Reba fatanne
1 We ɓe, mo fee fan mai me tǝ cuu nyi mo, mo yaŋ ɓǝ mai me faa ɓo nyi mo ka joŋ ka syaŋsyaŋ. 2 Mo syii sok mor ɓǝ mai mo ne fatanne, mo kyeɓ ka laa mor ahe. 3 Oho, mo kyeɓ fatanne, mo 'yah yella. 4 Mo kyeɓ ne swah suu ɓo daŋ tǝgbana moo kyeɓ lak solai wala joŋ mai mo muŋ ɓo mor sǝrri. 5 Mo joŋ nai ɓe, mo ga tǝ fahlii ka ɗuu Dǝɓlii, mo ga tǝ ɓǝ Masǝŋ pǝsãhe. 6 Dǝɓlii yee nyi fatan nyi dǝɓɓi. Fatan tǝkine laa mor ɓǝ daŋ a gee wol ah ginni. 7 Ako yee gbah jol za matǝ njaŋ ne za ma bai joŋ fan tǝ haihai, a byak ra. 8 A byak za mai moo joŋra za ki pǝsãhe, nahnǝn ah a yea ma tǝ za mai mo soɓra suu ɓǝǝ ɓo wol ahe.
9 We ɓe, mo laa ɓǝ ɓe ɓe, mo ga tǝ fan matǝ goŋga ne matǝ njaŋ ah tǝkine fan masãhe, mo ga tǝ fan mai daŋ moo ga joŋ. 10 Mo ga tǝ fanne, fatan ɓo mo tǝ ɓo a ga joŋ mo laa pǝ'nyahre. 11 Yella tǝkine fatan daŋ a ga byak mo. 12 A ga cak mo ka mo joŋ fan maɓe' ah ka. A ga byak mo wo za mai moo kǝǝra ɓǝ ur ne ɓǝ faa zah ɓǝǝra. 13 Ara ye za mai mo soɓra fahlii goŋga ɓo mo kaara ɓo pǝ cokfuu pǝ faɓe'. 14 Mo joŋra faɓe' ɓe, zahzyil ɓǝǝ a swan sǝŋ, a laara joŋ ɓǝɓe' pǝ'nyahre. 15 Za mai ara ye ka za tǝ goŋga ya.
16 Mo gak uu pel matǝkoi mai mo tǝ kyeɓ ka kǝǝ mo ne ɓǝ faa zah 'nyahre. 17 Ako ye mawin mai mo soɓ wor zahlaŋ ah ɓoo ɓo, yaŋ ɓǝ gbanzah ah mo gbǝ ɓo. 18 Mo ɓaŋ fahlii yaŋ ah ɓe, ka mo ɓaŋ fahlii wul ɓe. Mo ge yaŋ ah ɓe, ka mo ge pǝ pal ɓe ta. 19 Koo dǝɓ vaŋno kǝsyil za mai mo ge yaŋ ah mo so pii soo ɓo mo wǝ ya kǝka. 20 Mo kor fan joŋ za masãh ah ra, mo kǝkal dǝɓ tǝ goŋga. 21 Za matǝ njaŋ ne za matǝ goŋga a ga kaara wo sǝr maiko. 22 Amma Masǝŋ a ga vǝr za maɓea ah gin wo sǝrri, a ga lwǝǝ za faɓe' gin wo sǝr tǝgbana dǝɓ moo lwǝǝ fãa gin tǝ sǝrri.
Al-hikma wa natiijitha
1 Ya wileedi, asmaʼ kalaami
wa ahfad wasiiyti.
2 Khutt baalak le hikmati
wa aftah galbak wa afham kalaami.
3 Aywa, dawwir al-maʼrafa
wa l-fihim kula, atulbah.
4 Hibb al-hikma misil tihibb al-fudda
wa misil al-dahab al-madfuun, fattichha.
5 Wa be da, tafham maʼana al-khoof min Allah
wa khalaas, inta taʼarif al-Rabb be irfe sahiiha.
6 Achaan Allah yanti al-hikma
wa hu bas yanti al-fihim wa l-maʼrafa.
7 Allah yahfad al-hikma le l-adiiliin
wa hu misil daraga yahmi al-tamaamiin.
8 Hu yahmi tariig al-aadiliin
wa yahfad derib al-muʼminiin.
9 Wa be da, tabga saalih
wa tisawwi al-hagg wa l-adaala
wa taʼarif kulla tariig
al-yiwaddiik le l-kheer.
10 Wa l-hikma tadkhul fi galbak
wa tafrah be l-maʼrafa inta zaatak.
11 Al-fikir al-adiil, yahfadak
wa l-fihim al-sahiih, yahmiik.
12 Al-hikma tigabbilak min derib al-fasliin
wa tinajjiik min al-naas al-mufsidiin
13 al-yaabo derib al-nuur
wa yamchu fi derib al-dalaam.
14 Humman farhaaniin be l-fasaala
wa yihibbu daayman al-fasaad.
15 Humman deribhum aʼwaj
wa tariighum mukanjar.
16 Wa be l-hikma min al-zaaniye tanja,
al-eenha wasiiʼe wa tukhuchch be kalaamha.
17 Hi khallat raajilha
hana awwal chabaabha
wa nisat muʼaahadatha
giddaam Ilaahha.
18 Al-yamchi le beetha yamchi le l-moot
wa l-yichiil deribha yagaʼ fi l-haawiye.
19 Al-yifattichha ma yalga al-derib al-yigabbilah
wa la yalga al-tariig al-yiwaddiih le l-haya.
20 Wa khalaas, ya wileedi,
amchi fi derib al-zeeniin
wa chiil tariig al-saalihiin.
21 Achaan al-ard,
al-adiiliin bas yawrusuuha
wa l-tamaamiin daayman yaskunuuha.
22 Laakin al-aasiyiin,
min al-ard yamurguuhum
wa l-khaddaariin,
minha yaturduuhum.