Jakob mi b’e vunam yam groma
1 Jakob mi yï grom suma andjofâ gevemu, mi dazi ala: Agi togogïya! An dagi yam ahle suma a mba mba kagi ndjivina. 2 Agi grona, agi togogïya, agi humugiya, agi humugi zla d’a an abugi Israel nga ni dagizid’a.
3 Ruben, angî goron ma ngolâ.
Ad’eng man nda avoka, an djogongziya.
Ang kal b’oziyongâ ki subura ki sib’ika mi.
4 Angî d’igi mbiyo ma nga mi sulul huhubupma na,
wani ang mba kak ma avo’â d’i,
kayam ang bur kamanda,
ang mbut azang man ma burâ ndjendjed’a.
5 Simeon azi ki Levi ni yogo grotna,
a ndjak vunazi á dur ayî ma tchona.
6 An min ndjak vunan ki sed’ezi kur tok mazi d’a gumunda d’i,
an min ndjunuzi kur tok mazid’a d’i.
Kayam kur hur mazi ma zala azi tchi suma,
kur asa’at mazid’a azi ka amuzleina gigilangâziya.
7 An gazi vuna kayam ayî mazina mi kal ngola heî,
kayam ayî mazi ma djulula kal ngola mi.
An mba ni walazi woi ki sum man an Jakob-ma,
an mba ni b’rawazi woi aduk sum man an Israel-lâ mi.
8 Ni ang Juda ba, b’oziyongâ a mba suburungû.
Ang mba tin abong ad’u azik mang suma djangûna.
Abung groma a mba grif kä avorongû.
9 Ang Juda gorona, angî d’igi azlo ma azong ma tcholï ata yima nduwandina na.
Mi tchuk guguvam mi bur kä;
sama mba mi tcholom akulo ni nge ge?
10 Juda, totogo d’a amula mba d’i prut abong ngi;
totogo d’a te leud’a mba d’i wal ki sed’eng nguo mi,
gak mbad’a hi Sala totogo ndata.
Ni ma suma a mba ge yazi kä avoroma.
11 Ni ma koro mama nga djinda ata guguzlud’ina;
gor koro mama nga djinda ata abuwatna.
Mi nga mi mbus baru mama kä aduk süm guguzlud’a,
mi nga mi mbus baru mam mba ngola kä aduk mbiyo
vut guguzlu d’a hleud’a d’igi buzuna na d’a.
12 Iram mba d’i mbut hleud’a abo süm guguzlud’a;
siyam mba mi mbut hapa abo ambira.
13 Zabulon mba mi kak avun alum ma ngolâ,
ata yima a djin batod’a kuana.
Haga mamba mba d’i dabï ni Sidon.
14 Isakar ni d’igi koro ma ad’engâ na,
mi nga burâ kä aduk kangâna hi d’uwarîna mbà.
15 Mi wala yi máma ni yima djivi ma tuk tad’a,
nandaga d’a djivid’a heî,
mi tin nga domndjolom á zi ahle suma ane’â,
mi ge yam kä á le sun nda magomba.
16 Dan mba mi bak zlad’a aduk sum mama
d’igi andjaf an Israel ma dingâ tu na mi.
17 Dan mba mi mbut ni d’igi gugui ma kur lovotina na,
d’igi magei d’a avun lovota
d’a et akuluma dodogasemba
sama kama mi puk kä kazigam na.
18 Ma didina, an djib’er ala ang nga sud’unu!
19 Gad, suma kula a mba nguyum á durâ,
wani mam mba mi tchol ki sed’eziya,
mba mi b’rawazi woi yayak.
20 Andagad’a hi Aser-ra mba d’i wul ahlena heî;
te mama mba mi mbut ni d’igi tena hamulîna na.
21 Neftali ni d’igi duk ka abagei
d’a nga d’i vut gro suma djivinid’a na.
22 Josef ni d’igi agu ma vut ma nga tchola avun mbiyo ma laud’ina na;
abom nga mi ruî gak mi tchila woi yam gulumuna.
23 Suma yet yeûd’a a mba halam ki zlad’a,
azi mba dur ki sed’emu.
24 Wani agu yeû mamba nga ndira woi ad’enga,
abom nga ved’a ad’enga,
kayam ad’enga hAlo ma sib’ika hi an Jakob-ma,
kayam mam mi ma pola, ahina d’a deng tad’a hi an Israel-lîd’a.
25 NAlona hi an abungâ ba, mba mi ndjunungû,
Alo ma ad’engêm kal petna, mi b’e vunam kangû,
mi b’e vunam kang ki mbiyo ma akulona,
mi b’e vunam kang ki mbiyo ma kä ad’u andagad’ina mi,
mi b’e vunam kang ki grona ki d’uwarâ mi.
26 B’e vun ma an b’angzi kangâ,
mi kal b’e vuna habuyona,
mba mi kak didin d’igi ahuniyô suma a nga adjeu dei gak didina na.
Ar b’e vun máma pet mi kak yam Josef,
yam ma an tinim iram vam aduk b’oziyomina.
27 Benjamin ni ngû ma ayîna,
yorogod’a mam mut vama mam vumina,
fladeged’a nga mi b’rau vama mam vumina.
28 Wana nandjafâ hi Israel ma dogo yam mbàna, wana ni zla d’a abuzi mi dazizid’a. Abuzi mi b’e vunam kazi tutu pet, nge nge pî, mi b’e vunam kamu.
Jakob mi mid’a
29 Bugola, Israel mi hazi vuna, mi dazi ala: An nga ni mit ni mid’a; agi i tozon ni gen abuyon kur zul ahina d’a kur asinena hi Efron ma Het-nid’a, 30 ni d’a Makpela d’a avok Mamre d’ar ra kur andaga d’a Kanan-ndid’a. Abraham mi gus zul ahina ndata zlapa kasinena abo Efron ma Het-na, kayam ti mbut ni yima tos mat mama. 31 Nata yi máma ba, a tos Abraham azi kamamba Sara kua; ni kua ba, a tos Isak azi kamamba Rebeka mi; ni kua ba, an tos Lea mi. 32 Asinena ki zul ahina ndata, Abraham mi guzuzi nabo suma Het-na.
33 Ata yima Jakob vunam dap zla d’a ded’a mi gromina, mi hulong bur kä, mi duk vunamu.
Jakob tɔr ndia dɔ ŋganeeje’g
1 Jakob ɓar ŋganeeje ula dee pana:
Mbo̰je dɔ na̰ gə mba kam m’ula sí né gə́ a teḛ dɔ sí’g ndɔ gə́ gogo.
2 Waje dɔ na̰, lelje mbi sí, seḭ ŋgalə Jakob lé!
Ooje ta lə Israɛl, bɔ síje lé!
3 Rubḛ, i ɓa to ŋgondərm,
I to siŋgam ləm, gə doŋgɔr siŋgamoŋ ləm ləm,
Gə Bao-riɓar ləm, gə Bao-siŋgamoŋ ləm tɔ.
4 I lé ləŋg ta təji-təji to gə́ mán bèe
Ndá i a teḛkɔr dɔ marije’g el!
Mbata i uba dɔ tira-to bɔbije,
I ula sul dɔ tira-to bɔbije’g loo gə́ i uba dəa lé.
5 Simeo̰ gə Ləbi to ŋgako̰ na̰je:
Kiambasje lə dee to nékadje gə́ ka̰ néra gə́ kərəm-kərəm.
6 Ma lé m’ɔm sə dee na̰’d dɔ tapa dee’g gə goo ŋgəḭ el ləm,
Ndiləm ɔm sə dee na̰’d loo-kwa-dɔ-na̰’g lə dee el ləm tɔ!
Mbata deḛ tɔl dəwje gə goo oŋg gə́ to meḛ dee’g ləm,
Deḛ tḭja kwɔi bɔ maŋgje lé
Gə goo meeyèr lə dee lé ləm tɔ.
7 Ndɔl a kwa dɔ oŋg lə dee mbata to oŋg gə́ nuŋga kəd-kəd ləm,
Gə dɔ oŋg gə́ ḭ sə dee pu ar dee ra néra gə́ gə bɔsɔrɔ ləm tɔ.
M’a kai dee mbuna Jakobje’g ləm,
M’a sané dee mbuna Israɛlje’g ləm tɔ.
8 I Juda lé ŋgakɔḭje d’a pidii ya,
Jii a nai gina gwɔs njéba̰je’g ləi.
Ŋgalə bɔbije d’a kunda barmba nɔḭ’g tɔ.
9 Juda to ŋgon toboḭ.
Ŋgonəm, i ḭ loo gə́ i tɔl né keneŋ lé tel ree!
Yeḛ udu gɔlee ŋgon to naŋg to gə́ bɔ toboḭ bèe ləm,
Asəna gə ko̰ toboḭ bèe ləm tɔ:
Ŋga see na̰ ɓa a ndelee karee ḭta wa .
10 Kag-mbai lé a kḭ rɔ Juda’g kaw raŋg el ləm,
Kag-tɔs gə́ ka̰ ko̰ɓee lé a kḭ ŋgira gɔlee’g kaw raŋg el ləm tɔ
Saar mba kar silo ɓa ree,
Kar dəwje d’ila ŋgonkoji dəa’g ya.
11 Yeḛ tɔ mulayḛ̀je ləa kaar kag-nduú’g,
Yeḛ tɔ ŋgon mulayḛ̀je ləa lé rɔ nduú gə́ maji ur dɔ maree’g.
Yeḛ togo kubu ləa dan mán-nduú’g ləm,
Gə kubu gə́ boi yul ləa lé dan məs kandə nduú’g ləm tɔ.
12 Man-nduú a kar kəmee kas ləm,
Ŋgaŋgee a nda gə mbà ləm tɔ.
13 Jabulo̰ a ra ɓee ta baa-boo-kadje’g,
Yeḛ a si dɔ koŋgo’g loo-kaar-batoje’g
Ndá ŋgaŋ naŋg ləa a kaw njal teḛ Sido̰.
14 Isakar to mulayḛ̀je gə́ njesḭga
Gə́ to naŋg kəi lə nékulje’g.
15 Yeḛ oo to gə́ loo gə́ yeḛ wa rəa keneŋ lé maji ləm,
To dɔ naŋg gə́ maji ləm tɔ.
Yeḛ rəm gə dɔ tamee gel nékodo’g
Tel to ne ɓər gə́ d’aree uga dɔ rəa.
16 Dan a gaŋg rəwta dɔ dəwje’g ləa
Asəna gə ginkoji dəwje gə́ kára mbuna Israɛlje’g.
17 Dan a to li gə́ to rəbə ləm,
A to li-meewai gə́ to kila-rəw’g ləm tɔ.
A to̰ gin gɔl kunda
Mba kar njekalkṵda lé oso gaŋnda.
18 Ǝi Njesigənea̰, ma m’ŋgina kaji ləi!
19 Gad lé kudu-njérɔje d’a rɔ səa,
Nɛ yeḛ nja a rɔ sə dee-deḛ ləm, a gaŋg gel dee ləm tɔ.
20 Aser lé a ra nésɔ gə́ maji dum ləm,
Yeḛ a gɔl nésɔ lə mbaije kar dee ləm tɔ.
21 Neptali lé to da-kal gə́ aw kari ba.
Yeḛ pata gə́ rii yaa̰.
22 Jisəb to barkəm kag gə́ andə njim-njim ləm,
To barkəm kag gə́ aar kəm-rəw-mán’g ləm tɔ,
Barkəmeeje lé d’ḭ tur dɔ ndògo-bɔrɔ.
23 Njéɓandaŋje lé d’ɔsee ləm,
D’uree gə kandə ɓandaŋgje lə dee ləm tɔ.
Deḛ ndolè gée d’wá gə meḛ dee tɔ.
24 Nɛ siŋgamoŋ kag ɓandaŋg ləa to kɔgərɔ ləm,
Ji njesiŋgamoŋ gə́ ka̰ Jakob lé
Ar siŋga jia-yeḛ lé to ne kɔgərɔ ləm tɔ.
Yeḛ tel to ne njekulbadje ləm,
Gə kɔr mbal lə Israɛl ləm tɔ.
25 Kula ra Ala lə bɔbije a la səi,
Kula ra Bao-siŋgamoŋ lé a tɔr ne ndia dɔi’g
Gə nétɔrnduje gə́ d’ḭ sém dara gə́ tar ləm,
Gə nétɔrnduje gə́ d’ḭ loo-kuru’g lə mán ləma,
Gə nétɔrnduje gə́ d’ḭ ta mbà’g gə meḛ ko̰ ŋganje’g ləm tɔ.
26 Nétɔrnduje lə bɔbije lé tur dɔ nétɔrnduje’g lə kamje-je
Njal teḛ ne dɔ sém mbalje gə́ to gə no̰’g.
Maji kar dee to dɔ Jisəb’g,
To daŋdɔ yeḛ gə́ d’ɔr kəmee d’undá gə́ mbai mbuna ŋgakea̰je’g!
27 Bḛjami to jagmjər gə́ njétɔr-kwɔi-néje.
Teḛ gə́ ndɔ lé yeḛ sɔ néndo̰ ləa ləm,
Kàrkemetag ndá yeḛ kai nésɔ ndo̰ ləa ləm tɔ.
28 Deḛje neelé lai to gə́ ginkoji’g lə Israɛlje gə́ dɔg-gir-dee-joo lé. Yee neelé ɓa gə́ ta gə́ bɔ deeje ula dee loo gə́ yeḛ tɔr ne ndia dɔ dee’g lé. Yeḛ tɔr ndia dɔ dee’g ar nana kara iŋga ne ndutɔr gə́ wɔji dəa-dəa.
Kwəi lə Jakob gə loo-dubee
29 Yen ɓa yeḛ un ndia ar dee pana: M’a gə kaw kiŋga njé gə́ ləm, ndá maji kar sí dubumje gə bɔmje-je na̰’d mee bolè mbal gə́ to loo-ndɔ’g lə Epro̰ gə́ to gə́ ginkoji’g lə Het lé 30 mee bolè mbal gə́ to loo-ndɔ gə́ Makpéla gə́ wɔji dɔ Mamré njoroŋ mee ɓee gə́ Kana̰. To loo-ndɔ gə́ Abrakam ndogo gə Epro̰ gə́ to gə́ ginkoji’g lə Het mba karee to gə́ dɔɓar gə́ loo-dubu dəwje lé . 31 Lée gə́ neelé ɓa deḛ dubu Abrakam gə dené ləa Sara keneŋ ləm, lé gə́ neelé deḛ dubu Isaak gə dené ləa Rebeka keneŋ ləma, lé gə́ neelé ma kara m’dubu Lea keneŋ ləm tɔ . 32 Loo-ndɔ neelé gə bolè mbal gə́ to keneŋ lé deḛ ndogo gə ŋgalə Het.
33 Loo gə́ Jakob tɔl ta ndəji gə́ yeḛ ndəji ŋganeeje bém ndá yeḛ odo gɔlee rəw ɔm dɔ tira’g ar ndilee teḛ aw ɓa aw iŋga dəwje ləa ɓəi .
