Samson mi kus vun agrek ma Gaza-na woyo
1 Samson mi i avo Gaza, mi watcha d’a gaulangâ nga kua, mi zlap ki sed’ed’u. 2 A de mi suma Gaza-na ala: Samson mi mba nga ka hî, a i a nguyumu, a burum kä avun agre’â hazì ma ngolîna, a bur kä andjege ndata hawa tchugot. A dala: Tcha yorogo ei mba tchiziya! 3 Samson mi bur kä gak tcha andjege dangâla, mi tchol akulo, mi ve bap ma avun agre’îna, mi pat agu ma avun agre’îna ki zla tam djak ki kawei ma atama, mi yozi kelem mi i tchuguzi sä yam ahina d’a ngagad’a yam Hebron d’ara.
Delila ti he Samson ndei abo suma Filistê-na
4 Bugola, atcha d’a dinga ti nga kaka kur hor ra Sorek-ka d’a a yat ala Delila, Samson hurum vad’u. 5 Amulei suma Filistê-na a i geved’u, a dat ala: Ndak i lobom á we d’ala ad’eng mam mba tcho tcho ndata ti tcholï ni lara ge d’a? Ni nana ba, ami mba kuzumi kam ami mba hulongôm yam kä ge? Hina wani, nge nge pî adigami mba mi hak bege d’a hapa kikisa dogo yam tutu.
6 Delila ti de mi Samson ala: Ang tagan ad’eng mang nga tcho tcho ndata, a djiningî ki me ba, a hulongông yang kä ge?
7 Samson mi hulong dat ala: Le a djinin ki ziyo ma ari ma gan ki yeûd’ina kid’iziya ni, an mba ni mbut amangeîd’a, an mba ni mbut ni d’igi suma dingâ pet na mi.
8 Amulei suma Filistê-na a he ziyo ma ari máma kid’iziya mi Delila, ti djin ki Samson. 9 Doli na ni d’igi suma a nga burâ kä gevet klavi kur gonga. Ti de mi Samson ala: Samson, golï Filistê-na kang nga! Mi tchal ziyo máma d’igi sana mi tchal ziyo ma luluî ma akud’a ngalama na. A we nga ad’u ad’eng mam ndata d’i.
10 Delila ti de mi Samson ala: Gola! Ang lazan ni laza, ang kan ni zlad’a. Ki tchetchemba, an nga ni tchenengû, ang danu, a djiningî ki me ge?
11 Mi dat ala: Le a djinin ki ziyo ma awili ma bei le ki sunda ba na ni, an mba ni mbut amangeîd’a, an mba ni mbut ni d’igi suma dingâ pet na mi.
12 Delila ti yo ziyo ma awilina, ti djinim kiya, ti dum ala: Samson, golï Filistê-na kang nga! Doli na ni d’igi suma a nga burâ kä gevet klavi kur gonga. Mi tchal ziyo ma nga djinda del aboma woi d’igi sana mi tchal ziyo baru d’a para woina.
13 Delila ti de mi Samson ala: Gak ini angî atan lasa na, ang kan ni zlad’a hawa! Ang danu, a djiningî ki me ge?
Mi dat ala: Ndak gan yan nda ge d’a kid’iziyad’a ki baru d’a tchil la d’igi erdjena na d’a.
14 Ti b’alat kä ki tcheblena, ti dum ala: Samson, golï Filistê-na kang nga! Mi zlit akulo, mi pat tcheblena woi akulo ki baru d’a d’igi erdjena na d’a atam tutum.
15 Ti dum ala: Ni nana ba, ang dala ang hurung vanu ba, hurung nga tu ki sed’en nduo ge? Gola! Ki tchetchemba, ang lobon ndei yang hindi, ang nga bei tagan ad’eng mang nga tcho tcho ndata ba!
16 Kid’a ti nga b’lagam djib’erem burâ ki burâ ki zla mat ta ti nga d’i hum ndaka mi d’a, ve ta mamba nga d’uo d’a, mi dala: Hotei an mid’a! 17 Mi hat hurum pet, mi dala: Sa mi tinin nga vel kan ndi. Kayam a tinin iran van mAlona ei ni kur asun dei. Le a welen yan ndeyo ni, ad’engên ti nga d’uo, an mbut namangeîd’a, an mba mbut ni d’igi suma dingâ pet na mi.
18 Delila ti we dala mi hat wa hurum pet dad’a, ti ge sunda ti yï amulei suma Filistê-na, ti dazi ala: Ki tchetchemba, agi mbeyegiya! Mi han wa hurum pet da’. Amulei suma Filistê-na a mbeï gevet ki beged’a aboziya. 19 Samson mi bur sena adigad’u, ti yi sana. Mi mba, mi welem yam mba ge d’a kid’iziyad’a woyo. Ti tin ad’ud’a á hulongôm yam kä, ad’engêm nga d’uo d’a.
20 Ti dum ala: Samson, golï Filistê-na kang nga! Mi zlit akulo, mi dala: An nga ni nde woi d’igi avok deid’a na, an nga ni prut tan ndeyo. Wani mi we nga d’ala Ma didina mi wal lei ki sed’emu d’a d’i. 21 Suma Filistê-na a vumu, a tchom iram mbeyo, a i ki sed’em Gaza, a djinim ki kawei ma hleuna, a tinim á lut awuna kur dangeina.
22 Wani yam mba a welet teid’a, ti tum hara.
Sun nda atchapa hi Samson-nda ki mat mama
23 Wani bur tu amulei suma Filistê-na a tok tazi á hahle suma ngat buzuna malo mazina Dagon, a le furîd’a, a dala: Alo meina mi hei wa Samson mei ma djangûna aboya.
24 Ata yima a wuma, a subur alo mazina, a dala: Alo meina mi hei wa Samson mei ma djangû ma mi b’lagei ambas meid’a mi dabei tchid’ina aboya.
25 Kur furî mazid’a a dala: Agi i yagï Samson mi mbeï mi lei zla d’a sanda. A yï Samson ndei kur dangeina, nga mi lü djongâ avoroziya. A tcholom aduk grak ka hur gongid’a. 26 Samson mi de mi gor azong ma vum aboma ala: Ang aran an i ni vabon ata grak ka djik gonga akulod’a, an i ni deng tan kua.
27 Andjofâ karopma a nga oîd’a hur gonga, amulei suma Filistê-na a nga kua. Suma kur gongina pet andjofâ karopma a ni go ki 3000, a nga gol Samson luna. 28 Ata yi máma Samson mi tchen Ma didina ala: Salad’a Ma didina, an nga ni tchenengû, Alo mana, ang djib’er kanu! Ang han ad’enga ki tchetchem mba wanda hina go, ar an sä atchugulun ki suma Filistê-na yan hina tu yam iran nda mbà d’a a tchot teid’a.
29 Samson mi vabom ata grak ka mbà d’a aduk ka djik gonga akulod’a, mi vabom ma ndjufâ ata hid’a, mi vabom ma gulana ata hid’a mi. 30 Samson mi dala: Ar an mit ki suma Filistê-na! Mi oî kad’engêm pet; gonga hirif kä yam amulei suma Filistê-na ki suma pet suma a nga kuana. Suma Samson mi tchazi ki sed’ema ablawazi kal suma mi tchazi kid’a mi nga ki iramba.
31 B’oziyoma ki suma habuma pet a i hlumîya, a mba tozom aduk Sora ki Estawol kur zula habum Manowa-d’a.
Mi kak ma ngolâ avok Israel-lâ ni bizad’a dok mbà.
Samso̰ aw Gaja
1 Samso̰ aw ɓee gə́ Gaja, yeḛ oo kaiya dené kára ndá yeḛ aw rəa’g. 2 D’ula dəwje gə́ Gaja pana: Samso̰ ree loo gə́ nee’g. Deḛ d’ḭ d’aḭ dəa sub d’umee loondul’g tarəw ɓee-boo’g. Loondul’g neelé deḛ d’aar régégé, deḛ pana: Loo gə́ loo a gə kàr yərərə lé ndá j’a tɔlee. 3 Samso̰ to naŋg saar dan loo bab. Dan loo bab neelé yeḛ uba naŋg ḭta ndá yeḛ wa tarəwkəi gə kagee gə́ joo bɔr moŋgoŋgo̰ ɔr gə nékudu təa na̰’d, odo dɔ bagee’g aw ne dɔ sém mbal’d gə́ to no̰ Ebro̰’g njoroŋ.
Delila un dɔ Samso̰
4 Gée gə́ gogo yeḛ ndigi dené kára gə́ si mee wəl-loo’d gə́ Sorek. Ria lə Delila. 5 Mbai dɔ Pilistije-je ree rɔ dené’g neelé d’ulá pana: Maji kari su kəmee gə mba koo ne gin boo-siŋgamoŋ ləa ləm, mba koo ne né gə́ j’askəm ra mba dum ne dəa ləm tɔ. Bèe ɓa j’a teá gə kúla mba dum ne dəa ndá jeḛ lé nana kara a kari larnda tɔl-dɔg-dəa-tɔl tɔl (1.100) ya.
6 Yen ŋga Delila dəji Samso̰ pana: M’ra ndòo rɔi’g, maji kari ulam gin boo-siŋgamoŋ ləi ləm, gə né gə́ kəm ra mba tɔi dum ne dɔi ləm tɔ.
7 Samso̰ ulá pana: Ɓó lé d’a tɔm gə kulaje siri gə́ to təb njɔl lal tudu ɓəi ndá siŋgam a godo kam m’tel m’to asəna gə dəw gə́ kari ba bèe ya tɔ.
8 Mbai lə Pilistije-je lé ree gə kulaje gə́ to təb njɔl siri gə́ lal tudu ɓəi lé d’ar Delila ndá yeḛ teá gə kulaje neelé. 9 Aa oo, dəwje d’umee mee kəi’g lə Delila. Delila ulá pana: Samso̰, Pilistije d’aar dɔi’g nee!
Ndá yeḛ gaŋg kulaje lé to gə́ kúla kubu gə́ pər ɔd rəa bèe. Ndá gin siŋgamoŋ ləa lé deḛ gər el saar.
10 Delila ula Samso̰ pana: Aa oo, i ula sul dɔm’g ulam ne taŋgɔmje. Ɓasinè, m’ra ndòo rɔi’g, maji kari ulam né gə́ kəm tɔi ne.
11 Yeḛ ilá keneŋ pana: Ɓó lé deḛ tɔm gə kulaje gə́ sigi gə́ tɔ ne né gɔl kára el ɓəi ndá siŋgam a godo kam m’tel m’to asəna gə dəw gə́ kari ba bèe ya tɔ.
12 Delila odo kulaje gə́ sigi ndá yeḛ teá ne. Tɔɓəi yeḛ ulá pana: Samso̰, Pilistije d’aar dɔi’g nee!
Aa oo, dəwje d’umee mee kəi’g. Ndá yeḛ gaŋg kulaje gə́ jia’g mbidi-mbidi to gə́ kúla kubu bèe.
13 Delila ula Samso̰ pana: Saar ɓasinè kara i ula sul dɔm’g, ulam ne taŋgɔmje ya ɓəi. Ulam gəd ya, see ɗi ɓa kəm tɔi ne wa.
Yeḛ ilá keneŋ pana: Né gə́ kəm ra lé ɓa nee: Maji kari ɔr kəm yiŋga dɔm gə́ siri pḛdé na̰’d gə kúla kwɔji kubu lé.
14 Bèe ɓa yeḛ tɔ yiŋga dəa ula kag keneŋ ila ne təa ɗɔr ɓa tel ulá pana: Samso̰, Pilistije d’aar dɔi’g nee!
Yeḛ uba naŋg dɔ ɓi’g ḭta ndá yeḛ wa kag-kṵji-kubu ləm, gə kubu ləm tɔ ɓɔgədɔ ɔr.
15 Yeḛ tel ulá pana: See ban ɓa i pana: I ndigim wa! Mbata məəi ɔm səm na̰’d el. Aa oo, as gɔl munda gə́ i ula sul dɔm’g lal riba səm dɔ gin boo-siŋgamoŋ ləi lé.
16 To gə́ yeḛ jɔgee gə tadəjije ləa gə ndɔje kára-kára lai lé ndá ar rəa asee aree ndiŋga rəa gə́ mba kar yoo tɔlee. 17 Togə́bè ɓa yeḛ ya̰ mée bura aree ulá ne pana: ndɔ kára kara yiŋga inja dɔm bur el mbata ma lé d’undam gə kəmee loo gə́ m’nai ne mee kɔmje’g ya ɓəi. Ɓó lé ndisa dɔm ndá m’a tel to dəw gə́ kari ba to gə́ dəwje gə́ raŋg lai tɔ.
18 Delila oo to gə́ yeḛ ya̰ mée bura aree ndá yeḛ ula kula rɔ mbaije’g lə Pilistije-je ar dee d’ula dee pana: Gə́ reeje gɔl kára ya ɓəi mbata yeḛ riba mee pərəg am mba̰.
Bèe ɓa mbaije lə Pilistije-je lé d’ḭ ree rəa’g gə larnda ji dee’g. 19 Delila ar Samso̰ toɓi dɔ biŋgee’g. Ndá yeḛ ɓar dəw kára aree ndisa yiŋga dɔ Samso̰ gə́ pḛdé na̰’d loo siri lé. Bèe ɓa yeḛ un kudu dum ne dəa. Togə́bè siŋgá teḛ rəa’g ho̰d ŋga. 20 Tɔɓəi yeḛ pana: Samso̰, Pilistije d’aar dɔi’g nee!
Ndá yeḛ uba naŋg dɔ ɓi’g ḭ pa mée’g pana: N’a teḛ nar rɔ neḛ to gə́ kédé lé ləm, n’a kunda rɔ neḛ gaŋg ləm tɔ. Nɛ yeḛ gər to gə́ Njesigənea̰ ubá yá̰ mba̰ lé bèe el. 21 Pilistije d’ubá d’wá ndá tɔr guburu kəmeeje. Deḛ d’aw səa Gaja ndá deḛ teá gə kúla larje gə́ kas. Yeḛ ɓa to njekwa kag mbal kusu kó kusu ne kó mee kəi daŋgai’g. 22 Lé togə́bè kara yiŋga dəa un kudu kidi goo ndisa gə́ deḛ ndisa dəa’g lé ya.
Kwəi lə Samso̰
23 Ndɔ kára bèe, mbaije lə Pilistije-je lé mbo̰ dɔ na̰ mba kinja nékinjaməs gə́ boo kar Dago̰, magə lə dee ləm, mba kal ne rɔ dee ləm tɔ. Deḛ pana:
Ala lə sí ila Samso̰
Gə́ to njeba̰ lə sí lé ji sí’g ŋga.
24 Loo gə́ koso-dəwje d’oo bèe ndá deḛ d’ula rɔnduba dɔ magə’d lə dee pana:
Ala lə sí ila njeba̰ lə sí ji sí’g mba̰,
To yeḛ gə́ tuji ɓee lə sí pugudu ləm,
Gə ar yoo sí to naŋg rib-rib ləm tɔ.
25 Dan rɔlel gə́ meḛ dee’g kəi lé dee pana: Maji kar dee ɓar Samso̰ d’aree ree ra ne ar sí n’kogoje ne. D’ar Samso̰ unda loo kəi-daŋgai’g teḛ ndá d’aree ndam no̰ dee’g. D’aree aar mbuna kagje’d gə́ gəd kəi lé. 26 Samso̰ ula basa gə́ wa jia ndɔree lé pana: Ya̰’m am m’ɔrɔ rɔ kagje gə́ gəd kəi gə́ kəi to dɔ’g lé gə mba kam m’nduna rɔm rɔ keneŋ.
27 Kəi lé diŋgamje gə denéje rusu tub-tub. Mbaije lə Pilistije-je lai d’isi keneŋ ləm, loo gə́ dɔ kəi’g tar lé dəwje tɔl-dɔg-loo-munda (3.000) d’aar keneŋ, to diŋgamje gə denéje gə́ d’aar d’aa Samso̰ sɔmɔmo̰ loo gə́ yeḛ ra né ar dee kogo ne ləm tɔ. 28 Togə́bè ɓa Samso̰ no̰ ɓar Njesigənea̰ ndá yeḛ pana: Mbaidɔmbaije gə́ Njesigənea̰, m’ra ndòo rɔi’g ya, ar məəi olé dɔm’g ya kari. Ǝi Ala, am siŋgamoŋ gɔl kára ya ɓəi mba kam m’ra né gɔl kára ba ya m’dal ne ba̰ ləm dɔ Pilistije’g mbata lə guburu kəmje gə́ deḛ tɔr joo bɔr lé.
29 Bèe ɓa Samso̰ wa kagje gə́ joo gə́ dana bab gə́ kəi to dɔ’g lé ndá yeḛ nduna rəa keneŋ, kára to dɔ jikɔlee’g ləm, kára to dɔ jigelee’g ləm tɔ. 30 Samso̰ pana: Maji kari am m’wəi gə Pilistije na̰’d ya.
Bèe ɓa yeḛ wa kagje gə́ gəd ne kəi lé gə siŋgá rədədə ndá kəi lé təd kuyum oso dɔ mbaije’g ləm, gə dɔ koso-dəwje lai gə́ d’isi keneŋ ləm tɔ. Deḛ lai gə́ yeḛ ar dee d’udu səa na̰’d ndɔ kwəi’g ləa lé bula d’unda dee gə́ yeḛ tɔl dee loo gə́ yeḛ si ne kəmba ɓəi lé.
31 Ŋgakea̰je gə njémeekəije lə bɔbeeje lai ree d’un ninee d’aw ne səa. D’aw dubee mbuna Sorea’g gə Estaol’g mee dɔɓar’g lə bɔbeeje Manoa.
Yeḛ to njegaŋ-rəwta dɔ Israɛlje’g as ləbee rɔ-joo.