VUN MA DJOK MA TETENGÂ
A aran an mbiyo ma lau ma arina woyo
1 Ma didina mi dan ala:
2 Ang i de mi suma Jerusalem-ma ala:
Ma didina mi dala:
Humun gan yam o mak ka ndak nga ki sed’et
ki weyek ata yima ndak tit blogon kid’a an kaka,
ata yima ndak tit blogon kur ful ma gangras
ma bei sa mi zumum ba na.
3 Ma didina mi dala: Agi Israel-lâ,
agi mi sum mana, agi ni d’igi awu ma ne avo’â na.
Suma pet suma a dogina, a halî zlad’a ki anu,
ndaka mba d’i mba kazi atogo hina zak mi.
4 Agi suma hi Jakob-ma,
agi humugi zlad’a hi Ma didinid’a.
Agi andjafâ hi Israel-lîna pet,
agi humugi mi.
5 Ma didina mi dala:
Abuyogi ngolo a fe ni tcho me atan ba,
a wal lei dei ki sed’en
á zlap tazi kahle suma hawa ya’â,
á mbut tazi vama hawa ya’â mi ge?
6 A de nga ala:
Ma didin ma mi buzugï woi kur ambas sa Ezipte-d’a
ma mi tit ki sed’ei abagei hur fulâ
ma mi tit hur ful ma d’ad’au ma angrifâ nga kua na
ma mi tit ki sed’ei kur andaga d’a so d’a matna nga kua d’a
ma mi tit ki sed’ei kur andaga d’a sa nga mi tit kua
d’oze d’a sa nga mi kak kua d’uo d’ina,
mi nga ni lara ge d’uo zu?
7 An mbagi kur ambas sa tub’ad’a
tala agi tagi ahle suma djivi suma kurutna d’a,
wani agi mbagiya,
agi mbud’un ambas manda ambas sa ndjendjed’a,
agi mbud’ugi ambas man nda an tat djonid’a
vama ndjendje ma kalâ.
8 Suma ngat buzuna a de nga ala:
Ma didina mi nga ni lara ge d’uo zu?
Suma hat gata mi sumina a wan nga d’i,
suma pol suma a nga d’engzeng avoron ndi,
suma djok vuna a djo’î vun Bäl,
a zlap tazi kalo ma teteng ma ndak nga á ndjun sa d’uo na mi.
9 Ni kayam ndata ba, Ma didina mi dala:
An nga ni le sariyad’a ki sed’egiya,
an mba ni le sariyad’a ki grogi ngolona kua d’ei.
10 Agi igi yam til la Kitim-mba, agi gologiya.
Agi sunugi sä Kedar, agi halagi ad’ud’a, agi gologiya.
Na ni vama hina mi le woi yam tu zu?
11 Andjaf ma ding ma mi mbut vrak alo mam ma ala
nalo ma gagazina d’uo na woi ki ndramina yam tu zu?
Wani sum mana a vragan Subur mazid’a
balum vama mi ndak nga á ndjun sa d’uo na!
12 Ma didina mi de kua ala:
Agi suma sä kaka akulona,
agi lagi atchap yam va máma,
agi zlagagi agi had’agi hurugi yam ndjendje ndata mi.
13 Kayam sum mana a le tchod’a yazi mbà.
Nala, a aran an mala ni mbiyo ma lau ma arina na woyo,
a ka golongeî suma ndak nga á ve mbina d’uo na
kam kua kam kua ki tazi vazi mi.
Ni vama aglarâ á noî Ma didina
14 Na ni Israel-lâ a ni magumeina zu?
A vud’uzi ni kur magomba hina zu?
Ni kayam me ba, a mbut vama hurumba mi suma ge?
15 A nga tozi breîd’a d’igi gro azlona mi to breîd’a na,
a b’lagazi ambas mazi d’a woyo,
a mbud’uzi mandarâ,
a b’lagazi azì mazi ma nglona woyo,
sama kak kua nga d’uo mi.
16 Suma Memfis-sâ ki suma Tapanes-sâ pî
a mba welegi ma dumaragiya.
17 Israel-lâ, ahle ndazina a mba hina pet
ni kayamba agi aragi Ma didina Alo magina woi
ata yima nga mi tagagi lovot ta djivid’ina d’uo zu?
18 Ki tchetchemba,
ni djiviya me kagi á hulongôgi Ezipte
á tchagi mbiyo alum ma Nil-lâ ge?
Ni djiviya me kagi á hlagi lovot ta Asiri-d’a
á tchagi mbiyo alum ma Efrat-na ge?
19 Salad’a Ma didin ma ad’engêm kal petna mi dala:
Nasa’at magid’a ba, ti togiya,
ni djib’er magi d’a afefeta ba, ti ngobogiya.
Ar agi wagi woi tetet ala ni vama tcho ma aglarâ
á noyôn an Ma didina Alo magina woi
á lan mandaran nduo d’a.
Israel-lâ huruzi ve nga Ma didina d’i
20 Ma didina mi dala:
Agi kuzugi djuk ma kelegina woi nadjeu dei,
agi bud’ugi vun ma djin ma adigeina woyo,
agi dagi ala: Ami min lang sunda d’uo d’a.
Kayam ndata, agi igi akulo yam yima ndingâ,
ad’u agu ma lara ma angusâ
agi grivigi kä ad’um á mbud’ugi tagi gaulangâ mi.
21 An pagi ni d’igi guguzlu d’a djivid’a na
d’igi agu ma djivi ma kal teglesâ na.
Ni nana ba, agi mbud’ugi tagi ndjendjed’a avoron
d’igi guguzlu d’a abagei hur fulîd’a na ge?
22 Salad’a Ma didina mi dala:
Le agi mbuzugi tagi woi ki tumuta ki sabulâ yagi ablaud’a pî,
tcho magid’a mba d’i arî ndala avoron hina baba.
23 Ni nana ba, agi mba dagi ala:
Ami mbud’umi nga tami ndjendjed’a d’uo,
ami zlabami nga ki Bäl á kud’urom mbuo ge?
Gola! Asegi mi kä kur hora wana,
agi wagi vama agi luma.
Agi ni d’igi djambal la arop pa afefet
ta i abo hî i abo hî d’a na.
24 Agi ni d’igi koro d’a abagei
d’a ti hat ki hur ful matna
d’a d’od’ok mata nga d’i zud’ut
ti nga d’i ka hisa simetna
ti nga d’i i avogovok ki d’od’ok mata kad’engêt
bei va mi d’elet ba d’a na.
Koro ma nga mi halatna, mi nga mi kau d’i,
nga mi fat ata yima ndat nga d’i le zulinina.
25 Agi gologi tagi djivi á tid’igi asegi hawad’a,
ar delegi ti so kazas suo mi!
Wani agi nga dagi ala:
Ndata ni zla d’a hawa yaka!
Ami minimi nalo ma dingâ,
ami i zlabami ni ki sed’emu.
26 D’igi sama kula mi mbut zulona
ata yima a vum ki kulina na,
agi Israel-lâ kamulei magina
ki magi suma nglona ki magi suma ngat buzuna
ki magi suma djok vuna,
agi mba mbud’ugi zulona ni hina mi.
27 Agi nga dagi maguna ala: Angî abumiya,
agi nga dagi mahinad’a ala: Nda’î d’a vud’umid’a!
Agi aragi zla d’a mbud’ugi iragi iranda ta,
agi handi nazigagiya.
Wani fata ndaka mba wa kagiya wani,
agi nde yandi ala: Ang mbeï sud’umiya!
28 An mba ni hulongôgi humba fata ndaka mba kagid’a ala:
Alo magi ma agi minima, mi nga ni lara ge?
Le mi ndaga ni, ar mi tchol akulo mi sud’ugiya,
kayam agi suma Juda-na,
agi nga kalona ngad’a yam azì magi ma nglona gagang.
*
29 Ma didina mi dala: Ni kayam me ba,
agi lagi sariyad’a ki sed’en nge?
Agi pet ni suma sondi vunana.
30 An to grogina ni hawa na, a hum nga gata d’i.
Mbigeu magi d’a fiyaka ti kizak magi suma djok vuna woi
d’igi azlona mi kizak ahlena woi na.
31 (Agi suma kur atchogoi d’a tchetchem wandina, agi djib’eregi yam zla d’a Ma didina mi data.)
Agi Israel-lâ, an mbut ni hur fulâ
d’oze ambas sa nduvun nda i’îlika kagi zu?
Agi sum mana, ni kayam me ba, agi nga dagi ala:
A tchugumi wa akulo da’,
ami dok hulongômi geveng nguo ge?
32 Na ni gor weid’a ti mar ahle mat suma
ti tchuguzi atat á djif ki tatna,
d’oze gor weid’a a teleta,
ti mar yam vama ti djinim furutna zu?
Wani agi sum mana, agi maran ndei nadjeu dedei
burâ ablaud’a bei ndumba ba.
*
33 Gagazi, agi wagi lemba kur tit magid’a
á halagi lovot ta le mizeuna,
gak agi mbud’ugi suma had’agi suma
lovot ta le tchod’ina.
34 A fe buzuna hi suma hou suma
zla nga kazi d’uo na ata baru magina.
Ni suma agi vazi nga avun gongîyo magina
á kuzuzi vunazi woi d’uo na.
35 Hina pet pî, agi dagi ala:
Ami ni suma bei zlad’a kamina.
Ayî mama mi nga kami d’i.
Gola! An nga ni kal ata yima ka sariyad’a ki sed’egiya,
kayam agi dagi ala: Ami lami nga tcho d’i.
*
36 Ni kayam me ba,
agi mbud’ugi djib’er magid’a atogo hina zak
á mbud’ugi lovot magid’a ge?
Zulona mba mi vagï avo Ezipte,
d’igi mi vagï avo Asiri na mi.
37 Agi mba buzugugï sä kua yagi tchoka kä,
kayam an Ma didina nga ni noî suma agi tinigi hurugi kazina woyo,
agi mba fagi djivid’a atazi d’uo mi.
Taje gə́ ndaŋg ne koso-dəwje gə́ Israɛl
1 Njesigənea̰ ulam ta gə rɔtaje nee pana: 2 Aw ila ta nee mbi njé gə́ Jerusalem’g togə́bè pana:
Njesigənea̰ pa togə́bè pana:
Ma m’ar məəm olé dɔ meenoji’g lə sí
Loo gə́ seḭ naije ne gə ma̰də sí ba ləm,
Loo gə́ seḭ ṵdamje ne dan kəm sí’g
Asəna gə njemɔr ləm bèe ləma,
Loo gə́ seḭ ndolèje goom dɔdilaloo’g
Gə́ dəw dubu né keneŋ el lé ləm tɔ.
3 Israɛlje lé to gə kəmee
Mbata lə Njesigənea̰ ləm,
Deḛ to kandə néje ləa gə́ doŋgɔr ləm tɔ.
Deḛ lai gə́ d’usɔ kandə néje neelé
D’ar taree wa dɔ dee ləm,
Nékəmndoo oso ne dɔ dee’g ləm tɔ,
Njesigənea̰ ɓa pa bèe.
4 Ooje ta lə Njesigənea̰,
Seḭ gel-bɔje lə Jakob ləm,
Seḭ lai gə́ toje gel-bɔje lə Israɛl ləm tɔ!
5 Njesigənea̰ pa togə́bè pana:
See néra gə́ kori-kori ɗi ɓa
Bɔ síje-je d’oo rɔm’g ɓa
D’unda ne rɔ dee ŋgərəŋ rɔm’g
D’aw ne goo néje gə́ gə mḭdé ba
Gə́ ar dee-deḛ nja kara
Tel to né gə́ gə mḭdé ba lé wa .
6 Deḛ dəji ta nee pana:
See Njesigənea̰ gə́ ar sí j’undaje loo
Mee ɓee gə́ Ejiptə n’teḛje ləm,
Yeḛ gə́ ɔr no̰ sí dɔdilaloo’g
Gə́ to dɔ naŋg’d gə́ tudu kurum-kurum
Gə́ bwaje taa pəl-pəl ləm,
Gə́ dɔ naŋg gə́ loo-tudu
Gə yoo d’o̰ ɓee keneŋ ləm,
Gə́ dɔ naŋg gə́ dəw kára kara
Dəs keneŋ el ləma,
Dəw kára kara ra ɓee keneŋ el ləm tɔ lé
See si ra bèe wa.
7 Ma m’ar sí reeje mee ɓee’d
Gə́ to asəna gə loo-ma̰a-kag-sɔ
Gə mba kar sí sɔje ka̰deeje
Gə néje gə́ maji dum gə́ teḛkɔr keneŋ.
Nɛ loo gə́ seḭ reeje keneŋ ndá
Seḭ arje ɓee ləm tel mina̰ ləm,
Seḭ arje nédɔji ləm lé
Tel to né gə́ mina̰ ləm tɔ.
8 Njékinjanéməsje kara dəji ta bèe pana:
See Njesigənea̰ si ra wa el ləm,
Njégər gin godnduje gərm el ləm,
Njékɔrno̰ dəwje to majikojije el ləm,
Njéteggintaje tegginta gə ri magə-Baal ləma,
Deḛ d’aw goo deḛ gə́
D’askəm la sə dee el ləm tɔ.
9 Gelee gə́ nee ɓa ma m’ndigi
Kɔr ne kəm ta kila dɔ sí’g ləm,
Ma m’ndigi kɔr ne kəm ta
Kila dɔ ŋgan meḛ ŋgan síje’g ləm tɔ,
Njesigənea̰ ɓa pa bèe.
10 Awje dɔgoré-looje gə́ Kitim,
Aw aaje loo ooje!
Ulaje kula Kedar, tenje maji ooje
Ndá tenje ooje
See gar néra gə́ togə́bè lé to keneŋ ya wa.
11 Ginkoji dəwje gə́ magəje lə dee
To gə́ kankəm né el lé
See d’odo mbél ne magəje gə́ raŋg wa.
Nɛ koso-dəwje ləm d’un rɔnduba lə dee
Mbél ne né gə́ a la sə dee el.
12 Seḭ gə́ síje dara lé
Arje kaar sí wa sí paḭ dɔ né’g neelé ləm,
Undaje bala tigi-tigi
Mbata néɓəl gə né gə́ to kḛji ləm tɔ!
Njesigənea̰ ɓa pa bèe.
13 Mbata koso-dəwje ləm ra kaiyaje joo:
Deḛ d’ubam-ma gə́ m’to
Kəm-rəw-mán-kaji lé d’ya̰’m ləm,
D’uru bwa-manje
Gə́ to bwa-manje gə́ tɔr wuyum-wuyum
Gə́ mán askəm kaar keneŋ el ləm tɔ.
14 See Israɛlje lé to ɓərje gə́ ndogo dee
Esé d’oji dee mee kəi’g ya wa.
See gelee ban ɓa deḛ tel to ne nékwa
Le koso-dəwje gə́ raŋg wa.
15 Ŋgan toboḭje d’inja miḭ
Ra ne hər-hər dɔ dee’g,
Deḛ d’ar ɓee lə dee to dɔ nduba,
Ɓee-booje lə dee roo dula-dula
Ar dəw kára kara ra ɓee keneŋ el .
16 Ŋgalə Nop gə Tapanɛs kara
D’a tɔ ka dɔ sí rɔb-rɔb ya.
17 Néje neelé see teḛ dɔ sí’g
Mbata seḭ ubaje Njesigənea̰, Ala lə sí yá̰je
Loo gə́ yeḛ ɔr no̰ sí rəw gə́ maji’g lé el wa.
18 Ɓasinè lé see ɗi ɓa seḭ a raje
Mba kaw ne Ejiptə
Kaw kai ne mán baa gə́ ria lə Nil lé wa.
See ɗi ɓa seḭ a raje mba kaw ne Asiri
Kaw kai ne mán baa gə́ ria lə Epratə lé wa.
19 Meeyèr lə sí a kwɔji sí kəmkàr ləm,
Kalta lə sí a kar bo̰ néra sí
Ɔs ta sí’g ləm tɔ.
Bèe ɓa seḭ a kooje gao
To gə́ kuba Njesigənea̰, Ala lə sí kyá̰ ləm,
Gə lal ɓəlee ləm tɔ lé
To né gə́ majel gə adə ta’g mbag-mbag ya,
Mbaidɔmbaije gə́ Njesigənea̰
Gə́ njeboo-néje gə́ dara ɓa pa bèe.
Israɛlje d’ila ŋgonkoji dɔ Njesigənea̰’g el
20 Un kudee ləw ba lé
Seḭ tədje néməməna̰ gwɔb sí’g ləm,
Seḭ tije kulaje rɔ sí’g ləm tɔ
Ndá seḭ pajena:
Seḭ ndigije ra kula ɓər el ŋga!
Nɛ dɔdərlooje lai gə́ d’ḭ tar lé ləm,
Gə gel kagje lai gə́ təb ləm tɔ lé
Seḭ rogoje keneŋ
Asəna gə néra kaiya-dené bèe.
21 Ma ma̰a sí gə́ kag-nduú gə́ maji dum
Gə́ ka̰dee maji,
Ŋga see ban ɓa seḭ telje rɔ sí raŋg
Ar sí tel toje nduú gə́ mee kɔr’g ɓəi wa.
22 Lée seḭ togoje rɔ sí gə sigiri
Lée usuje ne rɔ sí yaa̰ ya kara
Néra gə́ kori-kori lə sí nai rɔ sí’g nɔm’g ya,
Mbaidɔmbaije gə́ Njesigənea̰ ɓa pa bèe.
23 See ban ɓa seḭ ulaje pajena:
Rɔ sí mina̰ el ləm,
Seḭ awje goo magə-Baal’g el ləm tɔ lé wa.
Aaje loo ooje tor gɔl sí
Gə́ to kəm wəl-loo’g ləm,
Tegje gin né gə́ seḭ raje ləm tɔ.
Seḭ gə́ toje asəna gə jambalje
Gə́ njérɔkwɔilɔje gə́ awje yo gə́ nee!
24 Seḭ toje asəna gə ko̰-mulayḛ̀je-je
Gə́ gərje loo gə́ dɔdilaloo’g maji ləm,
Gə́ awje ndəŋ-ndəŋ goo malee
Gə́ ra sí lé ləm tɔ,
See na̰ ɓa a kɔg sí dɔ malee
Gə́ ra sí lé wa.
Deḛ lai gə́ saŋg sí lé
D’iŋga sí kalaŋ lal dao ləm,
Deḛ d’iŋga sí mee naḭyee’g
Gə́ wɔji dɔ sí ya ləm tɔ.
25 Undaje kəmkàr dɔ rɔ sí’g
Gə mba njaaje gɔl sí kari ba el ləm,
Arje gwɔs sí tudu kurum-kurum el ləm tɔ!
Nɛ seḭ pajena: Wah! to né kari ba!
Mbata seḭ ndigije magəje gə́ dɔ ɓee’g ləm,
Seḭ ndigije kawje goo dee’g ləm tɔ.
26 To gə́ njeɓogo gə́ dəw teḛ dəa’g wai ar rəa kul lé
Gel-bɔje lə Israɛl kara
Rɔ dee a kul togə́bè tɔ,
Deḛ ləm, gə mbaije lə dee
Gə ŋgan-mbaije lə dee ləm,
Gə njékinjanéməsje lə dee
Gə njéteggintaje lə dee ləm tɔ.
27 Deḛ d’ula kag pana:
I to bɔ síje!
Deḛ d’ula mbal pana:
I ɓa ar sí j’isi kəmba!
Mbata deḛ turu gir dee d’ila d’am ləm,
D’aa loo gə́ rɔm’g el ləm tɔ
Ndá loo gə́ nékəmndoo teḛ dɔ dee’g ɓa
D’ulam pana: Ḭta aji sí!
28 See magəje lə sí gə́ seḭ ra deeje lé d’əd ra ɓəi wa.
Maji kar dee d’ḭta,
Ɓó lé deḛ d’askəm kaji sí ndɔ nékəmndoo’g
Ǝi seḭ Judaje, magəje lə sí bula to gə́ ɓee-booje lə sí bèe!
29 See ban ɓa seḭ a kɔrje kəmta lə sí
Maḭje ne səm bèe wa.
Seḭ lai toje majikojije el,
Njesigənea̰ ɓa pa bèe.
30 Ma m’kunda ŋgan síje kara
M’kunda dee pi,
Deḛ d’oo ta gɔl ləm gə́ m’gɔl dee lé gə́ né el,
Seḭ gaŋgje njéteggintaje lə sí gə kiambas
Asəna gə toboḭ gə́ njetuji né bèe.
31 Seḭ ginkoji dəwje,
Maji kar sí ooje ta lə Njesigənea̰ gə́ né ya!
See ma m’to asəna gə dɔdilaloo mbata lə Israɛlje
Esé ma m’to ɓee gə́ loo ndul keneŋ njudu-njudu wa.
See gelee ban ɓa dəwje ləm pana:
Loo gə́ meḛ sí ndigi ya j’a kaw’g
Jeḛ ndigi kaw rɔi’g el lé wa.
32 See mee ŋgoma̰də wəi dɔ néndam’g ləa
Esé mee njeŋgao-sigi wəi dɔ mər’g ləa wa.
Nɛ koso-dəwje ləm d’ar meḛ dee wəi dɔm’g
Ləw ba as ndɔje bula dum tura.
33 Seḭ lé seḭ gərje loo ra goso yaa̰
Mba ndolè yeḛ gə́ seḭ ndigeeje lé
Ndá seḭ raje goso yaa̰
Gə mba ra ne némajelje togə́bè ya tɔ.
34 Saar kar ta kubuje lə sí gə́ rɔ sí’g ya
Məs dəwje gə́ kari ba gə́ ta wa dɔ dee el lé
Wa keneŋ mbəgə-mbəgə
Ɓó to məs deḛ gə́ seḭ teḛje
Dɔ dee’g wai loo-saŋg-denéje’g lé el.
35 Nɛ lé bèe kara seḭ pajena:
Tɔgərɔ ya, ta wa dɔ sí el,
Tɔgərɔ, oŋg ləa wəi ne bèm dɔ sí’g!
Aa ooje, m’a gə kɔr ta kila dɔ sí’g
Mbata seḭ pajena: Jeḛ n’raje kaiya el.
36 See gelee ban ɓa seḭ ulaje rɔ sí ndubu
Mba kar rəw-kaw sí tel ɓəd wa.
Rɔkul a kḭ Ejiptə dəb dɔ sí’g
To gə́ ḭ ne Asiri dəb dɔ sí’g bèe tɔ.
37 Lée neelé ɓa seḭ a kundaje loo
Keneŋ teḛje kɔmje ji sí dɔ sí’g,
Mbata Njesigənea̰ mbad
Deḛ gə́ seḭ ɔmje meḛ sí dɔ dee’g
Ndá seḭ a teḛje ne kɔr keneŋ el.
