Jonatan mi ngom David abo Saul
1 David mi tchol ringâ avo Nayot go ki Rama, mi i mi fe Jonatan, mi dum ala: An le ni me ge? Tcho manda ni me ge? Tcho d’a an lat avok abunga ni me ba, mi halan á tchid’a ge? 2 Jonatan mi hulong dum ala: Nga na d’i! Va nga mi lang ngi! Abun nga mi le vama ngol loze ma gor bei dan ndi. Ni nana ba, mba mi ngeyen zla ndata ge? Zla nga d’i!
3 David mi de mi Jonatan kua ki gun tad’a ala: Abung mi we woi tetet ala ang hurung vanu. Dam mi de wa kurum ala: Ar Jonatan mi we zla ndata tala hurum zal d’a d’i. Wani Ma didina ni Ma bei matna, ang nga ki irang wan mi, adigami nga dei ki matna d’i.
4 Jonatan mi de mi David ala: An mba ni le vama ang minima.
5 David mi hulong dum ala: Gola! Tilâ mi deî navini; ni bur ma an mba ni kak kamulâ á te tenina, wani ang aran an i ni ngei tan abagei gak fladeged’a hi bur ma hindinid’a. 6 Le abung mi djib’er kan yam mba d’a an mbaza d’uo d’a ni, ang dum ala: David mi tchenen ngola ala an aram mam i avo hatam Betelehem atogo zak, kayam azi nga ki he d’a hawa d’a ngat buzuna kur bizad’a ki bizad’a d’a ngad’a yam ades ma lara ge petna. 7 Le mi dang ala: Djiviya ni, ni halasa yam an azong mangâ. Wani le hurum zala ni, ang wala mi nga wa hurum kan á tchid’a. 8 Ang tak djivi manga woi mi an azong mangâ, kayam ang djin vunang ki an azong mangâ ki simiyê Ma didina. Le an le vama tcho ni, ni ang tanga ba, tchanu. Ni kayam me ba, ang in mabung mbeî ge?
9 Jonatan mi dum ala: Ar ang djib’er ala an we ni nga d’a abun nga hurum kang á tchid’id’a ko ba, an dang nguo ni de na d’i?
10 David mi de mi Jonatan ala: Le abung hulongông zla d’a ded’a kad’enga ni, ni nge mba mi dan nge?
11 Jonatan mi de mi David ala: Mbei i kele. Azi buzuk kel zla tazi djak. 12 Jonatan mi de mi David ala: Ma didina Alona hi Israel-lîna ni glangâs mana, an mba ni hal hur abun avin ndoze siyâ aboi na hina dedege, le mi nga hurum djivid’a kangû, le an sun nga sa á dang nguo ni, 13 ar Ma didina mi mban ndak ka ngol la kala kanu. Le ba abun nga hurum á lang tchod’a ni, an mba ni dangû, an arang ang iya, kayam ang i ki halasa. Ar Ma didina mi kak ki sed’eng d’igi mi kak kabun na mi. 14 Le an nga ki iran tua ni, ang le djivid’a hi Ma didinid’a ki sed’en ndala va lan nduo d’a. 15 Le Ma didina mi dap mang suma djangûna woi yam andagad’a pet pî, ang ar djivi mang nga kanda woi yam andjavan ndi.
16 Kayam Jonatan mi djin vunam kandjafâ hi David-na ala: Ar Ma didina mi sä David atchugulum ki mam suma djangûna. 17 Jonatan mi gun tam avok David kua, kayam mam hurum vum heî, kayam mam le kamî d’igi mam tamba na.
18 Jonatan mi de mi David ala: Tilâ mi deî navini, azi mba djib’er kangû, kayam blangâng mba mi ar kä hawa. 19 Kur bur ma hindina ang tchugï aseng kä á i ata yima ang ngei fata kua kur bur ma zlad’a lena, ang kak go kahina d’a Ezel-la. 20 An mba ni yet yeûd’a ngarad’a kat yeyet yan hindi d’igi an d’ingêrî va na. 21 Ata yi máma an mba ni sun gogorâ, an mba ni dum ala: Ang i halanï yeûd’a. Le an dum ala: Gola! Yeûd’a blogong kä wana, ang yod’ïya ni, ang mbeya, ang mba kak ki halasa; zlad’a ding nga d’i; Ma didina ni Ma bei matna.
22 Wani le an de mi gogorâ ala: Gola! Yeûd’a sä avorong wan ndö na ni, ata yi máma ang iya. Kayam Ma didina mi hang lovota á id’a ni mamu. 23 Wana ni zla d’a ei vei banad’a kata: Gola! Ma didina ni ma glangâsâ adigei ki ang gak didin.
24 Wani David mi i ngei abageya; ni bur ma tilâ mi deî kuana, amulâ mi kak kä á te tena. 25 Amulâ mi kak kä ata yi mam ma kak ma adjeu deina, yam zlam mam mba nga tinda ata gongid’a. Jonatan mi tchol akulo, Apner mi nga kaka gen Saul, wani yina hi David-na mi ar kä hawa. 26 Wani Saul mi de nga zla kur bur máma d’i, mi djib’er ala: David va lumî le, mi nga ni yed’et ti, gagazi mi nga ni yed’et ti.
27 Tcha ndjivin kur bur ma mbàna hi tilîna, yina hi David-na mi nga kä hawa d’ei. Saul mi de mi goroma Jonatan ala: Ni kayam me ba, Jesse goroma mi mba ata tena kama ki ini d’uo ge?
28 Jonatan mi de mi Saul ala: David mi tchenen ngola ala an aram mam i Betelehem. 29 Mi dan ala: An tchenengû, ang aran an iya, kayam ami nga ki he d’a hawa d’a ngat buzuna kur azina ngad’a yam adesâ, wani wiyena mi hanï vuna ala an iza. Le ang hurung vanu ni, ang aran lovota an i ni gol b’oziyona. Ni kayam ndata ba, mam mba ata te mangâ d’uo ni na.
30 Ata yi máma Saul hurum zal ngola ata Jonatan, mi ngulum ala: Ang gor ma yang nga d’uo ma bei hum vun máma, an we nga d’ala angî Jesse goroma banama ni yam zulo mangâ ki ma hasungâ mi d’uo zu? 31 Wani le Jesse goroma nga ki iram yam andagad’a tua ni, ang mba kak ki halasa d’i, leu manga mba d’i kak djivi d’uo mi; ki tchetchemba, ang sun i halamïya, a mbeyendjïya, kayam mi ndak á tchid’a.
32 Jonatan mi hulong de mabum Saul ala: Ni kayam me ba, a tchum ge? Mi le ni me ge? 33 Saul mi hlasap mamba nga mi pigid’et á tchok Jonatan. Jonatan mi wala ni zla d’a abum ngat kurum á tchi David-ta. 34 Jonatan mi tchol akulo kayîna ngola avun tena, mi te nga tena kur bur ma mbàna hi til mámina d’i, kayam mam nga ki hur ma hata yam David, kayam me abum nga mi lum ndaka.
35 Tcha ndjivin yorogod’a Jonatan mi i abagei á gol David d’igi azi de tazi na. Mi ve gogorâ ad’um tu, 36 mi dum ala: Ang ring ang i halï yeû d’a an yed’eta. Gogorâ mi ringâ, Jonatan mi yet yeû d’a dinga ti kal sä woi kamu. 37 Kid’a gogorâ mi mbaza ata yima Jonatan mi yettcha yeûd’a kua avo’â, Jonatan mi er ad’um akulo blogom ala: Yeûd’a ti kal sä woi kang hina d’uo zu? 38 Mi er ad’um akulo kua ala: Ang b’attcha atogo, ang tchol li. Gogorâ hi Jonatan-na mi yoï yeûd’a, mi hulongî mi mba gen salama. 39 Wani gogor máma mi we nga ad’u zla ndata d’i; ni Jonatan azi ki David hol ba, a wäd’u zla ndata. 40 Jonatan mi hahle mam suma sïna abo gogor ma ki sed’ema, mi dum ala: Ang izi avo. 41 Kid’a gogorâ mi id’a, David mi tcholï iram abo ma sutna, mi tchok yam kä andaga, mi grif kä gigrif yam hindi. Azi ki banama djak a bet tazi kok, a nde tchina; sama tchi ngolina ni David.
42 Jonatan mi de mi David ala: Ang i lafiya! Ki tchetchemba, ei djak guni wa tei ki simiyê Ma didina ala ar Ma didina mi kak glangâsâ adigeya, aduk andjavan kandjavang mi gak didin.
43 David mi tchol iya, Jonatan mi hulong avo hur azì ma ngolâ.
Jonatan ula Dabid ta némajel gə́ Sawul wɔji mba ra səa lé
1 Dabid ḭ Najot gə́ to mbɔr Rama’g lé aḭ. Yeḛ aw iŋga Jonatan dəjee pana: See ɗi ɓa m’ra wa. Néram gə́ gə goo rəbee el lé to ɗi wa. See kaiya ɗi ɓa m’ra kəm bɔbije’g ɓa yeḛ ndigi kam m’udu ne wa.
2 Jonatan tel ilá keneŋ pana: Wah! bèe el! I a kwəi el. Baumje lé a gə ra né gə́ boi əsé né gə́ lam kara yeḛ lal kulam taree el. Nɛ See gelee ban ɓa yeḛ a kiya səm dɔ yee gə́ nee lal kam m’oo ɓəi wa. To ta gə́ kari ba.
3 Dabid pa ya tɔɓəi gə rɔkubu pana: Bɔbije gər gao to gə́ ma m’taa kəmi rəgm ndá yeḛ a pana: Maji kar dee d’ar Jonatan oo el nà a kar mée ea̰. Nɛ to gə́ Njesigənea̰ si kəmba ləm, i ya kara si kəmba ya ləm tɔ ndá ma kulai to gə́ ta yoom nai tebdé ba bèe ya.
4 Jonatan ula Dabid pana: Né gə́ i ndigi ndá m’a ra kari ya.
5 Dabid tel ilá keneŋ pana: Aa oo, bèlè ndá a to ndɔ ra naḭ gə́ teḛ sigi ndá to kəm kam m’isi gə mbai na̰’d ta nésɔ’g ya. Nɛ ya̰’m am m’aw m’iya rɔm mee ndɔ’g saar kàrkemetag gə́ mee ndɔ gə́ njekɔm’g munda lé ɓa . 6 Ɓó lé bɔbije oo to gə́ m’godo ɓa dəjim ndá i a kulá pana: Dabid ra ndòo rɔm’g pana: M’ya̰ neḛ m’ar neḛ n’aw Betlehem, ɓee-boo’g lə neḛ lé mbata lé neelé njémeekəije lə neḛ lai d’a gə kaw kinja nékinjaməs gə́ wɔji dɔ ləb kára-kára lé keneŋ. 7 Ɓó lé yeḛ pana: Maji ya! ndá né kára gə́ kəm kar kura ləi ɓəl lé godo. Nɛ ɓó lé oŋg ḭ səa ɓəi ndá maji kari gər gao to gə́ yeḛ wɔji mée’g gə mba ra səm majel ya. 8 Bèe ndá maji kari tɔji kura ləi meemaji ləi ɓa mbata kédé jeḛ səi lé jeḛ manje rɔ sí j’ar na̰ no̰ Njesigənea̰’g. Ɓó lé néra gə́ gə goo rəbee el to rɔm’g ndá maji kari-i nja tɔlm ŋga mən, mba ɗi tɔɓəi ɓa a kaw ne səm saar rɔ bɔbije’g tɔɓəi wa.
9 Jonatan ulá pana: Ɓó lé m’oo néra gə́ majel gə́ bɔm wɔji-kwɔji ra səi lé ndá maji kari ə̰ji to gə́ m’a kiya səi dəa lal kulai bèe lé el. Wah! maji kari ə̰ji bèe el.
10 Dabid dəji Jonatan pana: Ɓó lé bɔbije a kila ta gə́ kədərə keneŋ ndá see na̰ ɓa a ree kulam taree wa.
11 Yen ŋga Jonatan ula Dabid pana: Ree ar sí teḛ j’awje wala.
Ndá deḛ joo bɔr teḛ d’aw wala ya tɔ. 12 Jonatan ula Dabid pana: Ma m’ar Njesigənea̰, Ala lə Israɛlje to njekoo goo ta ləm ya! Bèlè əsé nona ndá m’a kuru mee bɔm koo. Ɓó lé yeḛ wɔji mée’g gə mba ra meemaji gə Dabid ɓa m’lal kula dəw karee ulai ndá 13 maji kar Njesigənea̰ ra gə Jonatan nédɔkudu ya. Esé ɓó lé bɔm wɔji mba ra səi né gə́ majel kara m’a kulai ya tɔ ndá m’a kya̰’i kari aw gə meekulɔm tɔ. Maji kar Njesigənea̰ nai səi to gə́ yeḛ nai ne gə bɔmje kédé bèe tɔ. 14 Ɓó lé m’isi kəmba ɓəi ndá maji kari ra səm némeemaji lə Njesigənea̰ ya. 15 Esé lé m’wəi kara ar goo meemaji ləi yɔr mba njémeekəije ləm nda̰ el. Lée Njesigənea̰ a tɔs njéba̰je lə Dabid kára-kára lai tɔr dee dɔ naŋg nee kara aree yɔr el ya .
16 Mbata Jonatan lé man rəa ar njémeekəije lə Dabid pana: Maji kar Njesigənea̰ dal ba̰ lə Dabid dɔ njéba̰je’g ləa. 17 Jonatan ar Dabid man rəa aree ya gə goo ndigi gə́ yeḛ ndigee yaa̰ mbata Jonatan lé ndigee to gə́ darəa-yeḛ bèe tɔ.
18 Jonatan ulá pana: Bèlè to ndɔ ra naḭ gə́ teḛ sigi ndá d’a koo to gə́ i godo mbata loo-sii a to kari ba. 19 Ndɔ gə́ njekɔm’g munda lé i a tel kaw duu-loo gə́ i iya rɔi keneŋ kédé loo gə́ ta oso ndá i a si mbɔr biri mbal gə́ Ejel’g lé dəb. 20 M’a tur kandə ɓandaŋgje munda gə́ rɔ biri mbal’g lé to gə́ m’wɔji ne dɔ né bèe. 21 Yen ŋga, aa oo, m’a kula basa lé karee aw saŋg kandə ɓandaŋgje lé pana: Aw odo dee ree ne. Ɓó lé m’ula basa lé m’pana: Aa oo, kandə ɓandaŋgje lé to nɔḭ’gən, odo dee. Ndá gə́ ree mbata meelɔm to mbata ləi ɓó né gə́ kəm kari ɓəl lé godo, Njesigənea̰ si kəmba. 22 Nɛ ɓó lé m’ula basa lé m’pana: Aa oo, ɓandaŋgje lé to nɔḭ’g kédé nu’n! Ndá aw loo ləi mbata Njesigənea̰ ɓa ulai mba kari aw ya. 23 Ta gə́ jeḛ səi m’paje lé Njesigənea̰ to njekoo sə sí gée saar gə no̰ ya.
24 Dabid lé iya rəa mee wala’g tɔ.
To ndɔ ra naḭ gə́ teḛ sigi ndá mbai lé si ta ka-nésɔ’g mba sɔ né. 25 Mbai lé si dɔ kag-siée’d gə́ d’unda kaar bɔrɔ’g to gə́ yeḛ aw si keneŋ ta-ta lé ya. Jonatan ḭ aar tar ndá Abner ɓa si mbɔr Sawul’g nɛ loo-si Dabid lé ɓa to kari ba. 26 Mee ndəa’g neelé Sawul pata kára el mbata yeḛ ə̰ji mée’g pana: Banelə né teḛ dəa’g əsé rəa mina̰, tɔgərɔ rəa mina̰ ya. 27 Bèlè lookàree, ndɔ gə́ njekɔm’g joo mee ndɔ ra naḭ gə́ teḛ sigi’g lé loo-si Dabid to kari ba ya ɓəi. Sawul dəji ŋgonee Jonatan pana: See gelee ban ɓa ŋgolə Isai lé ree ta nésɔ’g tagə́nè el ləm, gə ɓogənè el ləm wa.
28 Jonatan tel ila Sawul’g pana: Dabid dəjim am m’yá̰ m’aree aw Betlehem. 29 Yeḛ pana: N’ra ndòo rɔm’g mba kam m’ya̰ neḛ m’ar neḛ n’aw mbata mee ɓee-boo’g lə neḛ lé nékinjaməs gə́ wɔji dɔ njémeekəije lə neḛ to keneŋ. Ɓó lé neḛ n’taa kəm rəgm ndá maji kam m’ya̰ neḛ m’ar neḛ n’aw kalaŋ n’aw n’oo ŋgako̰ neḛje lé ɓa. Gelee gə́ nee ɓa yeḛ ree ne ta ka-nésɔ’g lə mbai lé el gə mbəa.
30 Oŋg lə Sawul ḭ səa pu dɔ Jonatan’g aree ulá pana: I ŋgon gə́ njedum gə njekɔsta-rəw lé kwa gə́ i wa kura gə ŋgolə Isai aree to nérɔkul ləi gə nérɔkul lə kɔinje to lé see ma m’gər el wa. 31 Mbata ɓó lé loo gə́ ŋgolə Isai lé si kəmba dɔ naŋg nee ndá i a kiŋga meelɔm el ləm, ɓeeko̰ ləi kara a to lɔm el ləm tɔ. Bèe ndá ɓasinè ya, ula kula ar dee saŋgee ree səa d’am mbata yeḛ lé kəm karee wəi ya.
32 Jonatan dəji bɔbeeje Sawul pana: See gelee ban ɓa d’a tɔlee lé wa. See ɗi ɓa yeḛ ra wa.
33 Yen ŋga Sawul un ko̰-niŋga ləa tɔjee ne mba kuree ne. Ndá Jonatan gər to gə́ bɔbeeje wɔji mée’g njaŋg mba tɔl Dabid ya. 34 Jonatan ḭ ta ka-nésɔ’g oso gə oŋg biriŋ. Yeḛ sɔ né el mee ndɔ gə́ njekɔm’g joo’g lə ndɔ ra naḭ gə́ teḛ sigi lé. Kəmee to ndòo mbata lə Dabid ləm, mbata bɔbeeje ila rɔkul-boo dəa’g ləm tɔ.
35 Bèlè lookàree gə ndɔ lé, Jonatan aw mee wala’g loo gə́ deḛ gə Dabid d’wɔji mba kiŋga na̰ keneŋ lé ndá yeḛ ar basa kára aw səa. 36 Yeḛ ula ŋgon lé pana: Aḭ-ŋgwɔd, aw odo kandə ɓandaŋgje gə́ m’a gə kur lé.
Ŋgon lé aw aiŋgwɔd ndá Jonatan ur kandə ɓandaŋg lé aree al dəa oso nea̰’g. 37 Loo gə́ yeḛ ree loo gə́ kandə ɓandaŋg gə́ yeḛ ur lé to keneŋ ndá Jonatan ɓar goo ŋgon lé gə ndia gə́ boi wəl pana: See kandə ɓandaŋg lé to nɔḭ’g kédé nu ɓəi el wa.Njekuru ɓandaŋg (20.37) 38 Yeḛ ra né wəl tɔɓəi pana: Ɔs rɔi ɓad aw kalaŋ ɓó aar naŋg el!
Ndá ŋgon lə Jonatan lé odo kandə ɓandaŋgje lé ɔd aw ne rɔ ɓéeje’g. 39 Ŋgon lé gər ginee el nɛ Jonatan deḛ gə Dabid ɓa gər gin né neelé ya. 40 Jonatan tel gə nérɔje ləa ar ŋgon ləa lé ulá ne pana: Ɔd aw ne mee ɓee-boo’g. 41 Loo gə́ ŋgon lé ɔd aw mba̰ ndá Dabid ḭ dəb loo gə́ kára gə́ to par gə́ dɔkɔl, tɔɓəi yeḛ oso bəbərə dəb kəmee naŋg naŋg as gɔl munda. Ndá Kuramar-na̰je gə́ joo neelé d’wa na̰ kar na̰’g sud ləm no̰ na̰’d ləm tɔ, nɛ Dabid ɓa no̰ ɓugudu-ɓugudu unda maree ya.
42 Jonatan ula Dabid pana: Aw gə meekulɔm. Ɓasinè jeḛ manje rɔ sí j’ar na̰ gə ri Njesigənea̰ m’pajena: Maji kar Njesigənea̰ nai mbuna sí-jeḛ səi’g ləm, gə mbuna ŋgakamje-je’g gə ŋgakaije-je’g ləm tɔ saar gə no̰ ya.