Suma a dur suma Juda-na. Tchenda hi Josafat-ta
1 Bugol ahle ndazina, suma Mowap-ma ki suma Amon-na zlapa ki suma Mowan-na a mba á dur ayîna ki Josafat. 2 Suma a mba de mi Josafat ala: Azigarâ ablaud’a hina mimiyâk a nga djï atang durâ, a tcholï nabo apo d’a Matna abo hî yam ambas sa Edom-mba dei. Ki tchetchemba, a mba nga Hasason-Tamar, nala, En-Gedi.
3 Josafat mi mbut mandarâ, mi nga hurum á djop Ma didina, mi he vuna mi suma Juda-na pet ala a d’el tazi bei te tena. 4 Suma Juda-na a tcholï kur azì ma nglo ma Juda-na teteng, a togï á tchen Ma didina ala mi ndjunuziya. 5 Josafat mi tchol akulo aduk ablau suma Juda-na kablau suma avo Jerusalem-ma ngagad’a yam gulumun ma awilina hi gong nga kud’ora hAlonid’ina. 6 Mi dala: Ma didina Alona habuyomi ngolona, ni ang ba, nAlo ma sä kur akulod’ina, ni ang ba, te yam leud’a handjaf sumid’a pet tuo zu? Ni ang ba, nga kad’enga ki sib’ika d’uo zu? Sama ndak á tchol avorong á durungâ nga d’i! 7 Ni ang Alo mamina ba, dik suma a nga kaka yam ambas sa wandina woi avok mang suma Israel-lâ, ang hat mandjafâ hi Abraham ma mi le kang heîna gak didin nduo zu? 8 Azi kak kua, a mining gong nga a tinit irat vata ki simiyêngû, a dala: 9 Le ndaka mba kamiya, nala, durâ d’oze ngopa d’oze tugud’ei d’a tcho d’a tchi matna d’oze baktarad’a ni, ami mba tcholomi avorong avun gong nga wanda kayam simiyêng mi nga kur gong ndata, ami mba yang á ndjunumi kur ndak mamid’a. Ang mba humumiya, ang mba sud’umi woi mi.
10 Gola! Ki tchetchemba, suma Amon-na ki suma Mowap-ma zlapa ki suma yam ahina d’a Seir-rina a mba wa atami á durâ. Kid’a Israel-lâ a tcholï avo Ezipte-d’a, ang arazi nga lovota a kal yam ambasa hi sum ndazinina d’i. Wani a d’es sei kaziya, a tchazi nga d’uo mi. 11 Gola! Azi mba wa á wuragami á digimi woi kur ambas sa ang hamizi djonid’a! 12 Salad’a Alo mamina, ang ka sariyad’a kazi d’uo zu? Kayam ami nga kad’enga avok azigar suma mimiyâk suma a djï atami durâ wana d’i, ami wami nga vama ami luma d’i. Wani ami tinimi irami ni kang angû.
13 Suma Juda-na pet zlapa ki grozi suma gureina ki grozina kamiyôzina, a nga tchola akulo avok Ma didina.
Ma didina mi he suma Juda-na ad’enga á kus ayîna
14 Kur tok ndata Muzu’â hi Ma didinina mi mba yam Jahaziyel ma ad’u andjafâ hi Levi-na, ni Zakari goroma, Benaya gorom ngolona. Mam tamba ni Jeyel goroma, ni Mataniya gorom ngolona, ni ma ad’u andjafâ hi Asaf-fâ. 15 Mi de ki delem akulo ala: Agi suma Juda-na, agi suma Jerusalem-ma ki ang tang amulâ Josafat, agi humugiya! Ma didina mi dala: Agi lagi mandar ri, ar vun adigagi pat abo azigar suma mimiyâk ndazina d’i! Ni agi ba, mba durugi d’i, wani ni an Alo magina ba, mba ni dur ayîna kagiya. 16 Ndjivin agi igi atazi durâ, azi nga mbeï ki lovot ta yam ahina d’a Sis-sa, agi i ngavazi avun hor ra avun ful ma Jeruwel-lîd’a. 17 Ni agi ba, mba durugi ayîna d’i. Agi minigi tagiya, agi i tchologi hina en, agi mba wagi sut ta an mba ni sud’ugid’a. Agi suma Juda-na ki suma Jerusalem-ma, agi lagi mandar ri, ar tagi tchuk lus suo mi! Ndjivin agi i ngavaziya, an mba ni i ki sed’egi mi!
18 Josafat mi grif kä ki iram andaga, suma Juda-na pet ki suma Jerusalem-ma a grif kä avok Ma didina á kud’urom mi. 19 Suma hi Levi suma ad’u andjafâ hi Kehat-na ki suma ad’u andjafâ hi Kore-na, a tchol akulo, a gile Ma didina Alona hi Israel-lîna ki delezi akulo ad’enga.
20 A tchol ki yorogo tcholola, a buzuk á i irazi abo ma hur ful ma Tekowa-na. Ata yima a buzuk keina, Josafat mi tchol avoroziya, mi dazi ala: Agi suma Juda-na ki suma avo Jerusalem-ma, agi humunu! Agi vagi tagi ad’enga kur hur magi ma tinda yam Ma didina Alo magina. Hina wani, agi mba tchologi ad’enga ngingring! Agi tinigi hurugi yam mam suma djok vuna. Hina wani, agi mba kuzugi ayîna!
21 Bugola, mi ndjak vunam ki suma, mi tin suma hle sawal suma a tchuk ahle suma djif suma a tinizi irazi vazina atazi a nga tit avok azigarâ á gile Ma didina ala: Agi gilegi Ma didina, kayam o mamba nga d’i dap pi!
22 Ata yima azi tin ad’ud’a á hle sawala á gile Ma didinina, Ma didina mi sunï suma á bur suma Amon-na ki suma Mowap-ma ki suma a tcholï yam ahina d’a Seir-ra suma a mba ata suma Juda-na á durîna kä, a tchaziya. 23 Suma Amon-na ki suma Mowap-ma a nde yam suma a tcholï yam ahina d’a Seir-rina, a tchazi woi kakaf. Ata yima a dabazi woi da na, azi tazi nde dur taziya, a dap tazi tchid’a woi pet mi.
24 Ata yima suma Juda-na a mbaza ata yima nding ma sana ndak á we sä woi hur fulîna, a mbut irazi á gol suma mimiyâk ndazina. A gol wani, mad’a suma mi nga samba kä didi, sa tu pî mi sut ti. 25 Josafat ki sum mama a nde hurum ahlena hi sum ndazinina, a fahlena ablaud’a, ahle suma djivina kahle suma guzuzi kal teglesâ, a yo ahlena baba. Azi ndak á yozi pet ti, a le burâ hindi kur yod’a, kayam ahle ndazina a kal ngola heî.
26 Kur bur ma fid’ina azi tok kur hor ra Beraka-d’a, ni yima a le mersi mi Ma didina kuana. Ni kayam ndata ba, a nga yi yi máma gak ini ala Hor ra Beraka-d’a.
27 Suma Juda-na ki suma Jerusalem-ma pet zlapa ki Josafat ma nga avorozina, a hulong avo Jerusalem ki furîd’a, kayam Ma didina mi lazi djivid’a, mi kus yam mazi suma djangûna mi. 28 A kal avo Jerusalem, a nga bu ading ma nglona kading ma gureina kaduveina gak a mbaza avun gong nga kud’ora hi Ma didinid’a.
29 Ata yima suma kur leu d’a dingina a hum ala: Ma didina mi dur wa suma djangûna hi Israel-lâ na, mandarâ hi Ma didinina mi vazi pepet. 30 Leud’a hi Josafat-ta ti kak ki halasa, Alo mama mi hum tuk tad’a ata yima lara ge pet mi.
Amul la te d’a dabid’a hi Josafat-ta
(Gol 1 Amul 22.41-51)
31 Kid’a Josafat mi kak amulid’a, bizamî dok hindi yam vahl. Mi tamula avo Jerusalem bizad’a dok mbà yam vahl. Asum a yat ala Azuba, ni Sili goromba. 32 Mi le sun nda d’ingêra d’igi abum Asa na, mi lahle suma djivina avok Ma didina mi. 33 Wani mi to nga yima nding ma a tinim iram vama woi d’i. Kayam ndata, suma a tin nga huruzi yam Alona habuyozi ngolona tetet ti. 34 Sunda hi Josafat ta ara, d’a avoka ki d’a dananda, a b’irit nga kä kur Mbaktum mba ge humba hi Jehu Hanani goromid’a, a gat nga kä kur Mbaktumba hamulei suma Israel-lîd’a mi.
35 Bugol ahle ndazina, Josafat amul ma Juda-na mi zlap ki Ahaziya amul ma Israel ma tit mamba nga djivi d’uo na. 36 Mi zlap ki sed’em á min batod’a á i Tarsis, a min bato ndata navo Esiyon-Geber. 37 Ata yi máma Eliyezer Dodava ma Maresa-na goroma, mi djok vuna mi Josafat, mi dum ala: Ni kayamba ang zlap ki Ahaziya-d’a ba, Ma didina mba mi b’lagang sun manga woyo.
Batod’a mba d’i kus seyo, ti ndak nga á i Tarsis si.
Baŋga gə́ Josapat un dɔ Moabje gə Amo̰je’g lé
1 Goo néje’g neelé Moabje gə Amo̰je gə Maonje sə dee na̰’d d’ɔr rɔ d’aw rɔ gə Josapat. 2 Deḛ ree d’ula Josapat taree pana: Njérɔje bula digi-digi d’ḭ kel tura-baa-boo-kad’g nu ləm, gə Siri ləm tɔ d’aw gə́ nee mba rɔ səi ndá deḛ teḛ Hasaso̰-Tamar dɔ naŋg gə́ En-Gedi mba̰.
3 Ɓəl unda Josapat badə gaŋgee aree wɔji mée’g gə mba dəji Njesigənea̰ ta ndá yeḛ ila mber ta kɔg-mee-ɓoo mee ɓee gə́ Juda’g lai. 4 Judaje d’ḭ ɓee-booje gə́ Juda lai ree mbo̰ dɔ na̰ mba ra ndòo rɔ Njesigənea̰’g mba karee la sə dee. 5 Josapat aar mbuna koso-dəwje’d gə́ Juda gə njé gə́ Jerusalem gə́ mbo̰ dɔ na̰ mee kəi’g lə Njesigənea̰ no̰ gadloo gə́ sigi’g lé. 6 Ndá yeḛ pana: Njesigənea̰, Ala lə bɔ síje-je lé see i nja ɓa to Ala mee dara’g ləm, i nja ɓa to njeko̰ dɔ ɓeeko̰je lə ginkoji dəwje gə raŋg ləm tɔ el wa. See to i nja ɓa siŋgamoŋ gə tɔgmbaŋ to kaḭ ar dəw kára kara askəm kaar ges nɔḭ’g el lé el wa. 7 Ǝi Ala lə sí, see to i nja ɓa tuba koso-dəwje gə́ mee ɓee’g neelé no̰ koso-dəwje ləi gə́ Israɛl ya̰ ne loo ar ŋgaka Abrakam gə́ d’undai dan kəm dee’g lé gə no̰ el wa . 8 Deḛ d’isi keneŋ ləm, deḛ ra kəi gə́ to gə kəmee d’ula ne rɔnduba dɔ rii’g ləm tɔ pana: 9 Ɓó lé némeeko̰ a koso dɔ sí’g asəna gə kiambas, əsé rəwta-gaŋg, əsé yoo-koso, əsé ɓoo-boo ndá jeḛ j’a ree kaar nɔḭ’g mee kəi’g neelé mbata rii to dɔ kəi’g neelé tɔɓəi j’a kɔr ndu sí gə́ tar wəl nɔḭ’g dan nékəmndoo’g lə sí ndá i a koo ndu sí gə mba kaji sí ne ya. 10 Ɓasinè aa oo, Amo̰je gə Moabje gə deḛ gə́ dɔ mbal gə́ Seir to deḛ ɓa loo gə́ Israɛlje d’ḭ Ejiptə lé ndá i ya̰ loo ar dee d’andə mee ɓee’g lə dee el mbata deḛ d’ɔs tel d’un rəw gə́ raŋg lal tuji dee , 11 aa oo, maji gə́ jeḛ n’ra lé tel ree majel dɔ sí’g ar dee ree tuba sí dɔ naŋg gə́ i ar sí gə́ né ka̰ sí lé. 12 Ǝi Ala lə sí, see i a gaŋgta dɔ dee’g el wa. Mbata jeḛ lé siŋga sí gə mba rɔ ne gə njérɔje gə́ bula digi-digi gə́ d’aw gə́ nee lé godo ar sí n’gərje né gə́ kəm ra el nɛ kəm sí to gə́ dɔi-i’g ya.
13 Judaje lai d’aar tar no̰ Njesigənea̰’g gə njémeekəije’g lə deḛ gə́ to denéje lə dee gə ŋgan deeje lé.
14 Yen ŋga mbuna koso-dəwje gə́ mbo̰ dɔ na̰ neelé Ndil Njesigənea̰ dəb dɔ Jahajiel’g, ŋgolə Jakari gə́ to ŋgolə Benaja gə́ to ŋgolə Jeyel gə́ to ŋgolə Matania gə́ to Ləbi mbuna ŋgalə Asap’g. 15 Ndá Jahajiel lé pana: Maji kar sí tugaje mbi sí, seḭ lai gə́ Juda gə njé gə́ Jerusalem, gə i mbai Josapat tɔ. Njesigənea̰ pata togə́bè ar sí pana: Ɓəlje el ləm, ndəbje no̰ njérɔje gə́ bula digi-digi’g lé el ləm tɔ mbata to seḭ ɓa a rɔje el nɛ Ala ɓa a rɔ sə dee ya . 16 Bèlè ndá maji kar sí awje aw iŋga deeje, deḛ d’a gə kaw dɔdərloo gə́ Sis ndá seḭ a kiŋga deeje ŋgaŋ wəl-loo gə́ wɔji dɔ dɔdilaloo gə́ Jeruel njoroŋ tɔ. 17 To seḭ ɓa a rɔje keneŋ el, aw aarje lé gən ndá seḭ a kooje kɔm gə́ Njesigənea̰ a kɔm sí tar lé. Seḭ Judaje gə seḭ gə́ Jerusalem lé ɓəlje el ləm, ndəbje el ləm tɔ, bèlè teḛje aw iŋga deeje ndá Njesigənea̰ a nai sə sí ya .
18 Josapat unda barmba dəb kəmee naŋg ndá Judaje lai ləm, gə njé gə́ Jerusalem ləm tɔ d’unda naŋg mburug dəb kəm dee naŋg no̰ Njesigənea̰’g ya tɔ. 19 Ləbije gə́ mbuna Keatje’g gə deḛ gə́ mbuna Koréje’g d’ḭ d’ula rɔnduba dɔ Njesigənea̰, Ala’g lé lə Israɛlje gə ndu dee gə́ tar wəl tɔ.

20 Bèlè lookàree deḛ d’ḭ gə ndɔ rad njaa d’aw dɔdilaloo gə́ Tekoa. Loo gə́ d’a gə kḭ mba kaw ndá Josapat aar no̰ dee’g ula dee pana: Ooje ta ləm, seḭje gə́ Juda gə Jerusalem! Maji kar sí ɔmje meḛ sí dɔ Njesigənea̰, Ala’g lə sí ndá seḭ a ŋgəŋje ne ŋgəŋ-ŋgəŋ. Maji kar sí ɔmje meḛ sí dɔ njéteggintaje’g ləa ndá seḭ a teḛje ne kɔr tɔ.
21 Tɔɓəi loo gə́ deḛ gə koso-dəwje d’ɔm ta lə dee na̰’d mba̰ ndá yeḛ unda njékɔspaje gə́ d’ɔm néje gə́ bə̰dərə bə̰ gə́ to gə kəmee rɔ dee’g ar dee njaa ne no̰ njérɔje’g d’ila ne riɓar dɔ Njesigənea̰’g pana: Maji kar sí pidije Njesigənea̰ mbata meekɔrjol ləa to saar-saar gə no̰ ya.
22 Loo gə́ d’un kudu kɔs paje ləm, gə pa pidije ləm tɔ ndá Njesigənea̰ ula Amo̰je, gə Moabje, gə njé gə́ dɔ mbal gə́ Seir gə́ ree gə mba rɔ gə Judaje lé na̰’d wɔr. Bèe ɓa deḛ nja naḭ dɔ na̰’d tuji na̰. 23 Amo̰je gə́ Moabje d’ḭ d’ur dɔ njé gə́ dɔ mbal gə́ Seir tuji dee pugudu-pugudu. Tɔɓəi loo gə́ deḛ d’unda ŋgaŋ tɔl njé gə́ Seir lé mba̰ ndá deḛ ya tel tɔl na̰ gə́ yo gə́ nee tɔ. 24 Loo gə́ Judaje teḛ dɔ loo gə́ tar ar dəw gə́ aar keneŋ askəm koo dɔdilaloo lé ndá deḛ d’aa loo par gə́ dəb loo gə́ njérɔje gə́ bula digi-digi d’aar keneŋ lé ndá aa ooje, nin dee ɓa to naŋg rib-rib ar dəw kára kara teḛ ta yoo’g el tɔ. 25 Josapat gə njé’g ləa ree jagla rɔ nin dəwje neelé ndá deḛ d’iŋga nébaoje gə́ ur kugu ləm, gə néje gə́ gad dee to yaa̰ ləm tɔ ndá deḛ tɔr saar d’aree al dɔ dee ɓó d’askəm kodo lai kaw ne el. Deḛ ra ndɔ dee munda loo kodo nébanrɔje’g neelé mbata to yaa̰ ya.
26 Ndɔ gə́ njekɔm’g sɔ lé deḛ d’wa dɔ na̰ mee wəl-loo gə́ Beraka ndá lé neelé deḛ pidi Njesigənea̰ keneŋ. Gelee gə́ bèe ɓa deḛ ɓar ne ri loo neelé lə wəl-loo gə́ Beraka, ri gə́ to dəa’g saar teḛ mee ndɔ gə́ ɓogənè ya. 27 Koso-dəwje lai gə́ Juda gə Jerusalem gə́ Josapat ɓa to njekɔrno̰ deḛ lé d’aw gə rɔlel gə mba tel kaw Jerusalem mbata Njesigənea̰ ar rɔlel rusu meḛ dee tub-tub loo gə́ yeḛ taa dee ji njéba̰je’g lə dee lé. 28 Deḛ d’andə Jerusalem mee kəi’g lə Njesigənea̰ gə ndu kṵdu-kagje ləm, gə kṵdu-kaje ləma, gə to̰to̰je ləm tɔ.
29 Ɓəl-boo lə Njesigənea̰ dəb dɔ ɓeeje gə́ mee ɓeeko̰je’d gə́ raŋg lai loo gə́ deḛ d’oo to gə́ Njesigənea̰ ɓa ra rɔ dum ne njéba̰je lə Israɛlje lé tɔ. 30 Bèe ɓa ɓeeko̰ lə Josapat to ne lɔm mbata Ala ləa ar loo-kwa-rɔ to gə looje lai.
Rudu ko̰ɓee lə Josapat
1Mb 22.41-51
31 Josapat o̰ ɓee gə́ Juda. Yeḛ ra ləbee rɔ-munda-giree-mi ɓa yeḛ tel to mbai ɓəi ndá yeḛ si Jerusalem o̰ ne ɓee as ləbee rɔ-joo-giree-mi. Kea̰je ria lə Ajuba, ŋgolə Sili. 32 Yeḛ un dɔ gɔl bɔbeeje Asa ya lad-lad ɓó yeḛ ya̰ un rəw né gə́ raŋg el ndá yeḛ ra né gə́ danasur kəm Njesigənea̰’g ya tɔ. 33 Nɛ né kára ba lé dɔ looje gə́ ndəw lé ɓa yeḛ tuji dee el ləm, koso-dəwje kara d’ar meḛ dee to kɔgərɔ dɔ Ala’g lé lə bɔ deeje lé el ləm tɔ. 34 Ges sorta néraje lə Josapat lé njé gə́ kédé gə njé gə́ rudu lé ndaŋg mee maktub gə́ wɔji dɔ néra Jehu, ŋgolə Hanani gə́ to mbuna maktub’g lə mbaije gə́ Israɛl lé ya.
35 Gée’g gogo Josapat, mbai gə́ Juda ɔm na̰’d gə Akajia, mbai gə́ Israɛl, yeḛ gə́ panjaa ləa majel lé. 36 Yeḛ ɔm səa na̰’d mba kar dee ra batoje mba kaw ne Tarsis ndá deḛ ree gə batoje lé mee ɓee gə́ Esjo̰-Géber. 37 Nɛ Eliéjer, ŋgolə Dodaba, dəw gə́ Maresa tegginta ila ne ta dɔ Josapat’g pana: Njesigənea̰ a tuji kula rai mbata i ɔm na̰’d gə Akajia. Togə́bè ɓa batoje lé təd ne njigi-njigi ɓó d’askəm kaw ne Tarsis el tɔ.