani walla yihibbah le l-awwal be kulla galbah wa yahgir al-aakhar. Wa intu kamaan ma tagdaro tabgo abiid le Allah wa abiid le l-maal.»
14 Al-Fariiziyiin simʼo al-kalaam da wa achchammato le Isa achaan humman yihibbu al-maal. 15 Wa hu radda leehum wa gaal : «Intu tisawwu nufuusku saalihiin giddaam al-naas wa laakin ma tagdaro tukhuchchu Allah wa hu yaʼarif guluubku. Aywa, al-cheyy al-naas yachkuruuku foogah da, Allah yajʼalah haraam.
16 «Wa ballakho leeku kalaam Allah fi l-Tawraat wa kutub al-anbiya lahaddi Yahya ja. Wa min Yahya ja, niballukhu bichaarat mamlakat Allah wa ayyi naadum yijaahid achaan yadkhul fiiha be chidde. 17 Wa wagaʼaan al-sama wa l-ard yabga hayyin min nugta waahide hana l-Tawraat tingachcha. 18 Wa kulli naadum al-yitallig martah achaan yaakhud mara aakhara, hu zaani. Wa l-naadum al-yaakhud al-mara al-mutallaga, hu kula zaani.»
Masal Laʼaazar wa l-khani
19 Wa battaan, Isa gaal : «Yoom min al-ayyaam, fi naadum khani marra waahid. Wa hu laabis khulgaan khaaliyiin bilheen wa kulla yoom hu yafrah wa yaakul akil halu marra waahid. 20 Wa naas khatto naadum miskiin usmah Laʼaazar fi khachum beetah wa jildah kula awaawiir. 21 Wa hu garmaan yaakul min al-akil al-yidaffig min sufrat al-khani. Wa l-kulaab yaju wa yalhaso awaawiirah.
22 «Wa l-miskiin da maat wa l-malaaʼika chaalooh wa gaʼʼadooh jamb al-nabi Ibraahiim. Wa l-khani kula maat wa dafanooh. 23 Wa fi l-haawiye, hu gaaʼid fi azaab chadiid. Wa rafaʼ raasah wa chaaf Ibraahiim fi bakaan baʼiid minnah wa Laʼaazar maʼaayah. 24 Wa sarakh leyah wa gaal : ‹Abuuna Ibraahiim, arhamni ! Rassil leyi Laʼaazar. Khalli yibill raas usbaʼah fi almi baarid wa yibarrid beyah lisaani. Achaan ana fi azaab chadiid fi amlahiib di.›
25 «Wa Ibraahiim gaal : ‹La, ya wileedi. Fakkir fi kikkeef icht fi l-dunya. Awwal inta icht fi l-halu wa Laʼaazar aach fi l-taʼab. Wa laakin hassaʼ hu indah raaha hini wa inta indak azaab. 26 Wa battaan fi haawiye kabiire bilheen beenna wa beenku. Wa achaan da, al-naas al-yidooru yugummu min hini yamchu leeku ma yagdaro. Wa ma fi naadum al-yagdar yugumm min hinaak wa yaji leena hini.›
27 «Wa l-khani gaal : ‹Abba, natlub minnak tirassil Laʼaazar le beet abuuyi. 28 Hinaak indi khamsa akhwaan. Khalli yihazzirhum achaan ma yaju fi bakaan al-azaab da, misli ana.› 29 Wa Ibraahiim radda leyah wa gaal : ‹Induhum kalaam Muusa wa kalaam al-anbiya. Khalli yasmaʼooh.› 30 Wa l-khani radda leyah wa gaal : ‹La, ya abba Ibraahiim ! Ma tuguul ke. Kan naadum yabʼas min ust al-maytiin wa yamchi leehum, akiid yutuubu min zunuubhum.›
31 «Wa Ibraahiim gaal : ‹Kan ma yidooru yasmaʼo kalaam Muusa wa l-anbiya, akiid naadum al-baʼas min ust al-maytiin kula ma yagdar yijiibhum fi l-derib al-adiil.›»