Masǝŋ ɓoo za Israel ge lal a
1 Me so fii kpǝ: Masǝŋ ɓoo zan ah ge ɓo lal ne? Ka nai ya! Mor ame ne suu ɓe laŋ me ye dǝɓ Israel ta, daga morsǝ̃ǝ Abraham, kǝsyil ban Benyaamin. 2 Masǝŋ ɓoo zan ah mai mo nǝǝ ra ɓo kǝpel na za mǝ ah ge lal a. We tǝ ɓǝ mai Ɗerewol mo faa tǝtǝl Elias ne cok mo tǝ cen za Israel pel Masǝŋ ya ne? 3 Elias faa: Dǝɓlii, ikra profetoen ɓo daŋ ɓe, dahra cok joŋ syiŋ ge lal ɓe ta, sai coŋ me ɓo syak ɓe to o, so tǝ kyeɓra me laŋ ka in pǝ wul ta. 4 Amma Masǝŋ zyii zah ah faa nyi ɗǝne? Faa: Me byak za ɓo no mor suu ɓe ujenere rǝŋ mai mo keara ge sǝŋ pel masǝŋ Ba'al ya. 5 Ne cok matǝ zǝzǝ̃ǝ laŋ a nai ta, coŋ za mai Masǝŋ mo joŋ gboŋgboŋ syen ra ɓo no kpǝ. 6 Masǝŋ ye joŋ gboŋgboŋ suu ah syen ra ɓo, ka mor fan joŋ ɓǝǝr a. Mo ka nai ya ɓe, ka gboŋgboŋ mai Masǝŋ mo joŋ ɓo ka yea tǝgbana joŋ gboŋgboŋ ɓo ya.
7 Ɗǝne? Fan mai za Israel mo tǝ kyeɓra lwaara ya. Amma sai za mai Masǝŋ mo syen ra ye lwaara to. Tǝcoŋ za ki gak ka laara mor ah ya. 8 Tǝgbana Ɗerewol mo faa: Masǝŋ joŋ tǝ'yak ɓǝǝ ka mo gak laara ka, ka nahnǝn ɓǝǝ mo kwo ka, sok ɓǝǝ laŋ mo laa ka ŋhaa tǝ'nahko. 9 David faa:
Farel ɓǝǝ mo ciŋ mǝmmǝǝ ka gban ra tǝkine tǝdah mor ka mo lee jee ra.
10 Nahnǝn ɓǝǝ mo coo mor ka mo kwora cok ka,
Mo ɗǝm cel ɓǝǝ ge sǝŋ cẽecẽe.
11 Me so fii kpǝ: Yahuduen ɓeera tǝ ɓal ɓo ka lee ga sǝŋ lii sǝ ne? Ka nai ya! Amma mor faɓe' ɓǝǝ mo joŋra ɓo za ki lwaara ǝ̃ǝre, mor ka ɓǝ ɓǝǝ mo kǝǝ Yahuduen joŋra tǝwonni. 12 Amma faɓe' mai Yahuduen mo joŋra, mo so joŋ za sǝr ɓo pǝkǝ̃ǝ pǝ tǝ'yak ɓe, syak ɓǝǝ mo so joŋ za ki ɓo pǝkǝ̃ǝ pǝ tǝ'yak ɓe, ne cok moo ga ferra zahzyil ɓǝǝ reba ah a ga yea ɗǝne?
Ə̃ǝ za mai wo ye ka Yahuduen a
13 Zǝzǝ̃ǝko me tǝ faa nyi we za bai tan Masǝŋ. Ame pa pee mai mo mor za mai mo ye ka Yahuduen a, so me tǝ laa pǝ'nyah ne yeɓ ɓe ta. 14 Mee gak no ɓe, me 'yah ka me joŋ zum ɓe mai ara ye mo suu ɓe ka zahzyil ɓǝǝ mo joŋ tǝwonni, mor ka za ki kǝsyil ɓǝǝ mo ǝ̃ǝra. 15 Ne cok Masǝŋ mo soɓ ra nǝkahe, za sǝr lwaara jam pel ahe. Ne cok Masǝŋ moo ga nyiŋ ra a ga yea ɗǝne? Ka yea tǝgbana wul ye syemra ɓo ya ne!
16 Dǝɓ mo bǝǝ tǝwaa ma kǝpel ah nyi Masǝŋ ɓe, ka tǝcoŋ ah daŋ laŋ mǝ ah ye ta. 17 Za Israel tǝgbana kpuu tǝbaakãm mai mo peera ɓo pee jol ah manyeeki ah mo ŋgom ge ɓo lalle. Awe za mai we ye ka Yahuduen a, awe tǝgbana kpuu tǝbaakãm mai mo ciŋ ɓo lal hai, ŋgoŋra we ge mgbãa ɓo pǝ cok ɓǝǝra, zǝzǝ̃ǝko we tǝ lwaa bii daga wo sǝ̃ǝ ah mai moo wol kpuu tǝbaakãm mai mo waa peera ɓo pee. 18 Mor ah we ka gak syẽa za mai ara mo tǝgbana jol ah mai mo ŋgomra ge ɓo lal a. We gak yii suu ɓii ɗǝne? Awe ye ka tǝ ɓaŋ sǝ̃ǝ ah ya, amma sǝ̃ǝ ah ye ɓaŋ we ɓo.
19 Mo ga kyeɓ ka faa nyi me: Amma ŋgomra jol ah rai ge lal mor ka mgbãara me gŋ. 20 Goŋga yo, ŋgomra ra ge lal mor ara ka ne iŋ ya. Amo nyiŋ cok ɓǝǝ ɓo zǝzǝ̃ǝ mor mo ne iŋni. Amma mo byak suu ɓo ka mo yii suu ka, mo ɗuu galle. 21 Mor Masǝŋ mo soɓ Yahuduen mai ara mo tǝgbana jol kpuu matǝ kpak ah ya, ka ga soɓ laŋ mo ya ta. 22 We foo, Masǝŋ a cuu ɓǝ 'nyah ah tǝkine kpãh ah gin lal ɗǝne? Ɓaŋ kpãh ɓo tǝ za mai mo joŋra faɓe' ɓo, amma a pǝ'nyah ne mo. Amma sai mo kaa pǝzyil ɓǝ 'nyah ahe. Mo ka nai ya ɓe, a ga ŋgoŋ mo ga lal tǝgbana jol kpuu ta. 23 Yahuduen mo soɓra zahzyil yak ɓǝǝ ɓe, a ga mgbãa ra ga pǝ cok ɓǝǝ mai mo yeara gŋ kǝpelle, mor Masǝŋ ne swah ka mgbãa ra ga gŋ kpǝ. 24 Awe za mai we ye ka yahuduen a, awe tǝgbana jol kpuu tǝbaakãm mai mo lal hai mo ŋgoŋra ge mgbãa ɓo tǝ kpuu tǝbaakãm mai mo peera ɓo pee. Masǝŋ ka mgbãa ra ga tǝ kpuu mai mo cok ɓǝǝ ye kǝpel ɓaa pǝgaɓ ya.
Ə̃ǝ za Israel tǝkine za mai mo ye ka Israel a
25 Wee pa ɓe, me 'yah ka cuu goŋga mai mo muŋ ɓo syeɓ nyi we ka we tǝ, mor ka we joŋ suu ɓii na za tan fan ka. Kǝlii za Israel yerra zahzyil ɓǝǝ ɓo, amma a ga yeara ne naiko, ŋhaa ka zahban maki ah ra mo lwaara ǝ̃ǝre. 26 So za Israel a ga ǝ̃ǝra. Tǝgbana Ɗerewol mo faa:
Pa ǝ̃ǝ ga gee Sion ginni.
A ga ɓaŋ ɓǝɓe' morsǝ̃ǝ Yakuɓ daŋ ga lalle.
27 Ne cok me rwah faɓe' ɓǝǝ ge lal ɓe,
Me ga gbǝ zah ne ra.
28 Yahuduen ɓoora Ɓǝ'nyah Masǝŋ ge lalle, mor ah so ciŋra za syiŋ Masǝŋ ɓo, ka ɓǝ ah mo joŋ pǝ'nyah wo ɓii za ki. Amma mo tǝ ɓǝ syen ye ɓe, Masǝŋ ye syen ra ɓo, ara ye za mai Masǝŋ mo tǝ 'yah ra mor ɓǝ pa ɓǝǝ lii ra. 29 Mor Masǝŋ ka so ɗii marvǝǝ tǝ ɓǝ fan mai ako ye mo nyi ɓo ya, ka so fer ɓǝ foo ah gin tǝ za mai ako ye mo joŋ gboŋgboŋ ɗii ra ɓo ya ta. 30 Pǝtãa laŋ we yea tǝ laa zah Masǝŋ ya ta, amma zǝzǝ̃ǝko we lwaa kwan syak ah ɓo mor Yahuduen mo laara zah ya. 31 Nai ta, zǝzǝ̃ǝko Yahuduen ka tǝ laara zah ya mor ka Masǝŋ mo kwo syak tǝ ɓiiri, amma mor ka ara laŋ mo so lwaara kwan syak ah zǝzǝ̃ǝ nai ta. 32 Mor Masǝŋ joŋ za ɓo daŋ na daŋgai bai laa zahe, so a 'yah ka kwan syak tǝ ɓǝǝ daŋ ta.
Masǝŋ pǝyǝkki
33 Masǝŋ Pa joŋ malii yo, fatan ah tǝkine yella ah a pǝɗǝk pǝlli! Azu ye gak mgbai ɓǝ foo ah gin lal ne? Azu ye gak tǝ fahlii mai mo zyeɓko ɓo ne? 34 Azu ye tǝ ɓǝ foo Dǝɓlii ɓo ne? Azu ye gak cuu ɓǝ nyi ko ne? 35 Azu ye nyi fan nyi ko kǝpel ka mo so jin sooko pah ah ne? 36 Mor fan daŋ ako ye joŋni, fan daŋ mo no a mor ahe, fan daŋ a wol ahe. Masǝŋ pǝyǝk ga lii ga lii. Amen.
Allah ma aba Bani Israaʼiil
1 Wa achaan da, ana nasʼal suʼaal. Allah aba chaʼabah Bani Israaʼiil marra waahid walla ? La, abadan. Ana zaati min Bani Israaʼiil wa min zurriiyit Ibraahiim wa min gabiilat Banyaamiin. 2 Allah ma aba chaʼabah al-azalaahum min awwal.
Walla nisiitu al-kalaam al-maktuub fi l-Kitaab al-bukhuss al-nabi Iliyaas ? Fi bakaan waahid, hu hajja le Allah wa chaka min Bani Israaʼiil 3 wa gaal : <Ya Allah, humman katalo al-anbiya al-rassaltuhum wa kassaro kulla madaabhak. Wa ana faddalt wiheedi wa humman yifattuchuuni le yaktuluuni.> 4 Wa laakin Allah radda leyah kikkeef ? Hu gaal : <Ana hafadt minhum 7 000 naas al-abadan ma sajado giddaam ilaah Baʼal.>
5 Wa l-cheyy al-gaaʼid yabga hassaʼ, hu misil al-cheyy al-bigi fi l-wakit daak. Faddalo naas chiyya bas al-yitaabuʼu Allah wa humman al-naas al-Allah azalaahum be niʼmatah. 6 Wa kan di niʼma, da ma bigi be sabab ayyi cheyy al-humman sawwooh. Achaan kan Allah azal al-naas be sabab al-cheyy al-sawwooh, al-niʼma ma tabga niʼma.
7 Wa da kikkeef ? Bani Israaʼiil ma ligo al-cheyy al-talabooh min Allah. Illa l-naas al-Allah azalaahum bas ligooh. Wa l-aakhariin ruuseehum bigo gawiyiin. 8 Achaan da, maktuub fi l-Kitaab : <Allah nazzal fooghum ruuh hana noom wa uyuunhum ma yichiifu wa udneehum ma yasmaʼo lahaddi l-yoom.> 9 Wa l-nabi Dawuud gaal :
<Khalli dabalaayithum tabga leehum
amkajjaama wa charak giddaamhum.
Khalli barakaathum yabgo leehum
chokhol al-yintaggo foogah wa ikhaab.
10 Khalli uyuunhum yitoochuchu
wa battaan ma yichiifu
wa daayman aksir duhuurhum.>
11 Achaan da nasʼal. Humman wagaʼo marra waahid lahaddi battaan ma yugummu walla ? La, abadan. Humman wagaʼo wa be khataahum da, najaat Allah lihgat al-naas al-ma Yahuud achaan yisawwi al-Yahuud yahsuduuhum. 12 Wa kan khata al-Yahuud sabbab baraka kabiire le naas al-dunya wa maskanat al-Yahuud sabbabat baraka kabiire le l-naas al-ma Yahuud, akiid wakit al-Yahuud yigabbulu marra waahid fi l-derib, da yabga leena baraka kabiire be ziyaada.
13 Ya l-naas al-ma Yahuud, ana gaaʼid nihajji leeku. Ana al-rasuul al-murassal le l-naas al-ma Yahuud wa ana farhaan bilheen be khidimti 14 achaan akuun nisawwi akhwaani al-Yahuud yahsuduuku wa akuun be misil da, ninajji waahidiin minhum. 15 Wakit Allah aba al-Yahuud, naas al-dunya ligo salaam maʼa Allah. Wa kan bigi misil da, yabga kikkeef wakit Allah yakhbal al-Yahuud battaan ? Da yijiib buʼaas al-maytiin.
Masal hana furuuʼ al-zaytuun
16 Kan al-intaaj al-awwal hu khaass le Allah, al-ajiin al-yisawwuuh minha kula khaass le Allah. Wa kan khassaso uruug al-chadara le Allah, furuuʼha kula khaassiin le Allah. 17 Wa misil da, zurriiyit Ibraahiim misil chadarat al-zaytuun wa furuuʼ waahidiin gataʼoohum minha. Wa inta al-ma Yahuudi, inta misil firiʼ hana l-zaytuun al-bandar. Wa chaalook wa lassagook fi l-chadara al-fi l-jineene fi badal al-furuuʼ al-gataʼoohum. Wa misil da, inta kula tiʼiich min al-uruug al-adiiliin maʼa l-furuuʼ al-faddalo. 18 Wa be misil da, waajib inta ma tifaachir fi l-furuuʼ al-gataʼoohum. Wa kan tidoor tifaachir kamaan, fakkir kadar inta ma gaaʼid tiʼayyich al-uruug laakin al-uruug gaaʼidiin yiʼayyuchuuk inta.
19 Akuun tuguul : «Al-furuuʼ dool, gataʼoohum achaan siid al-jineene dawwar yilassigni ana fi l-chadara fi badalhum.» 20 Kalaamak da sahiih. Laakin ma tansa gataʼoohum achaan humman ma aamano wa inta gaaʼid fi bakaanhum be sabab iimaanak bas. Ma tistakbar. Angariʼ ! 21 Kan Allah ma afa furuuʼ al-chadara, hu ma yaʼafaak inta kula.
22 Fakkir fi mahannat Allah wa fakkir fi hukmah al-gawi kula. Hukmah gawi fi l-naas al-marago min al-derib, laakin hu hanuun leek bilheen kan tagood saabit fi ihsaanah. Wa kan ma tagood saabit, inta kula yagtaʼook. 23 Wa Bani Israaʼiil kula, kan yikhallu gillit iimaanhum, Allah yigabbilhum battaan fi bakaanhum al-awwal gaaʼidiin foogah achaan Allah gaadir yisawwiih. 24 Wa be da, inta firiʼ min al-bandar. Wa Allah gataʼak minnah wa lassagaak fi chadarat al-zaytuun al-magganha. Wa da ma bakaanak al-waajib leek. Achaan da, yabga hayyin le Allah yigabbil al-furuuʼ al-gataʼaahum wa yilassighum battaan fi l-bakaan al-waajib leehum.
Rahmat Allah le kulla l-naas
25 Ya akhwaani, nidoor niʼooriiku be sirr waahid al-Allah bayyanah leyi. Niʼooriiku beyah achaan kan fihimtuuh adiil, ma tistakbaro fi afkaarku. Waahidiin min Bani Israaʼiil bigo aasiyiin wa ma yiʼaamunu be Isa al-Masiih. Wa isyaanhum da yuduum lahaddi adad al-muʼminiin min al-umam yalhag al-adad al-Allah yidoorah. 26 Wa be misil da, Bani Israaʼiil kulluhum ke yanjo khalaas. Achaan da, maktuub fi l-Kitaab : <Al-yafdaahum yaji min Sahyuun wa yigabbil zurriiyit Yaakhuub min isyaanhum. 27 Wa misil ana gult fi l-muʼaahada al-sawweetha maʼaahum, ana nuguchch zunuubhum.>
28 Fi l-cheyy al-bukhuss bichaarat al-Masiih, Bani Israaʼiil bigo adu Allah wa min isyaanhum, intu ligiitu faayde. Laakin fi l-cheyy al-bukhuss ikhtiyaar Allah, humman mahbuubiin be sabab juduudhum. 29 Achaan kan Allah anta naadum atiiye, hu ma yandam leeha. Wa kan naada naadum, ma yibattil munaadaatah. 30 Intu al-ma Yahuud awwal aasiyiin laakin hassaʼ Allah rahamaaku be sabab isyaan Bani Israaʼiil. 31 Wa hassaʼ Bani Israaʼiil bigo aasiyiin wa be l-rahma al-Allah rahamaaku beeha, humman kula yalgo rahma. 32 Fi nizaam Allah kulla l-umam marbuutiin fi isyaanhum achaan fi l-akhiir, Allah yarham kulla l-umam sawa sawa.
33 Al-hamdulillah al-Aliim wa l-Hakiim. Hikmatah wa ilmah abadan ma induhum hadd ! Hikmat hukmah nafhamo minha illa chiyya. Wa nizaamah ajiib lahaddi ma yilfassar. 34 Achaan da, al-Kitaab buguul : <Yaatu irif afkaar Allah wa bigi leyah siid choortah ? 35 Yaatu dayyan Allah cheyy al-waajib yigabbilah leyah !> 36 Achaan kulla cheyy jaayi min Allah wa mawjuud beyah hu wa leyah hu. Wa l-hamdulillah ila l-abad. Aamiin.
