Yahuduen ikra za syiŋ ɓǝǝra
1 Ne cok zah'nan jemma tǝtǝl sai pǝ fĩi Adar mo ge daini, zah'nan mai goŋ mo kan ɓǝ lai ɓo ka ɓǝ faa goŋ mo joŋ ne ko, zah'nan mai za syiŋ Yahuduen mo lǝŋra ɓo rǝ ga kaa swah tǝ Yahuduen ne yo. Amma so Yahuduen ye jin kaara swah tǝ ɓǝǝ jeertǝ. 2 Pǝ yaŋ maluu camcam mo pǝ sǝr goŋe, dahgbil mai Yahuduen mo gŋ daŋ taira wo ki mor ka ik za mai mo tǝ kyeɓra ka joŋ ɓǝɓe' wo ɓǝǝra. Za daŋ a ɗuura gal ɓǝǝra, dǝɓ ma gak uu pel ɓǝǝ ka kyeɓ ɓǝ ne ra kǝka. 3 So zaluu ma pǝ sǝr ah camcam, ne govener ra, ne zaluu tǝsal ɓǝ, tǝkine za yeɓ goŋ daŋ, gbahra jol Yahuduen, mor ara daŋ a ɗuura gal Mordekai. 4 Mor za sǝr goŋ ne lii ah daŋ laara ɓe, Mordekai ciŋ dǝɓ ma pel ɓo pǝ faadal goŋe, so yǝk ah a ga pel zah'nan Masǝŋ daŋ. 5 So Yahuduen joŋra fan mai zahzyil ɓǝǝ mo 'yah daŋ wo za syiŋ ɓǝǝra. Ceera ra ne kafahe, ikra ra pǝ wulli, vǝrra ra tǝɗe'.
6 Yahuduen ikra za ge lal pǝ wul yaŋ Suusa temere dappe. 7 So ira Parsandata, Dalfon, Aspata, 8 Porata, Adalia, Aridata, 9 Parmasta, Arisai, Aridai, ne Vaizata, 10 za matǝ jemma mai ara ye wee Haman we Hamedata pa syiŋ Yahuduen. Amma woora fan ɓǝǝr a.
11 Com ah ge keera pãa za mai mo ikra ra pǝ wul yaŋ Suusa nyi goŋe. 12 So goŋ faa nyi magoŋ Estar: Yaŋ Suusa syak ah to Yahuduen ikra za pǝ wul temere dappe, ne wee Haman gŋ jemma. Mo 'yah mo joŋra pǝ sǝr ɓe manyeeki ah ra ɗǝne? Mo 'yah fẽe faɗa ne? Ka mo faa ɓǝ ah nyi me, mo ga lwaa fan ahe. 13 Estar zyii zah goŋ faa: Goŋ mo zyii ɓe, mo soɓ Yahuduen mo joŋra fan mai mo joŋra ɓo tǝ'nah yaŋ Suusa tǝ'nan ɗao faɗa. So ka mo woora wul wee Haman matǝ jemma laŋ rao ge tǝ kpuu sǝŋ. 14 So goŋ faa mo joŋra nooko, cuura ɓǝ lai ah yaŋ Suusa, so woora wee Haman matǝ jemma rao ge tǝ kpuu. 15 Ne zah'nan fĩi Adar jemma tǝtǝl nai ah Yahuduen mai mo yaŋ Suusa taira faɗa, ikra za pǝ wul yaŋ ah temere sai kpǝ. Amma woora fan ɓǝǝr a.
16 Yahuduen mai mo pǝ sǝr goŋ Ahasverus camcam daŋ taira wo ki, mor ka camra tǝtǝl suu ɓǝǝra. Joŋra ki ne za syiŋ ɓǝǝ ikra za kǝsyil ɓǝǝ pǝ wul 75.000. 17 Fan ah joŋ ne zah'nan jemma tǝtǝl sai pǝzyil fĩi Adar. Tǝ'nan ah ne zah'nan jemma tǝtǝl nai ah ikra za pǝ wul ne yao, joŋra zah'nan ah na zah'nan laa pǝ'nyah tǝkine joŋ fĩi. 18 Amma Yahuduen mai mo yaŋ Suusa daŋ joŋra zah'nan jemma tǝtǝl dappe ah na zah'nan malii, mor ikra za syiŋ ɓǝǝ ne zah'nan jemma tǝtǝl nai, ira zah ah ne zah'nan jemma tǝtǝl dappe ahe. 19 Mor ah Yahuduen mai mo kaara ɓo pǝ yaŋ manyee ah ma lal mai mo ka ne ɓaale ya daŋ, gbǝra zah'nan jemma tǝtǝl nai pǝ fĩi Adar ɓo na zah'nan malii, ne zah'nan joŋ fĩi tǝkine pea facokkol wo ki.
Fĩi Purim
20 Mordekai ŋwǝǝ ɓǝ fan mai daŋ. So pea leetǝr ge nyi Yahuduen mai mo pǝ sǝr goŋ Persia matǝ gwari ah ne maɗǝk ah daŋ. 21 Faa nyi ra, pǝzyil syii daŋ mo joŋra zah'nan fĩi Adar jemma tǝtǝl nai ne jemma tǝtǝl dappe na zah'nan malii. 22 Mor ne zah'nan ah ra Yahuduen lwaara 'yak ne wo za syiŋ ɓǝǝra. Pǝzyil fĩi ah ɓǝ swaa ɓǝǝ so fer ciŋ ɓǝ joŋ fĩi. Mordekai faa, mo joŋra zah'nan ah na zah'nan joŋ fĩi ne zah'nan laa pǝ'nyahre, ne zah'nan pea facokkol wo ki, tǝkine nyi fan nyi za syakke. 23 So Yahuduen syeera mor ɓǝ mai Mordekai mo ŋwǝǝ wo ɓǝǝra. Tǝŋ joŋra na mooko, so ɓǝ ah ciŋ zahsyiŋ ɓǝǝ ɓo pǝzyil syii daŋ.
24 Haman we Hamedata dǝɓ morsǝ̃ǝ Agag kyeɓ kǝnah ka ik Yahuduen ga lal pǝ wulli, i cahcah ma ɗii Purim, mor ka ik ra, ka vǝr ra tǝɗe'. 25 Amma ne cok goŋ mo laa ɓǝ ahe, so nyi fahlii ŋwǝǝ leetǝr pea cok daŋ faa: Ɓǝɓe' mai Haman mo foo ɓo ka joŋni, ɓǝ ah mo pii so ge tǝtǝl ahe. Goŋ faa mo raora Haman ne wee ah daŋ ge tǝ kpuu sǝŋ. 26 Mor ah Yahuduen ɗiira zah'nan ah ne Purim mor ɓǝ leetǝr Mordekai mo pee tǝkine ɓǝ fan mai daŋ mo joŋ wo ɓǝǝra. 27 Yahuduen joŋra ɓǝ ah na ɓǝ lai mor suu ɓǝǝ ne morsǝ̃ǝ ɓǝǝ tǝkine za daŋ mai moo syeera mor ɓǝ iŋ Yahuduen, ka syii daŋ mo joŋra fĩi pǝ zah'nan matǝ gwa raiko, tǝgbana mai Mordekai mo faa ɓo nyi ra. 28 Ka mo foora ɓǝ zah'nan ah mo gbǝra ɓǝ ah pǝ zahŋhǝǝtǝ̃ǝ daŋ. Piicel dǝɓ Yahuduyo daŋ, koo mo pǝ sǝr makẽne, ne yaŋ makẽne daŋ, mor ka ɓǝ zah'nan Purim mo muŋ kǝsyil Yahuduen ka, ka ɓǝ foo ah mo muŋ wo wee ɓǝr ɓǝǝ ka ta.
29 So magoŋ Estar mǝlaŋ Abihail ŋwǝǝ leetǝr patǝ gwa ah ne Mordekai Yahuduyo, mor ka swaa ɓǝ tǝ ɓǝ leetǝr ma kǝpel mai Mordekai mo ŋwǝǝ tǝ ɓǝ Purim, 30 leetǝr ah ŋwǝǝ wo Yahuduen daŋ, so peara ɓǝ ah ge pǝ sǝr goŋ Ahasverus matǝ temere ne jemma gwa tǝtǝl rǝŋ daŋ ta. Pǝ leetǝr ah haozah wo Yahuduen, ka mo yeara jam tǝkine goŋga. 31 So gbah jol ɓǝǝ gŋ ka mo gbǝra ɓǝ zah'nan Purim, mo joŋra fĩi ah ne cok ahe, tǝgbana ara ne suu ɓǝǝ mo nyiŋra ɓǝ zah'nan ah ɓo ne suu ɓǝǝ na ɓǝ lai mor ka syẽe fan ne ko, tǝkine yeyee tǝgbana mai Mordekai ne magoŋ Estar mo faara ɓǝ ahe. 32 Estar swaa ɓǝ lai Purim, so ŋwǝǝra ɓǝ ah ge pǝ ɗerewol macẽe ahe.
Gele ta ge Yuda ma ne
1 Dam wol para ataa ge saba wol para azi ne go, ndwara go, saba Adar, dam ge eya ge gan ne go, ge go Yuda ma naa ge ho̰l ma há nama pal ne mbya ɗe, fare mbe er. Yuda ma saŋge hal bama naa ge ho̰l ma pal. 2 Ge suwal ge gan Zerses ne ma go pet, Yuda ma kote ta digi, ndwara det naa ge ne ɓyare ke bama yál ma. Ndu a̰me be mbyat mḛ nama ndwara zḛ to, ne da pe, naa ka sya nama vo. 3 Naa ga̰l ge suwal ne ma pet, ne gan paca ma, ne naa ge ne dó bama ndwara ne suwal pal ma, ne gan naa ga̰l ge temel ma pet, a ka ɗaŋge Yuda ma pe, ne da pe, a ka sya Murtukay vo. 4 Ago, Murtukay saŋge ndu ga̰l ge hormo ge gan yadiŋ, na dḭl gá tolla suwal ma go pet. Murtukay ka zam zḛ zḛ.
5 Yuda ma hun bama naa ge ho̰l ma uzi pet, a burmi nama pe uzi. A ke bama naa ge ho̰l ma kaŋ ge bama laar ne ɓyare. 6 Ge suwal ga̰l Susa go ɗeŋgo, Yuda ma hun naa sonmo kikis anuwa̰y. 7 A hun Parchandata, Dalfon, Aspata 8 Porata, Adaliya, Aridata, 9 Parmacheta, Arisay, Ariday, ne Vayzata me. 10 Pet Haman ge Hammedata vya, bage ho̰l ge Yuda ma ne vya ma, naa wol. Amma a be pál nama kaŋ ma to. 11 Dam mbe go juju, isiya ge naa ge a ne hṵ nama suwal ga̰l Susa go ma det ya gan ta.
12 Gan jan na gwale Ester go: «Ge suwal Susa diŋ ɗeŋgo, Yuda ma hṵ naa sonmo kikis anuwa̰y poseya ne Haman vya ma wol. Ge suwal ge ne gan muluk zi ge may ma go ɗe, a hun naa ma̰ gyana ga ɗaa! Mo gwan ɓyare ma kaŋ iya ɗaa? Mbi ma̰ gwan hon mo na! Mo gwan ɓyare da ɗaa? Mbi ma̰ ke mo na!» 13 Ester gwan ne na janna go: «Kadɗa gan vin vin, kwap, na ya̰ Yuda ge ne suwal Susa diŋ ma gwan ke eya mbe pal dimma ne ma̰ no go, a pe Haman vya ge wol mbe ma uwara pal digi me.» 14 Gan vin, nama ke mbe go. A oy eya ge suwal Susa diŋ, a pel Haman vya ge wol mbe ma digi me. 15 Uwale, Yuda ge ne suwal Susa go ma kote ta digi, dam wol para anda ge saba Adar ne go, a gwan hun naa sonmo ta kikis ataa ge Susa go. Go no puy ɗe, a be pál nama kaŋ ma to.
16 Yuda ma ge ne suwal ge may ma go, a kote ta digi ndwara ɗaŋge ta pe. A hun bama naa ge ho̰l ma, naa ge ne ɓyare bama to ma, naa dudubu wara ɓyalar para anuwa̰y. Amma a be pál nama kaŋ ma to. 17 A ke no dam wol para ataa ge saba Adar ne go. Dam wol para anda go, a ɗigli ta, a her dam mbe dam vḛso ne laar saal. 18 Amma Yuda ge ne suwal ga̰l Susa diŋ ma, a kote ta digi ɗaŋge ta pe dam wol para ataa ma ne dam wol para anda go, a gá ɗigli ta dam wol para anuwa̰y go no, a hé dam mbe dam vḛso ne laar saal no me. 19 Da ne pe no, Yuda ma ge ne ka ne suwal ge ne ful zi go ma pet, a he dam wol para anda ge saba Adar ne, dam ke laar saal ne vḛso no, a ka teme ta bobo ma no me.
Pe dolla ge dam vḛso purim ne
20 Murtukay njaŋge kaŋ mbe ma pet, teme maktub mbe ma hon Yuda ma, ge ne gan Zerses suwal ma go pet, ko nama ge gwa ma, ko ge kaal ya ma, 21 Janna go, nama ka ke vḛso del ge daage zi, dam wol para anda ma ne dam wol para anuwa̰y ge saba Adar ne go. 22 Ago, dam mbe ma no go, Yuda ma hṵ bama naa ge ho̰l ma uzi, nama saba ge kḭḭmi saŋge saba ge laar saal no, nama yál saŋge vḛso kerra no me. Dam mbe ma go, ndu ge daage teme bobo ma hon na kaam ma ne naa ge a̰se ma. 23 Yuda ma vin fare ge Murtukay ne njaŋge bama na ne vḛso kerra pe, a gá ke mbe go, gá nama hada no.
24 Ago Haman ge Hammedata vya, ndu ge ne vuwal pe ge Agag ne zi, bage ho̰l ge Yuda ma ne, e na dwatɗa zi go na burmi Yuda ma pe uzi. Uusi baare ge a ne tol na «Purim» ndwara hé dam ge burmi Yuda ma pe uzi. 25 Swaga ge fare mbe ne dé ya gan ta ɗe, gan ho̰ wak njaŋge maktub no go, dwatɗa ge na ne ge sone Yuda ma pal mbe na saŋge na pal, a pe nama ne na vya ma uwara pala digi. 26 Da ne pe no, a tó dam mbe ma no «Purim», ndwara go baare uusiya.
Da ne pe no me, fare janna ge maktub mbe ne pal, ne kaŋ ge bama ne kwa pal, ne kaŋ ma ge ne dé ya bama pal ma pe me, 27 Yuda ma vḭ ta no go, dam vḛso mbe na gá kaŋ hada ne bama pe, ne bama vya ma pe, ne nama ge ne mbo ɓan ta ya ne bama pe me. Bama ka ke vḛso dam mbe go, njaŋgeya pal, del ne del, dam ma ge a ne é na kerra pal tem. 28 A ka koy ke vḛso dam mbe ma pal, doŋ pe ma ne doŋ pe ma, ge hir ge daage go, ne suwal ge ne gan muluk zi ge daage go pet. Ago Yuda ma ne bama vya ma ka koy vḛso purim mbe no kerra ɗaɗak, na kaage bama vyale na be kerra to.
29 Gan gwale Ester ge Abihay vya ma ne Murtukay ge Yuda, ne pool ge bama ne, a njaŋge maktub ge ndwara zi ndwara hon maktub ge ne njaŋge ne dam vḛso purim pe pool. 30 A teme maktub mbe ma hon Yuda ma ge ne suwal ge kis para wara azi para ɓyalar ge ne muluk ge gan Zerses ne zi ma go. Ka fare ge halas ma ne fareba pal. 31 Maktub mbe jya̰ nama go nama ka ke vḛso ge purim ne na swaga ma go tetem dimma ne Murtukay ge Yuda ma ne gan gwale Ester ne jya̰ nama go, dimma ne nama ne nama vya ma ne ke na dam ge a ne wa̰ asiyam ma ne sun ta go go me. 32 Maana ge Ester ne dó dam vḛso Purim pe ne, da ne pe no, a njaŋge na maktub zi no.