Ɓǝ cuu Yesu tǝ waare
1 Ne cok Yesu mo kwo za naiko, yee ge tǝ waa ge kaa gŋ. So za syee mor ah gera wol ah gŋ. 2 Tǝŋ ne cuu ɓǝ nyi ra faa:
Ɓǝ ma'nyah lii ahe
(Lu 6:20-23)
3 A pǝ'nyah wo za mai mo tǝra pǝ zahzyil ɓǝǝ rǝ pǝsyak pǝ tǝ'yakke, Goŋ Masǝŋ ma ɓǝǝr o.
4 A pǝ'nyah wo za mai mo tǝ swaara ɓǝ, mor Masǝŋ ga kǝǝ ra ba.
5 A pǝ'nyah wo za mai moo wonra suu, a ga rera sǝr mai Masǝŋ mo faa ɓǝ ah ɓo nyi ra.
Jésus Christ - le modèle parfait
6 A pǝ'nyah wo za mai koŋ ka syee tǝgbana Masǝŋ mo 'yah mo i ra ɓo pǝ zahzyil tǝgbana koŋ bii, Masǝŋ ga kǝ̃ǝ ra ne ko.
7 A pǝ'nyah wo za mai moo kwanra syak tǝ za ki, Masǝŋ ga kwo syak tǝ ɓǝǝ ta.
8 A pǝ'nyah wo za mai zahzyil ɓǝǝ mo pǝfãi, a ga kwora Masǝŋ.
07 versets Bibliques sur la paix
9 A pǝ'nyah wo za mai moo 'yahra ka za mo yea wo ki jam, Masǝŋ ga ɗii ra ne wee ahe.
10 A pǝ'nyah wo za mai za moo cuura bone nyi ra mor a joŋra fan mai Masǝŋ mo 'yahe, Goŋ Masǝŋ ma ɓǝǝr o.
11 A pǝ'nyah wo ɓii ne cok za mo tǝ tǝǝra we, ne cuu bone nyi we, tǝkine gwah ber faa ɓǝɓe' camcam tǝ ɓii ne mor we ye za ɓe. 12 We laa pǝ'nyahre, we 'nyah suu, mor reba ɓii no coksǝŋ pǝ'manne. Mor foora mor profetoen mai mo kǝpel ɓii nai ta.
Tǝm tǝkine cokfãi
(Mk 9:50Lu 14:34-35)
13 Awe tǝgbana tǝm wo sǝrri. Amma loŋ tǝm mo wuu ɓe, a so jin yea pǝloŋ ɗǝne? Ka gak joŋ fan ki yao, sai a rǝkra ga lalle, za syee tǝl ahe.
14 Awe tǝgbana cokfãi wo sǝrri. Yaŋ mai mo vuu ɓo tǝgee sǝŋ ka gak muŋ ya. 15 Dǝɓ ka kan wii nyi pitǝrla ka so ɓaŋ maa ga mor col a, amma dǝɓ ɓaŋ kan tǝ taabǝl ka sǝǝ cok nyi za yaŋ ah daŋ. 16 Nai ta, we soɓ cokfãi ɓii sǝǝ pel za daŋ, mor ka mo kwora yeɓ sãh mai we tǝ joŋni, ka mo so yiira Pa ɓii mai mo no sǝŋ.
Yesu cuu ɓǝ tǝ ɓǝ lai
17 We lǝŋ sõone me ge ɓo ka syel ɓǝ lai Mosus tǝkine ɓǝ cuu profetoen ka. Me ge ɓo ka syel ɓǝ ah ya, amma me ge ɓo mor ka baa ɓǝ ahe. 18 Me tǝ faa goŋga nyi we, ne coksǝŋ ne sǝr moo ga nǝnni, koo ɓǝ ma pǝ ɓǝ lai biŋ laŋ ka coŋ ga lal a, amma a ga joŋ ga cok ah tǝɗe'. 19 Mor maiko, koo zune mo zyak ɓǝ lai mai gin gŋ biŋ, mo so cuu nyi za ki ka mo joŋra nai ta ɓe, a ga yea pǝlaŋ pǝ Goŋ Masǝŋ. Amma koo zune mo syee mor ɓǝ lai ahe, mo so cuu nyi za ki ka mo joŋra nai ta, a ga yea pǝyǝk pǝ Goŋ Masǝŋ. 20 Me faa nyi we njaŋ, goŋga ɓii mo kal mǝ za cuu ɓǝ lai tǝkine Farisien ya ɓe, we ka dan pǝ Goŋ Masǝŋ ya syaŋsyaŋ.
Yesu cuu ɓǝ tǝ ɓaŋ kpãhe
21 We laa mo faara nyi za ɓii ma kǝpelle: Mo i wul ka, dǝɓ mo i wul ɓe, mo ŋgoŋra kiita tǝl ahe. 22 Amma ame, me tǝ faa nyi we, dǝɓ mo ɓaŋ kpãh tǝ naa pah ahe, a ga ŋgoŋra kiita tǝl ahe. Dǝɓ mo faa nyi naa pah ah amo lolle, mo gera pel za ma zyeɓ ɓǝ pǝ tai malii ne ki. Dǝɓ mo faa amo ye tǝgwĩi, a ga pǝ cok wii Gehenna. 23 Ne cok mo ge tǝ joŋ syiŋ pel Masǝŋ pǝ cok joŋ syiŋ ne fan joŋ syiŋ ɓo ɓe, fahfal ah mo so foo gŋ naa pa ɓo no ne ɓǝ tǝ ɓo, 24 mo soɓ fan joŋ syiŋ ɓo kan kah cok joŋ syiŋrĩ, mo ge zyeɓ ɓǝ nyẽe ne naa pa ɓo kǝpelle, ka mo pii soo ge joŋ syiŋ ɓo pel Masǝŋ ba.
25 Dǝɓ mo no ne ɓǝ tǝ ɓo mo tǝ ga ce mo cok kiita, we no ne ki tǝ fahlii ba ɓe, mo hǝǝ zyeɓ ɓǝ ah ne ki, mor ka mo ge soɓko mo jol lakaali, ka lakaali mo soɓ mo nyi pa byak zah daŋgai ka ɓoo mo ga daŋgai ka. 26 Me tǝ faa goŋga nyi mo, mo ge gŋ ɓe, mo ka pǝ̃ǝ ya sai mo soo belbel koo haɓ ah mai mo cuura ɓo mo laŋ, ka coŋ ya.
Yesu cuu ɓǝ tǝ ɓǝ joŋ ɓǝǝre
Que dit la Bible sur le mariage
27 We laa mo faa: Mo joŋ ɓǝǝ ka. 28 Amma ame, me faa nyi we, dǝɓ mo ẽe madǝwin ne cwaa ko ɓe, ka joŋ ɓǝǝ ne ki pǝ zahzyil ah vǝr ɓe. 29 Amma nahnǝn jokǝsãh ɓo mo tǝ kǝǝ mo ka lee pǝ faɓe' ɓe, mo nǝǝ ɓoo ge lalle. Pǝram fan suu ɓo vaŋno mo ɓeɓɓe, kal mai suu ɓo ne lii ah daŋ moo ga cok wii Gehenna ɓe. 30 Jokǝsãh ɓo mo tǝ kǝǝ mo ka lee pǝ faɓe' ɓe, mo ŋgoŋ ɓoo ge lalle. Pǝram fan suu ɓo vaŋno mo ɓeɓɓe, kal mai fan suu ɓo ne lii ah daŋ moo ga cok wii Gehenna ɓe.
Ɓǝ cuu tǝ ɓǝ syel ŋwǝǝre
(Mt 19:9Mk 10:11-12Lu 16:18)
31 Ɓǝ ah faa laŋ ta: Dǝɓ mo syel ki ne mawin ah ɓe, mo ŋwǝǝko ɗerewol syel ki ɓǝǝ nyi ko. 32 Amma ame, me faa nyi we, dǝɓ mo syel mawin ahe, so mawin ah mo ye ka ma joŋ ɓǝǝ ya ɓe, mo ge ɓaŋ wor ki kan ɓe, ka dǝɓ ah ye joŋ mawin ah ciŋ ma joŋ ɓǝǝ ɓo, dǝɓ mo so ɓaŋ mawin mai wor ah mo syel ɓo kan ɓe, ka joŋ ɓǝǝ ɓo ta.
Ɓǝ cuu tǝ ɓǝ haa zahe
33 We laa mo faa nyi za man ma kǝpelle: Mo syel ɓǝ haa zah ɓo ka, amma mo joŋ fan mai mo haa zah ɓo tǝl ah pel Dǝɓlii ka joŋni. 34 Amma ame, me faa nyi we, we haa zah ka syaŋsyaŋ, we haa zah ne sǝŋ laŋ ka, mor cok ah cok kal Masǝŋ yo. 35 We haa ne sǝr laŋ ka, cok rǝk ɓal Masǝŋ yo, koo we haa ne Jerusalem laŋ ka, mor yaŋ Goŋ malii yo. 36 Mo haa zah ne tǝtǝl ɓo laŋ ka, mor mo ka gak joŋ rĩi vaŋno pǝfãi koo pǝfuu ya. 37 Mo faa ɓǝ vaŋno to sǝ: Oho, koo A'a. Mor ɓǝ faa mo kal tǝ mai ɓe, ka gee wo Satan ge.
Ɓǝ cuu tǝ ɓǝ faŋ valle
(Lu 6:29-30)
38 We laa mo faa: Nahnǝn vaŋno mo soo nahnǝn vaŋno, syel vaŋno mo soo syel vaŋno. 39 Amma ame, me faa nyi we, we faŋ val tǝ dǝɓ mai mo tǝ joŋ ɓǝɓe' wo ɓii ka. Dǝɓ mo i fǝn jokǝsãh nyi mo ɓe, mo fer ma jokǝlǝɓai kan nyi ta. 40 Dǝɓ mo tǝ kyeɓ ɓǝ ne mo ka ga cen mo ka wǝǝ ɗaŋsikki ɓo ɓe, mo soɓ ko ɓaŋ mbǝro sol ɓo ta. 41 Dǝɓ mo joŋ mo ne doole ka syee ne ki kilomeetǝr vaŋno ɓe, mo syee ne ki gwa. 42 Dǝɓ mo fii fan jol ɓo ɓe, mo nyi nyi ko, dǝɓ mo tǝ 'yah val fan ki jol ɓo ɓe, mo jiŋ nyi ka.
We 'yah za syiŋ ɓiiri
(Lu 6:27-28Lu 32-36)
43 We laa mo faa: Mo 'yah bai ɓo ra, amma mo syiŋ za syiŋ ɓo. 44 Amma ame, me faa nyi we, we 'yah za syiŋ ɓiiri, we juupel mor za mai mo tǝ cuura bone nyi we, 45 mor ka we ciŋ wee Pa ɓii mai mo no sǝŋ. Mor a soɓ com coo gin tǝ za maɓe' ne za masãh daŋ, a soɓ bam tan gin nyi za ma joŋ ɓǝ sãh ne za ma joŋ ɓǝɓe' daŋ. 46 We tǝ 'yah za mai moo 'yahra we to ɓe, we ga lwaa reba fẽe ne ne? Za sǝǝ fan ka joŋra nai ta ya ne? 47 We tǝ haozah wo bai ɓii ra to ɓe, ka we joŋ ɓǝ lii ɓo ne? Za bai iŋ ka joŋra nai wah ya ne? 48 We yea bai ɓǝɓe' tǝgbana Pa ɓii mai mo no sǝŋ mo bai ɓǝɓe'.
Hateya ge njal pala digi
(Mat 5—7)
1 Swaga ge ne kwa naa tabeya, ndé njal pala digi, kat na pe se, na naa ge ame hateya ma mbo ya na ta. 2 Her fare janna, ɗage hate nama go:
Tuli ge fareba
(Kmb 37, Luk 6:20-23)
3 Naa ge ne ndil ta a̰se ma a da ne laar saal,
ago muluk ge digi zi ya da ne nama pe.
4 Naa ge ne kḭḭmi zi ma a da ne laar saal,
ago a mbo iyal nama laar.
5 Naa ge suul ma a da ne laar saal,
ago a mbo ame suwar joo.
6 Naa ge ne kyamal, ne mam njuwal ne dosol pe ma a da ne laar saal,
ago a mbo huri.
7 Naa ge ne dulwak kwa naa a̰se ma a da ne laar saal,
ago a mbo kwa nama a̰se.
8 Naa ge dulwak harcal ma a da ne laar saal,
ago a mbo kwa Dok.
9 Naa ge ne e naa kat swaga halas ma a da ne laar saal,
ago a mbo tol nama Dok vya ma.
10 Naa ge a ne ke nama yál ne dosol pe ma a da ne laar saal,
ago muluk ge digi ya da ne nama pe.
11 Aŋ da ne laar saal kadɗa naa kadɗa ka sal aŋ, a ka ker aŋ yál, a ka kun fare hir ge daage aŋ pal ne mbi pe. 12 Ke me laar saal, ke me tuli, ne da pe tok-koyom ge aŋ ne mbo kat ɓaŋlaŋ digi zi ya. Ago a ke ne anabi ge aŋ ndwara zḛ ma yál mbe go no .
Aŋ yuwam, ne kwaya̰l ge dunya ne
(Mar 9:50, Luk 14:34-35)
13 Aŋ yuwam ge dunya ne, amma kadɗa yuwam ban na camam ya, a mbo gwan nṵsi na da ne da ɗaa? Ne gá ne zḛ no, a kan na zum uzi ya, naa mbo viya̰ na pal. 14 Aŋ kwaya̰l ge dunya ne. Suwal ge ne sḭ́ ne njal pala digi, ne pool ge kat woyya to. 15 A e ɗuli ol go a kubi na puwa̰l ga̰l zi to, amma a e na ɗuli kal digi, ne da pe, na ho̰ kwaya̰l naa ge ne zok zi ma ta pet. 16 Go no me, kwaya̰l ge aŋ ne na zḛ́ naa ta pet, ne da pe nama kwa aŋ temel ge kwaɗa ma, nama uware aŋ Bá ge ne digi zi ya.
Hateya eya ma pal
17 Dwá me go mbi mbo ya burmi eya ge Musa ne ma, ne hateya ge anabi ma ne to. Mbi mbo ya da burmi ya pe to, amma ne wak wiya pe. 18 Fareba mbi jan aŋ: Tek ge go pḭr ma ne suwar be kale to, ko iyota , ko kaŋ vya ge jyale cecḛ mbo gul ne eya ge Musa ne zi uzi to bat, ɗiŋ kaŋ ma wak wi pet. 19 Ne pe no, ndu ge ne mbo yele wak honna ge ne waɗe jyale cecḛ pala ya, hate naa nama ke go me, a mbo tol na jyale cecḛ ge muluk ge digi zi ya. Amma ndu ge ne ke mborra ya nama pal, hate naa nama ke go me, a mbo tol na ndu ga̰l ge muluk ge digi zi ya. 20 Mbi jan aŋ go, kadɗa dosol ge aŋ ne be waɗe ge naa ge njaŋgeya ma ne Farisi ma ne to, aŋ mbo wat muluk ge digi zi ya zi to bat.
Hateya ne pore kerra pe
21 Aŋ za̰, a jya̰ naa ge zaŋgal ma go: Mo gale hun siya ɓaca . Ndu ge ne hun siya ya, a mbo gene na ya naa ge kun sarya ma ndwara se. 22 Amma mbi, mbi jan aŋ go: Ndu ge ne saŋge pore ya na ná vya pal, a mbo gene na ya naa ge kun sarya ma ndwara se. Ndu ge ne sal na ná vya ya: «Daal», a mbo gene na ya Yuda ma naa ga̰l ge kun sarya ma ndwara se. Ndu ge ne sal na ná vya ya dale, mbya a dol na ol jahanama zi. 23 Kadɗa mo mbo ja twal tuwaleya wak go tyare mo tuwaleya, mo dwat ne huur ge aŋ ne mo ná vya buwal zi, 24 ya̰ mo tuwaleya twal tuwaleya wak go, mo gwan mbo pore tene ne mo ná vya gale ɓya, mo ba ɗage gwan’a tyare mo tuwaleya gale.
25 Há tene avun cap za̰ tene ne mo kon ge ho̰l tek ge aŋ ne na gale ne viya̰ go mborra, ne da pe, na kaage na gene mo mbo naa ge kun sarya ma ta, naa ge kun sarya ma ho̰ mo naa ge koy daŋgay ma tok go ɗo, nama sḛ ma dó mo daŋgay zi to. 26 Fareba, mbi jan mo: Mo mbo ndage ne swaga mbe zi ya zum to, kadɗa mo be á bware ge ne mo pal potɗa mwaɗak to.
Hateya ne voɗom kerra pe
27 Aŋ za̰ go a jya̰ go: Mo gale fi ne mo kon gwale ɓaca . 28 Amma mbi, mbi jan aŋ go: Ndu ge daage pet ge ne ndil ndu gwale ya ɗiŋ ke ene ne na pe, na sḛ fi ne na ya fi zo na dulwak zi. 29 Kadɗa mo ndwara fa̰ ge matoson é mo ke sone, zwagle na, mo dol na uzi ya ne mo ta, a golgo mo ban kaŋ vya ŋgeɗo ne mo duur ta, ge a te ya dol mo sḛ duur gijim Jahanama zi. 30 Kadɗa mo tok matoson é mo ke sone, kṵ na, mo dol na uzi ya ne mo ta, a golgo mo ban kaŋ vya ŋgeɗo ne mo duur ta, ge a te ya dol mo sḛ duur gijim Jahanama zi.
Hateya ne saa ta yàl katɗa zi pe
(Mat 19:9, Mar 10:11-12, Luk 16:18)
31 Uwale, a jan go: Ndu ge ne yan na gwale, na ho̰ na maktub yanna na tok go . 32 Amma mbi, mbi jan aŋ go: Ndu ge daage pet ge ne yan na gwale ya, ɗeŋgo kadɗa da ne zina kerra pe to, é na mbo ke zina, uwale ndu ge ne san gwale ge a ne yá̰ na, ke zina.
Hateya guni ta pal
33 Aŋ za̰ uwale go, a jya̰ aŋ naa ge zaŋgal ma go: Mo gale yele wak tuli ge mo ne ke pala ɓaca. Amma wi wak tuli ge mo ne ke na ne guniya Bageyal ndwara se wak . 34 Amma mbi, mbi jan aŋ go: Guni me ta to bat, ko ne pḭr ne digi, ago a swaga katɗa ge Dok ne ne, 35 ko ne suwar ne se, ago a na swaga e koo ne, ko ne Ursalima, ago a suwal ge gan ga̰l ne ne. 36 Guni tene ne mo pala to bat, ago susu myalam ɗu kikit puy, mo ne pool ge saŋge na saal ko pisil to bat. 37 Fare janna ge aŋ ne ma ka «O̰, ne o̰», «to, ne to», kaŋ ge ne kan’a pal mbo da ne bage sone ta ya.
Hateya geleya pal
(Luk 6:29-30)
38 Aŋ za̰ go a jya̰ go: Ndwara fa̰ ne ndwara fa̰ byalam go, kiya̰r ne kiya̰r byalam go . 39 Amma mbi, mbi jan aŋ go: Pili me ta ne ndu ge sone to bat. Amma kadɗa ndu yar mo ya mo gasa le matoson go, saŋge na le ge may me. 40 Kadɗa ndu a̰me ɓyare gene mo swaga sarya go na ba ame mo ba̰r ge pul zi ge, ho̰ na mo ba̰r ga̰l me. 41 Kadɗa ndu a̰me ke mo ya ne pool go mo mbo kilometer ɗu, ke azi poseya ne na. 42 Ho̰ ndu ge ne kaɗe mo, ndu ge ne ɓyare kaŋ gobeya ne mo tok go, kaage mo kuri na to.
Hateya laar wanna pal
(Luk 6:27-28Luk 32-36)
43 Aŋ za̰ go a jya̰ go: Mo laar na wa̰ mo kon, mo kwane mo ndu ge ho̰l . 44 Amma mbi, mbi jan aŋ go: Aŋ laar na wa̰ aŋ naa ge ho̰l ma, kaɗe me ne naa ge ne ke aŋ yál ma pe. 45 Go no, aŋ mbo kat aŋ Bá ge ne digi zi ya vya ma. Ago na sḛ é na gyala ndwarra naa ge sone ma ne naa ge kwaɗa ma pal, ka swar mam ya naa ge dosol ma ne naa ge dosol to ma pal. 46 Ago kadɗa aŋ laar wan nama ge nama laar ne wa̰ aŋ ma ɗeŋgo, aŋ mbo ɓol ma tok-koyom ɗaa? Naa ge tyare kaŋ ma te ke go me to’a? 47 Kadɗa aŋ san aŋ ná vya ma wak ɗeŋgo ɗe, aŋ ke ma kaŋ ge ne waɗe ajab ɗaa? Naa ge dunya ma te ke go me to’a? 48 Ka me ɗeŋger dimma ne aŋ Bá ge ne digi zi ya ne ka ɗeŋger go .