1 Saulus laa ɓǝ wul Setefanus pǝ'nyahre.
Saulus foo mor eklesia
Daga com ahe, tǝŋra foo mor eklesia yaŋ Jerusalem. Za ma iŋ daŋ myahra kal ge cok camcam pǝ sǝr Yudea ne Samaria, sai coŋ zapee ra to. 2 Za ma ɗuu Masǝŋ manyeeki ah ɓaŋra Setefanus cii, yera yee wul ah pǝlli.
3 Amma Saulus gaɓ eklesia pǝlli, a dan ɓǝr yaŋ vaŋno vaŋno gbah za ma iŋ ah za wǝǝ tǝkine ŋwǝǝ daŋ rǝk ga daŋgai.
Filip cuu Ɓǝ'nyah yaŋ maki ah sǝr Samaria
4 Za mai mo myahra ge cok camcam kyãhra sǝr ah ne cuu Ɓǝ'nyah Masǝŋ nyi zana. 5 Filip ge yaŋ maki ah sǝr Samaria, cuu ɓǝ Kristu nyi za yaŋ ahe. 6 Za mai moo taira cok ah daŋ a syiira sok mor ɓǝ mai Filip moo cuuni, za daŋ a laara ɓǝ faa ahe, tǝkine kwan dǝǝbǝǝri mai moo joŋko. 7 Mor ne cok ah za mai fan mo tǝ ɓaŋ ra daŋ fan ah a pǝ̃ǝ gin tǝtǝl ɓǝǝ ne ɓyaŋ ɓǝ a kalle. Za ma ne syem zyak pǝlli tǝkine lem daŋ laɓra. 8 Za yaŋ ah laara pǝ'nyah pǝlli.
9 Dǝɓ ki no yaŋ ah daga ɓaaɓe a ɗii ne Simon, pa ẽe ciŋ yo, za Samaria daŋ a kaara tǝ yeɓ ah gǝriŋ. Dǝɓ ah a 'yah ka zye yea pǝyǝkki. 10 Zaluu tǝkine wee manyee daŋ a laara ɓǝ faa ahe, a faara: Dǝɓ mai ako ye swah Masǝŋ mai moo ɗii ne Swah Malii. 11 A laara ɓǝ faa ah pǝlli, mor a kiŋ tǝtǝl nyi ra ne ɓǝ ciŋ ah moo ẽe daga ɓaaɓe. 12 Amma ne cok mo nyiŋra Ɓǝ'nyah mai Filip mo cuu tǝ ɓǝ Goŋ Masǝŋ nyi ra pǝ tǝɗii Yesu Kristu, za wǝǝ ne ŋwǝǝ daŋ nyiŋra baptisma. 13 Simon ne suu ah laŋ nyiŋ ɓǝ ah ta, so nyiŋ baptisma, a kaa kah Filip gwari. Ne cok moo kwan Filip joŋ dǝǝbǝǝri ne yeɓ matǝ gǝriŋ ahe, kaa tǝ ɓǝ ah gǝriŋ.
14 Zapee mai mo no yaŋ Jerusalem laara za Samaria nyiŋra ɓǝ faa Masǝŋ ɓe. So peera Petar ne Yohana ge wo ɓǝǝra. 15 Ne cok mo ge daira, so a juura pel mor za ma iŋ ka mo lwaara Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ. 16 Mor Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ ɓah gin tǝ koo dǝɓ vaŋno kǝsyil ɓǝǝr a ba, mor nyiŋra baptisma ɓo pǝ tǝɗii Dǝɓlii Yesu to. 17 Petar ne Yohana kanra jol tǝ ɓǝǝra, so lwaara Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ.
18 Ne cok Simon mo kwo zapee mo kanra jol tǝ ɓǝǝ Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ mo so ge, ɓaŋ lak ge wo Petar ne Yohana ne ko, 19 faa: We nyi swah mai nyi me, mor ka dǝɓ mai mee ga kan jol tǝl ah mo lwaako Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ ta. 20 Amma Petar zyii faa nyi ko: Mo ga muŋ ne lak ɓo daŋ, mor mo lǝŋ za lee fan ɗǝǝ Masǝŋ ne lakre. 21 Mo ka ne fan ɗǝǝ pǝzyil yeɓ mai ya, ɓǝ ah laŋ saaŋ mo ya ta, mor zahzyil ɓo ka njaŋ pel Masǝŋ ya. 22 Mo toobii tǝ ɓǝ foo ɓe' ɓo, mo pǝǝ Dǝɓlii ɗah maki a ga rwah ɓǝɓe' ɓo no ne? 23 Mor me kwo ɓǝɓe' mazwak ah baa ɓo pǝ zahzyil ɓo, so faɓe' gaa mo ɓo na daŋgai. 24 Simon so faa nyi Petar ne Yohana: We pǝǝ Dǝɓlii mor ɓe, mor ka ɓǝ mai we faa ɓǝ ah mo joŋ wo ɓe ka.
25 Fahfal ah zapee matǝ gwa mo joŋra syedowal tǝkine cuu ɓǝ faa Dǝɓlii, pii soora ge yaŋ Jerusalem. Ne cok mo tǝ ginra tǝ fahlii, cuura Ɓǝ'nyah Masǝŋ yaŋ camcam pǝ sǝr Samaria pǝlli.
Filip ne dǝɓ sǝr Etiopia
26 Angelos faa nyi Filip: Mo ur mo syee ge nǝfah morkǝsǝŋ, tǝ fahlii mai mo ur gin Jerusalem ga Gaza, fahlii ma kǝsyicok yo. 27 Filip ur kalle. Ne cok mo tǝ ga fahlii, ge zyaŋ ne dǝɓ sǝr Etiopia syẽer o, dǝɓ yeɓ mayǝk ah yo, a byak lak nyi Kandake goŋ madǝwin sǝr Etiopia. Dǝɓ ah yea cok juupel yaŋ Jerusalem. 28 Pii soo ɓo tǝ gin yaŋ kaa ɓo tǝ muŋta ah mai pǝr mo tǝ kwakke, tǝ kee ɗerewol profeto Esaia. 29 Tǝ'yak Matǝdaŋdaŋ faa nyi Filip: Mo tǝɓ ge uu wo muŋta gwari. 30 Filip tǝɓ ge gŋ gwari, laa dǝɓ Etiopia mo tǝ kee ɗerewol Esaia. Filip so fii ko: Mo laa mor ɓǝ mai mo tǝ kee no ne? 31 Dǝɓ ah zyii faa: Dǝɓ mo cuu mor ah nyi me ya ɓe, me gak laa suu ɗǝne? So ɗii Filip ka mo yee ge kaa kah ah tǝ muŋta. 32 Pǝ cok ɗerewol mai mo tǝ keeko a naiko:
A tǝgbana pǝsãhm mai mo gbǝra ɓo tǝ ga cok ŋgoŋ ne ko.
Tǝgbana we pǝsãhm mai moo uu pel pa ma saŋ syiŋ ah mo ka yeyee ya,
Ako laŋ gbǝr zah faa ɓǝ ki ya ta.
33 Mor joŋra ko pǝlaŋne, cakra ko ne faa ɓǝ.
Azu ye gak cuu morsǝ̃ǝ ah ne?
Mor muŋra tǝtǝl ah gin wo sǝr ɓe.
34 Dǝɓ ah so faa nyi Filip: Me pǝǝ mo, mo faa nyi me ɗǝ, profeto Masǝŋ tǝ faa ɓǝ mai tǝ zu nai ne? A faa tǝ suu ah ne? Wala a faa tǝ dǝɓ ki ne? 35 Filip gbǝr zah tǝŋ ne faa ɓǝ nyi pǝ cok ɗerewol ahe, cuu Ɓǝ'nyah Yesu nyi ko. 36 Syeera ge pelle, so ge daira pǝ cok mai bii mo no gŋ, dǝɓ syẽe faa nyi Filip: Bii nyẽeno, so a fẽe ye cak me ɓo bai nyiŋ baptisma ne? [37 Filip zyii faa nyi ko: Mo nyiŋ ne zahzyil ɓo tǝɗe' ɓe, mo gak lwaa baptisma. Dǝɓ ah zyii faa: Ame nyiŋ ɓe, Yesu Kristu ako ye We Masǝŋ.]
38 So zyii muŋta, Filip ne dǝɓ syẽe gwa daŋ ɗǝrra kal ge pǝ bii, so Filip joŋ baptisma nyi ko. 39 Ne cok mo yeera gin pǝ bii ge lalle, Tǝ'yak Dǝɓlii ge ɓaŋ Filip ŋgiŋ kal ne ko. Dǝɓ syẽe so kwo ko yao, amma so ɓaŋ fahlii kalle, laa pǝ'nyah pǝlli. 40 Filip ge lwaa suu ah yaŋ Azot . Kyãh cuu Ɓǝ'nyah Masǝŋ yaŋ maluu daŋ ŋhaa ge dai Kaiseria.
Chaawuul gamma taʼʼab al-Masiihiyiin
1 Wa Chaawuul muwaafig be katil Istifaan. Wa fi nafs al-yoom bas, al-naas gammo yitaʼʼubu ummat al-Masiih fi Madiinat al-Khudus taʼab chadiid. Wa kulla l-akhwaan jaro min al-madiina wa chatto fi l-kadaade hana daar al-Yahuudiiya wa daar al-Saamira. Wa illa l-rusul faddalo fi l-madiina. 2 Wa rujaal takhiyiin chaalo Istifaan wa dafanooh. Wa hizno leyah katiir wa faracho leyah. 3 Wa laakin Chaawuul dawwar yidammir ummat al-Masiih marra waahid wa gamma andassa beet le beet achaan yakrub rujaal wa awiin wa yidissuhum fi l-sijin.
Filibbus fi l-Saamira
4 Wa l-muʼminiin al-chatto fi ayyi bakaan gaaʼidiin yiballukhu al-bichaara le kulla l-naas. 5 Wa Filibbus macha fi hille kabiire fi daar al-Saamira wa gamma yiballikh le l-naas be bichaarat al-Masiih. 6 Wa naas katiiriin lammo be niiye waahide le yasmaʼo kalaamah achaan waahidiin minhum simʼo be l-ajaayib wa waahidiin minhum chaafoohum be uyuunhum. 7 Wa Filibbus gaaʼid yaamur al-chawaatiin achaan yamurgu min al-naas wa l-chawaatiin yasrakho be hiss chadiid wa yamurgu minhum. Wa gaaʼid yidaawi naas maʼduuriin katiiriin wa minhum al-mukarsahiin wa l-uruj. 8 Wa kulla naas al-hille firho bilheen.
9 Wa fi l-hille di, fiyah naadum waahid usmah Siimuun wa hu sahhaari. Wa min wakit tawiil, naas al-Saamira gaaʼidiin yilʼajjabo foogah. Wa hu gaaʼid yuguul leehum hu naadum muhimm bilheen. 10 Wa kulla l-naas, al-sukhaar wa l-kubaar, yasmaʼo kalaamah wa yuguulu : «Hu gudrat Allah al-Aziim.» 11 Wa yasmaʼo kulla kalaamah achaan min zamaan humman yilʼajjabo foogah bilheen min al-sihir al-hu yisawwiih.
12 Wa Filibbus bachcharaahum be Isa al-Masiih wa mamlakat Allah wa l-Saamiriyiin aamano be kalaamah. Wa humman jo le Filibbus, rujaal wa awiin, achaan hu yikhattishum. 13 Wa Siimuun kula aaman wa Filibbus khattasah. Wa ayyi bakaan al-Filibbus yamchi foogah, Siimuun yamchi maʼaayah wa hu chaaf al-ajaayib wa l-alaamaat al-Filibbus gaaʼid yisawwiihum wa hu alʼajjab marra waahid.
14 Wa l-rusul fi Madiinat al-Khudus simʼo kadar naas al-Saamira aamano be kalaam Allah wa rassalo leehum Butrus wa Yuuhanna. 15 Wa wakit wislo fi l-Saamira, saʼalo Allah achaan al-Ruuh al-Khudduus yanzil fi l-muʼminiin. 16 Wa l-Ruuh al-Khudduus lissaaʼ ma nazal fooghum achaan khattasoohum be usum al-Rabb Isa bas. 17 Wa khalaas, wakit al-rusul khatto iideehum fi l-muʼminiin, al-Ruuh al-Khudduus nazal fooghum.
18 Wakit Siimuun chaaf al-rusul khatto iideehum fi l-naas wa l-Ruuh al-Khudduus nazal fooghum, hu ja le l-rusul achaan yantiihum gurus. 19 Wa Siimuun gaal leehum : «Leyi ana kula antuuni gudra achaan al-Ruuh al-Khudduus yanzil fi ayyi naadum al-nukhutt iideeni foogah.»
20 Wa Butrus radda leyah wa gaal : «Inta wa gursak kula hatab al-naar achaan inta fakkart tagdar tachri be gursak barakat Allah ! 21 Inta ma tagdar tichaarik fi l-khidme di wa la indak hagg achaan galbak ma mukhlis giddaam Allah. 22 Tuub min fasaaltak di wa asʼal Rabbina. Akuun yakhfir leek fikrak al-fasil da. 23 Naʼarif kadar inta malaan be l-charr wa mugayyad fi l-zunuub.» 24 Wa Siimuun gaal : «Asʼalo leyi Rabbina achaan al-cheyy al-gultuuh ma yaji foogi.»
25 Wa Butrus wa Yuuhanna ballakho bichaarat al-Rabb le naas al-Saamira wa chahado le l-Masiih. Wa baʼad da, gabbalo fi Madiinat al-Khudus. Wa wakit humman maachiin fi deribhum, ballakho al-bichaara fi hillaal katiiriin hana daar al-Saamira.
Filibbus wa l-Habachi
26 Wa baʼad da, waahid min malaaʼikat Allah ja le Filibbus wa gaal : «Gumm amchi ale jiihat al-wati wa chiil al-derib al-yuchugg al-kadaade min Madiinat al-Khudus lahaddi hillit Khazza.» 27 Wa Filibbus gamma macha wa ligi naadum waahid khasi min al-Habacha. Hu khaddaam hana Kandaake malikat al-Habacha wa hu waziir al-maal. Wa l-khaddaam da macha Madiinat al-Khudus achaan yaʼabud Allah. 28 Wa wakit mugabbil fi baladah, hu raakib fi arabatah wa gaaʼid yagri fi kitaab al-nabi Ichaʼya. 29 Wa l-Ruuh al-Khudduus kallam le Filibbus wa gaal : «Amchi giddaam wa ruukh jamb al-arabiiye.»
30 Wa Filibbus macha ajala wa lihig al-arabiiye wa simiʼ al-kalaam al-hu yagriih al-gaaʼid fi kitaab al-nabi Ichaʼya. Wa Filibbus saʼalah wa gaal : «Inta tafham al-kalaam al-gaaʼid tagriih walla ?» 31 Wa l-Habachi radda leyah wa gaal : «Kikkeef nafham al-kalaam da kan naadum ma yifassirah leyi ?» Wa hu azam Filibbus achaan yarkab fi l-arabiiye wa yagood maʼaayah. 32 Wa fi l-kitaab al-gaaʼid yagriih, hu lihig al-aaya al-tuguul :
<Misil hamal al-yiwadduuh le l-dabih
wa misil naʼaje saakte wakit yigassusu suufha,
hu kula ma fakka khachmah.
33 Naas ayyabooh
wa ma antooh al-hagg fi l-chariiʼa.
Wa yaatu yihajji be zurriiytah ?
Achaan fasalooh min al-hayyiin fi l-ard.>
34 Wa l-khasi saʼal Filibbus wa gaal : «Fi l-kalaam da, al-nabi yihajji be yaatu ? Yihajji be nafsah walla be naadum aakhar ?» 35 Wa Filibbus hajja leyah wa bada be kalaam al-kitaab da wa ballakh leyah bichaarat Isa.
36 Wa wakit humman maachiin fi l-derib, wislo fi bakaan indah almi wa l-Habachi gaal : «Chiif, daahu almi. Chunu al-yadharni ma tikhattisni ?» 37 Wa Filibbus radda leyah wa gaal : «Nikhattisak kan aamant be kulla galbak.» Wa hu gaal : «Ana muʼmin be Isa al-Masiih. Hu Ibn Allah.» 38 Wa l-Habachi waggaf al-arabiiye wa nazalo minha wa dakhalo fi l-almi wa Filibbus khattasah.
39 Wa wakit marago min al-almi, tawwaali Ruuh Allah khataf Filibbus wa l-khasi ma chaafah battaan. Wa gamma chaal derbah farhaan bilheen. 40 Wa Filibbus da, hu anchaaf fi hillit Achduud wa macha yiballikh al-bichaara fi kulla l-hillaal lahaddi wisil fi hillit Geesariiya.