Saul mi dur suma Amale’â
1 Samuel mi de mi Saul ala: Ni an ba, Ma didina mi sununï kambei á manang á tining amula yam sum mama Israel-lâ. Kayam ndata, ang huma; an nga ni dang zla mamba. 2 Wana ni zla d’a ded’a hi Ma didin ma ad’engêm kal petnid’a: Mi dala: An djib’er yam vama suma Amale’â a lum ki Israel-lâ kid’a a d’el lovota avorozi ata yima azi buzugï woi kur Ezipte-d’ina. 3 Ki tchetchemba, ang i atazi durâ, ang b’lagazi woi kahle mazina pet bei we hohou sa ba; andjofâ karopma ki gugurei suma abo asuyozina, amuzleina ki tumiyôna, djambala ki korona, ang tchazi woi pepet.
4 Saul mi yi azigarâ mi ndumuzi avo Telaim. Azigar suma mayâd’a a ni 200.000; suma Juda-na a ni 10.000. 5 Saul mi i ki sed’ezi avo Amalek; azi ngei tazi kä kur toliyon nda sod’a. 6 Bugola, mi de mi suma Ken-na ala: Agi kagagi aduk suma Amale’â d’i; agi walagi woi ki sed’eziya; an min tchagi zlapa ki azi d’i, kayam agi lagi djivid’a mi Israel-lâ kid’a azi buzugï woi Ezipte-d’a. Suma Ken-na a wal lei ki suma Amale’â.
7 Ata yi máma Saul mi dur Amale’â, tinï ad’ud’a Havila dei gak a mba Sur abo ma yorogona hi Ezipte-na. 8 Mi vamul mazina Agak ariya, mi tchi sum mama woi pet. 9 Wani Saul ki azigar mama a ar Agak bei tchid’a kahlena pet suma djivina aduk d’uwarâ, nala, amuzleina, tumiyôna kahok suma gangrangâ, gro tumiyôna kahlena pet suma djivina; azi b’la’î ahle suma tcho suma zlazi nga d’uo na woi hol.
Alona mi noî Saul leyo
10 Ata yi máma Ma didina mi de mi Samuel ala: 11 An mbut hurun hata kayamba an man Saul ni tinim amulid’a, kayam mam wal lei ki sed’enu, nga mi tit yam vun man ma hed’a d’i. Samuel hurum hat ngola; kur andjege ndata mi tchi avok Ma didina ngola. 12 Ki yorogo tcholola mi i á ngaf ki Saul. Mi hum ala Saul mi i wa Karmel, mi pahinad’a á yï simiyêmu, mi tchol mi i Gilgal. 13 Kid’a Samuel mi mbaza gevemba, Saul mi dum ala: Ar Ma didina mi b’e vunam kangû; an le wa vama Ma didina mi han vuna kama.
14 Samuel mi dum ala: Le ni na ni, tchina haho’â ki ma hamuzleina ma an nga ni humum wana ni ma me d’ei ge?
15 Saul mi hulong dum ala: Azigarâ a yozï nabo suma Amale’â; azi ar ahok suma djivina kamuzlei suma djivina á ngad’azi buzuna mi Ma didina Alo mangâ. Ad’uzi d’a ara ami b’lagazi woi pepet.
16 Samuel mi de mi Saul ala: Ang bä! An nga ni dang vama Ma didina dandji kur andjege d’a kamid’ina.
Saul mi dum ala: Ang dë.
17 Samuel mi dum ala: Adjeu d’a ang gol tangî va d’uo d’a ang mbut nga amulâ yam andjafâ hi Israel-lîna d’uo zu? Ni Ma didina ba, mi tining amulâ yam Israel-lâ d’uo zu? 18 Wani Ma didina mi tagang lovot ta ang tit kuad’a, mi sunung ala ang b’lak Amalek suma tchona woyo, ang duruzi ayîna gak ang b’lagazi woi kakaf. 19 Ni kayam me ba, ang hum vun Ma didina d’uo ge? Ni kayam me ba, ang nde yam ahlena hurumba, ang le vama le Ma didina tam djivid’a d’uo na ge?
20 Saul mi hulong de mi Samuel ala: An le sunda yam vun ma he ma Ma didina handjina gagazi, an tit kur lovot ta mam tagandjid’a, an tchi suma Amale’â woi pet, an arî amul mazina Agak hol, an mba ki sed’em ka hî. 21 Wani azigar mana a yoï ahle suma djivina aduk aho’â kamuzleina d’igi he d’a hawa d’a ngad’a yam ahle suma avok suma b’lagazi woina na á ngad’azi buzuna mi Ma didina Alo mangâ ka hî avo Gilgal.
22 Samuel mi dum ala: Na ni Ma didina tam mbi lum djivid’a yam he d’a hawa d’a ngala ki vama ngat buzuna kal ge yam mba kä ad’u zla mambid’a zu? Nga na d’i! Wani ge yam mba kä d’a kal ahle suma ngat buzuna; hum vun Alona kal ahok suma mbul suma a ngad’amzina. 23 So vuna ni tcho d’a ngola d’igi ang djop mi fileina na; yam mba ad’enga ni tcho d’a ngola d’igi ang tuwalî fileina na mi. Kayamba ang ge vun Ma didina woi d’a, Ma didina nga mi gang ngei mi; ang mba kak amula yam sum mama d’uo d’a.
24 Saul mi de mi Samuel ala: An le tchod’a, an tchila yam vun ma hed’a hi Ma didinina ki gat manga, kayam an le mandara azigarâ, an hum zla mazid’a. 25 Ki tchetchemba, an nga ni tchenengû, ang vat hurung ngei kan yam tcho ndata, ang mbei i ki sed’enu, kayam an i ni kud’or Ma didina ka hî.
26 Samuel mi hulong dum ala: An nga ni i ki sed’eng ngi! Kayam ang ge vun ma hed’a hi Ma didinina woyo, Ma didina mi gang wa woi mi, kayam ang kak amula yam Israel-lâ d’uo d’a.
27 Ata yima Samuel mi mbut iram á id’ina, Saul mi vum vun baru mam mba ngola; ti hawâ. 28 Ata yi máma Samuel mi dum ala: Ma didina mi haû wa ini leu manga woi aduk Israel-lâ, mi hat wa mi sama djivi ma kalang angâ. 29 Ma didin ma subura hi Israel-lîna nga mi ka zlad’a d’i, nga mi djok djib’er mamba d’igi sana na d’uo mi.
30 Saul mi de kua ala: An le tchod’a. Wani an nga ni tchenengû, ang han ngola avok suma nglona hi azigar manina ki Israel-lâ; ang mbei i ki sed’enu, kayam an i kud’or Ma didina Alo mangâ. 31 Samuel mi hulong mi i ki sed’emu; Saul mi kud’or Ma didina.
32 Bugola, Samuel mi dazi ala: Agi mbanï Agak amul ma Amale’â. Agak mi mba gevem ki furîd’a , nga mi djib’er ala: Gagazi, aglara hi matnid’a kal lei da’ !
33 Samuel mi dum ala: D’igi mbugiyo mang suma fuyogeina a ar aropma bei grona na, asung mba d’i ar bei gorâ na mi. Samuel mi ngat Agak kä woi avok Ma didina avo Gilgal.
34 Samuel mi hulong Rama, wani Saul mi hulong Gibeya avo hatamu. 35 Samuel mi mit ni bei mi hulong gen Saul ba, kayam hurum b’lak yam Saul heî. Ma didina mi mbut hurum hata kayamba mam tin Saul amula yam Israel-lîd’a.
Sawul rɔ gə Amalekje
1 Samel ula Sawul pana: Ma lé Njesigənea̰ ulam mba kam m’wa dɔi gə ubu m’undai ne gə́ mbai dɔ koso-dəwje gə́ Israɛl. Bèe ndá maji kari oo ta gə́ Njesigənea̰ ɓa pa . 2 Njesigənea̰ gə́ njeboo-néje pa togə́bè pana: Neḛ n’ar mee neḛ olé dɔ né gə́ Amalekje ra gə Israɛlje d’udu ne rəw dɔ dee’g loo gə́ d’unda loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛ lé . 3 Ɓasinè, ɔd aw tɔl Amalekje tɔɓəi tuji néje lai gə́ to ka̰ dee lé pugudu-pugudu. I a kya̰ dee kəmba el nɛ i a tɔl diŋgamje gə denéje ləm, gə ŋganje gə́ tɔg gə deḛ gə́ ta mbà’g ləma, gə maŋgje, gə badje, gə jambalje, gə mulayḛ̀je-je ləm tɔ.
4 Sawul ɓar njérɔje ndá yeḛ tən dee gə gaŋgee béréré-béréré mee ɓee gə́ Telayim. Njérɔje gə́ to goŋ-rɔje lé d’as tɔl-dɔg-loo-tɔl-joo (200.000) ləm, njérɔje gə́ Juda d’as tɔl-dɔg-loo-dɔg (10.000) ləm tɔ. 5 Sawul aw saar teḛ ɓee-boo’g lə Amalekje ndá yeḛ ar njérɔje ləa d’um loo mee wəl-loo’g. 6 Yeḛ ula Kenije pana: Ḭje undaje loo mbuna Amalekje’g teḛje boo gə mba kar sí uduje ne sə dee na̰’d el. Mbata seḭ lé seḭ raje meemaji gə Israɛlje lai loo gə́ d’unda ne loo mee ɓee gə́ Ejiptə teḛ lé. Bèe ɓa Kenije d’unda ne loo mbuna Amalekje’g teḛ ne tɔ. 7 Sawul tɔl Amalekje un kudee ɓee gə́ Habila saar teḛ ne Sur gə́ wɔji dɔ Ejiptə njoroŋ lé. 8 Yeḛ wa Agag, mbai lə Amalekje kəmba, tɔɓəi yeḛ tuji koso-dəwje lai gə kiambas tɔ. 9 Nɛ Sawul gə njérɔje d’ya̰ Agag ləm, gə badje gə́ maji-maji ləm, gə bɔ maŋgje gə́ maji-maji ləm, gə da-kulje gə́ maji-maji ləm, gə ŋgan badje gə́ rɔ dee to ndəb-ndəb ləma, gə néje lai gə́ maji ləm tɔ lé kəmba. Deḛ ndigi tɔl dee el nɛ deḛ lai gə́ rɔ dee maji sur el əsé d’əŋ kəŋ-kəŋ ɓa deḛ tɔl dee ya.
10 Njesigənea̰ un ta ula Samel pana: 11 Ma m’im rɔm dɔ kunda gə́ m’unda Sawul gə́ mbai lé mbata yeḛ ya̰’m mba kun rəw ləa-yeḛ ləm, yeḛ aa dɔ taje ləm el ləm tɔ.
Mee Samel ea̰ aree no̰ rɔ Njesigənea̰’g loondul’g ya saar ar loo àr.
12 Yeḛ ḭ gə ndɔ rad mba kaw kiŋga Sawul. Ndá deḛ ree d’ulá pana: Sawul aw Karmel ndá aa oo, yeḛ unda nékolé-mee dəa-yeḛ’g keneŋ tɔɓəi yeḛ tel ree ndá dəs aw gə́ kédé lam ɓa teḛ Gilgal ɓəi. 13 Samel aw rɔ Sawul’g ndá Sawul ulá pana: Maji kar Njesigənea̰ tɔr ndia dɔi’g! Ma m’aa dɔ ta lə Njesigənea̰ kər-kər ya.
14 Samel pana: Bèe ŋga see ndu no̰ lə badje gə́ oso mbim’g, gə ndu no̰ lə maŋgje gə́ m’oo lé see gelee to to gə́ ban wa.
15 Sawul ilá keneŋ pana: Deḛ d’ḭ sə dee ɓee lə Amalekje ɓa ree sə dee mbata njérɔje lé d’ya̰ badje gə́ maji-maji, gə maŋgje gə́ maji-maji gə mba kinja dee gə́ nékinjaməs kar Ala ləi gə́ Njesigənea̰. Nɛ ges dee gə́ nai ɓa jeḛ n’tɔl deeje ya.
16 Samel ula Sawul pana: Ǝw rɔi ɓa am m’ulai ta gə́ Njesigənea̰ ulam loondul’g nee:
Sawul ilá’g pana: Gə́ pa.
17 Samel pana: Loo gə́ i oo rɔi gə́ né gə́ əḭ kəmi’g el lé see i tel to mbai dɔ ginkoji Israɛlje el wa. See Njesigənea̰ ɓa wa dɔi gə ubu ari to mbai lə Israɛlje el wa. 18 Njesigənea̰ ari aw ndá yeḛ pana: Aw tɔl kaiya-dəwje gə́ to Amalekje lé mbad-mbad ya. I a rɔ sə dee saar tuji dee ne lai pugudu-pugudu. 19 See gelee ban ɓa i oo ndu Njesigənea̰ el wa. See gelee ban ɓa i ḭ ur dɔ nékunda-ba̰rɔ’g ra ne né gə́ to majel kəm Njesigənea̰’g wa.
20 Sawul ila Samel keneŋ pana: Ma m’oo ndu Njesigənea̰ maji ya ləm, m’un rəw gə́ Njesigənea̰ ulam keneŋ ya ləm tɔ. Ma m’ree gə Agag, mbai gə́ Amalek kəmba nɛ Amalekje ndá m’tɔl dee mbad-mbad ya. 21 Nɛ njérɔje ɓa d’ɔr badje gə maŋgje mbuna nébanrɔje’g asəna gə ta néje gə́ doŋgɔr mba kinja dee gə́ nékinjaməs kar Njesigənea̰, Ala ləi mee ɓee gə́ Gilgal.
22 Samel pana: See Njesigənea̰ iŋga rɔlel dɔ nékinjanéməsje gə́ roo gə nékinjanéməsje gə́ raŋg to gə́ yeḛ iŋga ne rɔlel loo kila ŋgonkoji dɔ godndu Njesigənea̰’g to wa. Aa oo, kila ŋgonkoji lé maji unda nékinjanéməsje ləm, kaa dɔ ta ɓa maji unda ubu bàl badje ləm tɔ. 23 Mbata kalta lé to kaiya gə́ to asəna kára ba gə ndo̰ ər ləm, kɔs ta rəw lé to asəna kára ba gə néra gə́ gə dɔ najee el ləm tɔ. Bèe ndá to gə́ i mbad ta lə Njesigənea̰ lé yeḛ kara a mbad kari to mbai lé tɔ.
24 Yen ŋga Sawul ula Samel pana: Ma m’ra kaiya mbata m’al ta ta godndu Njesigənea̰’g ləm, m’ila koji dɔ taje’g ləi el ləm tɔ. Ma m’ɓəl njérɔje ndá ma m’oo taje lə dee-deḛ ɓa. 25 Ɓasinè m’ra ndòo rɔi’g, ar məəi ti mbidi dɔ kaiya’g ləm, tel ree səm ndá m’a kunda barmba no̰ Njesigənea̰’g ya.
26 Samel ula Sawul pana: M’a tel kaw səi el. Mbata i mbad ta lə Njesigənea̰ ndá Njesigənea̰ kara mbadi tɔ, ndá i a to mbai dɔ Israɛlje’g el ŋga.
27 Loo gə́ Samel turu rəa mba kaw ndá Sawul wa ta kubu ləa gə́ boi yul aree til . 28 Ndá Samel ulá pana: Ɓogənè, Njesigənea̰ wa ɓeeko̰ lə Israɛlje jii’g wɔgədɔ ɔr ndá yeḛ ar mari gə́ raŋg gə́ maji undai lé gə́ né kea̰ yeḛ ya tɔ. 29 Yeḛ gə́ to siŋgamoŋ lə Israɛlje lé pa taŋgɔm el ləm, yeḛ tel gə ndia ɓəd el ləm tɔ mbata yeḛ to dəw ɓa mba tel gə́ ndia bèe el tɔ.
30 Sawul pa ya tɔɓəi pana: Ma m’ra kaiya ya! Ɓasinè, m’ra ndòo rɔi’g, ila riɓar dɔm’g kəm ŋgatɔgje lə koso-dəwje’g ləm ləm, gə kəm Israɛlje’g ləm tɔ. Gə́ tel ree səm ya ndá m’a kunda barmba no̰ Njesigənea̰ Ala’g ləi ya.
31 Samel tel un rəw goo Sawul’g ndá Sawul unda barmba no̰ Njesigənea̰’g.
32 Yen ŋga Samel pana: Gə́ reeje gə́ Agag, mbai lə Amalekje lé gə́ rɔm’g nee. Agag aw pər gə́ rəa’g gə rɔlel. Yeḛ pa mée’g pana: Tɔgərɔ, meekad gə́ wɔji dɔ yoo lé dəs mba̰. 33 Nɛ Samel pana:
To gə́ kiambas ləi ar denéje d’isi lal ŋgan deeje lé
Kɔḭje kara a si mbuna dené mareeje’g lal ŋgon tɔ.
Yen ŋga Samel gaŋg Agag dana mbidi-mbidi no̰ Njesigənea̰’g loo gə́ Gilgal tɔ.
34 Samel ɔd aw par gə́ Rama ləm, Sawul kara ɔd aw gə́ kəi ləa gə́ to Gibea gə́ ka̰ Sawul ləm tɔ. 35 Samel aw iŋga Sawul gogo el saar teḛ ndɔ kwəi’g ləa mbata Samel no̰ gə mba Sawul mbata Njesigənea̰ im rəa dɔ kunda gə́ yeḛ unda Sawul gə́ mbai lə Israɛlje lé ya.