Jesus ki bur ma sabatna
(Gol Mar 2.23-28Luc 6.1-5)1 Ata yi máma, Jesus nga mi kal aduk asine ma awuna kur bur ma sabatna. Mam suma hata, meid’a tchaziya, a nde kus yam awuna á mutna. 2 Wani kid’a Fariziyêna a wazid’a, a de mi Jesus ala: Gola! Mang suma hata a nga le vama gat meid’a d’elei lovota kam á led’a kur bur ma sabatnina.
3 Wani Jesus mi hulong dazi ala: Agi ndumugi nga kur mbaktumba hAlonid’a yagi tu vama David azi ki suma a nga ki sed’ema a lum ata yima meid’a nga d’i tchazina d’uo zu? 4 Ni nana ba, mi kal kur gonga hAlonid’a, mi tavungô ma nga tinda avok Alona ma nga ngad’a yam mam ki suma ki sed’ema á ted’a d’uo wani ni yam suma ngat buzuna holu na ge? 5 Na ni agi ndumugi nga kur mbaktum mba gata hi Moise-sa ala kur bur ma sabatna suma ngat buzuna a nga tchila yam bur ma sabatna kur gong nga kud’ora hAlonid’a, wani zla nga kazi d’uo d’uo zu? 6 Wani an nga ni dagiya, ma kal gong nga kud’ora hAlonid’a ki ngolina mi ka wana. 7 Alona mi de kur zla mamba ala: An min ni we hohowa suma, nga ni buzu ma ngata d’i. Ladjï agi wagi ni na ni, agi nga kagi sariyad’a yam suma bei zlad’a kazina d’i, 8 kayam an Gor Sana ni Sala bur ma sabatna.
Sama abom tche mogod’ina
(Gol Mar 3.1-6Luc 6.6-11)9 Jesus mi tchol ata yi máma, mi kal kur gong mazi d’a toka. 10 Sama abom tche mogod’ina mi nga kua. Suma a nga ata yi mámina a djop Jesus ala: Gat meid’a ar lovota á sut sana kur bur ma sabatna zu? A djobom hina kayam azi hal lovota á vum ki zlad’a.
11 Wani Jesus mi dazi ala: Ni nge adigagi ba, le timi mama nde kur zula kur bur ma sabatna, mba mi hlum mbei akulo d’uo ge? 12 Sana zlam ngola kal timina d’uo zu? Kayam ndata, gat meid’a ar lovota mi sana á le djivid’a kur bur ma sabatna.
13 Ata yi máma, mi de mi sama abom tche mogod’ina ala: Ang mat abong ngeyo. Mi mad’am mbeyo, abom mbut ad’enga d’igi ndrama na. 14 Wani Fariziyêna a buzuk abua, a ndjak vunazi kam ala ni nana ba, azi mba tchi Jesus woi ge.
Azong ma Alona manama
15 Kid’a Jesus mi we hina d’a, mi nde woi ata yi máma. Ablau suma a i ad’umu, mi sud’uzi woi kur tugud’ei mazid’a pet mi. 16 Mi hazi vuna kad’enga ala a dum zlam mbei d’i. 17 Ahle ndazina a le hina á ndak vun zla d’a ma djok vun Alona Isai mi dat ala:
18 Gola! Azong man ma an manam ma an le kam heîna,
ni ma tan ndi lan djivid’a heî kama,
an mba ni tin Muzuk mana kamu.
Mam mba mi tchi wal yam sariya manda mandjaf suma dingâ,
19 mba mi tchi tuguyo d’i, mba mi er ad’um akulo d’i,
sa mba mi humum delem ir palum mbuo mi.
20 Mba mi kus tchereu ma lá kusina woi d’i;
miyâ d’a nga d’i d’usa, mba mi tchat tei d’i.
Mi mba mi le hina gak d’ingêra mba d’i te yam andagad’a.
21 Andjaf suma dingâ pet a mba tin huruzi kam mi d’a.
Jesus mi hulong ded’a mi suma a min á vum ki zlad’ina
(Gol Mar 3.22-30Luc 11.14-23)22 Bugola, a mbamï sama duk ma ad’enga ki sed’em á de zlad’a woina, kayam mam nga ki muzuk ma tchona kurumu. Jesus mi sud’umu. Sa máma nde mi de zlad’a, iram mal lei mi.
23 Suma pet a le atchap, a dala: Sa máma ni David goroma d’uo zu?
24 Kid’a Fariziyêna a hum hina d’a, a dala: Sa máma nga mi dik muzuk ma teteng ma tchona woi ni kad’eng nga Belzebul amulâ hi muzuk ma tchona mi humzid’a.
25 Wani Jesus mi we djib’er mazid’a, mi dazi ala: Leu d’a lara pî le d’i wal wa kä mbà á dur tad’u ni, leu ndata mba d’i kak ki. Suma kur azì ma nglo ma lara d’oze suma avo hi sama tunina, le a wal wa mbà á dur taziya ni, azì ma nglo máma mba mi kak kuo mi. 26 Le Seitan mi tchol dik ndram Seitan mi wal wa mbà á dur tamu ni, leu mamba mba d’i ka’î nana ge? 27 Le an dik muzuk ma teteng ma tchona woi ni kad’eng nga Belzebul mi handjid’a ni, grogina a digim mbei ni kad’enga hi nge d’a ge? Le ni na ni, sum magina tazid’a a mba vagi ki zlad’a. 28 Wani le an dik muzuk ma teteng ma tchona woi ni kad’eng nga Muzu’â hAlonina mi handjid’a ni, Alona mi mba wa adigagi á te leu mamba yam andagad’a.
29 Na ni sana mi ndak á kal avo hi sama ad’engâ á hurumum bei mi djinim avok su? Wani mi djinimî djina tua ba, bugola, mi hurumum ahligiyem tua mi.
30 Sama nga ki sed’en nduo na, ni man ma djangûna, sama nga mi tok ahlena ki sed’en nduo na, mi pleî nahlena woi mi. 31 Kayam ndata, an nga ni dagiya, tcho d’a pet ta suma a nga lata ki las sa suma a nga lazata pet, Alona mba mi vat hurum mbei kaziya. Wani sama nga mi las Muzuk ma bei tchod’a ba nina, Alona mba mi vat hurum mbei kam mbi. 32 Sama nga ni lazan an Gor Sanina, Alona mba mi vat hurum mbei kamu, wani sama nga mi las Muzuk ma bei tchod’a ba nina, Alona mba mi vat hurum mbei kam kur atchogoi d’a wanda d’oze ta nga d’i mbad’a d’uo mi.
Hat ta yam aguna ki vud’umba
(Gol Luc 6.43-45)33 Jesus mi had’azi kua ala: Le aguna mi djivid’a ni, vud’umî djivid’a mi. Wani le aguna mi tchod’a ni, vud’um pî ni tchod’a mi, kayam a waguna ni ki vud’umu. 34 Agi gro mageid’a, ni nana ba, agi suma tchona ndak á de vama djivina ge? Kayam ahle suma a nga oîd’a kur sanina ba, a buzuk kei avunam á ded’a. 35 Sama djivina mi nde ni kahle suma djivi suma mi togozi kuruma woi abua, sama tchona mi nde ni kahle suma tcho suma mi togozi kuruma woi abu mi. 36 Wani an nga ni dagiya, zlad’a pet ta suma a nga dat hawa yayaka, a mba hulongôt ded’a kur bur ma dabi ma ka sariyad’a. 37 Kayam ni yam zla manga ba, ang mba nde woi kur sariyad’a; ni yam zla manga ba, sariyad’a mba d’i vang mi.
Suma a djop vama simata ata Jesus
(Gol Mar 8.11-12Luc 11.29-32)38 Ata yi máma, suma hat gat suma hiuna azi ki Fariziyê suma hiuna a hulong de mi Jesus ala: Ma hat suma, ami minimi ala ang tagami vama simata.
39 Wani mi hulong dazi ala: Agi suma tcho suma bei d’ingêr suma kur atchogoi d’a wandina, agi nga halagi vama simata, wani a mba simad’agizi d’i, ni simata hi ma djok vun Alona Jonas-sa hol. 40 D’igi Jonas mi le burâ kur kuluf ma ngolâ falei hindi andjege hindi na, an Gor Sana mba ni le burâ hindi faleya, hindi andjege kä aduk andagad’a hina mi. 41 Kur bur ma ka sariyad’a, suma Ninif-fâ a mba tchol á ka sariyad’a yam suma kur atchogoi d’a wandina, kayam suma Ninif-fâ a mbut huruzi yam wala tchid’a hi Jonas-sa. Gola! Ma kal Jonas ki ngolina mi kä wana.
42 Kur bur ma ka sariyad’a, amul la abo ma sutnid’a mba d’i tchol á ka sariyad’a yam suma kur atchogoi d’a wandina, kayam ti tcholï avun dabid’a handagad’id’a adjeu, ti mba á hum ned’a hi Salomon-nda. Gola! Ma kal Salomon ki ngolina mi kä wana.
Hulonga hi muzuk ma tchonid’a
(Gol Luc 11.24-26)43 Jesus mi had’azi kua ala: Ata yima muzuk ma tchona mi nde woi kur sanina, mi i ata yima bei mbina á hal yima tuk tama, wani mi fum mbi. 44 Mi dala: An mba ni hulong kur gong man nda an ndeï woi kuad’a. Kid’a mi mbazid’a, mi fat hurut hawa, minda, tora woi d’id’ing. 45 Wani mi iya, mi yoï muzuk ma tcho ma dingâ kid’iziya ma kalam ki tchod’ina, a tchuk kur gong ndata, a kak kua. Sa máma tcho mam mba dananda mba d’i kal la avoka. A mba le hina dedege ki suma tcho suma kur atchogoi d’a wandina mi.
Jesus asum azi ki b’oziyoma
(Gol Mar 3.31-35Luc 8.19-21)46 Kid’a Jesus nga mi de zlad’a mablau suma tua d’a, asum azi ki b’oziyoma a nga tchola abua, a min á dum zlad’a. 47 Sama dingâ mi dum ala: Gola! Asung azi ki b’oziyongâ a nga tchola abua; azi min á dang zlad’a.
48 Wani Jesus mi hulong de mi sama dum zlad’ina ala: Ni nge ba, nasun azi ki b’oziyona ge? 49 Mi d’ek abom yam mam suma hata, mi dazi ala: Agi gologi asun azi ki b’oziyona ba wana. 50 Kayam sama lara pî ma nga mi le minda hAbun ma sä akulonina, mi ni wiyena ki wiyenda, nasun mi.
Njékwakila Jejuje ria dɔ kó tem d’usɔ gə ndɔ-kwa-rɔ
Mar 2.23-28, Lug 6.1-51 Mee ndəa’g neelé Jeju unda mee ndɔ dana gaŋg, to ndɔ-kwa-rɔ. Njékwakiláje lé ɓoo ra dee, ar dee ria barkəmko tem d’usɔ . 2 Parisiḛje d’oo ndá d’ula pana: Aa oo, néra njékwakilaije lé to né gə́ kəm ra ndɔ-kwa-rɔ’g el.
3 Jeju ila dee keneŋ pana: See seḭ turaje ta gə́ to mee maktub gə́ wɔji dɔ Dabid loo gə́ ɓoo tɔlee gə deḛ gə́ d’aw səa lé el wa . 4 Yeḛ andə aw mee kəi-Ala’g o̰ muru gə́ d’unda keneŋ. To muru gə́ to gə kəmee gə́ kəm karee-yeḛ əsé deḛ gə́ d’aw səa lé d’o̰ el nɛ to mba kar njékinjanéməsje ɓa d’o̰ gə kar dee ba . 5 Tɔɓəi ndɔ-kwa-rɔ lé njékinjanéməsje ɓa bṵji ndɔ-kwa-rɔ mee kəi-Ala’g d’al ne ta ta godndu’g lal kar ta wa dɔ dee. See seḭ turaje ta nee mee maktub Godndu’g lé el wa . 6 Togə́bè ɓa, ma nja m’ula sí, né gə́ boi ur dɔ kəi-Ala’g to nee. 7 Ta gə́ mee maktub’g lé pana: Meekɔrjol ɓa taa kəm ɓó nékinjanéməsje el. Ɓó lé seḭ gərje ginee ndá njéra né gə dɔ najee-je lé seḭ a kilaje ta dɔ dee’g el . 8 Mbata Ŋgon-dəw lé yeḛ ɓa gə́ mbai dɔ ndɔ-kwa-rɔ ya.
Dəw gə́ jia wəi wɔ lé aji
Mar 3.1-6, Lug 6.6-119 Loo gə́ d’ḭ lée’g mba̰ ndá Jeju andə mee kəi-kwa-dɔ-na̰’g. 10 Aa oo, diŋgam kára gə́ jia wəi wɔ lé si keneŋ. Deḛ dəji Jeju pana: See godndu lə sí wɔji mba kar njerɔko̰ aji kəbərə ndɔ-kwa-rɔ’g lé wa. Yee ɓa, deḛ ndo̰ ne təa togə́bè gə mba kiŋga ne ta gə́ təa’g ɓó gə səgee ne.
11 Yeḛ ila dee keneŋ pana: See na̰ ɓa mbuna sí’g ɓó lé badə ləa kára ba jia’g ɓa oso godə-bwa’g ndɔ-kwa-rɔ’g ndá see a kunee gə mba kilá raga el wa . 12 Dəw lé see gad laree ur dɔ lar badje’g el wa. Bèe ndá godndu wɔji mba ra maji ndɔ-kwa-rɔ’g lé ya.
13 Tɔɓəi yeḛ ula diŋgam neelé pana: Ndɔji jii ra̰daŋ.
Diŋgam neelé ndɔji jia ra̰daŋ ndá jia tel to kɔgərɔ-kɔgərɔ to gə́ maree ya. 14 Parisiḛje teḛ ɗaga ndá deḛ d’wɔji na̰ ta saŋg ne rəw gə mba tɔlee.
Jeju to kura lə Njesigənea̰
15 Jeju oo gao ndá yeḛ ḭ keneŋ aw gə́ raŋg. Boo-dəwje ndolè gée. Yeḛ aji njérɔko̰je lai ar rɔ dee to kari péd-péd 16 ndá yeḛ ndəji dee bər-bər pana: D’a pa taree kar dəw kára kara oo el, 17 mba kar tapa Esai, njetegginta gə́ yeḛ pa lé aw ne lée’g béréré pana:
18 Aa oo, kura ləm nee gə́ m’ɔree kəm’g lé
M’undá dan kəm’g m’ar məəm lelm dəa’g tɔ.
M’a kɔm ndiləm dəa’g yəm
Ndá yeḛ a kila mber ta gə́ to gə dɔ najee lé kar ginkoji dəwje gə raŋg .
19 Yeḛ a maḭ el ləm, ndia a ɓar wəl-wəl el ləma,
Dəw kára kara a koo ndia mba̰-rəwje’g el ləm tɔ.
20 Ŋgawlal gə́ mbəl lé yeḛ a korè tɔ el ləm,
Kúla pər gə́ o̰ jḛ̀ lé kara yeḛ a kunda tɔl el ləm tɔ
Saar mba kar ta gə́ to gə dɔ najee a dum ne dɔ loo dɔ naŋg nee ya.
21 Ginkoji dəwje-dəwje gə raŋg lé meḛ dee a to yel dɔ ria’g.
See Njekurai tḭ gə rəa wa
Mar 3.22-30, Lug 11.14-2322 Deḛ d’aw gə dəw gə́ ndil gə́ majel rəa ar kəmee tɔ ləm, ar gwɔsee udu ləm tɔ lé rɔ Jeju’g. Ndá Jeju ajee aree pata ləm, aree oo loo ləm tɔ. 23 Boo-dəwje lai neelé kaar dee wa dee paḭ ar dee pana: See yeḛ gə́ aar neelé see to gə́ ŋgon Dabid el wa.
24 Parisiḛje lé d’oo ta gə́ deḛ pa lé ndá d’ila dee keneŋ pana: Mbɔl dɔ Beeljebul, mbai lə ndilje gə́ majel lé ɓa diŋgam neelé tuba ne ndilje gə́ majel meḛ dəwje’g ya .
25 Jeju gər takə̰ji lə dee gə́ nai meḛ dee’g ɓəi lé ndá yeḛ ula dee pana: Ɓeeko̰ gə́ rara kara ɓó lé d’ɔm meḛ dee na̰’d el ndá d’a kḭ gə na̰ tuji na̰. Ɓee-boo gə́ rara əsé kəi gə́ rara kara ɓó lé d’ɔm meḛ dee na̰’d el ndá d’a si el tɔ. 26 Ɓó lé Njekurai ya tuba Njekurai ndá yeḛ nja tḭ gə rəa, bèe ŋga see ɓeeko̰ ləa a to loo gə́ ra gə́ ɓəi wa. 27 Ma nja, ɓó lé ma m’tuba ndilje gə́ majel gə siŋgamoŋ lə Beeljebul ndá see siŋgamoŋ lə na̰ ɓa ŋgan síje lé tuba ne ndilje gə́ majel ɓəi wa. Togə́bè ɓa deḛ nja d’a to njékɔrkəmtaje lə sí. 28 Lé siŋgamoŋ lə Ndil Ala lé ɓa ma m’tuba ne ndilje gə́ majel ndá ɓeeko̰ lə Ala lé ula iŋga sí mba̰ ya.
29 Esé ɓó lé dəw a tɔ njesiŋgamoŋ gə kúla njim-njim el ndá see a kandə kuru mee kəi’g ləa gə mba ɓogo néje ləa to gə́ banwa. A teá kédé ɓa a tɔ kée ɓəi.
30 Yeḛ gə́ nai səm el ndá yeḛ to njetɔlm. Dəw gə́ mbo̰ dee səm dɔ na̰’d el ndá yeḛ to njejané dee . 31 Gelee gə́ nee ɓa ma m’ula sí ya: Kaiya gə́ rara gə́ dəwje ra əsé ndɔl gə́ rara gə́ dəwje d’ila kara Ala a koo loo kar mée ti mbidi dɔ’g ya. Nɛ yeḛ gə́ a kila ndɔl dɔ Ndilmeenda’g ndá Ala a koo loo kar mée ti mbidi dɔ’g nda̰ bèe el. 32 Nana ɓa gə́ ila ta dɔ Ŋgon-dəw’g lé ndá Ala a koo loo kar mée ti mbidi dɔ’g ya. Nɛ nana ɓa gə́ a kila ndɔl dɔ Ndilmeenda’g ndá Ala a koo loo kar mée ti mbidi dɔ’g wəl nee el ləm, əsé ləbje gə́ a gə teḛ el ləm tɔ .
Tapa dəw ɓa i a koo ne mée ɓəi
Lug 6.43-4533 Ɓó lé kandə kag maji ndá seḭ pajena rɔ kag maji tɔ, əsé ɓó lé kandə kag majel ndá seḭ pajena rɔ kag majel tɔ. Mbata kandə kag ɓa deḛ gər ne rɔ kag ya . 34 Seḭ ŋgan li-meewaije, see loo gə́ ra ɓa seḭ a kooje loo kar ta néje gə́ maji a teḛ ta sí’g keneŋ wa seḭ gə́ toje njémeeyèrje. Né gə́ taa mee dəw yal-yal ɓa taree teḛ təa’g ɓəi . 35 Dəw gə́ maji gə́ si gə néje gə́ maji lé ndá a teg némajije ləa gə́ raga. Dəw gə́ njemeeyèr gə́ si gə néyèrje ləa ndá a teg néyèrje ləa gə́ raga tɔ. 36 Ma m’ula sí təsərə, ndɔ gaŋg-rəwta lé tapa dəwje gə́ deḛ pa gə́ sin-sin lé d’a teg wad-wad. 37 Mbata tapai gə́ teḛ tai’g ɓa d’a kɔr ne ta dɔi’g əsé tapai gə́ teḛ tai’g ɓa d’a kila ne ta dɔi’g tɔ.
Jeju mbad ra némɔri kar Parisiḛje
Mar 8.11-12, Lug 11.29-3238 Njéndaji-maktubje gə́ na̰je deḛ gə Parisiḛje d’ulá pana: Mbai, jeḛ ndigi kari ra némɔri ar sí j’oo .
39 Yeḛ ila dee keneŋ pana: Ginka dəwje gə́ to njémeeyèrje gə njékaiyaje lé deḛ dəji némɔrije gə́ mba koo. Nɛ ka̰ njetegginta Junas ɓa d’a koo ɓó d’a koo némɔri gə́ raŋg el ŋga . 40 To gə́ Junas to ne mee ka̰ji-boo’g ndəa munda, dan kàrá gə loondul’g ndá Ŋgon-dəw lé a to mee bwa’g naŋg ndəa munda dan kàrá gə loondul’g togə́bè tɔ . 41 Njé gə́ Ninibə d’a kunda loo teḛ gə ginka dəwje gə́ nee na̰’d ndɔ gaŋg-rəwta’g lé ndá d’a gaŋg-rəwta dɔ dee’g mbata takɔr lə Junas gə́ ar dee d’wa ne ndòo rɔ dee dɔ kaiya’g lə dee. Aa ooje, yeḛ gə́ aar neelé ur dɔ Junas’g . 42 Mbai gə́ dené gə́ si gə́ kel dɔkɔl a kunda loo teḛ gə ginka dəwje gə́ nee na̰’d ndɔ gaŋg-rəwta’g lé ndá yeḛ a kila ta dɔ dee’g mbata yeḛ nja ḭ gwɔi naŋg’d mba koo ta kəmkàr lə Salomo̰. Aa ooje, yeḛ gə́ aar neelé ur dɔ Salomo̰’g .
Ndil gə́ yèr lé tel andə mee dəw’g ɓəi
Lug 11.24-2643 Loo gə́ ndil gə́ yèr teḛ mee dəw’g ndá mée ɔsee ɓɔḭ-ɓɔḭ aree yeḛ uru mee loo gə́ tudu’g unda tar gaŋg ila mbir-mbir saŋg loo gə mba kula dəa keneŋ, nɛ saŋg pi. 44 Yen ɓa yeḛ pana: N’a tel kaw dɔ gɔl neḛ’g kəi gə́ n’ḭ keneŋ kédé lé. Nɛ loo gə́ yeḛ tel keneŋ tən mee kəi lé ndá yeḛ oo mée to wəl ləm, d’wa mee rəw-rəw ləma, ndaŋg néje keneŋ mèr ləm tɔ. 45 Togə́bè yeḛ ɔd aw ndá iŋga ndilje gə́ yèr gə́ d’ur dəa-yeḛ’g ya ɓəi siri, ɔm dee dəa’g. Deḛ d’andə mee kəi’g neelé ra ɓee keneŋ ndá diŋgam neelé mée majel unda nje gə́ kédé. Ginka dəwje gə́ nee gə́ to njémeeyèrje lé deḛ kara d’a to togə́bè tɔ.
Ko̰ Jejuje deḛ gə ŋgakea̰je
Mar 3.31-35, Lug 8.19-2146 Loo gə́ Jeju si ula boo-dəwje ta gə kəmee gə́ kédé-kédé ɓəi ndá kea̰je gə ŋgakea̰je d’aar raga saŋgee mba kwɔji səa ta. 47 Dəw kára ulá pana: Kɔḭ gə ŋgakɔḭje d’aar raga d’aar dəjii.
48 Jeju ila dəw gə́ njekula’g neelé pana: See na̰ ɓa’d kɔmje əsé see na̰je ɓa’d ŋgakɔmje ɓəi wa.
49 Yen ɓa yeḛ ula jia ndiŋ gə́ dɔ njékwakiláje’g pana: Aa ooje, kɔmje gə ŋgakɔmje ɓa d’aar nee. 50 Mbata nana ɓa gə́ ra torndu Bɔm gə́ si dan dara’g dana bab ndá yeḛ ɓa gə́ ŋgokɔm ləm, gə kɔnanəm ləma, gə kɔmje ləm tɔ.