Za kyãhra ɓǝ nyeere
1 Za Israel nǝnra suŋ ah cii ne yee. 2 Za daŋ kyãhra ɓǝ nyee wo Mosus ne Aron, faara: Pǝram kǝnah ru wuk ɓo sǝr Egiɓ, wala kǝsyicok nyeeko. 3 Mor fẽe Dǝɓlii woo ru ka ga pǝ sǝr mai ne ka zan ah mo ge ikra ru ne kafahe, ka mo so gbahra byak ne ŋwǝǝ ɓuu ne wee ɓuu ne? Mai pǝram pii soo ga sǝr Egiɓ ya ne? 4 Faara nyi ki: Na nǝǝ dǝɓlii maki ahe, ka na pii soo ge sǝr Egiɓ.
5 So Mosus ne Aron keara ge sǝŋ ɗǝmra zahpel ge tǝ sǝr pel za pãa daŋ. 6 Joswa we Nun, ne Kaleɓ we Jefunne, za gwa kǝsyil za ma ga foora sǝr kŋ, ŋgǝ̃ǝra mbǝro wo suu ɓǝǝ ge lalle, jol mai zahzyil mo nǝǝ ra, 7 faara nyi zana: Sǝr mai ru ge foo, sǝr ah pǝsãh no cam. 8 Dǝɓlii mo zyii ɓǝ man mo ge gŋ ne na ɓe, a ga nyi sǝr masãh ah ma joŋ fan lii nyi na. 9 Na ŋwookyaŋ ne Dǝɓlii ka, na ɗuu gal za mai mo kaara ɓo gŋ ka ta. Na ka ga nĩi ra pǝgaɓ ya. Dǝɓlii no ne na, muŋ masǝŋ ki ra mai moo lǝŋ a byak ra daŋ ɓe, na ɗuu gal ka. 10 Za pãa daŋ kyeɓra ka ɓaa ra ne tǝsal pǝ wulli, amma ne pel gwari sǝ, za Israel kwora yǝk Dǝɓlii ge sǝǝ tǝtǝl tal mbǝro ma taini.
Mosus juupel mor zana
11 Dǝɓlii faa nyi Mosus: Za mai ga soɓra me nai ga lii ne? Ka ga zyii nyiŋra me ya nai ga lii ne? Mor ame joŋ dǝǝbǝǝri camcam ne nahnǝn ɓǝǝra. 12 Me ga pee syem maɓe' ah ge tǝ ɓǝǝ ka vǝr ra. Amma ma ɓo me ga tǝŋ za mafuu ah ne mo, a ga yea pǝpãare, a ga yeara laŋ pǝswah kal ra.
13 Amma Mosus faa nyi Dǝɓlii: Amo zaŋ za mai pǝ̃ǝ gin sǝr Egiɓ ne ko ne swah ɓo. Ne cok za sǝr Egiɓ mo laara ɓǝ fan mai mo joŋ wo za ɓo ɓe, 14 a ga faara ɓǝ ah nyi za mai mo kaara ɓo pǝ sǝr maiko. So zan ah laŋ laara ɓe, amo Dǝɓlii mo no ne ru, ne mai moo gin cuu suu ɓo nyi ru, swãh bam ɓo moo gin uu tǝ ɓuuru, so ne mai moo kal pel ɓuu ne waddǝǝ swãh bam ne comme, ne waddǝǝ wii ne suŋni. 15 Mo kal ik za ɓo ra pǝ wul zǝzǝ̃ǝ mai ɓe, za camcam mo laara ɓǝ fan mai mo joŋ ɓo ɓe, a ga faara, 16 amo ik za ɓo pǝ wul kǝsyicokki, mor mo gak ka zaŋ ra ga pǝ sǝr mai mo faa ɓǝ ah ɓo ka nyi nyi ra ne yao. 17 Zǝzǝ̃ǝko Dǝɓlii, me pǝǝ mo, mo cuu swah ɓo nyi ru, mo joŋ ɓǝ mai mo faa ɓǝ ah ɓo, mor mo faa: 18 Ame Dǝɓlii me ka ɓaŋ kpãh gwari ya, ame kwan syak pǝlli, me rõm faɓe' za ma ŋwoora kyaŋ. Amma me ka pee bai ŋgoŋ kiita faɓe' za wee tǝ wee ɓǝr ɓǝǝ ne wee ɓǝr wee ɓǝǝ ma fahfal ɓǝǝ ra ya. 19 Me pǝǝ mo, mo rõm faɓe' zai ko, tǝgbana 'yah lii ɓo mo ne ko, mo tǝ rõm ra daga ne cok mo urra gin sǝr Egiɓ ŋhaa tǝ'nahko.
20 Dǝɓlii zyii faa: Me ga rõm faɓe' ɓǝǝ tǝgbana mo fii me ɓo tǝ ɓǝ ahe. 21 Amma me faa, tǝgbana me no ne cee, so tǝgbana mai yǝk ɓe mo tǝ sǝr daŋ, 22 za mai ka ga danra sǝr Kanaan a. Kwora yǝk ɓe ne dǝǝbǝǝri mai me joŋ sǝr Egiɓ ne kǝsyicokki, amma liira me ɓo zahlǝŋ pǝpãa ɓe, zyii ka laara zah ɓe ya. 23 Ka ga danra pǝ sǝr mai me faa ɓǝ ah ɓo nyi pa ɓǝǝ lii ra ka nyi nyi ra ya. Koo dǝɓ vaŋno kǝsyil za mai mo syẽa me ka ga dan gŋ ya. 24 Amma dǝɓ yeɓ ɓe Kaleɓ a ne tǝ'yak ki cam, gbǝ yǝk ɓǝ ɓe ɓo, me ga zaŋ ko ga pǝ sǝr mai mo ge fooko ne ko. Ako ne morsǝ̃ǝ ah a ga rera sǝr ahe. 25 Amalekien ne Kanaanien kaara ɓo pǝ cok ma tǝforoŋ ah ra zǝzǝ̃ǝko. Tǝ'nan we jin ge fahfalle, we pii soo ge kǝsyicok ka ga nǝfah kǝ zah mabii Syẽ.
Dǝɓlii ŋgoŋ kiita tǝ za Israel
26 Dǝɓlii faa nyi Mosus ne Aron: 27 Za maɓea mai ga ŋwoora kyaŋ ne me nai ga lii ne? Me laa ɓǝ nyee mai moo kyãhra tǝ ɓe ɓe. 28 Mo faa nyi ra: Dǝɓlii faa sye: Tǝgbana me no ne cee, me haa zah ɓo, me ga joŋ wo ɓii tǝgbana mai we fii ɓo, ame Dǝɓlii me faa naiko. 29 We ga wukki, wul ɓii ga myah kǝsyicok mai haihai, mor awe kyãh ɓǝ nyee wo ɓe, koo dǝɓ vaŋno kǝsyil ɓii mai mo joŋ syii ɓo jemma gwa ka ga dan sǝr ah ya. 30 Me faa kǝnah ɓo ka we ge kaa pǝ sǝr ahe, amma zǝzǝ̃ǝ mai koo dǝɓ vaŋno kǝsyil ɓii ka ga gŋ yao, sai Kaleɓ ne Joswa to. 31 Awe faa a ga gbahra wee ɓiiri, amma me ga zaŋ ra ga pǝ sǝr mai we zyii 'yah ya ne ko, a ga kaara gŋ. 32 Ma ɓii we ga wuk kǝsyicok nyeeko. 33 Wee ɓii ga piira fan kǝsyicok syii jemma nai, mor we ge foo sǝr zah'nan jemma nai, a ga laara bone mor bai nyiŋ ɓii we nyiŋ me ya, ŋhaa sai ka we wuk kǝsyicok nyee vǝr tǝɗe' ɓe. 34 We ga re reba faɓe' ɓii syii jemma nai, mor we ge foo sǝr zah'nan jemma nai, syii vaŋno a zahwaa zah'nan vaŋno ta. So we ga tǝ, me laa ɓo ka pǝ'nyah ne we ya. 35 Ame Dǝɓlii me faa ɓo, me ga joŋ wo za maɓe' mai mo taira zah ɓo wo ki ka ɓe naiko. Zune kǝsyil ɓii daŋ a ga wǝ kǝsyicok nyeeko. Ame Dǝɓlii me faa naiko.
36-37 Za mai Mosus mo pee ra ge foo sǝrri, pii soora, ge keera ɓǝ maɓea ah ciicii, kǝǝra zahzyil za ur ɓǝ tǝ Dǝɓlii, mor ah Dǝɓlii ŋgoŋ kiita tǝ ɓǝǝ wukra. 38 Kǝsyil za ma foo sǝr jemma tǝtǝl gwa, sai Joswa ne Kaleɓ ye coŋra sǝŋ to.
Tǝŋra ka ren sǝr ah ma kǝpel ahe
(CuuƁ 1:41-46)39 Ne cok Mosus mo kee ɓǝ mai Dǝɓlii mo faa daŋ nyi za Israel, yera yee pǝlli. 40 Tǝ'nan ah pǝ̃ǝra ne zah'nan pim ka ga ren sǝr ma tǝwaa ahe. Faara: Zǝzǝ̃ǝko ru zyeɓ suu ɓuu ka ga pǝ cok mai Dǝɓlii mo faa ɓǝ ah nyi ru kŋ ɓe. Goŋga yo, ru joŋ faɓe' ɓe.
41 Amma Mosus faa: We ka laa zah Dǝɓlii ya mor fẽene? We ka ga yea ne pejii gŋ ya. 42 We ge ka, mor Dǝɓlii ka ga yea ne we ya, za syiŋ ɓii ga nĩira we. 43 Ne cok we ge zyaŋ ne Amalekien ne Kanaanien ɓe, a ga ikra we zah sal pǝ wulli, Dǝɓlii ka ga yea ne we ya, mor we zyii ka syee mor ah ya.
44 Ne daŋ laŋ zyii laara ɓǝ ah ya, yeera kal ge pǝ sǝr ah ma tǝwaare. Amma sunduku gbanzah Dǝɓlii ne Mosus pǝ̃ǝ zahjul ɓǝǝ ge lal a. 45 So Amalekien ne Kanaanien mai mo kaara ɓo gŋ ruura sal ne ra, kaara swah tǝ ɓǝǝra, ŋhaa nĩira ra ge dai Horma gbǝm.
Al-chaʼab abo ma yadkhulu al-balad
1 Wa kulla mujtamaʼ Bani Israaʼiil gaaʼidiin yikooruku wa yabku tuul al-leele di. 2 Wa kulla l-mujtamaʼ gammo yuluumu Muusa wa Haaruun wa gaalo leehum : «Akheer leena kan mutna fi balad Masir aw numuutu fi l-sahara di. 3 Maala Allah yiwaddiina fi l-balad di achaan yaktuluuna be l-seef ? Wa iyaalna wa awiinna yabgo kasiibe. Wa da akheer leena kan nigabbulu fi balad Masir.» 4 Wa gaalo ambeenaathum : «Yalla nukhuttu leena cheekh aakhar wa nigabbulu fi balad Masir.»
5 Fi l-bakaan da, Muusa wa Haaruun wagaʼo fi l-turaab be wujuuhhum giddaam kulla mujtamaʼ Bani Israaʼiil al-laammiin. 6 Wa min al-naas al-raakho al-balad, Yachuuʼ wileed Nuun wa Kaalib wileed Yafuuna humman dool gammo charrato khulgaanhum min al-zaʼal. 7 Wa gaalo le kulla l-mujtamaʼ : «Al-balad al-aniina rukhnaaha wa chifnaaha samhe marra waahid. 8 Kan Allah biriidna, yiwaddiina fi l-balad di wa yantiiha leena hi al-malaane be l-laban wa l-asal. 9 Wa hassaʼ da, ma taʼaso Allah wa ma takhaafo min sukkaan al-balad di. Humman lugma kula ma tammo leena ! Wa ilaahaathum al-yahmuuhum kula aboohum wa laakin aniina Allah maʼaana. Wa fi chaan da, ma takhaafo minhum.»
10 Wa be sabab da, kulla l-mujtamaʼ dawwaro yarjumuuhum. Wa tawwaali, majd Allah baan fi kheemat al-ijtimaaʼ giddaam kulla Bani Israaʼiil.
Allah khafar le l-chaʼab be duʼa Muusa
11 Wa Allah gaal le Muusa : «Lahaddi mata al-chaʼab da yahgirni ? Be kulla l-ajaayib al-ana sawweethum fi usuthum kula humman ma aamano beyi. Yiʼaamunu beyi mata ? 12 Achaan da, ana ninazzil fooghum waba wa ma nantiihum warasathum. Wa minnak inta ana namrug umma kabiire wa chadiide minhum.»
13 Wa laakin Muusa gaal le Allah : «Al-Masriyiin yaʼarfu kadar inta bas maragt al-chaʼab da be gudurtak min usuthum 14 wa hajjo beyah le sukkaan al-balad di. Wa be da, sukkaan al-balad di kula simʼo kadar inta Allah gaaʼid fi usut chaʼabak da. Wa bayyant nafsak leehum wa humman chaafo majdak be uyuunhum. Wa sahaabaaytak gaaʼide min foog leehum wa inta bas maachi giddaamhum be nahaar fi amuud hana sahaab wa be l-leel fi amuud hana naar. 15 Wa kan inta katalt al-chaʼab da khachum waahid, al-umam al-yasmaʼo be l-khabar hana l-cheyy al-inta sawweetah da, yuguulu : 16 ‹Daahu Allah ma gidir yiwaddi al-chaʼab fi l-balad al-hu halaf wa gaal yantiiha leehum. Achaan da, hu dammaraahum fi l-sahara.› 17 Wa hassaʼ wassif azamat gudurtak, ya Rabb, achaan inta gult : 18 ‹Ana Allah al-Sabuur wa l-Muhibb, nakhfir le l-khaati wa l-aasi. Wa laakin al-muznib ma najʼalah bari. Wa niʼaakhib al-iyaal be zunuub abbahaathum lahaddi l-zurriiye al-taalta wa l-raabʼe.› 19 Ya Rabb, be rahmatak al-wasiiʼe akhfir le l-chaʼab dool khataayaahum misil inta khafart leehum min maragtuhum min balad Masir lahaddi jibtuhum hini.»
20 Wa Allah radda leyah wa gaal : «Ana khafart leehum be sabab suʼaalak. 21 Sahiih, ana hayy wa majdi yamla kulla l-ard. 22 Wa l-naas dool kulluhum chaafo majdi wa l-ajaayib al-ana sawweethum fi Masir wa fi l-sahara di wa be da kula, jarrabooni achara marraat wa ma simʼo kalaami. 23 Wa fi chaan da, waahid minhum ma yichiif al-balad al-ana halaft nantiiha le juduudhum. Wa l-yahguruuni kula, waahid minhum ma yichiifha. 24 Wa laakin abdi Kaalib galbah bigi minhum chig. Hu taabaʼ kalaami bala chakk. Hu da, ana niwaddiih fi l-ard al-hu raakh foogha wa zurriiytah yichiiluuha wa yaskunu foogha. 25 Wa hassaʼ, al-Amaalikh wa l-Kanʼaaniyiin saakniin fi l-wudyaan. Wa intu kamaan, ambaakir gabbulu wa amchu battaan fi l-sahara be l-derib al-yamchi beyah al-bahar al-Ahmar.»
Allah gaal al-chaʼab yumuutu fi l-sahara
26 Wa battaan Allah hajja le Muusa wa Haaruun wa gaal : 27 «Le mata mujtamaʼ Bani Israaʼiil al-fasliin dool yuluumuuni ? Wa ana simiʼt al-chakwa wa l-luwaama al-Bani Israaʼiil gaaymiin beeha diddi. 28 Guul leehum : ‹Nahlif be usmi al-Hayy, niʼaamilku hasab kalaamku al-intu gultuuh leyi. Wa da kalaam Allah. 29 Intu al-hasabooku min umur 20 sana wa foog, kulluku tumuutu fi l-sahara di achaan gammeetu tuluumuuni. 30 Abadan intu ma tadkhulu fi l-balad al-halaft wa gult nantiiha leeku le taskunu foogha. Illa Kaalib wileed Yafuuna wa Yachuuʼ wileed Nuun bas yadkhuluuha. 31 Wa iyaalku al-gultu yabgo kasiibe, niwaddiihum wa humman yadkhulu fi l-balad al-intu abeetuuha. 32 Wa laakin intu dool kamaan, tumuutu fi l-sahara di. 33 Wa iyaalku yabgo ruhhal wa yarhalo fi l-sahara le muddit 40 sana wa yatʼabo be sabab khiyaanitku. Wa taʼabhum da, ma yikammil illa kan intu kulluku muttu fi l-sahara. 34 Wa l-arbaʼiin sana dool fi adad al-arbaʼiin yoom al-intu rukhtu wa chiftu fooghum al-balad. Wa tilhammalo ikhaab khataayaaku le muddit 40 sana wa da ayyi yoom yisaawi sana. Wa be da, taʼarfu adaawti.› 35 Wa da, ana Allah bas gultah : ‹Da bas al-cheyy al-ana nisawwiih le kulla l-mujtamaʼ al-fasliin al-gammo diddi. Humman dool yikammulu wa yumuutu fi l-sahara di.›»
36 Wa l-naas al-Muusa rassalaahum macho raakho wa chaafo al-balad gabbalo wa ayyaro al-balad. Wa battaan gammo harracho kulla mujtamaʼ Bani Israaʼiil didd Muusa. 37 Wa l-naas dool maato be waba giddaam Allah achaan humman gammo ayyaro al-balad al-humman chaafooha. 38 Wa min al-naas al-macho raakho wa chaafo al-balad illa Yachuuʼ wileed Nuun wa Kaalib wileed Yafuuna bas ma maato.
Al-chaʼab khaalafo kalaam Allah
39 Wa wakit Muusa kallamaahum le Bani Israaʼiil be l-kalaam da, humman hizno hizin chadiid. 40 Wa ambaakir be fajur badri, Bani Israaʼiil gammo macho ale balad al-jibaal wa gaalo : «Sahiih, aniina aznabna wa laakin hassaʼ khassadna namchu fi l-balad al-wassafaaha leena Allah.» 41 Wa laakin Muusa gaal : «Maala tikhaalufu kalaam Allah ? Chokholku da, battaan ma yanjah. 42 Wa hassaʼ da, ma tamchu ! Achaan Allah ma gaaʼid fi usutku wa kan tamchu, kula udwaanku yaktuluuku. 43 Wa l-Amaalikh wa l-Kanʼaaniyiin gaaʼidiin giddaamku wa yaktuluuku achaan intu abeetu ma titaabuʼu Allah. Wa hu kula ma yukuun maʼaaku.»
44 Wa Bani Israaʼiil gawwo ruuseehum wa macho ale balad al-jibaal wa laakin wa la sanduug muʼaahadat Allah wa la Muusa ma harrako min al-muʼaskar. 45 Wa l-Amaalikh wa l-Kanʼaaniyiin al-saakniin fi l-jibaal nazalo fooghum wa haaraboohum wa taradoohum lahaddi hillit Hurma.
