Goŋ madǝwin sǝr Seba ge ǝ̃ǝ Salomo
(2 KeeƁ 9:1-12)1 Ne cok maki ahe, goŋ madǝwin sǝr Seba laa ɓǝ yǝk Salomo. Ge ka lii ko ne fii magaɓ camcam. 2 Ur gwǝǝ ah ge yaŋ Jerusalem pǝyǝk no cam, a ne za yeɓɓe tǝkine njoŋnjoŋ, woo ɓǝrdi vãm kaŋnyeeri, tǝkine tǝsal masãh ge ne pǝlli. Ne cok mo ge dai wo Salomo, fii ko ne ɓǝ mai mo zyeɓ ɓo pǝ zahzyil ah daŋ. 3 So Salomo cuu mor ɓǝ ah daŋ nyi ko, ɓǝ mai mo ǝ̃ǝ goŋ muŋ mo gak cuu mor ah nyi ko ya kǝka. 4 Ne cok goŋ madǝwin sǝr Seba mo kwo fatan Salomo daŋ ne yaŋ mai mo vuu ɓo, 5 ne farel ah moo renne, ne yeɓ za yeɓ ah moo joŋra, ne mbǝro ɓaa ɓǝǝra, ne za ma nyi fazwan nyi ko tǝkine syiŋ suŋwii mai moo joŋ pǝ yaŋ Dǝɓlii, so ɓǝ foo ah zyak tǝtǝl nyi pǝryak.
6 So faa nyi goŋe: Ɓǝ mai me laa tǝ ɓo, ne mai me laa ɓǝ fatan ɓo daŋ daga sǝr ɓe, goŋga ye 'manna. 7 Amma me nyiŋ kǝnah ɓǝ ah ya, ŋhaa me ur ge ne suu ɓe, nahnǝn ɓe ge kwo gur ɓe. Koo faara raita ɓǝ ah laŋ nyi me ya. Ɓǝ fatan ɓo tǝkine yǝk ɓo, kal tǝ ɓǝ mai me laa ɓo pǝɗǝk ɓoroo. 8 A pǝ'nyah wo za ɓo, a pǝ'nyah wo za yeɓ ɓo mai moo yeara ma pel ɓo cẽecẽe laa fatan ɓo. 9 Osoko wo Dǝɓlii Masǝŋ ɓo mai mo laa ɓo pǝ'nyah ne mo ŋhaa mo ɓaŋ mo kan goŋ Israel ɓo ne ko. Dǝɓlii tǝ 'yah za Israel pǝlli, mor ah ɓaŋ mo kan goŋ ɓo ne ko, ka mo joŋ fan matǝ njaŋ ah ne matǝ goŋga.
10 So nyi vãm kaŋnyeeri nyi Salomo yǝk ah nǝn kilo 3.500, tǝkine ɓǝrdi pǝlli ne tǝsal masãh ah pǝlli ta. Ɓǝrdi malii ma morãi ge pǝ sǝr Israel taa ya.
11 (Dah Hiram mai mo woo vãm kaŋnyeeri daga Ofir ge ne ko, woo kpuu ma ɗii ne sandal ge ne tǝkine tǝsal masãh ah ra daŋ pǝlli. 12 Goŋ zyeɓ wǝǝdǝǝ ma ɓǝr yaŋ Dǝɓlii ne ma ɓǝr yaŋ goŋ daŋ ne kpuu ma ɗii ne sandal, zyeɓ tǝnjuŋ zahrãa ne tǝnjuŋ mor za ma ɗǝǝ lǝŋ ta. Kpuu ma ɗii ne sandal ge na moo taa ya, kwora laŋ na moo taa ya ŋhaa tǝ'nahko.)
13 Goŋ Salomo nyi fan mai goŋ madǝwin sǝr Seba mo ne 'yah ah daŋ nyi ko, so nyi ge nyi gŋ pǝlli kal tǝ mai mo fiiko. So ur ne zan ah daŋ kal ge fah sǝr ahe.
Ɓǝ kǝ̃ǝ Salomo tǝkine yǝk ahe
(2 KeeƁ 9:13-29)14 Vãm kaŋnyeeri mai moo ginra nyi goŋ Salomo ne pǝzyil syii daŋ, a joŋ ton jemma gwa. 15 Kee fan mai za ma joŋ fillu ne za ma lea fan moo soora, ne mai za goŋ sǝr Arabia tǝkine govener sǝr ah moo nyira nyi ko ge gŋ ya.
16 Goŋ Salomo zyeɓ bal ma ruu sal temere gwa ne vãm kaŋnyeeri. Vaŋno ah daŋ syee vãm kaŋnyeeri ge ɓo wol ah nǝn kilo yea yea. 17 Zyeɓ bal manyee ah ne ma vãm kaŋnyeeri mahǝhǝǝ, yǝk ah nǝn kilo vaŋno ne raita, a mor ka syee ga wo bal vaŋno. Goŋ ge rǝk fan ah pǝ yaŋ ma ɗii ne Gǝ̃ǝ Liban.
18 Goŋ so zyeɓ fakal goŋ ma'man ah ne loŋ balle, so syee vãm kaŋnyeeri masãh ah ge wol ahe. 19 Fakal goŋ ah a ne cok yee ga tǝtǝl ah yea, nǝfah kǝfal ah foto tǝtǝl dǝǝ gŋ. Cok rǝk jol a kah cok kal ah gwa daŋ, foto ɓol gwa uura ɓo kah cok rǝk jol ah ra. 20 Pǝ cok yee ga tǝtǝl ah laŋ, ɓol jemma tǝtǝl gwa a kah ah gwa daŋ. Fan ma morãi goŋ maki ah joŋ taa ya.
21 Tahsah zwan fan goŋ Salomo daŋ a ne vãm kaŋnyeeri. Tahsah mai mo ɓǝr yaŋ ma ɗii ne Gǝ̃ǝ Liban daŋ a ne vãm kaŋnyeeri masãhe, fan ma ne vãm solai kǝka gŋ ya. Ne cok zah'nan Salomo, a kwanra vãm solai na fan kolle. 22 Goŋ Salomo no ne dah maluu mai moo pee ga pǝ sǝr maɗǝk ne mǝ Hiram daŋ, tǝgǝǝ syii sai a syee tǝ mabii, a woo vãm kaŋnyeeri ne vãm solai ne loŋ balle, ne kpiŋni, tǝkine zahban juu masãh ah camcam gin ne ko.
23 Salomo kal goŋ sǝr daŋ ne kǝ̃ǝ tǝkine fatanne. 24 Za sǝr daŋ a kyeɓra ka kwan Salomo ne suu ɓǝǝ ryakryakke, mor ka laa fatan ah mai Masǝŋ mo nyi ɓo nyi ko. 25 Koo zune mo tǝ gin ɓe, a gin ne fan ka nyi nyi ko: Fan ma vãm solai ne ma vãm kaŋnyeeri, ne mbǝro, fan salle, ne ɓǝrdi, ne pǝrri, tǝkine pǝr ma ɗii ne facwǝ̃ǝre syii daŋ.
26 Salomo tai muŋta sal mai pǝr moo kwakke tǝkine pǝrri, muŋta sal ah a 1.400, pǝr ah a 12.000, ge rǝk ra pǝ yaŋ mai mo zyeɓra ɓo mor rǝk pǝrri, so soɓ manyeeki ah ge rǝk kah ah Jerusalem. 27 Ne zah'nan goŋ ah mo kaani, vãm solai a yaŋ Jerusalem tǝgbana tǝsal kolle, kpuu bah a gŋ tǝgbana kpuu makolle. 28 A ginra nyi goŋ Salomo ne pǝr daga sǝr Egiɓ ne sǝr Kilikia, za mai goŋ moo pee ra joŋ fillu a ga leara gŋ ne solai. 29 Muŋta sal mai moo ginra sǝr Egiɓ gin ne ko lee ah vaŋno a joŋ dah temere, ma pǝr vaŋno a joŋ dah jemma nai. Za fillu marai za goŋ Hetien tǝkine za goŋ Sirien a leara muŋta sal ne pǝr jol ɓǝǝ ta.
Gan gwale ge suwal Saba ne mbo ndil Salomon
(2Maa 9:1-12)1 Gan ge gwale ge suwal Saba ne, swaga ge ne za̰ fare ge Salomon ne, mbo ya ndwara he na pe ne fare eleya ge mbidgil ma, ne da pe, na kwa go, na ɗalla fareba de. 2 Na sḛ mbo ya Ursalima diŋ ne naa gḛ na pe go, ne jambal ma yageya ne dukan ma, ne dinar ma gḛ, ne njal ge siŋli ma me. Na sḛ mbo ya Salomon ta, jan na fare ma ge na ne e na laar zi ma kakaɗak. 3 Salomon wan na fare ge daage ge na sḛ ne ele ma pe pet, fare a̰me ge gan ne ya̰ na zum be ge gwan ne fare na pal be ga to bat. 4 Gan ge gwale ge suwal Saba ne kwa fare ɗalla ge Salomon ne mwaɗak, ne zok ge ne sḭ me, 5 ne kaŋzam ge a ne gene na ya na tabul pal ma, ne na dore ma zok ma, ne temel kerra ma, ne ba̰r temel ma ge naa ge temel ma ne par, ne ga̰l ma ge naa ge ke kaŋzam ma ne ma, ne na tyareya ge ne tyare tuwaleya ge tilla uzi ge zok ge Bage ɗiŋnedin ne zi, na dulwak mbo ya kunna ɓat. 6 Jan gan go: «Fare ge mbi ne ka za̰ya mbi suwal ya ma, ndwara go, fare kwarra ge mo ne ma, ne mo ɗalla ma pal, a ka fareba. 7 Swaga ge mbi gale ne be det ya mo ta ɗe, mbi be hon fareba fare janna mbe ma pal to. Ndi se no, mbi kwa ya ne mbi ndwara, a be wan mbi fare ge mo ne le dig to pet. Ne fare ge mbi ne za̰ pal, ɗalla ge mo ne ma, ne kaŋ ɓolla ge mo ne ma waɗe waɗe. 8 A ma laar saal ne ge mo gwale ma ne mo dore ma ne na ɗaa? Ndi ɗaɗak a ya mo ndwara se za̰ mo fare ge ɗalla ma janna! 9 Uwareya hon Bage ɗiŋnedin, Dok ge mo ne, ge ne ke mo kwaɗa, e mo ne hool muluk ge Israyela ne pal no! Ago Bage ɗiŋnedin laar wa̰ Israyela wan ɗiŋnedin, e mo gan no, ne da pe, mo ke temel ge jwap ne ge dosol.»
10 Na sḛ hon gan dinar mbo kaŋ ge kilo dudubu ataa ne nus go, ne dukan ma gḛ, ne njal ge siŋli ma. Ne swaga mbe ya day, a be kwa dukan mbo ya suwal diŋ gḛ dimma ne ge gan ge gwale ge suwal Saba ne, ne ho̰ Salomon go to bat.
11 Hiram fak ga̰l ge a ne ka mbo suwal Ofir ma, a abe dinar ma, ne uwara santal ma, ne njal ge siŋli ma ne suwal Ofir ya gḛ ge be to me. 12 Ne uwara santal ma, gan nṵsi uwara koleya zi ge zok ge Bage ɗiŋnedin ne, ma ne zok ge gan ne zi. Uwale cer biliŋ ma, ne ŋgeleŋ ma ne naa ge mbal kaŋ ma pe ne na. Ne swaga mbe ya day ndu be gwan ɓol uwara santal gḛ mbe go to ɗiŋ ma̰ no.
13 Gan Salomon hon gan ge gwale ge suwal Saba ne kaŋ ge daage mwaɗak ge na sḛ ne ɓyare na, ne kaŋ ge na sḛ ne ele me, gwan hon na bobo ge ne mbya hormo ge na ge gan Salomon ne pal. A ne na dore ma gwan mbo bama suwal ya.
Kaŋ gan ge Salomon ne ma
(2Maa 9:13-28)14 Del ge daage zi, dinar ge a ne ka hon Salomon, na dṵṵl mbo kaŋ ge kilo dudubu wara azi go, 15 be ge isi kaŋ siyal ge naa ge saŋge tok ma ne hon ma to, ne kaŋ tyareya ma ge gan ge suwal ge siya ge ma ne, ne kaŋ ge naa ge ndil suwal ma ne hon ma me.
16 Gan Salomon sol ɓiyaar ge ga̰l ma kikis azi ne dinar, ɓiyaar ge daage ame dinar mbo kaŋ ge kilo myanaŋgal go, 17 sol ɓiyaar ge jabso ma kikis ataa me, ɓiyaar ge daage ame kilo ɗu ne nus ge dinar ne. Gan kan nama zok ge a ne tol na Murum ge Liban ne zi. 18 Gan nṵsi hool gan ge ga̰l ɗu ne andalam kiya̰r, so̰me na se ne dinar ge siŋli. 19 Hool gan mbe ka tandal haal digi, ne se mbo na ta digi ya koo ge eya ma myanaŋgal. Na go̰r ge ɓyarra a gwale hubluk, hool mbe da ne tok ma azi. A ɗeere sonne mḛya tok ge daage pal. 20 A ɗeere sonne ma wol para azi eya koo ge ndeya ma go, myanaŋgal magul pal, myanaŋgal matoson pal me. Kaŋ hir mbe no, gan a̰me be ke na suwar pal to.
21 Gan Salomon kaŋ njot kaŋ ma, ne na kaŋ zam kaŋ ma mwaɗak, a ke nama da ne dinar, kaŋ zam kaŋ ma pet ge ne zok ge a ne tol na Murum ge Liban zi ma, a ke nama da ne dinar, kaŋ a̰me ge a ne ke na ne fool kaal be kat to bat. Ago ge zaman ge gan Salomon ne go, fool kaal be kat ne hamba to. 22 Gan ka da ne fak ga̰l ma maŋgaɗam ga̰l yuwam pul go ge a ne ka mbo dagre ne fak ge Hiram ne ma, del ataa pul zi, fak ga̰l mbe ma ka saŋge gwanna ne Tarsisa ya wiya ne dinar ma, ne fool kaal ma, ne andalam kiya̰r ma, ne bakḭ ma, ne njoole ge siŋli ma. 23 Gan Salomon waɗe gan ge ne suwar pal ma pet ne kaŋ gan ma ne ɗalla me. 24 Naa pet, a ka ɓyare go bama kwa Salomon, ndwara za̰ fare ɗalla ge Dok ne ho̰ na na dulwak zi. 25 Ndu ge daage ga mbo ne na bobo ya hon na, fool kaal ma, ne dinar ma, ne ba̰r ma, ne kaŋ ge hur tuli ma, ne kaŋ pore ma, ne tisi ma, ne kwara ma. A ka ke go mbe no del ge daage zi.
26 Gan Salomon ka ne pus pore ma, ne tisi ma baŋneya bindik. Ka ne pus pore dubu ɗu ne para kikis anda, ne tisi ma dudubu wol para azi me. Kan a̰me ma mbut ge suwal ga̰l ge asagar ma ne ya̰, a̰me ma mbut ya̰ nama na ta Ursalima go me. 27 Zaman ge Salomon ne fool kaal zuli bindik dimma ne njal ne zuli ne Ursalima diŋ go, uwara sedre zuliya bindik dimma ne uwara sikomor ge ne don ne babur pul go go.Uwara sikomor 28 A ka yat gan Salomon tisi ma da ne suwal Masar ma ne Kewe ya . Naa ge mbo yat tisi ma, a ka mbo yat tisi vog vog. 29 Pus pore ɗu ge a ne yat na ne suwal Masar go ye da ne fool kaal sile kikis myanaŋgal, tisi ɗu ye da ne fool kaal sile kis para wara anuwa̰y me. Naa ge ne mbo yat tisi mbe ma, a ka gene tisi ma ya hon Hittitiya ma ne Siriya ma gan ma yatɗa go mbe me.
