Asirien ge ruura sal ne yaŋ Jerusalem
(2 ZaG 18:13-372 19:14-192 35-37)1 Fahfal fan mai Ezekias mo joŋ mor Dǝɓlii ne goŋga, Saŋkeriɓ goŋ sǝr Asiria ge dan sǝr Yuda ne ko, ge ryaŋ yaŋ maluu maswah ah camcam mo gŋ, faa nyi za sal ah mo cera fahlii wo ɓaale ah ra. 2 Ne cok Ezekias mo kwo Saŋkeriɓ tǝ yah ka ruu sal ne yaŋ Jerusalem ta, 3-4 ɗii zaluu ah ne zaluu sal ah faa ɓǝ ne ra. Faara, ka goŋ Asiria mo ge ɓe, mo lwaara bii ka, mor ah coora fahlii biikyaŋ ma ɗuu fah kǝlal daŋ. Zaluu ah ra taira za pǝlli, njǝkra cok mai bii mo ɓaa ɓo gŋ, ka bii mo ɗuu ge wo ɓǝǝ ka. 5 Goŋ pee zahzyil mbaŋ ka byak yaŋ Jerusalem pǝsãhe, zyeɓ ɓaale yaŋ ahe, vuu yaŋ mawah ah ra tǝl ahe, so vuu ɓaale maki ah nǝfah kǝlal ah ta. So zyeɓ yaŋ maswah mai mo yea vuura ɓo tǝ sǝr mai mo njǝkra el mo yea gŋ fah dahgbil ma kǝmorcomzah'nan yaŋ Jerusalem matãa, so faa nyi za mo coora zǝǝ tǝkine bal pǝlli. 6 Goŋ woo zaluu sooje rǝk tǝtǝl za sal camcam, so taira daŋ ge pǝ cok matǝ gbai ah zah ɓaale yaŋ Jerusalem, faa nyi ra: 7 We pee zahzyil mbaŋ, we yea na za wǝǝre, we ɗuu gal goŋ Asiria ne za sal ah ra ka, mor ana ne Dǝɓ ma ne swah kah man kal mǝ ah mo ne ɓe. 8 Mǝ ah a ne swah dǝfuu, amma ma man na no ne Dǝɓlii Masǝŋ man ka gbah jol mana, ako ye ga ruu sal ah nyi na. Ɓǝ faa goŋ mo faa naiko, swaa zahzyil nyi za pǝlli.
9 Ne cok ah ka Saŋkeriɓ goŋ Asiria ne za sal ah ara no yaŋ Lakis ba, so pepee ge nyi Ezekias ne za sǝr Yuda mai mo yaŋ Jerusalem ne ki faa: 10 Ame Saŋkeriɓ goŋ Asiria, me tǝ fii we zana, we soɓ suu ɓii ɓo wo zu sye ko ɓǝ ah kǝǝ we kaa ɓo yaŋ Jerusalem ko ne? 11 Ezekias faa nyi we Dǝɓlii Masǝŋ ɓii ga ǝ̃ǝ we gin mor jol ɓuuru, amma Ezekias tǝ kǝǝ we ka koŋ farel ne koŋ bii mo ik we pǝ wulli. 12 Ako ye dah cok juupel wo Dǝɓlii ma tǝgee sǝŋ ah ra, tǝkine cok joŋ syiŋrĩ, so faa nyi za sǝr Yuda ne za yaŋ Jerusalem ka mo tǝǝra ɓǝrdi tǝ cok joŋ syiŋ matǝ vaŋno to. 13 Wala we tǝ ɓǝ fan mai pa ɓe lii ra ne me ru joŋ wo za sǝr manyeeki ah ra ya ne? Masǝŋ za sǝr marai ǝ̃ǝra za ɓǝǝ gin jol goŋ Asiria ɓe ne? 14 Kǝsyil masǝŋ za sǝr rai daŋ ǝ̃ǝra sǝr ɓǝǝ gin jol ɓuu ɓe ne? Mor fẽe we foo Masǝŋ ɓii gak ǝ̃ǝ we gin mor jol ɓuu ne? 15 We soɓ Ezekias gwah ber kǝǝ we ne nai ka, we nyiŋ ɓǝ faa ah ka. Masǝŋ za sǝr maki ah mai mo gak ǝ̃ǝ zan ah gin jol goŋ Asiria taa ɗǝ kǝka, ko a joŋ ɗii ka Masǝŋ ma ɓii mo gak ǝ̃ǝ we ne?
16 So zaluu Asirien faara ɓǝ syẽa Dǝɓlii Masǝŋ ne ko tǝkine Ezekias dǝɓ yeɓ Dǝɓlii. 17 Goŋ Asiria laŋ ŋwǝǝ leetǝr faa ɓǝɓe' ne tǝ Masǝŋ Israel, faa: Masǝŋ za sǝr manyeeki ah ǝ̃ǝra za ɓǝǝ gin mor jol ɓe ya, masǝŋ Ezekias laŋ ka gak ǝ̃ǝ zan ah gin mor jol ɓe ya ta. 18 Zan ah so ɓyaŋra ɓǝ ah ge sǝŋ ne zah Yahuduen ka ɓǝ ah mo re gal za yaŋ Jerusalem mai mo yeera ɓo tǝ ɓaale sǝŋ zahzyil mo nǝǝ ra, ka rǝ re yaŋ ah pǝgaɓ ka. 19 Faara ɓǝ tǝ Masǝŋ yaŋ Jerusalem tǝgbana mo faara ɓǝ tǝ masǝŋ za sǝr ki mai dǝfuu ye mo zyeɓra ne jol ta.
20 So goŋ Ezekias ne profeto Esaia we Amoz juura pel wo Masǝŋ, yera yee fii ko ka mo gbahko jol ɓǝǝra. 21 Dǝɓlii pee angelos ah ge ik sooje Asirien maswah ah tǝkine zaluu sal ah ra daŋ. So swãa re goŋ pii soo kal ge sǝr Asiria. Comki ge ɓo ɓǝr yaŋ masǝŋ ahe, wee ah manyeeki ah ge ceera ko gŋ ne kafahe pǝ wulli.
22 Dǝɓlii wǝǝ goŋ Ezekias ne za yaŋ Jerusalem jol Saŋkeriɓ goŋ Asiria tǝkine jol za syiŋ ɓǝǝ manyeeki ah daŋ naiko. Nyi jam nyi ra cok daŋ. 23 Za pǝlli a ginra yaŋ Jerusalem, a ginra nyi Dǝɓlii ne fan nyini, a ginra nyi Ezekias ne fan nyi pǝlli ta. Fahfal ah za sǝr camcam a yiira Ezekias pǝlli.
Syem joŋ Ezekias
(2 ZaG 20:1-32 12-19)24 Ne cok ah syem joŋ Ezekias, ŋhaa ge gwari ne wulli. Juupelle, Dǝɓlii zyii juupel ah ne joŋ dǝǝbǝǝri nyi ka mo laɓko. 25 Amma Ezekias yii suu ahe, zyii joŋ osoko nyi Dǝɓlii mor ɓǝ sãh mai Dǝɓlii mo joŋ wol ah ya. Za sǝr Yuda ne za yaŋ Jerusalem daŋ laara bone mor ɓǝ ahe. 26 So Ezekias ne za yaŋ Jerusalem so wonra suu ɓǝǝra, mor ah Dǝɓlii ŋgoŋ kiita tǝ ɓǝǝ yao, sai fahfal wul Ezekias.
Kǝ̃ǝ Ezekias ne yǝk ahe
27 Ezekias kǝ̃ǝ pǝlli, za daŋ a yiira ko. Vuu yaŋ camcam mor ka rǝk vãm kaŋnyeeri, vãm solai, tǝsal masãh ahe, fan gbãhe, ne bal salle, tǝkine fan masãh ah camcam daŋ gŋ. 28 So vuu yaŋ rǝk sorre, ne ma bii lee kpuu vin, ne ma rǝk nǝmmi, vuu jol dǝǝ tǝkine jol pǝsǝ̃ǝ daŋ. 29 Masǝŋ nyi gwii ne dǝǝ tǝkine joŋ manyeeki ah nyi ko pǝlli, mor ah vuu yaŋ maluu cok camcam. 30 Ezekias ako ye njǝk fahlii bii Gihon ma tǝkǝsǝŋ ahe, so cii fahlii bii ma mor sǝrri, ŋhaa fahlii bii ah ge pǝ̃ǝ ɓǝr ɓaale yaŋ Jerusalem nǝfah kǝmorcomlilli. Ezekias a ne pejii pǝzyil yeɓ ah daŋ mo joŋko. 31 Amma ne cok zapee goŋ Babilon mo gera wol ah ka fii ɓǝ dǝǝbǝǝri mai Masǝŋ mo joŋ wol ahe, Masǝŋ soɓ Ezekias ɓaŋ fahlii ma syak ahe, mor ka lii kpak ahe.
In zah kaa goŋ Ezekias
32 Fan mai daŋ goŋ Ezekias mo joŋni, ne ɗul ah mo ɗuu Dǝɓlii daŋ, ɓǝ ah ŋwǝǝ ɓo pǝ ɗerewol ɓǝ fakwan profeto Esaia we Amoz, ne pǝ ɗerewol Ɓǝ Za Goŋ Yuda ne Israel. 33 Ezekias wuu, ciira ko pǝ cok ma tǝgee sǝŋ ah pǝ cok pal za goŋe, za sǝr Yuda ne za yaŋ Jerusalem daŋ yiira wul ah pǝyǝk no cam. Wel ah Manasse kaa goŋ pǝ cok ahe.
Senakerib, gan ge Asiriya ma ne mbo ya ver Yuda
(2Gan 18:13, Isa 36:1)1 Go̰r kaŋ kerra ge Ezekiyas ne ma ge ne ŋgay honna ge ne ho̰ tene Dok ne dulwak ɗu ɗe, Senakerib gan ge Asiriya ma ne mbo ya ndwara det suwal Yuda pore mballa, ver na suwal ma ge ne vé ne gulum ga̰l ma se, hon wak go a ame suwal mbe ma. 2 Swaga ge Ezekiyas ne kwa go Senakerib mbo ya da ne dwatɗa ge det Ursalima ɗe, 3 tol naa ga̰l ge temel ma ne asagar ma ga̰l ma, a kote, jan nama go, bama dibi mam so̰o̰l ma ge ne suwal go̰r zum ma digi. A vin na dwatɗa mbe. 4 Naa kote ya gḛ ge be to, a dibi mam so̰o̰l ma digi mwaɗak, a dibi mam so̰o̰l ge ne ɓul ne ndwala ge suwar pe se digi me. Ago a ka jan ta go, na kaage Asiriya ma gan, swaga det ya go go nama ɓó mam nama ta baŋneya bindik to.
5 Uwale, Ezekiyas gwan hon tene ne dulwak ɗu, sin gulum ga̰l swaga ma ge ne gú se ma digi, sin zok njole swaga ma gulum pala digi. Gwan sin gulum ga̰l ge azi go̰r zum, nṵsi Millo ge ne suwal ge Dawda ne go torra digi, sol deŋso ma ne ɓiyaar ma gḛ ge be to me. 6 E asagar ma ga̰l ma ge asagar ge ɓase ma pal, kote nama ya pet na ta, ge tandal viya̰ wak pala ge suwal ne go, sal nama laar ne fare janna go:
7 «Wa̰ me aŋ laar,
mḛ me diŋ,
sya me vo to,
ndá me gan ge Asiriya ma ne,
ma ne ne asagar ma ge ɓase gḛ
ge ne na pe go mbe ma ndwara zḛ to,
ago bage ne nee pe go a pool waɗe na.
8 Ne na pe go, a naa dasana ma ne bàŋ,
amma bage ne nee,
a Bage ɗiŋnedin Dok ge nee ne ne,
na sḛ mbo sya ne ko̰r,
mbo mbal pore ne byalam go.»
Fare ge gan Ezekiyas ne mbe wat ɓase ma zi, a ya̰ bama saareya fare mbe pal.
Senakerib dol temel Ezekiyas pal sal Dok
(2Gan 18:17-37, Isa 36:2-22)9 Go̰r fare mbe no go, Senakerib gan ge Asiriya ma ne, a ne na asagar ma pet, a ne swaga ver suwal Lakis go gale, kan na dore ma mbo Ursalima, mbo jan Ezekiyas ma ne Yuda ma ge ne Ursalima diŋ ma fare go: 10 «Senakerib gan ge Asiriya ne jan go: Aŋ e aŋ saareya ma ya ma kaŋ pal, ge aŋ dḛ ba ga katɗa bàŋ Ursalima diŋ, aŋ swaga verra mbe no zi ɗaa? 11 Ezekiyas jan aŋ go, Bage ɗiŋnedin ge nee ne mbo zur nee ne gan ge Asiriya ne tok go. Aŋ dwat go Ezekiyas lase aŋ lase ndwara go kyamal ma ne mam njuwal hṵ aŋ uzi to’a? 12 Te be Ezekiyas sḛ gú swaga sḭḭm ma ne twal tuwaleya ge Bage ɗiŋnedin ne ma ne to’a? Jya̰ naa ge Yuda ma, ne ge Ursalima ne ma no go nama ke tuwaleya twal ɗu kikit pal, nama tí nama dukan ma na pal me. 13 Aŋ be kwa kaŋ ge i ne mbi báŋ ma ne ke ne suwal ge ɗogle ma to’a? Dok ge naa mbe ma ne a ɓó pool ge zur bama suwal ma ne mbi tok go ɗaa? 14 Ne dok ge naa ge mbi bá ma ne burmi nama uzi ma buwal zi, a ma dok ɓó pool ge zur na naa ne, ge aŋ Dok ba ɓol pool ge zur aŋ ne mbi tok zi ɗaa? 15 Se no Ezekiyas lase aŋ lase, kun aŋ hale, aŋ vḭ me na to! Ago dok a̰me ge naa a̰me ma ne, ko ge suwal a̰me ne be ɓol pool ge zur na naa ne mbi bá ma tok go to, ko ne mbi sḛ tok go to me. Go no me, ago aŋ dok ma mbo ɓol pool ge zur aŋ ne mbi tok go to!» 16 Naa ge Asiriya ma gan ne teme nama ya ma gwan jan Bage ɗiŋnedin ma ne na dore Ezekiyas fare ge sone ma.
Sáso ge Senakerib ne sá Dok
(2Gan 19:14-19, Isa 37:14-20)17 Senakerib njaŋge maktub sal Bage ɗiŋnedin Dok ge Israyela ne, jya̰ go: «Ne jo̰ dok ge pehir ge ɗogle ma ne ma be mbyat zur bama naa ma ne mbi tok zi to, go no me Dok ge Ezekiyas ne ne pool ge zur na naa ma ne mbi tok zi to me.» 18 Naa ge a ne teme nama ya ne maktub ma, a oy ne ka̰l ndaar ne wak ibriniya ndwara hon naa ge ne Ursalima diŋ ge ne gulum ga̰l pal ma vo, ne ŋgwabe nama, ndwara ame nama suwal. 19 A ka jan fare Dok ge Ursalima ne pal dimma ca ne a ne ka jan fare ne dok ge pehir ge ɗogle ma ne, na ge naa dasana ma ne ke nama ne bama tok zi ma go.
So syaya ge Asiriya ma ne, ne siya ge Senakerib ne
(2Gan 19:152Gan 35-37, Isa 37:15Isa 36-38)20 Ezekiyas gan ge Yuda ne ma ne anabi Isaya ge Amoz vya, a ka ke kaɗeya fare no pal, a ka tol Bage ne digi zi ya. 21 Bage ɗiŋnedin teme maleka ya ɗu hun gan ge Asiriya ma ne asagar ge pateya ma ne asagar ma ga̰l ma uzi mwaɗak. Amma gan gwan na suwal diŋ ya ne saaso. Dam a̰me ɗu, swaga ge ne wá na dok zok zi, na vya ma sḛ ne bama pala a hun na uzi. 22 A go mbe no, ge Bage ɗiŋnedin ne ma̰ Ezekiyas ma ne naa ge Ursalima ne ma ne Senakerib gan ge Asiriya ma ne tok go. Dok e nama ne bama naa ge warbe ma katɗa halas no. 23 Naa gḛ a gene bobo ma ya Ursalima go hon Bage ɗiŋnedin ne hon Ezekiyas gan ge Yuda ne. Ne swaga mbe go day, pehir ma pet, a ga hon Ezekiyas hormo.
Ezekiyas kaɗe Dok na dó na dam zḛ
(2Gan 20:1-21, Isa 38:1-8, Isa 39)24 Swaga mbe no go, Ezekiyas ɓol moy daŋ pul, kaɗe Bage ɗiŋnedin, Bage ɗiŋnedin za̰ na, ŋgay na sayda a̰me ge ne e na kwarra go na mbo zon. 25 Amma Ezekiyas be gwan kwa kwaɗa ge Dok ne ke ne na to, ga gwan jegre jegre zo. Ne pe no, Bage ɗiŋnedin na laar hó Ezekiyas, ne suwal Yuda ma ne Ursalima pal no.
26 Ne jo̰ Ezekiyas ka da ne jegreya na zi puy ɗe, gwan pore tene Dok ta, dagre ne naa ge Ursalima diŋ ma. Ne pe no, laar ol ge Bage ɗiŋnedin be det nama pal swaga ge Ezekiyas gale ne ndwara go to.
27 Ezekiyas ka da ne kaŋ kwaɗa ma ne hormo gḛ ge be to. Sin swaga ge koy na fool kaal ma ne dinar ma, ne njal sergeleŋ ma, ne dukan ma, ne ɓiyaar ma ne kaŋ ge kwaɗa ge daage ma me. 28 Na sḛ sin zok ne kaŋ siyal ma pe, gḛme, ne oyo̰r jiya̰l ge giya̰l ne num, ne nṵsi swaga zam zàm ne kavaar ge daage ma pe, ne ɗyagarta ge kavaar ma ne me. 29 Uwale sin suwal ma, kat ne vog ge gii ma, ne ge nday ma ne, ne da pe, a Dok sḛ ge ne ho̰ na kaŋ ɓolla mbe ma ne zuliya ceɗed. 30 A na sḛ gisi ndwala pul ge mam so̰o̰l Gihon ne digi ne, e na syaya ya le ge se ge go no, ge suwal ge Dawda ne le ge sya ge go. Ezekiyas ka zam zḛ na kaŋ kerra ma zi mwaɗak. 31 Swaga ge naa ga̰l ge Babilon ne ma a ne teme naa ya ndwara kwar kaŋ ajab ma ge ne suwal diŋ ma, Dok saŋge na na go̰r ndwara kugi na, ndwara kwar na dulwak.
32 Kaŋ ma ge Ezekiyas ne ke ge may ma, ne na kaŋ kerra ge dosol ma, a njaŋge nama ya maktub daalam ge anabi Isiya ge Amoz vya ne zi, ne maktub ge gan ge Yuda ma ne ge Israyela ma ne zi me.
33 Ezekiyas su, jyat na bá ma pe ya, a mbul na ge swaga mbul ta ge hir ge Dawda ne go, haal pala digi. Suwal Yuda mwaɗak poseya ne naa ge ne Ursalima go ma a uware na siya. Na vya Manasa zam gan na byalam go.
