Woŋra ki ne za gwǝǝre
1 Ne cok ah keera ɗerewol Ɓǝ Lai Mosus nyi zana, ge daira pǝ cok mai ɓǝ ah mo faa ɓo gŋ: Koo Ammoniyo, wala Moabiyo, ka ne fahlii ka tai ki ne za Masǝŋ ya. 2 Mor za Ammon ne za Moab zyiira ka gbah jol za Israel ne farel tǝkine bii zwan ne cok mai za Israel mo pǝ̃ǝra gin sǝr Egiɓ ɓo tǝ gan a. Amma soora Bileam ne lak mor ka mo tǝǝko za Israel. Amma Masǝŋ man so fer tǝǝ ah ciŋ ẽere. 3 Ne cok za Israel mo laara ɓǝ lai mo kee naiko, nĩira za gwǝǝ mo kǝsyil za Israel daŋ ge lalle.
Fahlii mai Nehemias mo so zyeɓɓe
4 Pa joŋzahsyiŋ Eliasiɓ mai mo lwaa ɓǝ yaŋ rǝk fan ma yaŋ Masǝŋ man ɓo, daga ɓaaɓe ɓǝ ɓǝǝ tǝki ne Tobiija. 5 So soɓ yaŋ ah maki ah vaŋno nyi Tobiija. Pǝtãa yea tǝ rǝkra farel mai za moo nyini, ne ɓǝrdi ma tǝǝ joŋ syiŋ ne ko, ne fan yeɓ ma mor joŋ yeɓ yaŋ Masǝŋ, ne patǝ jemma sor ne bii lee kpuu vin, ne nǝm mai moo nyira nyi Lewitien ne za ma ɗǝǝ lǝŋni, ne za ma byak yaŋ Masǝŋ, tǝkine fan mai daŋ moo nyira nyi za joŋzahsyiŋ gŋ. 6 Fan ah mo joŋ naiko, ne cok ah ka me ka yaŋ Jerusalem ya. Mor ka syii jemma sai tǝtǝl gwa ah Artaserses mo kaa goŋ sǝr Babilon ɓo yo, me kal ge ɓo wol ah mor kee ɓǝ yeɓ mai mo joŋ ɓo daŋ nyi ko. Fahfal ah comki, so nyi fahlii nyi me, 7 me pii soo ge yaŋ Jerusalem, me ge kwo ɓǝɓe' mai Eliasiɓ mo joŋ ɓo, ɓaŋ yaŋ mai mo ɓǝr yaŋ Masǝŋ vaŋno nyi nyi Tobiija. 8 Ɓǝ ah sye zahzyil ɓe, me ge woo fan Tobiija mo ɓǝr yaŋ ah daŋ ge lalle. 9 Me so faa mo vãhra yaŋ ah ra ka mo yeara pǝsãh ne nahnǝn Masǝŋ. Ka mo so woora fan yeɓ ma joŋ yeɓ yaŋ Masǝŋ, ne sor mai za moo nyini, tǝkine ɓǝrdi daŋ rǝk ge pǝ cok ah katãako.
10 Me so laa, Lewitien ne za ma ɗǝǝ lǝŋ yaŋ Masǝŋ daŋ zolra gin yaŋ Jerusalem kalra ge ɓo pǝ 'wah ɓǝǝ camcam o, mor za ka nyira fan nyi ra nǝn gak kii wol ra ya. 11 Ame lai zaluu ra tǝ ɓǝ ahe, mor soɓra yaŋ Masǝŋ ciŋ cok kol ɓo. So me ge zaŋ Lewitien ne za ma ɗǝǝ lǝŋ yaŋ Masǝŋ daŋ pii soo ge yaŋ Masǝŋ ne ko, me ge rǝk ra gŋ, ka mo so joŋra yeɓ ɓǝǝ faɗa. 12 So za Israel daŋ a ginra ne patǝ jemma sor ɓǝǝra, ne bii lee kpuu vin, tǝkine nǝm mor ka rǝk pǝ yaŋ rǝk fan mai mo yaŋ Masǝŋ. 13 Me so woo za rǝkki, me soɓ ɓǝ yaŋ rǝk fan jol ɓǝǝra, zan ah ye pa joŋzahsyiŋ Selemia, Sadok pa cuu ɓǝ lai, ne Pedaja Lewitiyo, so ne Hanan we Zakkur, we Mattania, ka mo gbahko jol ɓǝǝra. Mor me tǝ ɓe, za mai za sãh ye ra, a gak womra farel nyi wee pa ɓǝǝ mai mo tǝ joŋra yeɓ cok vaŋno ne fahlii ahe.
14 Masǝŋ ɓe, mo foo ɓǝ fan mai daŋ me joŋ mor yaŋ Masǝŋ ɓo, tǝkine yeɓ ma joŋ ɓǝr ahe.
15 Mor ne cok me kwo za sǝr Yuda mo tǝ ŋhǝǝra bii lee kpuu pǝ cok ŋhǝǝ fan ne zah'nan com 'yakke, za ki mo tǝ taira sor ɓǝǝ ne ko, ne bii lee kpuu vin, ne lee syẽm kpuu vin, ne lee wuuri, tǝkine fan manyeeki ah mo woora tǝ korro ɓǝǝ tǝ gin yaŋ Jerusalem ne ɓe, me lai ra, ka mo leara fan ne ko ne zah'nan ah ka. 16 So za ki daga yaŋ Tirus ge kaara ɓo yaŋ Jerusalem, a ginra ne syiŋ tǝkine zah fan sãh camcam ka lea fan jol za man ne ko ne zah'nan com 'yakke. 17 Ame lai zaluu Yahuduen tǝ ɓǝ ah me faa nyi ra: We ɓeɓ zah'nan com 'yak ɓo nai mor fẽene? 18 Pa ɓii lii ra joŋra fan nai ta, mor ah Masǝŋ ŋgoŋ kiita tǝ ɓǝǝ mor fan joŋ ɓǝǝ pee ɓeɓ ge yaŋ nyẽeko. So zǝzǝ̃ǝ mai we so tǝ ɗii kpãh Masǝŋ gin tǝ za Israel ne ko, ne fahlii ɓeɓ zah'nan com 'yakke.
19 Me so faa nyi zana: Ne tǝtǝŋ mor zah'nan com 'yak daŋ, ne lil ne cok com mo tǝ yah ka dan o ɓe , we coo zahfah yaŋ Jerusalem sǝ, ka we gbǝr ka, sai ka com 'yak pǝ̃ǝ kal ɓe. So me woo za ki kǝsyil za ɓe rǝk zahfahe, ka mo soɓra koo dǝɓ vaŋno mo ɓaŋ fan dan ge yaŋ Jerusalem ne ko ne zah'nan com 'yak ka. 20 So za ma joŋra fillu, ne za ma leara zahban fan camcam, swahra zah ɓaale yaŋ Jerusalem lal zah'nan vaŋno, wala koo gwa. 21 Me so lai ra, me faa: Mor fẽe we swah zah ɓaale lal ne? Comki we so kal joŋ nai kpǝ ɓe, me ga gbah we. Daga cok ahe, so fǝ̃ǝra gin ne zah'nan com 'yak taa yao. 22 So me faa nyi Lewitien mo vãhra suu ɓǝǝra, ka mo ge byakra zahfahe, ka mo tǝra, ɗah za gbǝra zah'nan com 'yak ɓo daŋdaŋ no ne?
Masǝŋ, mo foo ɓǝ ɓe mor ɓǝ mai ta, mo kwo syak tǝ ɓe, mor 'yah lii ɓo mo ne ko.
23 Ne cok moo laŋ ta, me so lwaa za pǝlli kǝsyil Yahuduen woora wee Asdodien, Ammonien ne Moabien maŋwǝǝ kan ɓo. 24 Raita wee ɓǝǝ a faara zah za Asdod, wala zah za ki, tǝra zah ɓuu ya. 25 Ame lai za tǝ ɓǝ ahe, me ɓoo zahyee nyi ra, me loɓ za ki kǝsyil ɓǝǝ tǝ ɓǝ ahe, me lwǝǝ rĩi tǝtǝl ɓǝǝra. So me joŋ ra haa zah pǝ tǝɗii Masǝŋ faa: Koo aru koo wee ɓuuru, ka kan ki ne za gwǝǝ faɗa yao. 26 Me faa nyi ra: Wee za gwǝǝ ma morãi ye ka kǝǝra Salomo goŋ Israel joŋ faɓe' sye ya ne? Kǝsyil za camcam daŋ, goŋ ma na Salomo kǝka, Masǝŋ 'yah ko, ɓaŋ ko kan goŋ ne tǝ za Israel daŋ, amma ŋwǝǝ za gwǝǝ kǝǝra ko dan pǝ faɓe'. 27 Wala aru, ru ga kor we ka joŋ faɓe' malii mai ka zǝǝ tǝ ɓǝ Masǝŋ man ka kan ŋwǝǝ za gwǝǝ ne?
28 Jojada we pa joŋzahsyiŋ Eliasiɓ yo, amma we Jojada vaŋno ɓaŋ mǝlaŋ Sanbalat ma yaŋ Bet-Horon kan ɓo. So me nĩi ko gin yaŋ Jerusalem ɓoo.
29 Masǝŋ, mo foo ɓǝ mai zai mo ɓeɓra yeɓ za joŋzahsyiŋ ɓo, tǝkine ɓǝ gbanzah mai mo gbǝ ɓo ne za joŋzahsyiŋ ne Lewitien daŋ.
30 Ame vãh za gin pǝ zah fan joŋ za gwǝǝ daŋ, me zyeɓ fahlii yeɓ za joŋzahsyiŋ ne yeɓ Lewitien daŋ rǝk ne fahlii ahe, ka koo zune daŋ mo tǝko yeɓ mǝ ahe. 31 So me zyeɓ fahlii ɓo ka mo gera ne zahwii ne cok ah mai mo cuu ɓo, tǝkine fakpãhpǝǝ ma joŋ kǝpel ne lee syẽm kpuu daŋ.
Masǝŋ, mo foo ɓǝ ɓe, mor ɓǝ sãh mai daŋ me joŋ ɓo.
Nṵsiya ge giya̰l ge Nehemiya ne
1 Dam mbe go, a isi ɓase ma maktub ge Musa ne, a ɓol njaŋgeya maktub zi go, Ammon ma ne Mowab ma kat swaga koteya ge Dok ne zi to bat . 2 Ne da pe, a be mbo ya ne kaŋzam ko ne mam kun Israyela vya ma ndwara to, a pó Balaam na vḛne na wak Israyela vya ma pal, amma Dok ge nee ne saŋge na wak vḛneya wak busu . 3 Swaga ge a ne za̰ fare ge eya mbe ne ɗe, a caɗe naa ge pe ɗogle ma ne Israyela vya ma buwal zi uzi.
4 Kaŋ mbe ma ndwara zḛ, bage tuwaleya Elyachib, na ge ne ka dol na ndwara zok koy kaŋ ma ge zok ge Dok ne ne ma pal, ne jo̰ a Tobiya sele ne ɗe, 5 hon na zok pul ga̰l ɗu, na ge zaŋgal a ne ka kan bobo ma zi, ndwara go bobo ge kaŋ kyarga ne ma, ne dukan ma, ne kaŋ temel ma, ne kaŋ wak ge ɗu ne wol zi ge gḛme ne ma, ge oyo̰r-jiya̰l ge giya̰l ne ma, ge num ne ma, na ge a ne ndage nama eya pal hon Levi vya ma, ne naa ge mbal kaŋ ma, ne naa ge koy zok wak ma, poseya ne kaŋ wak ge a ne ndage na hon naa ge ke tuwaleya ma me.
6 Dam mbe ma pul zi, mbi ne Ursalima go to, mbi mbo ya gan Artazerzes ta Babilon ya, ge na del tapolɗu para azi ge na gan ne zi. Ge del wak go, mbi ele gan na ya̰ mbi viya̰ gwanna. 7 Mbi mbo ya Ursalima go. Swaga ge mbi ne kwa sone ge Elyachib ne ke swaga hon Tobiya zok pul ge yapul ge zok ge Dok ne go ɗe, 8 mbi laar vḛne ge be to, mbi kan Tobiya kaŋ ma ne zok mbe zi ya zum. 9 Mbi jan go, a há zok pul ma harcal, mbi gwan ne kaŋ temel ge zok ge Dok ne ma, ne bobo ge kaŋ kyarga ne ma, ne dukan ma ya bama byalam go.
10 Mbi za̰ uwale go, a be hon Levi vya ma nama kaŋ ndwara to. Levi vya ma ne naa ge mbal kaŋ ma be gwan ke bama temel to, nama gwan’a nama gaaso ma zi ya . 11 Mbi got ga̰l ge ɓase ma ne ma, mbi jan nama go: «Kyaɗa zok ge Dok ne ba gá baŋ ɗaa?» Mbi gwan ne Levi vya ma ne naa ge mbal kaŋ ma ya, mbi e nama, bama temel ma wak go. 12 Swaga mbe go Yuda ma pet, a gene bama kaŋ wak ge ɗu ne wol zi ge gḛme ne, ne ge oyo̰r-jiya̰l ge giya̰l ne, ne ge num ne ya zok koy kaŋ ma zi . 13 Mbi é Chelemiya bage ke tuwaleya, ne Sadok bage njaŋgeya, ne Pedaya ɗu ne Levi vya ma buwal zi, nama dó nama ndwara zok koy kaŋ ma pal, mbi é Hanan ge Zakkur vya, ge Mattaniya baŋ nama ziyar go me. Ago a ka naa ge ndwara ndaar ma. A é nama var bama ná vya ma kaŋ ma.
14 O! Dok ge mbi ne, dwa ne mbi, ne no pe, kaage mo vyale ne kwaɗa ge mbi ne ke ne zok ge mbi Dok ne pe, ne koyya ge mbi ne koy na eya ma to.
15 Dam mbe ma zi, mbi kwa naa ge ne suwal Yuda go ma, dam ɗigliya go, a ka ɓerse oyo̰r jiya̰l, naa ge may ma ka in gḛme ma yageya bama kwara ma pal, ne oyo̰r-jiya̰l ma, ne oyo̰r ma, ne fere ma, ne kaŋ ge daage pe pet mbo ya Ursalima go. Mbi ka mḛre nama dam ge a ne ka yat bama kaŋ zam ma uzi go . 16 Naa ge suwal Tir ma ge ne ka ne Ursalima go ma, a ka in sii ma, ne kaŋ suk ge daage ma ya pet, mbo ya e yatɗa Ursalima diŋ ge Yuda ma tok go dam ɗigliya go. 17 Mbi mḛre ga̰l ge Yuda ne ma, mbi jan nama go: «Aŋ te ke ma kaŋ ge sone go ɗaa? Aŋ te sen dam ɗigliya gyana ɗaa? 18 Aŋ bá ma te be ke go mbe no ɗo, Dok ge nee ne zwá yál ya nee ne nee suwal pal no to’a? Swaga ndil dam ɗigliya kaŋ senna, aŋ zwal ya pore ge Dok ne Israyela pal.»
19 Go mbe no, mbi hon wak go a dibi viya̰ wak ge Ursalima ne ma digi gasamal dam ɗigliya ndwara zḛ, ɗiŋ dam ɗigliya á ɓya a ba ɗage hage na. Mbi é mbi dore ma zok wak ma go, ndwara go kaŋ dṵṵl wa ya suwal diŋ dam ɗigliya go to. 20 Go mbe no, naa ge ne gene kaŋ suk ma ya ma gá dwamma Ursalima gulum go̰r zum ya dam ɗu ko azi. 21 Mbi mḛre nama janna go: «Aŋ te dwam gulum ga̰l go̰r zum gyana ɗaa? Kadɗa aŋ gwan ke go mbe, mbi mbo wan aŋ!» Ne swaga mbe go day a be gwan’a dam ɗigliya go to.
22 Mbi jan Levi vya ma go, nama há ta harcal, ndwara mbo koy zok wak ma, ne da pe, dam ɗigliya na ka dam ge mbegeya.
Ne no pe uwale: O! Dok ge mbi ne, dwa ne mbi, kwa mbi a̰se kwaɗa kerra ge mo ne ge ɓaŋlaŋ zi!
23 Dam mbe ma pul zi uwale, mbi kwa Yuda ma san Asdodiya ma, ne Ammon ma, ne Mowab ma vya gwale ma . 24 Nama vya a̰me ma mbut a ka far Asdodiya ma wak, ko ne wak ge ɗogle ma, amma a kwar wak ge Yuda ma ne farra to. 25 Mbi mḛre nama, mbi vḛne mbi wak nama pal. Mbi iyal a̰me ma ne nama buwal zi, mbi zot a̰me pala susu me. Mbi e nama guni ta ne dḭl ge Dok ne go: «Aŋ mbo hon aŋ vya ge gwale ma nama vya ma kat yàl to, aŋ mbo san nama vya ge gwale ma hon aŋ vya ge sonmo ma, ko ne aŋ sḛ ma pe to. 26 Salomon gan ge Israyela ne, te be ke sone mbe no to’a? Ge suwar pal gan a̰me be kat dimma ne na go to. Na Dok laar wa̰ ne wan, e na gan suwal Israyela pal no pet. Amma, naa zaab ge pe ɗogle ma e na wat sone zi ne. 27 Ne aŋ pe ɗe, a kwaɗa ge naa za̰ go, aŋ ke sone ge ɓaŋlaŋ mbe no ya go Dok nee ne ndwara se, swaga kat yàl ne naa zaab ge pe ɗogle mbe ma no ɗaa?»
28 Yoyada ge kep tuwaleya Elyachib vya, vya a̰me ka yàl da ne sanballat ndu ge suwal Horon ne vya. mbi yan na ne mbi ta uzi ya kaal.
29 O! Dok ge mbi ne, vyale ne nama kaŋ ge seŋgre ge a ne ke ne temel tuwaleya ma ne wak tuli ge mo ne ke ne naa ge ke tuwaleya ma ne Levi vya ma pe to.
30 Mbi hat nama harcal ne kaŋ ge gwasal ma ta, mbi gwan ne temel ge naa ge ke tuwaleya ma ne Levi vya ma ne kerra ya bama byalam go, eya pal. 31 Uwale, mbi gwan ne bobo ge uwara ma ne kaŋ wak ma ne kerra ya bama swaga ma go.
O! Dok ge mbi ne, dwa ne mbi, ke mbi kwaɗa.