Fatan ne tǝgwĩi
1 Fatan vuu yaŋ ahe, so pea kpuu sǝŋ gŋ rǝŋ, 2 fatan ŋgom faɓal ah ra ka joŋ fĩi, zyeɓ fazwanne, so ɓaŋ taabǝl kanne. 3 So pea za yeɓ ah maŋwǝǝ kal ge uura pǝ cok mai mo tǝgee sǝŋ tǝgǝǝ yaŋ ɗiira ɗii faa: 4 Koo zune mo tǝ fan ki ya daŋ mo geko nyeeno. So ɗii za ma tǝgwĩi ah ra faa: 5 We ge, we ge re farel tǝkine fazwan mai me zyeɓ ɓo. 6 We woŋ ki ne za mai mo tǝra fan ki ya, ka we yea ne cee, we syee tǝbǝlam fatanne.
7 Mo faa ɓǝ nyi dǝɓ ma yii suu tǝ ɓǝ yii suu ah ɓe, mo ga lwaa swãare. Mo kal lai dǝɓ ɓe' tǝ ɓǝ fan joŋ ɓe' ah ɓe, a ga kyeɓ wul ɓo tǝ ɓǝ ahe. 8 Mo lai dǝɓ ma yii suu tǝ ɓǝ yii suu ah ka, a ga syiŋ mo tǝ ɓǝ ahe. Amma mo lai dǝɓ ma ne fatan ɓe, a ga gbǝ yǝk ɓǝ ɓo. 9 Mo faa ɓǝ fẽene daŋ nyi dǝɓ ma ne fatan ɓe, ɓǝ ah ga joŋ ko tǝ fan ga pelle. Mo faa ɓǝ fẽene nyi dǝɓ matǝ njaŋ daŋ, a ga cuu yella ga nyi pelle.
10 Tǝtǝŋ fatan daŋ ako ye ɗul Dǝɓlii, mo tǝ Dǝɓ Matǝdaŋdaŋ ɓe, ka mo tǝ fan ɓe. 11 Fatan ga joŋ mo ka mo nǝn wo sǝrri. 12 Mo tǝ fan ɓo ɓe, ka mo tǝ ɓo mor gbah jol suu ɓo. Mo so kal ɓoo fatan ge lal ɓe, ka mo ye pa ma ga laa bone ɓǝ ah ne suu ɓo sǝǝ ta.
13 Tǝgwĩi sye a tǝgbana kyaŋ mawin ma bai swãa mai mo ka ne tǝtǝl a. 14 Mawin ah a kaa zahfah yaŋ ahe, wala pǝ cok mai mo tǝgee sǝŋ tǝgǝǝ yaŋ. 15 A ɗii za mai mo tǝ pǝ̃ǝra kah ah mo tǝ foora ɓǝ yeɓ ɓǝǝ ga ne ko: 16 Awe za ma bai tan fanne, we ge nyeeno. So faa nyi dǝɓ ma tǝgwĩi ahe: 17 Bii ma lal kiŋ zwan ne nyin a yea pǝ'nyahre, farel mai dǝɓ moo ren pǝ muŋ a pǝ'nyah no cam. 18 Amma dǝɓ ah tǝ sõone wul gŋ ya. Za mai mo danra ge yaŋ mawin ah ɓe daŋ, ara pǝ pal o.
Al-hikma tinaadi al-naas
1 Al-hikma gataʼat chiʼab sabʼa
wa beehum banat beetha.
2 Hi dabahat wa daayarat khamarha
wa farrachat bustaatha.
3 Hi rassalat khaddaamaatha
wa tinaadi min al-bakaan al-aali hana l-hille.
4 Wa tuguul : «Ayyi naadum al-jaahil khalli yaji hini.»
Wa le l-ma indah fihim, hi tuguul :
5 «Yalla aakulu min akli
wa acharbo min khamari al-daayartah.
6 Khallu minku al-jahal wa tahyo
wa chiilu al-derib al-yantiiku fihim.»
Al-hakiim wa l-chammaati
7 «Al-yiʼaddib al-chammaati
yalga al-bakhaada
wa l-yuluum al-aasi
yalga al-muʼyaar.
8 Ma tuluum al-chammaati
achaan hu yabkhudak
laakin kan tuluum al-hakiim,
hu yiriidak.
9 Allim al-hakiim
wa yalga hikma ziyaada.
Arrif al-saalih
wa maʼrafatah tabga ziyaada.
10 Al-khoof min Allah
hu asaas al-hikma
wa maʼrafat Allah al-Khudduus
tifahhimah le l-insaan.
11 Wa beyi ana al-hikma,
ayyaam hayaatak yiziidu
wa siniin umrak yutuulu.
12 Kan hakiim,
hikmatak tanfaʼak
wa kan chammaati,
tilhammal awaakhib fiʼilak.»
Al-matmuusa taʼazim
13 Al-mara al-matmuusa kalaamha katiir.
Hi mukhaffala wa ma taʼarif cheyy.
14 Hi tagood fi baab beetha
wa fi l-bakaan al-aali hana hillitha
15 le tinaadi al-faaytiin be deribhum
wa l-maachiin adiil fi tariighum.
16 Wa tuguul : «Ayyi naadum al-jaahil khalli yaji hini.»
Wa le l-ma indah fihim, hi tuguul :
17 «Al-charaab al-masruug, laziiz
wa l-akil al-mulabbad, halu.»
18 Humman ma yaʼarfu
kadar da bakaan al-maytiin
wa maʼzuumiinha
gaaʼidiin fi l-haawiye.