1 Goŋ David tam ɓe, syii ah joŋ pǝpãa ɓe. A jǝŋra gwado ga nyi wo suu ka cok mo lǝǝ wol ahe, amma cok ka lǝǝ wol ah ya kpǝ. 2 So za yeɓ ah faara nyi ko: Pǝram ru ga kyeɓ mǝlaŋ pǝwoi nyi mo goŋe, ka mo yeako wo ɓo ka byak mo, ka mo swǝko kah ɓo, ka cok mo lǝǝ wo dǝɓlii ɓuu goŋe. 3 Kyãhra kyeɓ mǝlaŋ masãh ah tǝ sǝr Israel daŋ. Ge lwaara Abisak mǝlaŋ win yaŋ Sunem, zaŋra ko ge wo goŋ ne ko. 4 Mǝlaŋ ah a pǝsãh no cam, a byak goŋe, a joŋ yeɓ nyi ko, amma goŋ kaa ne ki taa ya syaŋsyaŋ.
Adonija kyeɓ kǝnah ka nyiŋ goŋe
5 So Adonija we Haggit yii suu ah faa: Ame yee ga kaa goŋe. So zyeɓ muŋta sal ne za pǝrri, tǝkine mǝǝna jemma dappe ka syeera mor ahe. 6 Pah ah lai ko ka faa mo joŋ nai mor fẽene ɓal vaŋno taa ya syaŋsyaŋ. Adonija lee kee suu ɓo pǝsãh no cam, mah ah byaŋ ko fahfal Absolon. 7 Gbǝ zah ne swah sooje ma ɗii ne Joaɓ we Seruja ne pa joŋzahsyiŋ Abiatar. A gbahra jol Adonija, a syeera mor ahe. 8 Amma pa joŋzahsyiŋ Sadok ne Benaja we Jehojada ne profeto Natan ne Syimai ne Rai tǝkine za maswah ah ma mor David daŋ ara ka ne Adonija ya.
9 Fahfal ah Adonija ŋgom pǝsǝ̃ǝre, wǝǝ dǝǝ tǝkine wee dǝǝ maŋwoo ah kah tǝsal marwãh mai mo kah el En-Rogel, ɗii wee pah ah wee goŋ daŋ ge gŋ, tǝkine za Yuda mai mo tǝ joŋra yeɓ nyi goŋ daŋ. 10 Amma zyii ɗii profeto Natan ne Benaja ne za maswah ah ra tǝkine naa pah ah Salomo ya.
11 Natan faa nyi Batseba mah Salomo: Adonija we Haggit kaa goŋ ɓe, mo laa ɓǝ ah ya ne? Dǝɓlii man David laŋ tǝ ɓǝ ah ya. 12 Mo ge, me ga cuu yella nyi mo, mor ka mo ǝ̃ǝ suu ɓo tǝkine mǝ na ɓo Salomo. 13 Mo gyo, mo dan ge wo goŋ David, mo faa nyi ko: Dǝɓlii ɓe goŋe, mo ye ka haa zah nyi mabyak ɓo mo faa Salomo na ɓo ye ga kaa goŋ fahfal ɓe, ako ye ga kaa tǝ fakal ɓe ya ne? Ko so joŋ ɗii Adonija kaa goŋ ɓo zǝzǝ̃ǝ ne? 14 Ne cok ka mo tǝ faa ɓǝ ne goŋ faa ba, me dan ga fahfal ɓo me ga swaa ɓǝ faa ɓo mo tǝ faani.
15 So Batseba dan kal ge wo goŋ ɓǝr yaŋ swul ahe. Amma goŋ tam ɓo pǝlli, Abisak mǝlaŋ win yaŋ Sunem mai moo joŋ yeɓ nyi goŋe a no gŋ. 16 Batseba kea ge sǝŋ, so ɗǝŋ zahpel ge sǝŋ pel goŋe. Goŋ fii ko: A fẽe ye joŋ mo ɓo ne? 17 Zyii zah ah faa: Mo haa zah nyi mabyak ɓo ne tǝɗii Dǝɓlii Masǝŋ ɓo mo faa: Na ɓo Salomo ga kaa goŋ fahfal ɓe, ako ye ga kaa tǝ fakal ɓe. 18 Mo ẽe, zǝzǝ̃ǝ Adonija kaa goŋ ɓe, so dǝɓlii ɓe goŋ laŋ tǝ ɓǝ ah ya. 19 Ŋgom wǝǝ dǝǝ ne wee dǝǝ maŋwoo ah tǝkine pǝsǝ̃ǝ daŋ pǝlli. Ɗii wee goŋ daŋ, ne pa joŋzahsyiŋ Abiatar tǝkine Joaɓ swah sooje, amma zyii ka ɗii we ɓo Salomo gŋ ya. 20 Zǝzǝ̃ǝko dǝɓlii ɓe goŋe, za Israel daŋ woora nahnǝn rǝk ɓo wo ɓo mor ka mo cuu dǝɓ mai moo ga kaa tǝ fakal dǝɓlii ɓe goŋ fahfal ɓo nyi ra. 21 Mo ka nai ya ɓe, ne cok tǝtǝl dǝɓlii ɓe moo ga muŋ, ame, ne na ɓe Salomo ru ga yea tǝgbana za ur ɓǝ.
22 Ne cok mo tǝ faako ɓǝ ne goŋ faa ba, profeto Natan dan ge yaŋ. 23 Ge faara nyi goŋe: Profeto Natan no ge ɓo nyeeko. Dan kal ge wo goŋ ɓǝr yaŋ, kea ge sǝŋ pel ah ɗǝŋ zahpel ge tǝ sǝrri. 24 Natan faa: Dǝɓlii ɓe goŋe, amo ye faa ɓo Adonija ga kaa goŋ fahfal ɓo ne? 25 Mor tǝ'nah kal ɓo ge ŋgom wǝǝ dǝǝ ne wee dǝǝ maŋwoo ah tǝkine pǝsǝ̃ǝ pǝlli. Ɗii wee goŋ daŋ, ne za swah sooje tǝkine pa joŋzahsyiŋ Abiatar. Mo ẽe, tǝ renra farel tǝkine zwah fan pel ahe, a faara: Masǝŋ mo soɓ tǝ goŋ Adonija! 26 Amma ame dǝɓ yeɓ ɓo, ne pa joŋzahsyiŋ Sadok ne Benaja we Jehojada tǝkine we ɓo Salomo daŋ zyii ɗii ru ya. 27 Ɓǝ mai ur gin wo dǝɓlii ɓe goŋ ne? Amo cuu dǝɓ mai moo ga kaa tǝ fakal dǝɓlii ɓe goŋ fahfal ɓo nyi za yeɓ ɓo ra ya, ɓǝ ah ɗǝne?
Salomo kaa goŋe
28 So goŋ David zyii faa: We ɗii Batseba gee me sa. Batseba ge dan kal ge wo goŋ faɗa. 29 So goŋ haa zah nyi ko faa: 'Manna, tǝgbana Dǝɓlii mo no sǝŋ, ako ye ǝ̃ǝ me zah gaɓ camcam daŋ. 30 Tǝgbana me haa zah nyi mo ne tǝɗii Dǝɓlii Masǝŋ Israel, me faa: Na ɓo Salomo ga kaa goŋ fahfal ɓe, ako ye ga kaa tǝ fakal goŋ ɓe pǝ cok ɓe, me ga faa ɓǝ ah laŋ tǝ'nah naiko ta. 31 So Batseba kea ge sǝŋ pel goŋ ɗǝŋ zahpel ge tǝ sǝr faa: Masǝŋ mo soɓ tǝ dǝɓlii ɓe goŋ David ga lii ga lii!
32 So goŋ David faa: We ɗii pa joŋzahsyiŋ Sadok ne profeto Natan tǝkine Benaja we Jehojada gee me. Gera, danra kal ge wo goŋe. 33 So goŋ faa nyi ra: We ɗii za yeɓ dǝɓlii ɓii we ge ne ra, ka we nyi pǝrcõo ma mor ɓe nyi na ɓe Salomo yee tǝl ahe, ka we ge Gihon ne ki. 34 Ka pa joŋzahsyiŋ Sadok ne profeto Natan mo syeera nǝm tǝl ah gŋ ŋhaa, kan goŋ tǝ za Israel ne ko, ka we so ul kokõorĩi we ŋwaa gor faa: Masǝŋ mo soɓ tǝ goŋ Salomo! 35 Ka we syee mor ah we pii soo ge ne ki, ka mo ge kaako tǝ fakal ɓe, mo kaako goŋ pǝ cok ɓe. Mor ame nǝǝ ko ɓo ka mo kaako dǝɓlii tǝ za Israel ne za Yuda daŋ.
36 Benaja we Jehojada zyii zah goŋ faa: Pǝsãhe, dǝɓlii, mo faa ɓo pǝsãhe. 37 Dǝɓlii mo yea ne Salomo tǝgbana mo yea ne mo ta, mo joŋko goŋ ah pǝyǝk ŋhaa mo kal mǝ dǝɓlii ɓe goŋ David laŋ ta.
38 So pa joŋzahsyiŋ Sadok ne profeto Natan, Benaja we Jehojada, ne Keretien tǝkine Peletien za ma byakra goŋ daŋ kalra, ge nyira pǝr ma mor goŋ David nyi Salomo, yee tǝl ahe, kalra ge Gihon ne ki. 39 Pa joŋzahsyiŋ Sadok ɓaŋ ciŋ mai mo ne nǝm ɓǝr ah pǝ tal mbǝro, syee ge tǝtǝl Salomo, so ulra kokõorĩi, za daŋ ŋwaara gor faara: Masǝŋ mo soɓ tǝ goŋ Salomo! 40 So za daŋ urra syee mor ahe, ulra jakle, laara pǝ'nyah pǝlli, ŋhaa sǝr cocoo jol fan joŋ ɓǝǝra.
41 Ne cok Adonija ne za ma ne ki daŋ mo vǝrra ren farelle, so laara ɓǝ ŋwaa ɓo. Joaɓ laa cii kokõorĩi, so fifii faa: Ɓǝ ŋwaa fẽe ŋwaa ɓo tǝgǝǝ yaŋ lukluk ko ne? 42 Ne cok mo tǝ faa ɓǝ ah faa ba, Yunatan we pa joŋzahsyiŋ Abiatar ge daini. Adonija faa: Mo ge, mor amo ye dǝɓ tǝ goŋga, mo ge ma nyi ru ne ɓǝ 'nyahre. 43 Yunatan zyii zah Adonija faa: Ka nai ya, dǝɓlii man goŋ David ɓaŋ Salomo kan goŋ ne ɓe. 44 Goŋ pee pa joŋzahsyiŋ Sadok ne profeto Natan ne Benaja we Jehojada ne Keretien tǝkine Peletien ge ɓaŋra ko yee pǝr ma mor goŋe. 45 Sadok ne Natan ge syeera nǝm tǝl ah Gihon kanra goŋ ne ki. So urra syee mor ah daga ŋhaako, laara pǝ'nyahre, yaŋ ne lii ah daŋ a coo gǝrgǝr, mor ah ko we tǝ laa ɓǝ ŋwaa ah ko. 46 So Salomo laŋ kaa ge tǝ fakal goŋ ɓe. 47 Za yeɓ goŋ laŋ gera wol ah joŋra osoko nyi dǝɓlii man goŋ David, faara: Masǝŋ ɓo mo joŋ tǝɗii Salomo pǝyǝk kal tǝɗii ɓo. Goŋ laŋ so ɗǝŋ zahpel ge sǝŋ tǝ faswul ahe. 48 So faa: Osoko wo Dǝɓlii Masǝŋ Israel mai mo nyi fahlii nyi me ka me kwo we ɓǝr ɓe ma kaa goŋ tǝ fakal ɓe ne nahnǝn ɓe tǝ'nahko.
49 Za mai Adonija mo ɗiira daŋ gal re ra, urra myahra, zune daŋ ɓaŋ fahlii ah kalle. 50 Adonija laŋ, gal Salomo re ko pǝlli, ur kal ge gbǝ ciŋ ma pǝ cok joŋ syiŋrĩ . 51 Ge faara ɓǝ ah nyi Salomo: Adonija tǝ ɗuu gal ɓo, ge gbǝ ciŋ ma pǝ cok joŋ syiŋ ɓo faa: Goŋ Salomo mo haako zah nyi me zye ka i dǝɓ yeɓ ah pǝ wul ne kafahe ya. 52 Salomo faa: Kal ah mo cuu ako ye dǝɓ goŋga ɓe, koo rĩi tǝtǝl ah vaŋno laŋ ka lee ga sǝŋ ya. Amma mo kal lwaara ɓǝɓe' wol ah ɓe, a ga wuu.
53 So goŋ Salomo pee za ka mo ge zaŋra ko pǝ cok joŋ syiŋ ge ne ko. Ne cok mo ge daini, ɗǝŋ ge sǝŋ pel goŋ Salomo, so Salomo faa nyi ko: Mo ge yaŋ ɓo o.
PE AYA GE MULUK GE GAN DAWDA NE, NE PE EYA GE MULUK GE SALOMON NE
A ho̰ Dawda gwale, sabar ge na ne zi
1 Ne jo̰ gan Dawda hatɗa sabar gḛ ge be to, na del ma waɗe ya gḛ ɗe, swaga ge a ne lar na ne ba̰r puy, na duur gwan vin wan ṵwa̰sal to. 2 Na dore ma jan na go: «Ya̰ i ɓyare vya kale a̰me ya ɗu ne i bageyal, i gan pe, na ka ke na temel, na ka zon na, na ka dwam dagre ne na me. Go no i bageyal, i gan, sḛ ba wan ṵwa̰sal.» 3 A ɓyare ge suwal Israyela go pet, a ɓol vya kale a̰me, na dḭl Abisak, na sḛ ndu ge suwal Sunem ne. A mbo ne na ya gan ta. 4 Vya kale mbe ka kale ge be to, ga mbar gan, ne ke na temel ma. Amma gan be ɓan ne na to bat.
Adoniya ɓyare é tene gan
5 Swaga mbe go, Adoniya ge Dawda vya ge na gwale Haggit ne, ɗage ne fare digi janna go: «Mbi mbo zam gan ne.» Sol tene pus pore ma, ɓol tene tisi ma, naa sonmo ma naa wara anuwa̰y a ka mbo na ndwara zḛ ndwara ɗame na. 6 Ne tolla ge na ne ya day, na bá dam ɗu be mḛre na to, ko be jan na go: «Mo te ke ma kaŋ go,» puy be jan na to bat. Adoniya tó Absalom go̰r go, na sḛ dore ge be to. 7 Adoniya za̰ tene ne Yowab ge Seruya vya ma ne bage tuwaleya Abiyatar, a hon ta na. 8 Amma bage tuwaleya Sadok ma ne Benaya ge Yehoyada vya ma ne anabi Natan, poseya ne Chimey ma ne Rey ma ne naa ge pateya ge gan Dawda ne ma, a be mbo Adoniya pe ya to.
9 Dam a̰me ɗu, Adoniya ke tuwaleya, vyan gii ma ne nday ge so̰o̰l ma ge njal Zohelet ziyar go, na ge ne Eyin-Rogel ta gwa. Tol na bá vya ma pet ndwara go gan vya ma, ne naa ga̰l ge ne suwal Yuda go ma, nama ge a ne ka ke gan temel ma pet. 10 Amma be tol anabi Natan ma ne Benaya, ma ne naa ga̰l ge pateya ma, ne na bá vya Salomon ya to.
11 Swaga mbe go, Natan mbo ɓol Batcheba ge Salomon ná, jan na go: «Mo be za̰ go Adoniya ge Haggit vya é tene ya gan be ge nee bageyal gan Dawda kat ne kwarra to pet to’a? 12 Za̰ kwaɗa, ya̰ mbi ho̰ mo zwama ge aŋ ne mo vya Salomon ba má ta. 13 Wá gan Dawda ta zi, jya̰ na go: O gan, mbi bageyal, mo te be guni tene mo kale ndwara se ne go, mo vya Salomon mbo er mo gan zi ne, mbo kat mo hool gan pal ne to’a? Kyaɗa Adoniya ba zam gan ɗaa?» 14 Natan gwan jan na go: «Ndi, swaga ge mo ma̰ ɗageya jan gan fare, mbi ma̰ wat mo pe zi ya, mbi ba jan na mo fare wak ge ne gá ne se be janna to ma me.»
15 Ne jo̰ gan hatɗa sabar gḛ ɗe, Abisak ka koy gan. Batcheba wat mbo gan zok zi ya. 16 Syal na koo gan ndwara se, gan jan na go: «Mo ɓyare da.» 17 Jan gan go: «Mbi bageyal, mo guni tene mo kale ndwara se dḭl ge Bage ɗiŋnedin Dok ge mo ne zi ne Salomon pe go, na mbo er mo gan zi ne, na mbo kat mo hool gan pal ne. 18 Ndi, se no, Adoniya é tene ya gan. O gan, mbi bageyal, mo ne na kwarra to pet. 19 Se no, Adoniya vya̰ gii ma ne nday ge so̰o̰l ma gḛ ge be to, tó gan vya ma ya no pet, ne bage tuwaleya Abiyatar, ne Yowab, ga̰l ge asagar ma ne, amma be tol mo dore Salomon to. 20 Se no, Israyela vya ma pet, a ka ne go jobre mo, go mo ŋgay bama ndu ge ne mbo er mo, ndu ge ne mbo kat hool gan ge mbi bageyal ne pal. 21 Ago swaga ge gan, mbi bageyal ne mbo jyatɗa na bá ma pe ya, i ne mbi vya Salomon, naa mbo ga ndil i dimma ne naa ge sone ma go.» 22 Tek ge Batcheba ne swaga jan fare ne gan go gale, anabi Natan wat ya na pala zi. 23 A jan na go: «Anabi Natan ya go.» Anabi Natan ndar tene ya gan ta zi gwa, gur na koo se, kubi na ndwara suwar pal. 24 Natan jan na go: «O gan, mbi bageyal, mo jya̰ ne go, Adoniya mbo er mo, mbo kat mo hool gan pal ne ɗaa? 25 Ma̰ no mbo ya ya, vya̰ nday pool ma, ne nday vya ge so̰o̰l ma, ne gii ma gḛ ge be to, tol mo vya ma ya ya pet, ne asagar ma ga̰l ma, ne bage tuwaleya Abiyatar me, ndi swaga zamma ne njotɗa go, a puwale janna ne ya go: ‹Adoniya ka gan dedet!› 26 Amma be tol bage tuwaleya Sadok to, ko Benaya ge Yehoyada vya, ko mo dore Salomon, ko mbi ge mo dore puy, be tol mbi to. 27 A fareba go, mbi bageyal gan ke fare mbe ne be ge ŋgay na dore, ndu ge ne mbo er na ya katɗa na hool gan pal ɗaa?»
Dawda tal Salomon, bage er na
28 Gan Dawda jan go: «Tó me mbi Batcheba ya.» Batcheba wat ya gan ta zi. 29 Amma gan guni tene jan go: «Ne dḭl ge Bage ɗiŋnedin ge ndwara ne zi, na ge ne má mbi ne swaga yál ma zi ya mwaɗak! 30 Ne mbi ne guni tene ne dḭl ge Bage ɗiŋnedin, Dok ge Israyela ne janna go, mo vya Salomon mbo kat hool gan pal mbi byalam go ne, ago mbi ma̰ ke mbi fare mbe pal ŋgat ma̰ no.» 31 Batcheba gur na koo gan ndwara se jan na go: «Ya̰ gan Dawda na ka ne ndwara ɗiŋnedin.»
32 Gan Dawda jan go: «Tó me mbi Sadok bage tuwaleya ma ne anabi Natan, ma ne Benaya ge Yehoyada vya ma ya.» A wat ya gan ta zi. 33 Gan jan nama go: «Tó me mbi naa ge temel ma ya, aŋ é Salomon mbi kwara pal, aŋ mbo ne na mam Gihon wak ya. 34 Yago, bage tuwaleya Sadok ma ne anabi Natan nama ba naŋge na num, ndwara é na gan suwal Israyela pal. Aŋ sun tṵ digi, aŋ ka oyya: ‹Salomon ka gan dedet›. 35 Aŋ gwan’a dagre ne na, na sḛ ba mbo ya kat mbi hool gan pal, a na sḛ mbo zam gan mbi byalam go ne. Mbi é na bage ɗame Israyela ma ne Yuda.» 36 Benaya ge Yehoyada vya jan go: «A mbe go! A Bage ɗiŋnedin Dok ge mbi bageyal gan ne é fare mbe na wak zi janna ne. 37 Dimma ne Bage ɗiŋnedin ne ka ne mbi bageyal gan go, na ka ne Salomon, na he na muluk digi waɗe ge mbi bageyal gan Dawda ne.»
38 Go̰r fare mbe ma no go, bage tuwaleya Sadok ɓanna ne anabi Natan, ne Benaya ge Yehoyada vya, ne Keretiya ma, ne Peletiya ma, a é Salomon kwara ge gan Dawda ne pal, a mbo ne na mam Gihon wak ya. 39 Bage tuwaleya Sadok he num ne nday kurtuŋ, naŋge Salomon. A sun tṵ digi, ɓase ma pet a ka oyya go: «Salomon, ka gan dedet.» 40 Ɓase ma mwaɗak a ka ɗame na, ne gal sunna na pe go, ne laar saal ge ɓaŋlaŋ, suwar ka ndatɗa ne ko̰r ge nama ne pe.
41 Adoniya ma ne na naa ge na ne tó nama zam kaŋ ma mwaɗak, gwa a ne á kaŋzam zamma ɗe, ko̰r mbe det ya nama ta. Yowab zá̰ tṵ pul vinna, jan go: «Kyaɗa naa ba ka ke ko̰r puwaleya ne suwal diŋ go ɗaa?» 42 Yowab ne swaga jan fare go gale, ndi Yonatan ge bage tuwaleya Abiyatar vya yan’a. Adoniya jan na go: «Mbo ya, ago mo ndu son ge ful ne, mo mbo ya da ne fare waageya ge kwaɗa.» 43 Yonatan jan Adoniya go: «Ago nee bageyal gan Dawda é Salomon ya gan na byalam go. 44 Gan Dawda teme bage tuwaleya Sadok, ma ne anabi Natan, ma ne Benaya ge Yehoyada vya, ma ne Keretiya ma, ne Peletiya ma, a é na katɗa kwara ge Dawda ne pal go no. 45 Bage tuwaleya Sadok ma ne anabi Natan a naŋge na num ge ndwara é na gan ge mam Gihon wak go no. Ne swaga mbe ya, a ɗage mborra ya ne laar saal no, ko̰r mbe dasare suwal diŋ no pet, nama ko̰r mbe dé ya aŋ ta ne, aŋ za̰ na no me. 46 Uwale, Salomon ká ya ge hool gan pal ya. 47 Gan Dawda naa ge temel ma a mbo ya na ndwara se uware na, a jan na go: ‹Dok ge mo ne na há dḭl ge Salomon ne ɓaŋlaŋ waɗe ge mo ne! Na he na muluk digi vew waɗe ge mo ne!› Ndi gan me, ne na swaga fiya go, kubi na pul se. 48 Fare ge gan Dawda ne jya̰ no uwale: ‹Wak busu ka Bage ɗiŋnedin Dok ge Israyela ne pal, na ge ne ɓyare go ndu ka mbi hool gan pal mbi byalam go, mbi ndwara go!›»
49 Swaga ge a ne za̰ fare no, naa ge Adoniya ne tó nama ya zam kaŋ ma, nama sḛ ma wan vo, ndu ge daage ɗage digi, he na viya̰ na pal mborra. 50 Vo ge ɓaŋlaŋ wan Adoniya ne Salomon pe, ɗage, so mbo tage twal tuwaleya kḭḭm ma.Twal tuwaleya kḭḭm ma 51 Ndu a̰me mbo jan Salomon go: «Adoniya da ne vo gḛ ne mo pe, sya ya mbo tage twal tuwaleya kḭḭm ma, jan go, na ɗage uzi ne swaga mbe go to, gan ke wak tuli go na hun na to ɓya.» 52 Salomon jan go: «Kadɗa na sḛ ŋgay tene ya ndu ge mbyatɗa, ko na pala susu go ɗu kikit puy, mbo det suwar se to, amma kadɗa dwatɗa ge sone ya na zi, mbo su!» 53 Gan Salomon teme naa, a mbo fage na tok ma ne twal tuwaleya ta digi ya, na sḛ mbo ya gur na koo gan Salomon ndwara se. Salomon jan na go: «Mbo mo yadiŋ!»
