1 Salomo kaa goŋ tǝ za goŋ daŋ, tǝŋ daga el Efrat ŋhaa ge dai sǝr Filistien ŋhaa so ge kan zahsyee sǝr Egiɓ ta, a sǝǝra fan gin nyi Salomo ne ko, ne zah'nan cee ah daŋ joŋra yeɓ zahmor ahe .
2 Farel mai Salomo moo ren ne za yaŋ ah pǝ zah'nan vaŋno a joŋ tahsah sum manik ah 12.000, matǝnjẽe ah tahsah 24.000, 3 wǝǝ dǝǝ maŋwoo ah jemma, dǝǝ ma pii tǝ wom jemma gwa, pǝsǝ̃ǝ temere, ne zahban nǝǝ cok camcam, tǝgbana tǝsai, ne bǝṽao, tǝkine juu maŋwaa ahe, pãa ah ka gak kee ya.
4 Salomo lwaa sǝr ma kah el Efrat nǝfah kǝmorcomlil tǝɗe', tǝŋ daga Tifsa ŋhaa ge kan Gaza. Za goŋ sǝr marai daŋ kaara mor ɓal Salomo. Kaa jam ne jǝk ah mai mo ryaŋra ko ɓo daŋ. 5 Ne zah'nan cee Salomo, za Israel ne za Yuda daŋ kaara jam, zune daŋ a kaa mor cee kpuu vin ah tǝkine kpuu wuu ahe, tǝŋ daga Dan ŋhaa ge dai Beerseba.
6 Salomo ne pǝr 12.000 tǝkine yaŋ pǝr ma kwak muŋta sal kii ɓo nǝn pǝr 40.000.
7 Zaluu ma byakra fan kŋ a byakra farel goŋ Salomo tǝkine mǝ za ma renra farel ne ki daŋ, zune daŋ a ẽe yeɓ ah pǝ fĩi mǝ ah ne yella ka fan ki mo pee ka. 8 A kyeɓra sor tǝkine wom gin nyi pǝr ma yee tǝtǝl ah ne ko tǝkine pǝr ma kwak muŋta salle, a peera fan ah ga wo goŋ tǝgbana ɓǝ ah mo faa ɓo.
Salomo kal za daŋ ne fatanne
9 Masǝŋ nyi fatan tǝkine yella nyi Salomo pǝlli, ɓǝ foo yea ma pǝ zahzyil ah tǝgbana tǝkuu zahbii. 10 Fatan Salomo a pǝ'man kal mǝ za sǝr Mesopotamia tǝkine mǝ Egiɓien daŋ. 11 Tǝ fan kal za ɓo daŋ, tǝ kal Etan Ezrakiyo ɓe, kal laŋ Heman ne Kalkol ne Darda wee Makol ɓe ta. Tǝɗii ah myah ge dai ɓo pǝ sǝr ma lal daŋ. 12 Faa ɓǝ kikiŋ camcam dai 3.000, gea lǝŋ dai 1.005. 13 Faa ɓǝ kpuu bah mai mo tǝ waa Liban tǝkine ɓǝ goo naatǝkuu mai moo dǝ̃ǝ matǝ korvuuri. Faa ɓǝ nǝǝ cok ne juu ne fan ma ker tǝ sǝr tǝkine syiŋ daŋ. 14 Za ki daga kǝsyil za sǝr camcam daŋ a ginra ka laa fatan Salomo, a urra daga pǝ sǝr goŋ camcam mai mo laara ɓǝ fatan ah ge ɓo gŋ.
Salomo ne goŋ Hiram
(2 KeeƁ 2:1-18)15 Hiram goŋ Tirus ye bai goŋ David daga ɓaaɓe. Ne cok ah laa syeera nǝm ge tǝ Salomo wel ah kaa goŋ ɓo pǝ cok ahe, pee za yeɓ ah ge wol ahe. 16 Salomo laŋ so pepee ge wo Hiram faa: 17 Mo tǝ ɓe, pa ɓe David lwaa vuu yaŋ mor tǝɗii Dǝɓlii Masǝŋ ah ya, mor sal mai za syiŋ ah mo ruura ne ki cok camcam daŋ, ŋhaa Dǝɓlii lea ra ge sǝŋ mor ɓal ahe. 18 Amma zǝzǝ̃ǝko Dǝɓlii Masǝŋ ɓe nyi 'yak ɓo nyi me cok daŋ, me ka ne pa ma syiŋ ɓe yao, soko mai ka mo so ur sal ne me ya. 19 Mor ahe, me foo ka me vuu yaŋ mor tǝɗii Dǝɓlii Masǝŋ ɓe, tǝgbana Dǝɓlii mo faa nyi pa ɓe David, faa: We ɓo mai mee ga ɓaŋ kan goŋ ne pǝ cok ɓo yee ga vuu yaŋ mor tǝɗii ɓe. 20 Zǝzǝ̃ǝko mo faa nyi za ɓo ka mo ceera kpuu bah ma Liban nyi me sa, za yeɓ ɓe a ga yeara gŋ ne za yeɓ ɓo. Me ga soo mo tǝ ɓǝ za yeɓ ɓo tǝgbana soo mai moo ga cuu nyi me daŋ. Mor mo tǝ ɓe, koo dǝɓ vaŋno kǝsyil ɓuu ma gak tan cen kpuu na Sidonien kǝka.
21 Ne cok Hiram mo laa ɓǝ faa Salomo naiko, laa pǝ'nyah pǝlli. So faa: Osoko wo Dǝɓlii mai tǝ'nah mo nyi we ma ne fatan nyi David mor ka mo kal pel za mapãa maiko. 22 So Hiram pepee wo Salomo faa: Me laa pee ɓo mo pee gee me ɓe, me ga joŋ fan mai mo tǝ 'yah daŋ, tǝgbana kpuu bah ne mǝŋgiŋ daŋ mo ga lwaa. 23 Za yeɓ ɓe ga woo rǝk tǝ mabii daga Liban nyee sǝ, ru ga bam ra ga wo ki gŋ mor ka bii mo woo ge pǝ cok mai moo ga cuu nyi me ka ga zyim gŋ, ka mo ge woo gŋ kal ne ko, so ka mo laŋ mo joŋ fan mai me ne 'yah ah nyi me, mo nyi farel nyi me ka za yaŋ ɓe mo re.
24 So Hiram gbah jol Salomo ne kpuu bah ne mǝŋgiŋ tǝgbana mai mo 'yahko. 25 Salomo laŋ so nyi alkamaari col 20.000 nyi Hiram mor ka za yaŋ ah mo re, tǝkine liitǝr nǝm tǝbaakãm 400.000 ta. Salomo a nyi nyi Hiram syii daŋ naiko. 26 Dǝɓlii nyi fatan nyi Salomo tǝgbana mai mo faa ɓǝ ah nyi ko. Jam no kǝsyil Hiram ne Salomo, so gbǝra zah kǝsyil ki ta.
Salomo woo za yeɓɓe
(2 KeeƁ 1:172 2:12 16-17)27 Goŋ Salomo woo za yeɓ ne swah pǝ sǝr Israel daŋ, pãa za yeɓ mai mo woora ne swahe, joŋ 30.000. 28 Pee ra kal ge tǝwaa Liban, fĩi daŋ a pee za ga gŋ 10.000, a yeara ma tǝwaa Liban fĩi vaŋno, a gin joŋra fĩi yaŋ ɓǝǝ gwa. Adoniram ako ye dǝɓlii tǝ za yeɓ mai mo woora ra ɓo ne swahe. 29 Salomo ne za ma woo faswaa 70.000, za ma zyeɓ tǝsal tǝwaa 80.000. 30 Kapita mǝ Salomo mo rǝk ɓo a 3.300, ara yee ẽe za ma joŋ yeɓɓe. 31 Goŋ faa ka mo nǝǝra tǝsal maluu ahe, ne masãh ahe, ka mo zyeɓra ka kpii mor yaŋ ne ko. 32 Za yeɓ Salomo ne za yeɓ Hiram ne mǝ Giblien ma zyeɓ fanne, a zyeɓra tǝsalle, tǝkine kpuu mor ka vuu yaŋ. Yaŋ Masǝŋ mai Salomon mo vuu
1 Uwale, Salomon ka ke muluk ge suwal ge ɗogle ma pal, ne maŋgaɗam ga̰l Efrat wak ya ɗiŋ mbo suwal ge Filistiya ma ne ya, ɗiŋ det warbe ge suwal Masar ne ya. A ka gene na bama kaŋ tyareya ma ya. Salomon ke muluk suwal mbe ma pal na dam ma pul zi mwaɗak.
2 Dam ge daage zi, Salomon ka ɓol kaŋzam ne na yàl pe. Swáma peɗem kor tapolɗu, ne swáma ge baŋ kor wara myanaŋgal me, 3 ne nday pool ge so̰o̰l ma wol, ne ge baŋ ma wara azi me, ne gii ma kis, be ge isi seŋgre ma, ne maaɗe ma, ne mbii ma, ne kaŋ saam ge so̰o̰l ma.
4 Salomon ka ke muluk ge suwal ge ne maŋgaɗam Urdun le may ya ma pal mwaɗak, ne Tifsa go ɗiŋ mbo Gaza. Gan ge suwal mbe ma no pet, a gwa̰ ne bama pala na pe se. A ne Suwal ge ne na ziyar go ma pet, a ka halas. 5 Na muluk zi, naa ge ne Yuda go ma, ne ge ne Israyela go ma, ne Dan ya ɗiŋ mbo Beer-Cheba a ka halas. Ndu ge daage ga katɗa halas na oyo̰r ma, ne na fere ma pe zi. 6 Salomon ka da ne kir ge vwal tisi ma dudubu wara anda ne na tisi ge zwal pus pore ma pe, ne naa ge njaŋge tisi ma dudubu wol para azi me.
7 Naa ga̰l ge ndil suwal ma, a ka dol bama ndwara gan Salomon yàl pal. A ka hon na kaŋzam bama saba ma go mwaɗak, ne da pe, na kaage kaŋzam na woɗege na yàl to bat. 8 A ka teme gḛme ge fogor ma, ne zám ne tisi ge zwal pus pore ma ne ge ndwarra ma pe, ge bama swaga ma go, bama dam ma pal, wak honna pal tetem me.
Pateya ne ɗalla ge gan Salomon ne
9 Dok hon Salomon zwama, ne fare kwarra, ne ɗalla gḛ ceɗed dimma ne kafeɗem ge ne maŋgaɗam ga̰l yuwam wak go go. 10 Zwama ge Salomon ne waɗe zwama ge Arab ma naa ge zwama ma ne, ne zwama ge Masar ma naa ge zwama ma ne uzi. 11 Zwama ge na ne waɗe naa pet, ko ndu dimma ne Etan ge ne pehir ge Zera ne zi, ko Heman, ne Kalkol, ne Darda ge Mahol vya ma, na zwama waɗe nama waɗe. Pateya ge na ne dasare na naa ge suwal warbe ma ta go pet. 12 Na sḛ ke fare sḭ ma dudubu ataa, e kaŋ mballa pe hini hini dubu ɗu ne para anuwa̰y. 13 Jya̰ fare ma ge uwara ma pal go, ne uwara sedre ge Liban ne ya ɗiŋ mbo ya hisop ge ne ɗage pyar ne gulum pe se digi pal, jya̰ fare ma ge kaŋ kavaar ma pal, ne njoole ma pal, ne kaŋ kavaar ge ne sar ne bama pul ma pal, ne sii ma pal me. 14 Pehir ma hini hini, a ka mbo ya ndwara za̰ ɗalla ge Salomon ne. Gan ma ge ne swaga ma go, ge a ne za̰ na fare ma, a ka mbo ya na ta ndwara za̰ na fare janna ge ɗalla ma.
Salomon vwal na wak ne Hiram gan ge suwal Tir ne
15 Hiram gan ge suwal Tir ne, teme na naa ge temel ma mbo ɓol Salomon, ne da pe, zá̰ go, a é Salomon gan na bá byalam go. Ago ne zaŋgal day, Hiram laar wa̰ Dawda wan. 16 Salomon teme naa mbo jan Hiram go: 17 «Mo kwa mbi bá Dawda, na sḛ be day sin zok ne Bage ɗiŋnedin Dok ge na ne pe to, ne pore ge ne ka mballa pe, ɗiŋ Bage ɗiŋnedin cwage na naa ge ho̰l ma pala na pe se no mwaɗak. 18 Se no, Bage ɗiŋnedin Dok ge mbi ne hon mbi ɗigliya ya go swaga ma go pet, mbi naa ge ho̰l ma ga to, kaŋ a̰me ge iigi mbi to me. 19 Ndi, mbi dwat sin zok ne Bage ɗiŋnedin Dok ge mbi ne pe, dimma ne na sḛ ne jya̰ mbi bá Dawda go: ‹Mo vya ge mbi ne mbo é na ya mo hool gan pal, mo byalam go, a na sḛ mbo sin zok ne mbi pe ne›. 20 Se no, ho̰ viya̰ go, a sya mbi uwara ga̰l sedre ge suwal Liban ne ma ya nde. Mbi naa ge temel ma mbo ke temel dagre ne mo naa ge temel ma. Halla ge mo ne pal, mbi mbo pot mo naa ge temel ma bware. Ago mo kwa kwa go, ndu a̰me ne i buwal zi ge kwa uwara syalla dimma ne aŋ ge Sidon ma go to.»
21 Swaga ge Hiram ne za̰ Salomon fare janna ma, ke laar saal ge be to, jan go: «Wak busu na ka ma̰ no Bage ɗiŋnedin ge ne ho̰ Dawda vya ɗalla ndwara ɗame naa ge ɓase mbe ma no pal!» 22 Hiram teme naa mbo jan Salomon go: «Mbi za̰ fare ge mo ne jya̰ mbi ya. Mbi mbo hon mo uwara sedre ma ne uwara sipres ma ɓyareya ge mo ne pal. 23 Mbi naa ge temel ma mbo in uwara mbe ma ne suwal Liban ya mbo ya maŋgaɗam ga̰l yuwam wak se, a vwal nama mam go, a sor ne nama ya ɗiŋ swaga ge mo ne ɓyare go nama ka̰ uwara mbe ma go. Go no mo naa ge temel ma ba ga in nama. Kaŋ ge mbi ne ɓyare ne mo ta, ago mo ho̰ mbi kaŋzam ne mbi yàl pe.»
24 Ago no, Hiram ho̰ Salomon uwara sedre ma ne uwara sipres laar ɓyareya ge na ne pal no. 25 Salomon me ɗe, del ne del, ka hon Hiram gḛme kor dudubu wara azi, ne num olive ge siŋli litre dudubu tiimal ne na yàl pe me. 26 Bage ɗiŋnedin ho̰ Salomon zwama dimma ne na sḛ ne jya̰ na go. Salomon ma ne Hiram buwal kat tuli, nama sḛ ma ke wak tuli ta buwal zi.
Nṵsiya ne zok ge mbegeya sinna pe
(2Maa 2:2-15)27 Gan Salomon twat naa ge ke temel ma ne Israyela vya ma buwal zi, naa dudubu tapolɗu. 28 Saba ge daage zi, ka teme naa mbo ke temel suwal Liban ya dudubu wol. A ka ke temel saba ɗu suwal Liban ya, saba azi bama yàl ma diŋ me. Adoniram ka ga̰l ge naa ge temel ma ne. 29 Uwale, Salomon ka ne naa ge in kaŋ ma dudubu wara ɓyalar, ne naa ge cer njal ma dudubu wara tiimal me. 30 Be ge isi naa ge Salomon ne é nama ne dol ndwara temel pal ma to. Nama mbe ma no, a ka naa ga̰l ge ndil suwal ma pe se. Nama isiya dudubu ataa ne para kikis ataa. 31 Gan ho̰ wak go, a twá njal ge ga̰l ge siŋli ma, a cé nama ne zok pe dolla pe. 32 Salomon naa ge temel ma, ne Hiram naa ge temel ma, poseya ne naa ge cer njal ge ne suwal Gebal go ma, a syal uwara ma, ne cer njal ma ne zok sinna pe.
