Yakuɓ ɗuu soɓ Laban
1 Yakuɓ laa ɓǝ wee Laban mawǝǝ moo faara: Yakuɓ woo fan pa man daŋ ɓe, lwaa kǝ̃ǝ mai daŋ ɓo ne fan ahe. 2 Yakuɓ kwo cok nǝn Laban ka ne ki na matãa ya. 3 Masǝŋ faa nyi Yakuɓ: Mo pii soo ge sǝr pa ɓo wo zum ɓo. Me ga yea ne mo.
4 Yakuɓ pepee ɗii Rakel ne Lea ge wol ah lal wo ŋgaɓ fan ahe, 5 faa nyi ra: Me kwo cok nǝn pa ɓii ka wo ɓe na matãa ya. Amma Masǝŋ pa ɓe no ne me. 6 We laŋ we tǝ ne suu ɓii ɓe, me joŋ yeɓ nyi pa ɓii ne swah suu ɓe daŋ. 7 Amma pa ɓii joŋ vǝrvǝr ne me, fer ɓǝ fan soo ɓe zahlǝŋ jemma. Amma Masǝŋ nyi fahlii nyi ko ka joŋ ɓǝɓe' wo ɓe ya. 8 Ne cok moo faako gwii maŋgahɓ ah daŋ fan soo ɓo yo, gwii daŋ a bem pǝŋgahɓɓe. Ne cok moo faako ma ɗea suu ah daŋ fan soo ɓo ye ɓe, gwii daŋ a bem ɗea suu ɗeare. 9 Masǝŋ so woo faɓal pa ɓii nyi me. 10 Ne cok yee ki gwii me kwo pǝ lomme, tǝparswak ma yee gwii ɗeara suu ɓo ɗeare, maki ah ra pǝŋgahɓɓe, maki ah ra pǝŋwǝǝre. 11 Angelos faa nyi me ne lom ahe: Yakuɓ. Me zyii: Awai. 12 Faa nyi me: Mo ɓaŋ nahnǝn ẽe tǝparswak ma yee gwii daŋ ɗeara suu ɓo ɗea ne ŋgahɓ suu tǝkine ŋwǝǝ suu ŋwǝǝre. Mor me kwo fan mai Laban mo tǝ joŋ wo ɓo daŋ ɓe. 13 Ame Masǝŋ ma Betel pǝ cok mai mo pee tǝsal ma foo ɓǝ ah gŋ mo syee nǝm tǝl ah pǝ cok ah mo haa zah nyi me gŋ. Zǝzǝ̃ǝko mo urri, mo zol gin sǝr maino, mo ge sǝr byaŋ ɓo.
14 Rakel ne Lea zyiira zah ah faa: Ru no ne fan yaŋ pa ɓuu ka ru re faɗa ne? 15 Ka tǝ kwan ru nǝn ah na za gwǝǝ ya ne? Woo ru, lea fan ne ko, so re lak ah daŋ ya ne? 16 Joŋ mai Masǝŋ mo woo gin jol pa ɓuu daŋ ma ɓuu ye ne wee ɓuuru. Fan mai Masǝŋ mo faa nyi mo daŋ mo joŋ o.
17 Yakuɓ urri, woo wee ah ne ŋwǝǝ ah daŋ tǝ njoŋnjoŋ. 18 Woo gwii ah tǝkine fan ah mai mo tai ɓo ne mai mo lwaa Mespotamia daŋ rǝk pel ka ga lwaa pah ah Isak sǝr Kanaan ne ko. 19 Laban kal ge ɓo tǝ saŋ syiŋ pǝsǝ̃ǝ ahe, Rakel kiŋ foto masǝŋ pah ah ra. 20 Yakuɓ joŋ tǝgwĩi ne Laban Arameyo mor faa nyi zye tǝ ga kal o ya. 21 Ɗuu kal ne fan ah daŋ. Ge yee el Efrat, ɓoo tǝtǝl ge fah kah waa Giliat.
Laban foo mor Yakuɓ
22 Zah'nan sai ah ge faara nyi Laban: Yakuɓ ɗuu kal ɓe. 23 So Laban woo wee pah ah foo mor ah ne ko, syeera joŋ zah'nan rǝŋ, ge daira mor ah tǝ waa Giliat. 24 Amma Masǝŋ ge wo Laban ne suŋ ne lom faa nyi ko: Mo joŋ yella ka mo joŋ ɓǝɓe' wo Yakuɓ ka.
25 Laban ge dai Yakuɓ, ge lwaa Yakuɓ pea tal mbǝro ah ɓo tǝ waare. Laban ne wee pam peara ma ɓǝǝ tǝ waa Giliat. 26 So Laban faa nyi Yakuɓ: Mo joŋ fẽe ɓii ne? Mo joŋ tǝgwĩi ne me ŋhaa mo woo wee ɓe maŋwǝǝ kal ge ne tǝgbana dǝɓ moo gbah byak zah salle. 27 Mo ɗuu pǝ muŋ mor fẽene? Mo joŋ tǝgwĩi ne me, mo faa nyi me ka me swǝ fahlii ɓo ne ɓǝ 'nyah ne lǝŋ ne yuŋ tǝkine tǝnjuŋ ya mor fẽene? 28 Mo soɓ me nyi fahlii nyi wee ɓe maŋwǝǝ ne wee ɓǝǝ ya mor fẽene? 'Manna mo joŋ fan joŋ tǝgwĩi ɓo. 29 Jol ɓe pǝswah ka joŋ faɓe' wo ɓo, amma Masǝŋ pa ɓo faa nyi me tǝsoo ne suŋ me joŋ yella ka me joŋ ɓǝɓe' wo ɓo ka. 30 Zǝzǝ̃ǝko mo tǝ ga, mor mo ne 'yah sǝr pa ɓo pǝlli. Amma mor fẽe mo kiŋ foto masǝŋ ɓe ra ne? 31 Yakuɓ zyii zah Laban faa: Me ɗuu galle, mor me lǝŋ mo ga woo wee ɓo jol ɓe. 32 Koo mo lwaa foto masǝŋ ɓo ra jol zune daŋ, mo i ko ge lalle. Mo mgbai fan ɓe nǝn za man daŋ, ka mo lwaa fan ɓo gŋ ɓe, mo ɓaŋ. Amma Yakuɓ tǝ sõone Rakel kiŋ ɓo ya.
33 Laban dan ge pǝ tal mbǝro Yakuɓ ne mǝ Lea tǝkine mǝ mǝǝ byak matǝ gwa daŋ. Amma lwaa fan ki gŋ ya. So dan ge pǝ tal mbǝro Rakel ta. 34 Amma Rakel woo foto masǝŋ mok ge mor tǝgaŋ njoŋnjoŋ, so yee kaa tǝl ahe. Laban mgbai cok pǝ tal mbǝro ah daŋ, lwaa fan ki ya. 35 Rakel faa nyi pah ahe: Dǝɓlii ɓe, mo ɓaŋ kpãh tǝ ɓǝ me ur sǝŋ pel ɓo ya ka, mor me ne zahsyiŋ ŋwǝǝre. Laban kyeɓ kẽne daŋ, amma lwaa foto masǝŋ ah ra ya.
36 Yakuɓ ɓaŋ kpãhe, bǝǝ bal ne Laban. Yakuɓ faa nyi Laban: Ɓǝɓe' ɓe ko makẽne? Faɓe' mai me joŋ ɓo ka mo foo mor ɓe ne swah a kẽne? 37 Mo mgbai faswaa ɓe daŋ, mo lwaa fan yaŋ ɓo pǝzyil faswaa ɓe ɓe ne? Ka mo rǝk fan ah ge pel wee pa ɓe ne wee pa ɓo nyeeno ka mo ŋgoŋra kiita ah kǝsyil mana. 38 Mo ẽe me kaa wo ɓo syii jemma gwa. Pǝsǝ̃ǝ ɓo ne sǝgwii ɓo daŋ sye ɓil a, koo kǝbǝr mai ara mo pǝzyil ŋgaɓ fan ɓo laŋ me re ya. 39 Mai fafyãh cok moo gbahra me ka woo ga mo ne ya me sooni, mo fii mai moo kiŋra ne com ne ma ne suŋ zah ɓe. 40 Mo ẽe ɗǝ, ne com ɓe, com cwah me, ne suŋ, cel wuu me. Nǝm laŋ ka gin tǝ nǝn ɓe ya. 41 Mo ẽe me kaa yaŋ ɓo syii jemma gwa, me joŋ yeɓ nyi mo mor wee ɓo maŋwǝǝ syii jemma tǝtǝl nai, so me pii gwii nyi mo syii yea, mo fer ɓǝ fan soo ɓe zahlǝŋ jemma. 42 Amma kǝnah Masǝŋ pa ɓe ne Masǝŋ Abraham tǝkine Masǝŋ mai Isak moo juupel wol ah mo ka ne me ya ɓe, ka mo nĩi me ɓoo ne jol kol ɓe. Amma Masǝŋ kwo gaɓ ɓe ne bone yeɓ ɓe ko lai mo tǝsoo ne suŋ ko.
Yakuɓ gbǝ zah ne Laban
43 Laban zyii zah Yakuɓ faa: Wee maŋwǝǝ rai wee ɓe yo, gwii marai gwii ɓe ye ta, fan mai mo tǝ kwan daŋ ma ɓe yo. Amma me so joŋ ɗah fẽe wo wee ɓe maŋwǝǝ tǝkine wee ɓǝǝ mo bemra ɓo ne? 44 Mo ge, na gbǝ zah kǝsyil ki, ka gbanzah ah mo yea na syedowal kǝsyil ɓe ne mo.
45 So Yakuɓ ɓaŋ tǝsal pee ge sǝŋ ka foo ɓǝ ahe. 46 Yakuɓ faa nyi wee pamme: We tai tǝsalle. Taira tǝsalle, ɓoora ɓal ah ge sǝŋ 'wõi, so rera farel tǝl ahe. 47 Laban ɗii tǝsal ah ne Jegar-Saduta, amma Yakuɓ ɗii ne Galet. 48 Laban faa: Tǝ'nah tǝsal mai ɓal ah mo ɓoo ɓii mo yea na syedowal kǝsyil ɓe ne mo. Mor ah ɗiira ne Galet. 49 So ɗiira tǝsal ah ne Mispa ta, mor faa: Ne cok na tǝ woŋ ki ɓe, Masǝŋ mo byakko kǝsyil ɓe ne mo. 50 Koo mo tǝ ga cuu syak nyi wee ɓe, wala mo tǝ ga woo ŋwǝǝ ki ka soɓ ra, koo me tǝ ɓǝ ah ya laŋ, Masǝŋ ye pa syedowal kǝsyil ɓe ne mo.
51 Laban faa nyi Yakuɓ: Tǝsal mai ɓal ah mo ɓoo ɓo tǝ ki nyeeno, so mai me pee ge sǝŋ kǝsyil ɓe ne mo ka foo ɓǝ ah nyee ta. 52 Tǝsal mai ɓal ah mo ɓoo ɓo tǝ ki syedowal o, mai ka na foo ɓǝ ah laŋ syedowal ye ta. Me ka zǝǝ tǝ ɓal ah mo ɓoo ɓo ka ga wo ɓo ya. Amo laŋ mo ka zǝǝ tǝl ah tǝkine mai na pee ɓo ka foo ɓǝ ah ka gin wo ɓe ka joŋ ɓǝɓe' ya ta. 53 Masǝŋ Abraham ne Masǝŋ Nakor mo ŋgoŋko kiita ah kǝsyil mana. So Yakuɓ haa zah ne tǝɗii Masǝŋ mai Isak moo juupel wol ahe. 54 Yakuɓ joŋ syiŋ tǝwaare, ɗii wee pah ah ka ren fanne, rera farelle, so swahra gŋ. 55 Laban pǝ̃ǝ ne zah'nan pim, zwǝ wee ah maŋwǝǝ tǝkine wee ɓǝǝ ne zahe, so ẽe ra. Fahfal ah Laban pii soo kal ge fah yaŋ ahe .
Yakub sya Laban ndwara zḛ gwan mbo na suwal
1 Yakub za̰ wak orra ge Laban vya ma ne go: «Yakub abe nee bá kaŋ gan ma ya mwaɗak, ne nama ta saŋge ndu ge ɓol kaŋ no.» 2 Yakub kwa uwale go, Laban sḛ be gwan gá tuli na ta dimma ne ge dḛ zaŋgal go to. 3 Bage ɗiŋnedin jan na go: «Gwa̰ suwal ge mo bá ma ne ya, mo sele ma buwal zi ya. Mbi mbo kat poseya ne mo.»
4 Yakub e temel tol Rachel ma ne Lea ya na ta ful zi, na swaga koy gii ma go. 5 Jan nama go: «Mbi saare go, aŋ bá sḛ be gwan gá tuli mbi ta dimma ne ge dḛ zaŋgal go to. Go no puy ɗe, Dok ge mbi bá ne, a poseya ne mbi. 6 Aŋ sḛ ma kwa kwa go, mbi ke temel hon aŋ bá da ne dulwak ɗu. 7 Go no puy ɗe, aŋ bá ka boge mbi, er mbi vaswa ndwara wol, amma Dok be ya̰ na ke mbi sone to. 8 Swaga ge ne jan go, ge ndabcar ma, a mbi vaswa ma ne ɗe, kavaar ma gá tol ta ndabcar, swaga ge ne janna go, ge sḛ ba̰a̰l a mbi vaswa ne ɗe, kavaar ma gá tol ta sḛ ba̰a̰l njet. 9 A Dok sḛ maŋge aŋ bá kavaar ma hon mbi ne. 10 Za̰ me kiya̰r ge ne jya̰ mbi no: Swaga ge gii ma ne ɗage ndwar ta ɗe, ge pool ge ne ndwar ge gwale ma kat ndabcar, ko ba̰a̰l. 11 Maleka ge Dok ne tol mbi kiya̰r zi: ‹Yakub!› Mbi vin na: ‹mbi né!› 12 Na sḛ jan mbi go: ‹Ndi gii pool ma mwaɗak ge ne ndwar ge gwale ma, a ndabcar ko ba̰a̰l. Ago mbi kwa yál ge Laban ne ke mo. 13 Mbi Dok ge ne dya̰ tene mo ta Betel go ne, ge swaga ge mo ne dusi njal digi, mo ka̰ num na pal no, mo ke wak tuli ne mbi no me. Se no, ya̰ suwal mbe no, gwa̰ mbo mo suwal tolla ya›.» 14 Rachel ma ne Lea jan na go: «I joo a̰me be gwan gá ne i bá ta to. 15 Te be ndil i dimma ne naa ge pe ɗogle ma go to’a? Ne jo̰ yá i uzi, zá i bware ma no. 16 Kaŋ ma ge Dok ne maŋge nama ne i bá tok go, a i ne i vya ma ne ne, ke dimma ne Dok ne jya̰ mo go.»
17 Yakub nṵsi tene mborra, é na vya ma ne na gwale ma jambal ma pal. 18 Gwan ne kavaar ma ne kaŋ ma ge na ne ɓó ge suwal Paddan-Aram go ma mwaɗak, mbo na bá Isaku ta suwal Kanan ya. 19 Swaga mbe go, Laban mbo ya mbo kot na tame ma susu. Rachel sel na bá kaŋ sḭḭm cerra. 20 Yakub boge Laban, ndu ge Arameya, ɗage sèlè jyan, mbo be ge waage na pal. 21 Sel tene syaya, ne na kaŋ ma mwaɗak, har tene digi mbo har maŋgaɗam Efrat pul, her viya̰ mbo le njal ge Galaad ne ya.
22 Dam ataa go̰r go, a waage Laban go Yakub sya ya ya. 23 Laban abe na sele ma na pe go, a yan nama pe, a mbo ɓol nama dam ge ɓyalar go ge njal ge Galaad pe go. 24 Ago Dok dya̰ tene Laban, ndu ge suwal Aram ta kiya̰r zi, go: «Ke haŋgal, kaage mo jan Yakub fare a̰me to, ko kwaɗa, ko sone.»
25 Swaga ge Laban ne dé ya Yakub ta, Yakub ɗur na gur ya njal ge Galaad ne pala digi, Laban ma ne na naa ma ɗur bama gur njal ge Galaad ne pal me. 26 Laban jan Yakub go: «Mo te ke da go! Kyaɗa mo ba boge mbi, mo ba abe mbi vya ge gwale ma ya mo pe go dimma ne mo ne pá nama ya pál go ɗaa? 27 Kyaɗa mo ba woy tene syaya, mo ba boge mbi go ɗaa? Mo te jya̰ mbi jan pal ɗe, mbi te ya ɗame mo ne laar saal ne kaŋ mballa ma, ne gaŋga ma ne biliŋ ma. 28 Mo be ya̰ mbi viya̰ ge komre mbi vya ma ne mbi báŋ ma to! Kerra go mbe no, a dimma ne naa ge daal ma kaŋ kerra go. 29 Se no, mbi da ne pool ge ke mo sone, amma Dok ge aŋ bá ma ne, jya̰ mbi dana go: ‹Kaage mo jan Yakub a̰me to, ko kwaɗa, ko sone›. 30 Se no, mo há tene mborra ndwara go mo da ne ene ge mbo mo bá suwal ne. Kyaɗa mo ba sel mbi dok ma ya ɗaa?» 31 Yakub jan Laban go: «Mbi sya vo go, mo ma̰ hat maŋge mo vya ge gwale ma ne mbi tok go. 32 Se no, kadɗa mo ma̰ ɓol mo dok ma ya ne mbi ndu a̰me tok go, ago na su dedet. Ge nee naa ma ndwara go, ɓyare mo kaŋ ma ge mbi kaŋ ma buwal zi, mo abe nama.» Amma Yakub be kwar go Rachel sé nama ya go to.
33 Laban wat gur ge Yakub ne zi, gur ge Lea ne zi, ne gur ge na kale ma ne zi jwak me, ɓol a̰me to. Wat ne gur ge Lea ne zi ya, mbo wat gur ge Rachel ne zi. 34 Dasene no ɗe, Rachel sé dok mbe ma ya go, mbo par nama hool ge jambal ne pe se, kat na pe na pal. Laban ɓyare gur pul lelet, ɓol a̰me to. 35 Rachel jan na bá go: «Báá, kaage mo hot mo laar mbi pal to! Mbi ne day ɗage mo ndwara digi to no ɗe, ago mbi da ne swama ne mbi ta.»
Laban ɓyare swaga ma lelet, ɓol na dok ma to.
36 Yakub saŋge pore, gace Laban fare janna go: «Mbi ya̰l mbe ya le da ɗaa? Mbi ke mo ma sone pe ɗo, mo ba ka á tene yan mbi pe go ɗaa? 37 Swaga ge mo ne ɓyare mbi kaŋ ma pet ɗe, mo ɓó mo kaŋ a̰me ne mbi kaŋ ma buwal zi ɗaa? Ŋgay nama mbi naa ma ne ge mo ne ma ndwara go, nama kṵ nee ne mo fare buwal. 38 Ndi, mbi ke mo ta del wara azi, mo tame ma, ko mo ɓiya̰ be tware ɗu to bat, mbi be hun mo gamla ne gii ma buwal zi ɗu zamma to bat me. 39 Mbi be gene gii ge kavaar ne wa̰ na ya hon mo to, mbi gá in na dṵṵl ne. Mo ka é mbi pot kavaar ge a ne sel nama gyala, ko ɗaal ma. 40 Gyala, mbi ka njot yál ne gyala tilla, ɗaal me, mbi ka za̰ yál ne iyalam, mbi kwar dam mbi ndwara go to. 41 Ndi, mbi ke del wara azi mo yadiŋ, mbi ke mo temel del wol para anda ne mo vya ge gwale ge azi ma pe sanna, del myanaŋgal swaga koy mo gii ma go, amma mo è mbi vaswa ma ndwara wol. 42 Te go Dok ge mbi bá ne, Dok ge Abraham ne, na ge Isaku ne sya na vo, te ka ne mbi to, mo te ya ya̰ mbi mborra tok baŋ kakala. Dok kwa njoyya ge mbi ne, ne temel yál ge mbi ne ka kerra, da ne pe no, mḛre mo dana ɗaal zi no.»
43 Laban jan Yakub go: «Naa zaab mbe ma no, a mbi vya ma ne, nama vya ma, a mbi vya ma ne, gii mbe ma no, a mbi gii ma ne, kaŋ ge ne mo ndwara go mbe ma no pet, a mbi ne ma ne. Ne ma̰ no mbo zḛ, mbi gwan ke ma kaŋ ne mbi vya ma, ne bama vya ma ɗaa? 44 Mbo ya, nee ke wak tuli ta buwal zi, kaŋ a̰me na ka kaŋ ŋgayya nee buwal zi.»
45 Yakub her njal, dusi na digi. 46 Yakub jan na naa ma go, nama abe njal ma ya. Nama sḛ ma abe njal ma ya, a toge nama digi jom, a zam kaŋ na pal. 47 Laban hon na dḭl Yegar-sahaduta , Yakub hon na dḭl Galed me. 48 Laban jan go: «Njal ge ne kote jom mbe no na ka kaŋ ŋgayya nee ne mo buwal zi.» Da ne pe no, tó na dḭl no Galed «Kaŋ ŋgayya.» 49 A hon na dḭl Mispa me, ne da pe Laban jya̰ go: «Bage ɗiŋnedin na dó na ndwara nee ne mo pal, swaga ge nee ne mbo varse ta ya go. 50 Kadɗa mo ke mbi vya ma sone ya, mo gwan mbo san gwale ge ɗogle ma ya nama pala diŋ, ke haŋgal, a be ndu dasana kaŋ ŋgayya ne nee buwal zi ne to, amma a Dok sḛ ne nee buwal zi ne.»
51 Laban jan Yakub go: «Ndi njal ge ne kote jom mbe no, ne ge ne dusi mbe no, na ka kaŋ ŋgayya nee ne mo buwal zi. 52 Njal ge jom mbe no, na ka kaŋ ŋgayya, njal ge ne dusi mbe no na kaŋ ŋgayya me. Na kaage mbi yele njal ge jom mbe no pala mbo ke mo yál to, mo me na kaage mo yele njal ge ne dusi mbe no pala mbo ke mbi yál to me. 53 Dok ge Abraham ne, ma ne dok ge Nahor ne, dok ge nama bá ne, na ka bage kun nee fare buwal ne.»
Yakub guni tene ne dḭl ge Bage ne hon naa vo ge Isaku ne me 54 Yakub tyare tuwaleya ge njal pal, tol na naa ma ya, a zam kaŋzam dagre ne ta, a dwam njal mbe pal.
