Elise ndjun atcha d’a modonod’a
1 Bur tu atchad’a hi ma dingâ aduk adesâ hi suma a djok vun Alonina, ti mba fe Elise, ti tchenem ala: Salana, ang we azong mangâ ndjuvun ni sama kud’or Ma didinina. Ki tchetchemba, mi mit wa, wani sama ami hlami beged’a balâ aboma, mi mba á yo gron suma mbàna á mbud’uzi magumei mama.
2 Elise mi dat ala: An la’î me ge? Ndak dan yam vama nga avo hata’â.
Ti dum ala: Salana, an nga ki va d’i, wani an nga ki mbulâ kur agela hina nde.
3 Ata yi máma Elise mi dat ala: Djiviya! Ndak i avo hi ndro’â, ndak yoï agolongeî suma huruzi hawana ablaud’a. 4 Bugola, ndak kal avo hatak ki gro’â, agi dugugi vun azina kagiya, ndak vo mbulâ kur agolongeî ndazina. Ta oîd’a, ndak hud’ut tei abo tu, ta oîd’a, ndak hud’ut tei abo tu gak azi oî pet.
5 Atchad’a ti nde woi abua, ti i kal avo hatat ki grotna, ti duk vuna kaziya, grotna a nde hat agolongeî ndazina, ti nga d’i vo mbulâ kuruziya. 6 A oî pet. Ti de mi gorot ma dingâ ala: Ang hanï ta ding nga hurut hawad’a.
Mi dat ala: Ta ding nga d’i! Ata yi máma mbulâ mi ka mi.
7 Atcha ndata ti mba, ti väd’u ahle ndazina mi sana hAlonina Elise. Mi dat ala: Ndak i gus mbul máma woyo, ndak wurak ki bal ma ka’â, ad’u bege d’a ara ndak te ki gro’â.
Elise nga kur azì ma Sunem-ma
8 Bur ma dingâ Elise nga mi kal tita kur azì ma Sunem-ma. Atcha d’a beged’a nga kua. Ti d’elem kä ala mi te tena avo hatad’u. Kayam ndata, bur ma lara ma Elise nga mi kal kur azì mámina, nga mi te tena kua. 9 Atcha ndata ti de mi ndjuvut ala: An we tetet ala sama nga mi kal avo hatei ka hî teteu wana ni sana hAlona ma yed’etna. 10 Djivid’a ei minim gong nga gor ra yam ndrata akulod’a tu, ei tinim azangâ kua ki tabulâ ki sesâ ki lalamba mi. Bur ma mam mba avo hateina mam mba mi bur kua.
11 Wani bur ma dingâ Elise mi mba avo hi sum ndazina, mi djak akulo kur gong ndata, mi bur kua. 12 Mi de mazong mama Gehazi ala: Ang i halï atchad’azina. Gehazi mi yad’ïya; ti mba d’i tchol avoromu.
13 Elise mi de mi Gehazi ala mi dat ala: Ndak nga fe ndaka kami heî. Ndak min ala ami la’î me ge? Ndak min ala an i de ni mamulâ kak koze ni de ni mi ma ngolâ hi azigarîna zu?
Ti hulong dum ala: Hawa! An ni kaka aduk sum mana, va kid’agan nga d’i.
14 Elise mi de mi Gehazi ala: Ei lat ni nana ge?
Gehazi mi hulong dum ala: Gorot nga d’i! Ndjuvut pî mi djeng mamara mi.
15 Elise mi dum ala: Ang yad’ïya! Ti mba d’i tchol avun gonga.
16 Elise mi dat ala: Dama hina dedege wani, ndak mba d’i ve gorâ abogu.
Wani ti dum ala: Hawa! Salana, nga na d’i! Angî sana hAlonina, ang dan zla d’a kad’a hina d’i!
17 Wani atcha ndata ti ve wirâ, tcha dama blangâtna hina dedege ti vut gorâ d’igi Elise mi dat na mi.
Matna hatcha d’a Sunem-mba gorotna
18 Gor máma mi djengâ. Bur tu mi i fabum nga mi dut awuna ki suma. 19 Ata yi máma na wat mi nde tchina ala: Iba, yanu, yanu!
Abum mi de mazong mama ala: Ang hlum im masumu.
20 Azong mama mi hle gorâ abomu, mi im masumu. Ndat ti kagam adigad’u, wani kid’a afata tcha falei d’ad’ara, mi mid’a. 21 Ata yi máma ti djak akulo kur gonga hi Elise-d’a, ti ge gorâ kä yam azangâ, ti ndabua, ti duk vuna, 22 ti ge sunda ata ndjuvud’u, ti dum ala: Ang sununï azongâ ki korod’a tu. An i avo hi sana hAlonina atogo zak, an hulongîya.
23 Ndjuvut mi dat ala: Ni kayam me ba, ndak i avo hatam ini ge? Ini nga ni bur ma vun tilâ d’oze ni bur ma sabatna d’uo.
Wani ti hulong dum ala: Ang djib’er ri!
24 Ti tin zlamba huyok korod’a, ti de mazongâ ala: Ang ge tang avok korod’a iya; an bei ni dang ba ni, ang tcholon aduk ki. 25 Wani ti i yam ahina d’a Karmel-la á fe Elise. Kid’a Elise mi wad’ï woi hina deid’a, mi de mazong mama Gehazi ala: Ang gol atcha d’a Sunem ndata ti djï wana! 26 Ang ring ngavad’u, ang dat ala: Ndak abo ni ge? Ndjuvuk ki goro’â a nga hawa ko zu?
Ti hulong dum ala: A nga hawa!
27 Kid’a ti mba gen Elise yam ahinad’id’a, ti ge tat kä avoromu, ti vum asemu. Wani Gehazi mi min zud’ut teyo. Elise mi dum ala: Ang arat hina djang, kayam me ti nga ki hur ma hata ngola. An ni vita yam zla ndata, kayam Ma didina mi tagandji nga d’i.
28 Ata yi máma ti er ad’ut akulo ala: Salana, na ni ni an ba, tcheneng ala ang han gorâ zu? Hawa! An dang ala: Ang lobon iran nduo d’uo zu?
Elise mi tchol atcha d’a Sunem-mba gorotna akulo
29 Elise mi de mi Gehazi ala: Ang min tangû, ang hle totogo man nda djok vuna, ang i Sunem. Le ang ngaf sa glovod’o ni, ang tchol á gum depa d’i; le sa mi min á gang depa ni, ang humum mbuo mi. Ang i d’igal totogo manda avok gorâ.
30 Wani gorâ asum mbi de mi Elise ala: Avok Ma didin ma bei matna, avorong ang mi, an nga ni i bei ang ngi. Kayam ndata, Elise mi i ki sed’ed’u.
31 Wani Gehazi mi mbaza avoroziya, mi d’igal totogod’a hi Elise-d’a avok gorâ, wani va le tu d’i, gorâ mi mbuzuk nga tam mbuo ko. Wani mam hulong mi ngaf Elise, mi dum ala: Gorâ mi zlit nga d’i!
32 Kid’a Elise mi kal avo hur azinid’a, gor ma mitna mi nga ged’a yam azangâ tua. 33 Elise mi kal klaviya, mi duk vuna kazi djak, mi nde tchen Ma didina. 34 Bugola, mi kulup hurum kä yam gorâ, mi tin vunam avunamu, iram yam iramu, mi tin abom hur abomu, mi mat tam kä woi kam mi. Gorâ tam mbi gakud’a. 35 Elise mi hulong tchol akulo, mi ngui tita hur gonga hina ndjö, mi hulong mat tam kä woi yam gorâ kua. Atogo hina zak gorâ mi ereseu yam kid’iziya, mi mal iram mbeyo. 36 Ata yi máma Elise mi yï Gehazi, mi dum ala: Ang i yï gorâ asumu. Gehazi mi yad’ïya. Kid’a ti mbad’a, Elise mi dat ala: Ndak mbeï ve goro’â! 37 Ti mba, ti ge tat kä avoromu, ti grif kä andaga, ti ve gorotna, ti iya.
Ambla d’a ndak á ted’a d’uo d’a
38 Elise mi hulong, mi mba avo Gilgal. Kur biza ndata baktarad’a ti nde yam ambas ndata. Kid’a mi tok adesâ hi suma djok vun Alonina avorom kä d’a, mi de mazong mama ala: Ang tin dei ma ngolâ akua, ang yamï azlema madesâ hi suma djok vunina. 39 Ata yi máma ma dingâ aduk adesâ hi suma djok vun Alonina, mi i abagei á hal hum azlema, mi fe kurdu vira, mi dud’ut vud’ut mi oî baru mamba mbeï, mi mba avo, mi tchalat aduk aku kur deina, wani sa wat nga ala ni va hî d’i.
40 Kid’a a nde b’rawat mi suma á ted’id’a, azi djugud’u, wani a nde er ad’uzi akulo ala: Sana hAlonina, te máma ni te ma tchi matna! Kayam ndata, azi ndak nga á tum mbi.
41 Wani Elise mi dazi ala a humï afuta. Mi tchugut aku kur deina, mi de mazong mama ala: Ang b’rawamî sum ndazina. Vama tchi sa nga kur deina d’uo d’a.
Avungôna mi zul ablaud’a
42 Kur biza ndata sana mi tcholï Bäl-Salisa, mi mba kavungôna hawu ors ma mi ne avo’â dok mbà ki geme ma awilina kur bid’im mamba mi Elise. Elise mi de mazong mama ala: Ang b’rau te máma mi suma pet.
43 Wani azong mama mi dum ala: Te ma wana an humî suma kisâ ni nana ge?
Elise mi hulong dum ala: Ang b’rawam mi suma pet, kayam Ma didina mi dala: Nge nge pî mi mba te mi hoba, ad’um mba d’i ara.
44 Azong mama mi b’rawam mi suma. Nge nge pî mi te, ad’um ar d’igi Ma didina mi de na mi.
Elije la gə dené gə́ njekəisiŋga
1 Dené kára mbuna denéje’g lə njéteggintaje ra ndòo rɔ Elije’g pana: Ŋgabmje gə́ to kura ləi lé wəi, nɛ i gər gao to gə́ yeḛ lé to njekwa Njesigənea̰ mée’g. Nɛ njeɓaŋ ree mba taa ŋganəmje gə́ joo gə mba kwa dee gə́ ɓərje ləa.
2 Elije dəjee pana: See ɗi ɓa m’askəm ra kari wa. Maji kari ulam né gə́ to mee kəi’g ləi am m’oo.
Yeḛ tel ilá keneŋ pana: Kura ləi aw gə né gə́ raŋg mee kəi’g el nɛ ku-ubu ya kára ba.
3 Yeḛ ulá pana: Teḛ aw rɔ njéboatakəije’g ləi lai ya aw ndima dee kuje gə́ kari ba bula ya ɓó lam ba el. 4 Loo gə́ i tel ree kəi ndá udu tarəw kəi dɔ sí-seḭ gə ŋganije’g ɓa gə́ ɔm ubu lé mee kuje’g lé ɓəi, ku gə́ rusu ndá i a kun kunda ɓəd-ɓəd ya.
5 Yen ŋga yeḛ ḭ rɔ Elije’g lé tel aw kəi ndá udu tarəw dɔ dee-deḛ gə ŋganeeje’g, deḛ d’aree kuje ndá yeḛ ɔm ubu lé keneŋ-keneŋ. 6 Loo gə́ ubu lé rusu kuje neelé télélé-télélé ndá yeḛ ula ŋgonee pana: Am ku gə́ raŋg ya ɓəi.
Nɛ yeḛ tel ilá keneŋ pana: Ku gə́ raŋg godo. Bèe ɓa gel ubu lé kara gaŋg ŋgəji tɔ. 7 Yeḛ aw ɔr gée ar dəw lə Ala ndá yeḛ ulá pana, Maji kari aw aw ndogo ubu lé uga ne ɓaŋg gə́ to dɔi’g lé, gesee gə́ nai lé i seḭ gə ŋganije a síje ne gə́ majee.
Elije aw ŋgon ɓee gə́ Sunem
8 Ndɔ kára bèe Elije dəs mee ŋgon ɓee gə́ Sunem. Ndá dené gə́ njenékiŋga kára si keneŋ. Yeḛ ɔsee ɓɔḭ-ɓɔḭ mba karee sɔ né kəi ləa. Ta-ta lé loo gə́ yeḛ dəs keneŋ ndá yeḛ aw kəi ləa aw sɔ né sɔ né.
9 Dené lé ula ŋgabeeje pana: Aa oo, dəw gə́ aw ree kəi lə sí ta-ta neelé ma m’gəree gə́ dəw lə Ala gə́ to gə kəmee. 10 Ar sí n’raje ŋgon kəi bɔrɔ dɔ maree’g ndá ar sí j’urje tira keneŋ ləm, j’undaje tabul, gə kali, gə néndogó keneŋ ləm tɔ j’areeje, mba kar loo gə́ yeḛ teḛ rɔ sí’g ndá yeḛ a kwa rəa keneŋ.
11 Ndɔ kára bèe Elije tel ree Sunem ndá yeḛ aw mee kəi gə́ dɔ maree’g lé aw to keneŋ. 12 Yeḛ ula kura ləa Gehaji pana: Ɓar dené gə́ Sunem lé am. Gehaji ɓaree ndá yeḛ ree aar nea̰’g ya tɔ. 13 Elije ula Gehaji pana: Maji kari ulá pana: Aa oo, i ra sə sí né gə́ maji yaa̰. See ɗi ɓa j’askəm ra kari wa. See i ndigi kar sí n’pata ləi no̰ mbai’g əsé no̰ ɓé-njérɔje’g wa.
Dené lé tel ilá keneŋ pana: Ma m’isi mbuna koso-dəwje’g ləm gə meelɔm ya.
14 Elije dəji Gehaji pana: Ŋga see ɗi ɓa j’a ra karee wa.
Gehaji ilá keneŋ pana: Né kára ba lé ŋgonee godo tɔɓəi ŋgabeeje kara ɓuga tɔ.
15 Bèe ɓa Elije pana: Ɓaree gogo am ndá yeḛ ɓaree ya tɔ.
Yeḛ ree aar takəi’g. 16 Ndá Elije ulá pana: Ləb gə́ a gə ree mee naḭ gə́ togə́bè ndá i a kwa ŋgon gə́ diŋgam jii’g.
Yeḛ ilá keneŋ pana: Wah! mbai ləm, i dəw lə Ala, maji kari su kəm kura ləi gə́ dené lé el !
17 Nɛ lé bèe kara dené neelé taa kèm ndá yeḛ oji ŋgon gə́ diŋgam ləb gə́ gogo mee naḭyee gə́ Elije ulá keneŋ lé ya tɔ.
Elije ar ŋgolə njekəimbá ləa tel si kəmba
18 Ŋgon lé ra tɔg pir-pir. Ndɔ kára bèe yeḛ aw iŋga bɔbeeje goo njékinjakoje’g. 19 Ndá yeḛ no̰ ta bɔbeeje’g pana: Dɔm ɓòo! dɔm ɓòo!
Bɔbeeje ula kura ləa pana: Unee aw səa ar kea̰je.
20 Kura lé unee aw səa ar kea̰je ya tɔ. Ŋgon lé to kaar kea̰je’g saar kàr aar daŋdɔ bèe ndá wəi. 21 Kea̰je unee aw ilá dɔ tira’g lə dəw lə Ala ɓa udu ta-rəw dəa’g unda loo teḛ aw tɔ. 22 Yeḛ ɓar ŋgabeeje ulá pana: Ula basa ləi kára gə ko̰-mulayḛ̀je kára gə mba kam m’aḭ ne kalaŋ m’aw ɓee lə dəw lə Ala ɓa m’a tel ɓəi.
23 Yeḛ dəjee pana: See gelee gə́ ban ɓa i ndigi kaw ɓee ləa ɓogənè wa. To naḭ gə́ teḛ sigi el ləm, to ndɔ-kwa-rɔ el ləm tɔ.
Yeḛ ilá keneŋ pana: M’a kaw kari ya.
24 Yen ŋga yeḛ ar dee tɔ kali gir ko̰-mulayḛ̀je’g ləa ndá ula kura ləa pana: Ojee gə́ kédé ar sí j’awje, ɓó lé m’ulai el ndá am m’aar naŋg rəw’g el.
25 Yeḛ ɔd aw rɔ dəw’g lə Ala dɔ mbal gə́ Karmel. Loo gə́ dəw lə Ala ée əw ndá yeḛ ula kura ləa Gehaji pana: Aa oo, dené gə́ Sunem lé ɓa aw’n. 26 Ḭ Ɓasinè aiŋgwɔd aw tila kəmee dəjee oo: See yeḛ to kari ya wa. See ŋgabeeje deḛ gə ŋgonee to kari ya wa.
Dené lé tel ilá keneŋ pana: Jeḛ n’toje kari ya. 27 Loo gə́ yeḛ teḛ rɔ dəw’g lə Ala dɔ mbal’g ndá yeḛ unda barmba gɔlee’g. Gehaji ree rəa’g gə mba kɔsee gə́ raŋg nɛ dəw lə Ala ulá pana: Yá̰ mbata mée to kərm ndá Njesigənea̰ iya səm dəa ɓó riba səm dəa kédé el.
28 Yen ŋga dené lé dəjee pana: See ma m’dəji mbai ləm ŋgon wa. See m’pa kédé m’pana: Maji kari su kəm el, see m’pa bèe el wa.
29 Bèe ɓa Elije ula Gehaji pana: Tɔ ndar ɓəri’g, un kag-tɔs ləm jii’g ndá ɔd aw. Ɓó lé i iŋga dəw rəbə ndá rəa lapia el ləm, ɓó lé dəw rai lapia kara ilá keneŋ el ləm tɔ. I a kila kag tɔs ləm kəm ŋgon’g lé.
30 Ko̰ ŋgonje lé pana: Njesigənea̰ to Njesikəmba ləm, i kara si kəmba ləm tɔ, m’a kubai kya̰’i el!
Ndá Elije ḭ un rəw gée’g tɔ. 31 Gehaji aḭ aw no̰ dee’g kédé aw ila kag-tɔs lé kəm ŋgon’g nɛ yeḛ pata el ləm, ra né el ləm tɔ. Gehaji tel tila kəm Elije ɔr gée aree pana: Ŋgon lé ndel el.
32 Aa oo, loo gə́ Elije ree mee kəi’g ndá yoo ŋgon to dɔ tira’g ləa. 33 Elije andə mee kəi’g udu takəi dɔ dee-deḛ gə yoo ŋgon’g lé joo ɓa yeḛ ra tamaji ta Njesigənea̰’g. 34 Yeḛ al to dɔ ŋgon’d ula təa ta ŋgon’d ləm, dəb kəmee kəm ŋgon’d ləma, tura jia ra̰daŋ ji ŋgon’d ləm tɔ, yeḛ dəb rəa dɔ ŋgon’d ar rɔ ŋgon lé nuŋga . 35 Elije ḭta njaa mee kəi’g aw yo gə́ nee ɓa yeḛ al ndɔji rəa ra̰daŋ dɔ ŋgon’g lé ɓəi. Léegəneeya ŋgon lé tur aitiso gɔl siri ɓa teḛ kəmee yərərə ɓəi. 36 Elije ɓar Gehaji ulá pana: Ɓar dené gə́ Sunem lé am.
Gehaji ɓaree ndá yeḛ aw rɔ Elije’g. Yeḛ ulá pana: Taa ŋgoni lé.
37 Yeḛ aw oso naŋg gel gɔlee’g unda barmba dəb kəmee naŋg ɓa taa ŋgonee lé ɔd aw səa ɓəi.
Lɔ-mḭji gə́ kəm kai el
38 Elije tel aw Gilgal. Lée gə́ neelé ɓoo-boo oso keneŋ. Loo gə́ koso njéteggintaje d’isi nea̰’g ndá yeḛ ula kura ləa pana: Unda jo-muru gə́ boi pər’d ula ne lɔ-mḭji mbata lə koso njéteggintaje neelé.
39 Yeḛ gə́ kára dan dee’g aw wala mba ti kamnaḭ ndá yeḛ iŋga koso-ɓəd gə́ alè tar ɓa ti ka̰dee gə́ to keneŋ rusu ta kubu ləa. Yeḛ tel ree ne tḭja dee bur-bur ɓa ɔm dee jo-muru gə́ lɔ to keneŋ mbata deḛ gər koso-ɓəd neelé el tɔ. 40 Deḛ kai dəwje lɔ-mḭji neelé nɛ loo gə́ deḛ d’ai ndá deḛ ra né wəl pana: Ha-a-a! dəw lə Ala, néyoo to mee jo-muru’g neelé.
Yee ɓa deḛ d’askəm kai ne el tɔ. 41 Elije pana: Reeje gə nduji amje ndá yeḛ ɔm nduji neelé mee jo-muru’g lé pana, Arje dəwje neelé mba kar dee d’ai.
Bèe ɓa né gə́ majel kára kara godo mee jo-muru’g lé ŋga.
Elije ar dəwje tɔl (100) nésɔ
42 Dəw kára ḭ Baal-Salisa ree gə muru gə́ ra gə kandə kó gə́ dɔtar ɓa kɔree aree, to pil muru kó-ɔrj rɔ-joo ləm, gə dɔ kó gə́ təb ləm tɔ gə́ yeḛ ula mee ɓɔl’g ləa. Elije pana: Ar dəwje neelé mba kar dee d’o̰. 43 Kura ləa tel ilá keneŋ pana: See ɓai muru gə́ nee ya m’a kar dəwje gə́ tɔl (100) nee to gə́ ban wa.
Elije ilá keneŋ pana: Yee nee ya ar dəwje neelé mba kar dee d’o̰, mbata Njesigənea̰ ya pa togə́bè pana: D’a ko̰ kar gesee nai.
44 Togə́bè ɓa yeḛ unda muru neelé no̰ dee’g ar dee d’o̰ ndá gesee nai gə goo ta gə́ Njesigənea̰ pa lé ya tɔ.
