Salomon mi min gong nga kud’ora hAlonid’a
(Gol 2 Sun hAm 3.1-14)1 Salomon mi tin ad’u min gong nga kud’ora hi Ma didinid’a ni kur biza d’a 480 bugol la Israel-lâ a buzuk kei kur Ezipte-d’a; ni kur biza d’a fid’i d’a Salomon mi kak amula yam Israel-lîd’a. Mi tin ad’u sunda ni kur til ma Zif-fâ, nala, til ma mbàna hi biza ndatina. 2 Gong nga amulâ Salomon mi minit mi Ma didina á kud’uromba, fiyagat ni metred’a dok hindi, bubuwat ni metred’a dogo, fiyagat ta akulod’a ni metred’a dogo yam vahl mi. 3 Gong nga avunata bubuwat ni metred’a dogo d’igi gonga bubuwat na; hurut ma krovona ni metred’a vahl mi. 4 Amulâ mi min fenetred’a hi gong ndatid’a kaguna, a dugut ni ki kawei ma iram ndjâna. 5 Mi min gongîyo suma yam ndrozina akulona hindi, huyok gong nga ngola abo hî abo hî nguyut tei d’uhl. 6 Gong nga kä ad’ud’a bubuwat ni metred’a mbà ki nusa, d’a kat akulod’a bubuwat ni metred’a hindi, d’a akulo kat á hindid’a ni metred’a hindi ki nusa, kayam gulumun ma a minim huyok gong nga ngol la kud’ora hAlonid’ina bubuwam nga nabo tam tu d’i. Ma ad’u kä na mi kal ma akulo kam á mbàd’ina nde, ma mbàna mi kal ma akulo kam á hindina nde mi, kayam aguna mi do ata gulumuna hi gong nga ngolina, wani mi kal kur ri. 7 Ata yima a nga min gong nga kud’or ndatina, a minit ni kahina d’a a minit tcheta woi adjeu panga, ang nga hum tumba hi martonid’a d’oze kad’a handjetnid’a d’oze tumba hi vama kawei ma ding tu d’uo mi.
8 Gong nga ad’u kä d’a vunat ma kala nabo ma ndjufâ hi gong nga ngolina. A min yima djaka á i kur gong nga kat akulod’a nadugu, a le d’a hindid’a ni hina mi. 9 Kid’a abom dap gong ndata mindid’a, a ndja agu sedrena akulo kad’u. 10 Gongîyo suma a minizi huyok gong nga kud’orina d’a lara pî, fiyagat ta akulod’a ni metred’a mbà ki nusa, agu sedre ma katna mi ka’î yam dalalâ hi gong nga ngolina.
11 Ma didina mi de mi Salomon ala: 12 Ang nga min gong nga wanda mi anu. Le ang nga tit kur gat man nda teteng nga an hangzid’a, le ang nga ge yang kä ad’u vun man ma hed’a pet mi ni, an mba ni ndak vun vun ma djin ma an djinim kang ata yima an de zlad’a kabung David-na. 13 An mba ni kak kur gong nga wanda aduk Israel-lâ, an mba ni ar man suma Israel-lâ woi d’i.
D’udjo d’a teteng nga krovo kur gongid’a
(Gol 2 Sun hAm 3.8-14)14 Ata yima azi dap sunda hi gong nga kud’ora hAlonid’id’a d’igi Salomon mi hazi vuna na na, 15 mi ndja agu sedrena huyok gonga krovo ad’u kä dei gak akulo, mi ndja agu siprena kä kurut pet mi. 16 Mi ndja agu sedrena huyok gong nga a minit sä a zut kur gong nga ngolid’a, agu máma fiyagam mba akulod’a ti ni metred’a dogo, mi minit hurut ma krovo ma a yum ala Yima a tinim iram vam ma kal teglesâ na. 17 Gonga nga ngol la sä yam mba zandu’â nga kuad’a, fiyagat ni metred’a dok mbà. 18 Agu ma krovo kur gongina a d’udjomî kahlena teteng, nala, vuta hanguveina ki b’o d’a woi mbumbuyîd’a. A duk agu sedrena yam kä woi pet, kayam sa mi wahinad’a woi d’i. 19 Mi min hur gong nga sä a zut ndata á tin zandu’â hi Ma didinina kua. 20-21 Yi máma fiyagamî metred’a dogo, bubuwamî metred’a dogo, fiyagam mba akulod’a ni metred’a dogo mi. Mi gulud’umî ki lor ra bei zozota ba d’a, mi gulut ki hur gonga pet mi. Vun ma kala hi yi mámina, mi tchuk erdje ma lora kua. Mi min yima ngal dubang ma his ma djivid’ina kagu sedrena, mi gulud’um ki lora mi. 22 Gonga nga kud’ora ki ngolot pet mi gulud’ut ni ki lora, mi gulut yima ngal dubang ma his djivid’a ma nga avun gong nga zandu’â nga kuad’ina ni ki lora mi.
23 Mi min agu olif ma abageina tcherebêna mbà á tcholozi kur gong nga zandu’â mi nga kuad’a; fiyagazi d’a akulod’a ni metred’a vavahl. 24 Ma avo’â gigingâm fiyagamî metred’a mbà ki nusa, dabid’a hi giging ma lara pî ni metred’a vavahl. 25 Ma mbàna ni metred’a vahl mi; min mamba ni dedege d’igi ma avo’â na mi. 26 Ma lara pî fiyagam mba akulod’a ni metred’a vavahl. 27 Salomon mi tchol tcherebêna kur gong nga zandu’â mi nga kuad’a. Gigingâzi nga ganga woyo, kayam giging ma avo’â mi do gonga, giging ma mbàna mi do gonga abo hî mi, giging ma mbà hina, mi ngruf hur gonga d’ad’ar yam yi máma mi. 28 Salomon mi gulut tcherebê suma mbà ndazina ni ki lora.
29 Mi d’udjo tcherebêna, amulongeîna ki b’o d’a mbumbuyîd’a kur gong nga kud’ora hurut ma mbàna. 30 Mi gulut agu ma kä hur gong nga kud’ora hurut ma mbà máma ni ki lora mi.
31 Mi le vun gong nga zandu’â mi nga kuad’a ni ki bap ma a malam abo hî abo hî na kagu olif ma abageina. 32 Mi d’udjo tcherebêna, amulongeîna ki b’o d’a woi mbumbuyîd’a ata bap ma mbà ma avun gongina, mi gulud’umî ki lora. 33 Mi le vun gong nga ngola, ni kagu olif ma abageina na mi. 34 Agu ma mbà ma b’al bapma atama nagu siprena. 35 Mi d’udjo tcherebêna, amulongeîna ki b’o d’a mbumbuyîd’a kua, mi gulud’uzi ni ki lora mi.
36 Mi min atranga avun gong nga ngola kahinad’a a tched’eta djirdid’a hindi, mi gägu sedre ma bebed’e ma aduburo’â kat mi.
37 Salomon mi le bizad’a fid’i kur amula tua ba, mi gäd’u gong nga kud’ora hi Ma didinid’a kur til ma Zif-fâ. 38 Mi dabat minda pepet ni kur biza d’a dogo yam tu d’a mam tamulid’a ni kur til ma Bul-lâ, nala, til ma klavandina; mi le bizad’a kid’iziya atat á minda.
Kunda kəi-si-Ala gə́ to gə kəmee
2SgI 3.1-141 Mee ləb gə́ tɔl-sɔ gə dəa rɔ-jinaijoo (480) gə́ orè goo kunda gə́ Israɛlje d’unda ne loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛ lé ɓa Salomo̰ unda ne kəi gə́ wɔji dɔ Njesigənea̰, mee ləb gə́ njekɔm’g sɔ gə́ yeḛ o̰ ne ɓee dɔ Israɛlje’g, mee naḭ Jip gə́ to naḭ gə́ njekɔm’g joo lé tɔ.Kəi-Ala gə́ Salomo̰ ra (6.1)
2 Kəi gə́ mbai Salomo̰ unda ar Njesigənea̰ lé ŋgalee as kəmkil dəw rɔ-misa̰ ləm, tadee as kəmkil dəw rɔ-joo ləma, dəree gə́ ḭ gə́ tar as kəmkil dəw rɔ-munda ləm tɔ. 3 Gel jala gə́ to no̰ kəi gə́ to gə kəmee’g lé tadee gə́ un tad-kəi lai lé as kəmkil dəw rɔ-joo, ŋgalee as kəmkil dəw dɔg no̰ kəi’g tɔ. 4 Mbai ra kəmbolè kəi gə ba̰də kag-larje gə́ kədərə keneŋ. 5 Yeḛ unda kəije dɔ maree’g-maree’d gə́ rḛdə gə kaar kəi mbiao̰ aree gugu ne dɔ kəi gə́ to gə kəmee ləm, gə kəi gə́ to gə kəmee doi ləm tɔ, tɔɓəi yeḛ gaŋg mée gugu ne dəa tɔ. 6 Kəi gə́ gel maree’g naŋg lé tadee as kəmkil dəw mi ləm, yeḛ gə́ dana tadee as kəmkil dəw misa̰ ləma, yeḛ gə́ njekɔm’g munda lé as kəmkil dəw siri ləm tɔ mbata yeḛ ar loo gə́ gelee’g gugu ne gir kəi gə́ raga to keneŋ gə mba kar kageeje d’andə kaar kəi gə́ to gə kəmee’g lé el. 7 Loo gə́ d’aar d’unda kəi lé ndá deḛ d’unda gə kɔr mbalje lai gə́ tɔl ya ŋga, ar kaa mo̰ ɓar el ləm, kaa tina ɓar el ləma, nékula gə́ rara kara gə́ to lar lé a koo keaa gə́ ɓar loo kunda kəi’g neelé el ləm tɔ. 8 Tarəw kandə mee ŋgan kəije gə́ gel maree’g naŋg lé to gə́ kel dɔkɔl lə kəi, loo gə́ tuga ɗao-ɗao gə́ tar gə́ ɔr goŋ ɓa d’aw ne mee kəi gə́ dana gə́ dɔ maree’g lé ləm, gə kəi gə́ to dɔ maree’d gə́ njekɔm’g munda lé ləm tɔ. 9 Loo gə́ deḛ tɔl kula kunda kəi lé bém mba̰ ndá Salomo̰ dolè gə kagje gə́ tɔl ləm, gə kunda kag-sɛdrəje ləm tɔ. 10 Kəije kára-kára lai gə́ to dɔ maree’d gə́ gugu gir kəi gə́ to gə kəmee lé yeḛ ar dər dee gə́ ḭ gə́ tar as kəmkil dəw mi, tɔɓəi yeḛ nduna dee kaar kəi gə́ to gə kəmee’g lé gə kunda kag-sɛdrəje tɔ.
11 Njesigənea̰ ula Salomo̰ ta togə́bè pana: I ɓa aw unda kəi lé. 12 Ɓó lé i njaa gə goo godndumje ləm, ɓó lé i ra né gə goo torndumje ləma, ɓó lé i aa dɔ ndukunje ləm njaa keneŋ ləm tɔ ndá m’a kar ta ndukun ləm gə́ m’un m’ar bɔbije Dabid m’wɔji ne dɔi lé a kaw lée’g béréré ya, 13 m’a si mbuna Israɛlje’g ndá m’a kuba koso-dəwje ləm gə́ Israɛl kya̰ dee nda̰ el.
Nénduru mee kəi-si-Ala gə́ to gə kəmee
14 Loo gə́ tɔl kula kunda kəi lé bém mba̰ ndá 15 kaar kəi gə́ mée’g lé Salomo̰ ar dee tɔ kag-sɛdrəje gə́ tɔl dèm-dèm keneŋ, un naŋg ya saar teḛ ne gel dɔga̰’g, tɔɓəi kag-siprɛsje gə́ tɔl lé deḛ tɔs dee naŋg mee kəi’g togə́bè tɔ. 16 Deḛ gaŋg rudu kəi gə́ to gə kəmee as kəmkil dəw rɔ-joo tɔs kag-sɛdrəje gə́ tɔl dee keneŋ, un kudee naŋg saar aw ne kaar kəi gə́ tar ndá deḛ d’ya̰ ne loo mba ra ne kəi gə́ to gə kəmee gə́ to loo gə́ to gə kəmee doi lé tɔ . 17 Ges loo gə́ as kəmkil dəw rɔ-sɔ lé yee ɓa to darɔ kəi gə́ to gə kəmee lé. 18 Kag-sɛdrəje gə́ tɔs mee kəi gə́ to gə kəmee’g lé deḛ tɔl ndaji ne koso-girbai bèe ləm, gə puduje gə́ bə̰dərə bə̰ ləm tɔ ndá aree to gə́ kag-sɛdrə ya bura ɓó dəw oo mbal kára kara keneŋ el.
19 Salomo̰ ar dee ra loo gə́ to gə kəmee doi dan mee kəi gə́ to gə kəmee’g gə mba kunda sa̰duk-manrɔ lə Njesigənea̰ keneŋ. 20 Loo gə́ to gə kəmee doi lé ŋgalee as kəmkil dəw rɔ-joo ləm, tadee as kəmkil dəw rɔ-joo ləma, dəree gə́ ḭ gə́ tar as kəmkil dəw rɔ-joo ləm tɔ. Salomo̰ ar dee d’ɔr giree gə larlɔr gə́ àr ŋgad-ŋgad. No̰ loo gə́ to gə kəmee’g lé deḛ ra loo-nékinjaməs keneŋ gə kag-sɛdrəje ndá d’ɔr giree gə larlɔr. 21 Deḛ d’ɔr mee kəi gə́ to gə kəmee gə larlɔr gə́ àr ŋgad-ŋgad, tɔɓəi deḛ gaŋg mée gə pal-kubu gə́ deḛ tula kúla yeŋgəre gə́ ra gə larlɔr ta’g, aree to no̰ loo gə́ to gə kəmee gə́ deḛ d’ɔr giree gə larlɔr lé tɔ. 22 Kəi gə́ to gə kəmee lé deḛ d’ɔr mée gə larlɔr togə́bè ya bura, tɔɓəi deḛ d’ɔr gir loo-nékinjaməs gə́ to loo gə́ to gə́ kəmee’g lé gə larlɔr ya bura tɔ .
23 Loo gə́ to gə kəmee lé deḛ ndaji Nékundaje gə́ dara joo gə kag-koiyo gə́ mee kɔr’g keneŋ ar ŋgal dee as kəmkil dəw dɔg-dɔg . 24 Nékunda gə́ dara gə́ kára lé bagee as kəmkil dəw mi ləm, ar ta tel bagee gə́ kára aw saar teḛ ne ta tel bagee gə́ kára’g lé ndá as kəmkil dəw dɔg tɔ. 25 Nékunda gə́ dara gə́ njekɔm’g joo kara kea̰ yee as kəmkil dəw dɔg bèe ya tɔ. Nékundaje gə́ dara gə́ joo neelé deḛ ndaji dee d’ar dee d’as na̰ ya joo bɔr. 26 Nékundaje gə́ dara gə́ joo neelé ŋgal dee as kəmkil dəw dɔg-dɔg ya. 27 Salomo̰ ar dee d’unda Nékundaje gə́ dara neelé dan mee kəi gə́ to gə kəmee doi’g kɔrɔg. Deḛ naji bag dee ar bag yee gə́ dɔtar ɔrɔ kaar kəi gə́ kára ləm, bag yee gə́ njekɔm’g joo ɔrɔ kaar kəi gə́ kára ləm tɔ, ndá ar ta tel bag dee iŋga na̰ rib dan mee kəi gə́ to gə kəmee doi’g lé. 28 Nékundaje gə́ dara lé Salomo̰ ar dee d’ɔr gir dee gə larlɔr.
29 Kaar kəi gə́ to gə kəmee doi lé yeḛ ar dee tɔl kagje gə́ mée’g gə giree’g ndaji ne Nékundaje gə́ dara gə kam tumburje gə puduje gə́ bə̰dərə bə̰ keneŋ. 30 Dɔ naŋg’d gə́ mee kəi’g neelé d’ɔr gə larlɔr mée gə́ kəi ləm, gə giree gə́ raga ləm tɔ.
31 Deḛ ra tarəwkəi gə́ to gə kəmee ar tabidi rəbeeje joo gə́ ra gə kag-koiyoje gə́ mee kɔr’g to keneŋ ar tad tarəwkəi gə kageeje na̰’d lé as tad kəi gə́ kaiyee loo mi tɔ. 32 Tarəwkəije gə́ joo lé deḛ ra gə kag-koiyo gə́ mee kɔr’g. Deḛ tɔl kagje ndaji ne Nékundaje gə́ dara gə kam tumburje gə puduje gə́ bə̰dərə bə̰ keneŋ ndá d’ɔr gir dee gə larlɔr tɔ. Tɔɓəi d’ɔr gir Nékundaje gə́ dara gə kam tumburje gə larlɔr tɔ.
33 Tarəwkəi gə́ to gə kəmee lé deḛ ra kageeje joo gə kag-koiyo gə́ mee kɔr’g ar tadee as tad kəi gə́ kaiyee loo sɔ ləm, ar tabidi rəbeeje gə́ ra gə kag-siprɛsje to keneŋ ləm tɔ. 34 Tabidi rəbeeje kára-kára lé deḛ ra gə kagje joo-joo gə́ tɔl dee ɓa d’unda dee na̰’d ɓəi. 35 Deḛ ndaji Nékundaje gə́ dara gə kam tumburje gə puduje gə́ bə̰dərə bə̰ keneŋ tɔɓəi deḛ d’ɔr gir dee gə larlɔr d’o̰ ne dɔ néje gə́ ndaji lé tɔ.
36 Deḛ d’unda mbalje gə́ tɔl dee goo na̰’d ŋgen-ŋgen gun munda aree to gadloo gə́ to no̰ tarəwkəi’g ɓa kunda kag-sɛdrəje gə́ tɔl goo na̰’d dɔ’g as gun kára tɔ.
37 Mee ləb gə́ njekɔm’g sɔ mee naḭ Jip’g lé ɓa deḛ tum gin kəi lə Njesigənea̰ keneŋ ndá, 38 mee ləb gə́ njekɔm’g dɔg-giree-kára mee naḭ Bul gə́ to naḭ gə́ njekɔm’g jinaijoo lé ɓa, deḛ tɔl kəije lai gə goo leje gə́ d’wɔji lé tɔ.
Salomo̰ ra kula kunda kəi neelé as ləb siri.