Isak mi b’e vunam yam Jakob
1 Wani Isak mi mbut mamara, iram nga we d’i, mi yi gorom ma ngolâ Esau ala: Gorona!
Esau mi humum ala: An huma!
2 Isak mi dum ala: An mbut ni mamara, an we nga burun ma matna d’i. 3 Ki tchetchemba, an nga ni dangû, ang yo ahle mang suma sïna, ang i nduwanda, ang tchanï azarâ, 4 ang lan te ma djivi ma hurun vum heîna, ang mbandjïya; an te, an b’e vunan kang tua ba, an ni mid’a.
5 Wani Rebeka ti hum zla d’a de d’a Isak mi dat mi Esau-d’a. Ata yima Esau mi i abagei á hal azureinina, 6 Rebeka ti de mi Jakob ala: An hum abung mi de mi Esau ala 7 mi i tchumï azarâ, mi lum te ma djivina, mam tumu, mam b’e vunam kam avok Ma didina tua ba, mi mid’a. 8 Ki tchetchemba, gorona, ang humun vunanu, ang le vama an dang kama. 9 Ang i aduk aho’â, ang yonï gro ahok suma djivina mbà, an mba ni le te ma djivina mabung d’igi mam min na. 10 Ang im mabungû, kayam mam tumu, mi b’e vunam kang tua ba, mi mid’a.
11 Jakob mi de masum ala: Esau ni sama anguvora, wani an tan nakulongôd’id’a. 12 Le abun laman ini tan kla ni, mba mi wala an ni lobom mi loba, mba mi b’e vunam kan nduo, wani mba mi gan ni vuna.
13 Asum mbi dum ala: Gorona, ar vun ma ge máma mi ka’î kan anu; ang hum zla manda, ang i yondjï d’oü.
14 Mi i yoï ahok ndazina masumu; asum mbi le te ma djivina d’igi abum hurum vum na. 15 Bugola, Rebeka ti yo baru d’a djivi d’a kala hi gorot ma ngolâ d’a nga avod’a, ti tchugut ata Jakob, gorot ma gorâ. 16 Ti djinim bak gro ahok b’ogeina abom ki delem yima tumusa nga kua d’uo na, 17 ti he te ma djivi ma ti lum máma abo gorotna Jakob.
18 Mi im mabumu, mi yum ala: Iba!
Isak mi humum ala: Gorona, an wana! Angî nge, gorona?
19 Jakob mi hulong dum ala: Ni an Esau gorong ma ngolâ, an le wa vama ang dan kama. Ang tchol akulo, ang kak kad’ungû, ang tazar ma an tchangzïna, ang b’e vunang kanu.
20 Isak mi djobom ala: Gorona! Ang feï azar máma ni lara atogo hina zak ke?
Jakob mi hulong dum ala: Ma didina Alo mangâ mi handji ni mamu.
21 Isak mi de mi Jakob ala: Gorona, ang hud’ï go, an lamang tangû, kayam an we na ni gagazi angî gorona Esau ko zu?
22 Jakob mi hut gen abumu, abum lamam tamu, mi dala: Dela wana ni dela hi Jakob-pa, wani abona nabona hi Esau-na! 23 Wani mi wum nga d’ala ni Jakob-pu d’a d’i, kayam tumusa nga del abom d’igi wiyema na. Mi b’e vunam kamu, 24 mi djobom kua ala: Angî gorona Esau gagazi zu?
Mam dum ala: Â, ni anu.
25 Isak mi dum ala: Gorona, ang hanïya, an tazar ma ang tchandjina, an b’e vunan kangû. Jakob mi mba ki tena mabumu, mam tumu; bugola, mi hum süm guguzlud’a, mi tche mi.
26 Bugola, Isak mi dum ala: Gorona, ang hud’ï go, ang van atangû. 27 Jakob mi hut gen abumu, mi vum atamu. Abum mi hizim baru mamba, mi b’e vunam kamu, mi dala: Gagazi, hisâ hi goronina mi ni d’igi asine ma Ma didina mi b’e vunam kama na. 28 Ar Alona mi ge mbad’ïd’a ei akulod’a hur asinengû, andagad’a ti wulung ahlena ngola, awuna ki guguzlud’a mi. 29 Ar andjaf suma a mbut ni magumei mangâ, suma yam andagad’ina a grif kä avorong mi. Ang ka’î ma ngolâ hi b’oziyongîna. Ar asung grotna a grif kä avorongû. Sama mi gang vunina, Alona mba mi gum vuna mi; sama mi b’e vunam kangâ, Alona mba mi b’e vunam kam mi.
30 Ata yima Isak mi b’e vunam yam Jakob b’ena, Jakob mi ar abumu, mi nde woi abu hina tchegem mi na, wiyema Esau mi tcholï abagei yima nduwanda, mi mba mi. 31 Mi le te ma djivina, mi im mabumu, mi dum ala: Iba, ang tchol akulo, ang tazar ma an mbangzina, kayam ang b’e vunang kanu.
32 Isak mi hulong dum ala: Ni ang nge ge?
Mi hulong dum ala: Ni an gorong ma ngolâ Esau.
33 Isak mi nde zlaka djidjik, mi dala: Sama mban hliu azarâ adjï ni nge ge? An tum mbei avok mba manga pet da’, an b’e wa vunan kamu, mi arî sama b’e vuna kama mi.
34 Kid’a Esau mi hum zla d’a ded’a habumbid’a, hurum hat ngola, mi er ad’um akulo ala: Iba, an nga ni tchenengû, ang b’e vunang kan an mi.
35 Isak mi hulong dum ala: Wiyengâ mi mba, mi mbud’un iranu, mi hle wa b’e vun mangâ.
36 Esau mi dala: A yum Jakob nata yad’u; ni mam ba, mi mbud’un iran yam mbà. Avoka mi hle ngol manda; gola ki tchetchemba, mi hle wa b’e vun mana kua d’ei. Mi de mabum kua ala: Ang b’e vunang kan an kua d’uo zu?
37 Isak mi hulong dum ala: An tinim wa ngol manga, an hum b’oziyoma abom pet a mbut azungeî mama, an hum awuna ki süm guguzlud’a mi. Gorona, an lang hi ni me d’ei ge?
38 Esau mi de mabum ala: Iba, b’e vun máma ni tu go zu? Iba, ang b’e vunang kan mi. Mi nde tchina ki delem akulo.
39 Isak mi hulong de mi goroma Esau ala: Ang mba ka’î woi dei kandaga d’a wul ahlena, mbad’ï d’a akulod’a mba d’i ge kua d’uo mi. 40 Ang mba te vunangî ki mbigeu mang nga fiyaka, ang mba le ni sunda mi wiyengâ, wani ata yima ang mba iya abo hî yang ngei vangâ, ang mba kus djuk mama woi kelengû.
Isak ge Jakob mi i avo hi Laban
41 Esau mi ve Jakob kurum kayam b’e vun ma abum mi b’amzi kama, mi de kurum ala: Bur ma matna habuna mi ar go; kur bur máma, an mba ni tchi wiyena Jakob.
42 Sana mi mba, mi de mi Rebeka zlad’a hi gorot ma ngolâ Esau-d’a. Ti yi gorot ma gorâ Jakob, ti dum ala: Gola! Wiyengâ Esau nga mi hal lovota á tchang á sä atchugulumu. 43 Ki tchetchemba, gorona, ang hum zla manda; ang tchola, ang ring avo hi wiyena Laban sä Haran. 44 Ang kak sä kua ndjö gak wiyengâ hurum vat tei tua, 45 gak hurum b’lengâ, mi mar yam vama ang lumzina mi. Tua ba an mba ni ge sunda kang sä hî á halangû. Ni kayam me ba, agi djak bagi woi atan kur bur ma tuna ge?
46 Rebeka ti de mi Isak ala: An kau wa abo akuniyôna Het groma. Le Jakob mi vatchad’a aduk gro arop suma yam andaga d’a kä wandina ni, kak man nda adigazid’a, djivi mata ni me ge?
Jakob iŋga ndutɔr lə Isaak
1 Isaak ɓuga mba̰ ləm, kəmee tel to bibli aree oo loo el ŋga ləm tɔ. Ndá yeḛ ɓar ŋgondəree Esawu ulá pana: Ŋgonəm! Yeḛ tel ndigi təa’g pana: Yḛ̀ m’aar nee.
2 Isaak pana: Aa oo, ma lé m’ɓuga mba̰, ma m’gər ndɔ gə́ m’a gə kwəi keneŋ el. 3 Ɓasinè ma m’ra ndòo rɔi’g, odo nékadje ləi, ku ɓandaŋg ləi ləm, gə ɓandaŋg ləi ləm tɔ ndá ɔd aw wala aw tɔl da ree ne am. 4 Gɔl naḭ da gə́ ma m’ndigi lé ree ne am m’usɔ ɓó gə mba karm tɔr ne ndum dɔi’g ɓa m’wəi ɓəi.
5 Rebeka tuga mbia oo ne ta gə́ Isaak ula ŋgonee Esawu lé. Esawu lé ɔd aw walá mba tɔl da gə mba tel ree ne tɔ. 6 Yen ŋga Rebeka ula ŋgonee Jakob pana: Aa oo, ma m’oo ndu bɔbi gə́ ula ŋgokɔḭ Esawu togə́bè pana: 7 Maji kari aw tɔl da gə́ ree ra ne naḭ gə́ maji am m’usɔ ndá m’tɔr ne ndum dɔi’g no̰ Njesigənea̰’g ɓad ɓa gə mba kam m’wəi ɓəi. 8 Ɓasinè, ŋgonəm, oo ndum gə́ wɔji dɔ né gə́ m’a gə kun ndum kari ra lé. 9 Ɔd aw dan nékulje’g wa ŋgan bya̰je gə́ maji joo ndá m’a ra gə́ naḭ da gə́ bɔbi ndigi lé bèe tɔ. 10 Tɔɓəi i a kaw ne kar bɔbije sɔ ɓó gə karee tɔr ne ndia dɔi’g kédé ɓa wəi ɓəi.
11 Jakob ila kea̰je’g pana: Aa oo, ŋgokɔm Esawu lé bḭ rəa to yaa̰ nɛ kama godo. 12 Banelə bɔm a mam rɔm koo ndá m’a to asəna gə dəw gə́ njeŋgɔm bèe kəmee’g. Bèe ɓa m’a kar ndɔl ɓa a kwa dɔm ɓó yeḛ a tɔr ndia dɔm’g el.
13 Kea̰je ulá pana: Ŋgonəm, maji kar ndɔl neelé tel wa dɔm-ma ya! Oo ndum ndá aw wa ŋgan bya̰je lé ree ne am.
14 Jakob aw wa dee ree ne ar kea̰je ndá yeḛ ra gə́ naḭ da to gə́ mee bɔbeeje ndigi lé tɔ. 15 Gée gə́ gogo Rebeka odo kubuje lə ŋgondəree Esawu gə́ yeḛ ŋgəm rəa’g kəi lé, to kubuje gə́ maji unda mareeje lai, ndá yeḛ ar Jakob, ŋgonee gə́ ndɔḭ lé tula rəa’g. 16 Yeḛ tula ndar ŋgan bya̰je jia’g ləm, gə gwɔbee’d gə́ lal kuba bḭ keneŋ ləm tɔ. 17 Yeḛ unda naḭ da lé ləm gə muru gə́ yeḛ gɔl lé ləm tɔ da-ji ŋgonee Jakob’g lé. 18 Yeḛ ɔd aw ne rɔ bɔbee’g ndá ɓaree pana: Bɔm!
Isaak ilá keneŋ pana: Ŋgonəm, m’isi nee! See i to nawa.
19 Jakob tel ila bɔbeeje keneŋ pana: Ma m’to gə́ ŋgondəri gə́ Esawu lé ya. Ma m’ra né gə́ i ulam lé ya. Ma m’ra ndòo rɔi’g, ḭta ree si nee, sɔ naḭ da ləm lé ɓó gə mba tɔr ne ndui dɔm’g ŋga.
20 Isaak dəji ŋgonee pana: Wai, ŋgonəm, see i ra to gə́ ban ɓa i iŋga da nee kalaŋ bèe wa.
Jakob tel ilá’g pana: To Njesigənea̰, Ala ləi ɓa unda nɔm’g.
21 Isaak ula Jakob pana: Ŋgonəm, rəm gə́ rɔm’g nee am mam rɔi m’oo ɓa m’a gər see i to ŋgonəm Esawu əsé to yeḛ el wa.
22 Jakob rəm gə́ rɔ bɔbee Isaak’g ndá yeḛ mam rəa pana: Ndui lé to ndu Jakob nɛ jii ɓa to to gə́ ji Esawu bèe ya.
23 Yeḛ gəree el mbata bḭ da gə́ to jia’g lé to to gə́ ji ŋgokea̰ Esawu bèe ndá yeḛ tɔr ndia dəa’g ya. 24 Yeḛ dəjee pana: See i to ŋgonəm gə́ Esawu ya wa.
Ndá Jakob ndigi təa’g pana: Ma m’to yeḛ ya.
25 Isaak pana: Gə́ ree gə nésɔ lé pər gə́ rɔm’g nee am m’usɔ naḭ da lə ŋgonəm lé ɓó gə mba karm m’tɔr ne ndum dɔi’g. Jakob ree ne pər gə́ rəa’g aree ndá yeḛ sɔ, yeḛ ree gə mán-nduú aree ai dɔ’g tɔ. 26 Yen ŋga bɔbeeje gə́ Isaak lé ulá pana: Ŋgonəm, rəm pər gə́ rɔm’g nee ɓó gə wam kari’g sud ŋga.
27 Jakob ree pər gə́ rəa’g wá kaaree’g sud. Isaak taa baḭ kubuje ləa ndá yeḛ tɔr ndia dəa’g pana: Aa oo, baḭ ŋgonəm to asəna gə baḭ ndɔ gə́ Njesigənea̰ tɔr ndia dɔ’g .
28 Maji kar Ala ari mán tàl gə́ ḭ dara ləm,
Gə ubu lə naŋg nee ləma,
Gə kó gə mán-nduú yaa̰ ləm tɔ!
29 Maji kar dəwje ra né d’ari ləm,
Kar ginkoji dəwje gə raŋg d’unda barmba nɔḭ’g ləm tɔ!
Maji kari to mbai dɔ ŋgakɔḭje ləm,
Kar ŋgakɔḭje gə́ diŋgam d’unda barmba nɔḭ’g ləm tɔ!
Ndɔl a kwa dɔ nana ɓa gə́ ila ndɔl dɔi’g ləm,
Ndutɔr a nai dɔ nana ɓa gə́ tɔr ndia dɔi’g ləm tɔ .
30 Loo gə́ Isaak tɔr ndia dɔ Jakob’g mba̰ ar Jakob ya̰ bɔbeeje gə kuree el ɓəi ndá ŋgokea̰ Esawu ḭ loo kaw ndo̰’g ləa ree tɔ. 31 Yeḛ kara ra naḭ da lé un ree ne ar bɔbeeje ndá yeḛ ula bɔbeeje lé pana: Maji kar bɔm ḭta, sɔ naḭ da gə́ ŋgoni ra lé ɓó gə mba tɔr ne ndui dɔm’g lé ŋga.
32 Bɔbeeje Isaak dəjee pana: See i to gə́ nawa.
Ndá yeḛ tel ilá keneŋ pana: Ma m’to gə́ ŋgondəri gə́ Esawu lé ya.
33 Kaar Isaak wá paḭ aree unda bala tigi-tigi ndá yeḛ pana: Ŋga, see to na̰ ɓa aw ndo̰ da ree ne am kédé nee lé wa. Ma m’usɔ lai mba̰ ɓa i ree ɓəi ndá ma m’tɔr ne ndum dəa’g ŋga. Tɔgərɔ ya, dəa-yeḛ a kai səgərə ya.
34 Loo gə́ Esawu oo ta gə́ bɔbeeje pa lé ndá yeḛ no̰ gə ndia gə́ boi wəl gə meeko̰ ya. Yeḛ ula bɔbeeje pana: Bɔm, tɔr ndui dɔm-ma’g ya tɔ.
35 Isaak ulá pana: Ŋgokɔḭ ree ra goso taa ne ndutɔr ləi mba̰.
36 Esawu pana: See to mbata k’unda gə́ d’unda ria lə Jakob lé ɓa yeḛ ra ne goso taa ne torm gɔl joo gə mbəa bèe wa. Yeḛ taa ŋgondər ləm kédé tɔɓəi aa oo, ɓasinè yeḛ ree taa dɔkaisəgərə ləm tɔ. Tɔɓəi yeḛ pana: See i ŋgəm ndutɔr gə́ wɔji dɔm-ma el wa .
37 Isaak ila Esawu’g pana: Aa oo, ma m’undá gə́ dəw dɔi ləm, m’aree ŋgakea̰je lai gə́ kuraje ləa ləma, ma m’wɔji kó gə mán-nduú mbata ləa ləm tɔ. Ŋgonəm, see ɗi tɔɓəi ɓa m’askəm ra gə mbata ləi-i wa.
38 Esawu dəji bɔbeeje pana: Bɔm, see ndutɔr kára ba bèe ya to rɔi’g wa! Bɔm, tɔr ndui dɔm-ma’g ya tɔ, kɔgərɔ kari ya!
Yen ŋga Esawu ɔr ndia gə́ tar wəl no̰ gə mán-no̰ kəmee’g . 39 Bɔbeeje Isaak tel ulá pana:
Aa oo, loo-sii’g lé ubu lə naŋg a godo keneŋ ləm,
Man tàl gə́ dara kara a kwa keneŋ el ləm ,
40 Mbɔl dɔ kiambas ləi ɓa i a si ne kəmba ləm,
I a ra ɓər lə ŋgokɔḭ ləm tɔ.
Nɛ loo gə́ i a kila tar gə́ yo gə́ nee
Ndá i a təd néməməna̰ ləa gwɔsi’g .
Jakob aḭ aw ɓee lə naneeje gə́ Laba̰
41 Yen ŋga Esawu un kudu kwa Jakob gə mée mbata tɔr gə́ bɔbeeje tɔr ndia dəa’g lé. Esawu pa mée’g pana: ndɔ no̰ yoo bɔm nai dəb ba ŋga ndá m’a tɔl ŋgokɔm gə́ Jakob lé. 42 Deḛ d’aw ndaji tapa Esawu ŋgondəree d’ar Rebeka oo. Yen ŋga yeḛ ar dee ɓar Jakob gə́ ŋgonee gə́ ndɔḭ lé ndá ulá pana: Aa oo, ŋgokɔḭ gə́ Esawu lé ndigi tɔli dal ne ba̰ ləa. 43 Ŋgonəm, oo ndum ɓasinè! Ḭta aḭ aw rɔ Laba̰’g ŋgokɔm gə́ si Haran lé, 44 ndá nai səa saar mba kar oŋg lə ŋgokɔḭ lé unda ɓa, 45 saar kar meeko̰ ləa tel dɔi’g gə́ raŋg ndá ar mée wəi dɔ né gə́ i ra səa’g lé ɓa. Bèe ɓa m’a ɓari kari tel ree gogo ɓəi. See ban ɓa seḭ a godoje rɔm’g joo bɔr mee ndɔ gə́ kára ba’g ya bèe wa.
46 Rebeka ula Isaak pana: Rɔm asm dɔ kisi kəmba’g mbata lə ŋgalə Het gə́ dené gə́ to məmje-je lé. Ɓó lé Jakob taa dené gə́ as sə dee mbuna ŋgalə Het’g əsé mbuna ŋganje gə́ dené gə́ mee ɓee gə́ neelé ndá see kisi kəmba ləm a to né gə́ ban ɓa bèe wa.