Juif-fâ a sä atchuguluzi ki mazi suma djangûna
1 Bur ma dogo yam hindina hi til ma dogo yam mbà ma a yum ala Adar-rîna mi ndaga. Ni bur mala a de woi yam vun ma hed’a hamulâ na, ni bur ma suma djangûna hi Juif-fîna a tin huruzi ala a te kaziya na, wani zla ndata ti hulongî kazi azi go. Kur bur máma Juif-fâ a kus kaziya. 2 Kur azì ma ngol ma lara ma amulâ Asuwerus mi te kama, Juif-fâ a tok tazi kur azì ma azi nga kaka kuana, a nde suma a ndjak vunazi kazi á tchid’ina durâ. Sama tchol avorozi nga d’i, kayam mandarazi vazi pet. 3 Suma nglo suma yam andagad’ina ki suma nglona hamulîna ki suma te yamba ki suma a nga le sunda avo hamulîna, a ndjun ad’u Juif-fâ, kayam mandara Mardose mi vaziya. 4 Kayam Mardose mi mbut ma ngol ma sunda hamulîna, simiyêm nde yina woi kur ambasa pet, simiyêm nga mi i avogovok mi.
5 Juif-fâ a ka mazi suma djangûna ki mbuguyo suma fuyogeina nga nga, a tchaziya, a dabazi woyo, a le vama huruzi mina ki sed’eziya. 6 Kur azì ma ngol ma Sus-sâ Juif-fâ a tchi suma kikis vahl. 7 A tchi Parsanedata, Dalfon, Aspata, 8 Porata, Adaliya, Aridata, 9 Parmaseta, Arizai, Aridai ki Vayezata. 10 Azi zla tazi dogo pet ni Haman Hamedata gorom ma djangûna hi Juif-fîna groma. Wani Juif-fâ a hurumuzi nga ahligiyezi d’i.
11 Kur bur máma tamba ablau suma a tchazi kur azì ma ngol ma Sus-sâ, a mba dazi zlazi mamulâ. 12 Amulâ mi de mamula Ester ala: Juif-fâ a tchi suma kur azì ma ngol ma Sus-sâ kikis vahl ki Haman grom suma dogona mi. A mba le ni nana ki suma kur ambas man nda sä woi abud’a, an we nga d’i. Wani ndak min ni me? An mba ni haksiya. Ndak tchenen ni me kua pî, an mba ni humugu?
13 Ester ti dum ala: Amulâ, le ang mina ni, ang he vuna mi Juif suma avo Sus-sâ a tchi suma ndjivin d’igi a tchazi ini na, a gap Haman grom suma dogo suma a tchazina akulo ata aguna mi.
14 Amulâ mi he vuna ala ar a le hina. A tchi wal zla ndata kur azì ma Sus-sâ, a gap Haman grom suma dogo ndazina akulo mi. 15 Juif suma avo Sus-sâ a tok tazi kur bur ma dogo yam fid’ina hi til ma Adar mámina, a tchi suma kua kikis hindi, wani a hurumuzi nga ahligiyezi d’i.
16 Juif suma a nga abu kur leud’a hamulîd’ina, a tok tazi yam tazi á dur ki mazi suma djangûna, a tchi mazi suma djangûna 75.000, wani a hurumuzi nga ahligiyezi d’i. 17 A lahle ndazina ni kur bur ma dogo yam hindina, a tuk tazi kur bur ma dogo yam fid’ina, a le te ma furîd’a burâ sop.
18 Wani Juif suma a nga avo Sus-sâ, a tok tazi á tchi mazi suma djangûna kur bur ma dogo yam hindina gak bur ma dogo yam fid’ina, a tuk tazi kur bur ma dogo yam vahlâ, a le te ma luna, a le furîd’a burâ sop mi.
19 Kayam ndata, Juif suma a nga kaka kel kur azì ma bei gulumuna kama, a nga le te ma luna, a nga le furîd’a, a nga he tazi ahlena hawa kur bur ma dogo yam fid’ina hi til ma Adar-râ bizad’a ki bizad’a.
Juif-fâ a tin vun til ma ge humba
20 Mardose mi b’ir ahle suma a le ndazina kur mbaktumba, mi sun mbaktum ndata mi Juif-fâ pet suma a nga kur leud’a hamulâ Asuwerus suma gogona ki suma dedeina mi. 21 Mi dazi ala: Agi lagi vun tilâ bizad’a ki bizad’a, kur bur ma dogo yam fid’ina gak bur ma dogo yam vahlâ hi til ma Adar-rîna. 22 Kayam bur máma ni bur ma agi sagi atchugulugi ki magi suma djangûnina. Ni til ma hur ma wura magina mi mbut hur ma hapmina, yor ta magid’a ti mbut furîd’ina mi, ni bur ma agi lagi te ma luna á lagi furîd’ina. Nge nge pî adigagi mi sun ahlena mi ndrama, mi he he d’a hawad’a mi suma houd’a mi. 23 Juif-fâ a le sunda yam zla d’a Mardose mi dazizid’a, a tin ad’ud’a á ngom vun til máma d’igi Mardose mi b’irizizi na.
24 Kayam Haman Hamedata ma Aga’â gorom ma djangûna hi Juif-fîna mi nga hurum á dap Juif-fâ woyo, mi le Purim (nala, Togina) á we bur ma a tchazi woi kuana. 25 Wani ata yima Ester ti tchol avok amulîna, amulâ mi he vuna kur mbaktumba ala: Ar tcho d’a Haman mi ngat kurum á lat mi Juif-fîd’a ti hulong kamu, a gabam akulo ata aguna, mam ki groma mi. 26 Kayam ndata, a nga yi bur máma ini ala Purim, ata yi d’a a yum ala Purim-mid’a. Juif-fâ a ve zla d’a Mardose mi b’irizizi kur mbaktum ndatid’a kahlena pet suma azi wazina kahle suma a mba kazina mi. 27 Juif-fâ a tin vun til ma bei ara ba na kaziya, yam andjavaziya, yam suma a zlap ki sed’ezina, á ngom bur ma mbà ma hi vun til mámina bizad’a ki bizad’a, ata bur ma a ngama d’igi Mardose mi b’irizizi kur mbaktumba na. 28 A nga ngom bur ma vun til máma, kur atchogoi d’a lara ge pet, kur azina hi sama lara ge, kur azì ma ngol ma lara ge pet mi. Bur ma Purim-ma ni burâ hi Juif-fâ ma bei ara ba na, mi arî vama ge humba kazi kandjavazi gak didin.
29 Amula Ester Abisayil goromba ki Mardose ma Juif-fâ a b’ir mbaktum mba yazi á mbàd’a ki vun mazi ma hed’a yam mbaktum mba a b’irit yam bur ma Purim-mid’a tala ti ka’î zla d’a irata d’a. 30 A sun mbaktum ndata mi Juif-fâ pet suma a nga kaka kur ambas sa kis kam dok mbà yam kid’iziya d’a amulâ Asuwerus nga mi te kata, a b’ir kurut ala a kak ki halasa bei vunadik ka tumba. 31 Ester azi ki Mardose a tinizi bur ma Purim máma kur bur ma a ngam yam azi Juif-fâ, yam andjavaziya, yam d’el ta mazid’a bei te tenid’a, yam tchi mazina mi. 32 Vun ma hed’a hi Ester-râ mi sira burâ hi Purim-ma ngingring. Ni hina ba, a b’irim kur mbaktumba wana.
Dalba̰ lə Jibje lé
1 Mee naḭ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-joo gə́ to naḭ Adar lé ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-munda ɓa to ndɔ gə́ d’a gə ra né gə goo ndukun gə́ mbai un ndia dɔg ləm, to ndəa gə́ njéba̰je lə Jibje d’ə̰ji meḛ dee’g mba dum ne dɔ dee ləm tɔ. Nɛ né neelé tel to ɓəd ar Jibje ɓa tel dum dɔ njéba̰je lə dee lé. 2 Jibje mbo̰ dɔ na̰ mee ɓee-booje’g lə dee mee dəb ɓeeko̰je lai gə́ to mee ɓeeko̰’g lə mbai Asuerus lé gə mba rɔ gə deḛ gə́ saŋg loo mba tuji dee lé ndá dəw kára kara ar ges no̰ dee’g el mbata ɓəl gə́ deḛ ɓəl Jibje lé unda koso-dəwje lai badə gaŋg dee. 3 Tɔɓəi mbai dɔ dəb ɓeeko̰je lai ləm, gə njékaa dɔ dəb ɓeeko̰je lé ləm, gə njéguburuɓeeje ləma, gə njéko̰ɓeeje lə mbai ləm tɔ lé d’oso gel Jibje’g mbata ɓəl gə́ deḛ ɓəl Mardose lé unda dee badə gaŋg dee tɔ. 4 Mbata Mardose lé iŋga dɔmoŋ mee kəi’g lə mbai ar ria ɓar mee dəb ɓeeko̰je’g lai mbata dɔmoŋ ləa gə́ ḭ dɔ maree’d gə́ kédé-kédé lé. 5 Jibje tɔl njéba̰je lə deḛ lai gə kiambas d’ar dee d’udu guduru. Deḛ gə́ d’ə̰ji dee bəḭ-bəḭ kara ra sə dee né to gə́ meḛ dee ndigi tɔ. 6 Mee ɓeeko̰’g Susə lé Jibje tɔl dəwje as tɔl-mi (500) ndá 7 deḛ gə́ tḭja gwɔs dee lé ɓa ri dee to nee: Parsadata, gə Dalpon, gə Aspata, 8 gə Porata, gə Adalia, gə Aridata, 9 gə Parmasta, gə Arisai, gə Aridai, gə Bajesata 10 gə́ to ŋgalə Aman gə́ dɔg, yeḛ gə́ to ŋgolə Hamedata gə́ to njeba̰ lə Jibje lé. Nɛ d’ula ji dee d’un ne né el. 11 Mee ndəa’g neelé deḛ d’ula mbai bula lə dəwje gə́ deḛ tɔl dee mee ko̰ɓee gə́ Susə lé. 12 Bèe ɓa mbai ula dené ləa gə́ Este pana: Jibje tɔl dəwje as tɔl-mi (500) mee ko̰ɓee gə́ Susə ləm, gə ŋgalə Aman gə́ dɔg ləm tɔ. See ɗi tɔɓəi ɓa deḛ ra mee dəb ɓeeko̰je’g lə mbai ya ɓəi wa. Né gə́ i dəji lé to ɗi wa. M’a kari ya. See ɗi ɓa i ndigi tɔɓəi wa. I a kiŋga ya. 13 Este tel ilá keneŋ pana: Ɓó lé mbai oo gə́ né gə́ maji kəm ra ndá maji karee un ndia ar Jibje gə́ d’isi Susə lé ra né bèlè to gə́ deḛ ra ɓogenè lé ya ɓəi ləm, maji kar dee ɗar ŋgalə Aman gə́ dɔg lé kar kag’d ləm tɔ. 14 Mbai lé un ndia ar dee ra togə́bè ya tɔ. Godndu neelé d’ila mberee mee ɓee gə́ Susə. Tɔɓəi deḛ ɗar ŋgalə Aman gə́ dɔg lé ya tɔ. 15 Togə́bè ɓa Jibje gə́ d’isi Susə lé mbo̰ dɔ na̰ gɔl kára ya tɔɓəi mee ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-sɔ mee naḭ Adar’g ndá deḛ tɔl dəwje tɔl-munda (300) mee ɓee gə́ Susə ya ɓəi. Nɛ deḛ d’ula ji dee d’un ne né lə dee el. 16 Jibje gə́ raŋg gə́ d’isi dəb ɓeeko̰’g lə mbai lé mbo̰ dɔ na̰ gə mba kaḭ bada dɔ rɔ dee’g. Yee ɓa deḛ d’iŋga ne loo-kwa-rɔ dee. Loo gə́ deḛ taa rɔ dee ji njéba̰je’g lə dee ndá deḛ gə́ d’ə̰ji dee bəḭ-bəḭ lé tɔl dee as tɔl-dɔg-loo rɔ-siri giree-mi (75.000). Nɛ deḛ d’ula ji dee d’un ne né lə dee el. 17 Néje neelé teḛ mee ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-munda mee naḭ Adar’g lé. Jibje d’wa rɔ dee ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-sɔ’g ndá deḛ d’aree to gə́ ndɔ muru-gad ləm, gə ndɔ rɔlel ləm tɔ. 18 Nɛ Jibje gə́ d’isi Susə lé to gə́ deḛ mbo̰ dɔ na̰ mee ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-sɔ ndá deḛ d’wa rɔ dee mee ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-mi ɓa deḛ d’aree to ndɔ muru-gad ləm, gə ndɔ rɔlel ləm tɔ. 19 Gelee gə́ nee ɓa Jibje gə́ mee ɓee-kogoje’d gə́ wala gə́ lal ndògo-bɔrɔ lé ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-sɔ mee naḭ Adar’g lé deḛ d’aree to ndɔ rɔlel ləm, gə ndɔ muru-gad ləma, gə ndɔ ra naḭje ləm tɔ, tɔɓəi deḛ d’ula gə nénojije d’ar na̰ yo gə́ nee tɔ.
Tum gə́ deḛ tum gin naḭ kolé mee lé
20 Mardose ndaŋg néje neelé mee maktub’g ndá yeḛ ula ne ar Jibje gə́ d’isi dəb ɓeeko̰je’g lai gə́ to ka̰ mbai Asuerus lé dəb ɓeeko̰je gə́ dəb gə njé gə́ əw tɔ. 21 Yeḛ un ndia ar dee mba kar dee d’aa dɔ ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-sɔ gə ndɔ gə́ njekɔm’g dɔg-giree-mi mee naḭ Adar’g lé gə mba ra naḭ keneŋ gə ləbje kára kára lai ya. 22 To mee ndɔje neelé ɓa deḛ d’iŋga loo-kwa-rɔ dee loo gə́ deḛ taa ne rɔ dee ji njéba̰je’g lə dee ndá d’a ra naḭ gə́ wɔji dɔ kəmndoo gə́ d’isi keneŋ gə́ tel to rɔlel ləm, gə ndɔ némeeko̰ lə dee gə́ tel to ndɔ ra naḭ ləm tɔ. Bèe ɓa ndɔje neelé a to ndɔ muru-gad ləm, gə ndɔ rɔlel ləm, d’a kar na̰ nénojije yo gə́ nee ləma, d’a kai njéndooje né keneŋ ləm tɔ. 23 Jibje manrɔ dee mba ra né gə́ d’un kudee mba̰ ləm, gə né gə́ Mardose un ndia dɔ’g ar dee ləm tɔ. 24 Mbata Aman, ŋgolə Hamedata, dəw gə́ Agag gə́ to njeba̰ lə Jibje wɔji-kwɔji kar deḛ lai d’udu bo̰ ndá yeḛ ila Pur gə mba tɔl dee ne ləm, gə mba tuji dee ne pugudu ləm tɔ . 25 Nɛ Este aw aar no̰ mbai’g ndá mbai ndaŋg maktub un ne ndia mba kar némeeyèr gə́ Aman wɔji mée’g mba tuji ne Jibje lé tel oso dəa-yeḛ’g ya ləm, gə mba kar dee ɗaree ne dɔ kag’d, yeḛ ləm gə ŋganeeje ləm tɔ. 26 Gelee gə́ nee ɓa deḛ d’un ri Purim ɓar ne ndɔje neelé gə goo ri Pur lé. Gə goo taje lai gə́ to mee maktub’g neelé ləm, gə goo néje lai gə́ deḛ ya kara d’oo keneŋ ləma, gə né gə́ teḛ dɔ dee’g ləm tɔ ndá 27 Jibje d’wɔji meḛ dee’g njaŋg, d’un ne ndu dee mbata lə dee-deḛ ləm, mbata lə gel ka lə dee ləma, gə mbata lə deḛ lai gə́ d’a gə kɔm sə dee na̰’d ləm tɔ gə mba kar mee ləbje kára kára lai lé d’a ra naḭ mee ndɔje’g joo neelé gə goo lée gə́ deḛ ndaŋg, gə mee ndəa gə́ d’wɔji njaŋg lé ləm tɔ ɓó dəw a telee raŋg el ŋga. 28 Lé riri kara ndɔje gə́ joo neelé d’a kar meḛ dee olé dɔ dee’g ləm, d’a ra naḭ gə́ wɔji dɔ dee mbuna ginka deeje’d gə́ kédé-kédé ləm, gə mbuna njémeekəije’g lə dee kára kára lai ləm, gə mee dəb ɓeeko̰je’g kára kára lai ləma, gə mee ɓee-booje’g kára kára lai ləm tɔ. Yen ɓa ndɔje lə Purim lé lé riri kara a tuji mbuna Jibje’g nda̰ el ləm, meḛ dee a kwəi dɔ’g mbuna ginka deeje’g nda̰ el ləm tɔ. 29 Yen ɓa Este, dené lə mbai gə́ to ŋgolə Abisayil gə Mardose gə́ to Jip lé d’ɔs ne rɔ dee ɓad ndaŋg maktub gə́ njekɔm’g joo mba kar ta gə́ to mee maktub gə́ ndaŋg kédé gə́ wɔji dɔ Purim lé to ne njaŋg ya. 30 Deḛ d’ula gə maktub lé d’ar Jibje gə́ d’isi dəb ɓeko̰je’g lə Asuerus gə́ tɔl dəa rɔ-joo giree-siri (127) lé. Taje gə́ to keneŋ wɔji dɔ meelɔm ləm, gə ginkoji ləm tɔ 31 mba kar dee ra naḭ mee ndɔ gə́ wɔji dɔ Purim neelé mee ndəaje gə́ d’wɔji njaŋg to gə́ Mardose gə́ to Jip gə Este gə́ to dené lə mbai lé gɔl dɔ taree d’ar dee ləm, to gə́ deḛ kara d’un ndu dee dɔ’g mbata lə dee-deḛ ləma, gə mbata lə ŋgaka deeje ləm tɔ, gə goo kɔg-mee-ɓoo lə dee ləm, gə goo ndu no̰ lə dee ləm tɔ. 32 Togə́bè ɓa ndukun gə́ Este un ar dee tum ne gin naḭ Purim lé to ne njaŋg ndá deḛ ndaŋg taree mee maktub’g ya tɔ.
