Tin ad’u tamula hi Ahas-sa
(Gol 2 Amul 16.1-6)1 Kid’a Ahas mi kak amulid’a, bizamî dok mbà. Mi tamula avo Jerusalem bizad’a dogo yam karagaya. Mi le nga sun nda d’ingêra avok Ma didina d’igi abum ngolo David na d’i. 2 Mi tit ni kur lovota hamulei suma Israel-lîd’a, mi i gak mi yor filei ma kaweina malo ma a yum ala Bäl-lâ. 3 Mi ngal dubang ma his djivid’ina kur hor ra Hinom-mba, mi ngal groma kakud’a d’igi he d’a hawa d’a ngala na. Ni sun nda ndjendjed’a handjaf suma Ma didina mi digizi woi adjeu avok Israel-lîna a lata. 4 Mi hahle suma ngat buzuna ki dubang ma his djivid’a yam yima ndingâ, yam ahuniyôna, ad’u agu ma lara ma angusâ mi.
5 Kayam ndata, Ma didina Alo mama mi hum abo amul ma Siri-na. Suma Siri-na a kus kamu, a yo sum mama ablaud’a, a i ki sed’ezi Damas. Mi hum abo amul ma Israel-lâ mi, mi kus kam kus sa ngola. 6 Kur bur ma tuna Peka Remaliya goroma amul ma Israel-lâ, mi tchi azigar suma gangrangâ aduk suma Juda-na 120.000, kayam azi ar Ma didina Alona habuyozi ngolona woyo. 7 Zikri grangâ hi suma Efraim-ma mi tchi Mäseya amulâ goroma, Asrikam ma mi te yam azì ma amulina ki Elkana amulâ vunam ma ad’u kä na mi. 8 Israel-lâ a yo suma aduk b’oziyozina 200.000, nala, aropma, gro andjofâ ki gro aropma, a hurum ahlena ngola, a i ki sed’ezi Samari.
9 Ma djok vuna hi Ma didinina mi nga avo Samari, a yum ala Odet. Mi nde mi d’ugol azigar suma a nga mbei avo Samari-na, mi dazi ala: Gola! Ma didina Alona habuyogi ngolona, hurum zal yam suma Juda-na, mi hagizi abogiya, wani agi tchagizi ki hur ma zala gak mi i akulo hur alona. 10 Wani ki tchetchemba, agi nga dagi ala gro suma Juda-na ki suma Jerusalem suma wana, agi i hulongôzi yazi kä, agi mbud’uzi azungeî magina ki yugunei magina. Hina ni, agi lagi ni tchod’a avok Ma didina Alo magina d’uo zu? 11 Agi humun-ngiya! Agi tchugugi b’oziyogi suma agi yozi ndazina akulo, agi arazi a i avo hataziya, kayam Ma didina hurum zal ngola kagiya!
12 Ata yi máma suma nglo suma avok andjafâ hi Efraim-mina, nala, Azariya Johanan goroma, Berekiya Mesilemot goroma, Ezekiyas Salum goroma ki Amasa Hadalai goroma, huruzi zal ata suma a tcholï yima ayînina, 13 a dazi ala: Agi nga kalagi ki suma agi yozi ndazina ka hî d’i! Agi lagi ni sun nda mbud’i tcho d’a kala avok Ma didinid’a, agi mbagi ki tcho d’a ngola kei kua! Ki tchetchemba, zlad’a nga kei da’, Ma didina hurum zal wa ngola yam Israel-lâ!
14 Ata yi máma azigarâ a tchuk suma a yozïna kahle suma a hurumuzïna akulo avok suma kablau d’a peta mi. 15 Suma a yazi simiyêzi akulo wana a tchol akulo, a yo suma a yozi hurumbina, a yo baru ma azi yomî hurumbina, a tchugum ata suma a ar gandilad’ina, a hazi baruna katuguruna, a hazi ahle suma tena kahle suma tched’a, a djinizi mbilizi mi. Suma ad’engêzi ndak á tita d’uo na, a yozi yam korona, a izi Jeriko kur azì ma ngol ma amulongeîna nga kuana gen b’oziyozina. Bugola, a hulong Samari.
Ahas mi tchen Asiri-na ala a ndjunumu
(Gol 2 Amul 16.7-20)16 Kur atchogoi ndata amulâ Ahas mi sun ata amul ma Asiri-na ala mi ndjunumu, 17 kayam suma Edom-ma a mba dur ayîna ki suma Juda-na kua, a yo suma magomba. 18 Suma Filistê-na a nde azì ma kä ata yima ligitim ma abo ma Juda-na durâ, a hlazì ma Bet-Semes-sâ, ma Ajalon-na, ma Gederot-na zlapa kazì ma Soko-na, ma Timna-na, ma Gimzo-na kazì ma gurei ma nguyuzina pet, a kak kua. 19 Ma didina mi hulong yam suma Juda-na kä, kayam Ahas amul ma Israel-lâ mi mba ki batranga aduk suma Juda-na, mi le sun nda ata yat tuo d’a avok Ma didina.
20 Tiglat-Pilneser amul ma Asiri-na, mi mba nga á ndjunum mbi, wani mi mba ná lum ndaka. 21 Kayam Ahas mi yo ahle suma kur gong nga kud’ora hi Ma didinid’ina, ahle suma kur azì ma amulina kahle suma avo hi suma avok sumina, mi hazi he d’a hawad’a mamul ma Asiri-na. Hina pet pî, a le nga vama djivi ki sed’em mbi. 22 Amulâ Ahas kur ndaka hina pî, nga mi i avogovok ki sun nda ata yat tuo d’a avok Ma didina. 23 Mi hahle suma ngat buzuna malona hi suma Damas ma nga mi durum ayînina, mi dala: Nalona hamulei suma Siri-na ba, nga mi ndjunuziya, an i ni hum he d’a hawad’a ngat buzuna, kayam mi ndjununu. Hina wani, mi mba ki b’laka kam ki Israel-lâ pet mi. 24 Ahas mi tok ahle suma kur gong nga kud’ora hAlonid’ina, mi b’lagazi woi kakazeî, mi duk vun gonga hi Ma didinid’a akulo, mi min yima ngal ahle suma ngat buzuna woi kur yima Jerusalem teteng. 25 Mi tin yima ndingâ kur azì ma nglo ma Juda ma lara ge pet á ngal dubang ma his djivid’ina malo ma dingâ. Ni hina ba, mi zal ki hur Ma didina Alona habuyom ngolona.
26 Sunda hi Ahas sa ara ki sun nda mi lata pet, d’a avoka ki d’a dananda, a b’irit nga kä kur Mbaktumba hamulei suma Juda-na kamulei suma Israel-lîd’a. 27 Ahas mi mit mi i kä azulei ad’u abuyom ngolo. A tozom kur azì ma ngolâ avo Jerusalem, wani a tozom nga zlapa kamulei suma Israel-lâ d’i. Goroma Ezekiyas mi vrak tamula blangâmu.
Loo ko̰ɓee lə Ahas
2Mb 16.1-71 Ahas lé ləbee as rɔ-joo ɓa yeḛ tel to mbai ɓəi ndá yeḛ si Jerusalem o̰ ne ɓee as ləb dɔg-giree-misa̰. Yeḛ ra né gə́ danasur kəm Njesigənea̰’g to gə́ keaje Dabid bèe el. 2 Yeḛ un dɔ gɔl mbaije gə́ Israɛl ndá yeḛ léḛ néndajije mbata lə magə-Baalje ləm, 3 yeḛ tuu néje gə́ ə̰də sululu mee wəl-loo’g lə Hinɔmje ləma, yeḛ roo ŋganeeje ndaji ne néraje lə ginkoji dəwje gə raŋg gə́ mina̰ gə́ Njesigənea̰ tuba dee no̰ Israɛlje’g lé ləm tɔ. 4 Yeḛ inja nékinjanéməsje gə tuu néje gə́ ə̰də sululu dɔ looje gə́ ndəw’g ləm, gə dɔdərlooje’g ləma, gə gel kagje gə́ to təb ləm tɔ.
5 Njesigənea̰, Ala ləa ubá yá̰ ji mbai gə́ Siri ndá Aramje dum dəa d’wa ne koso-dəwje ləa bula gə́ ɓər d’aw sə dee Damas. Yeḛ ubá yá̰ ji mbai’d gə́ Israɛl to aree dum dəa tɔ .
6 Pékak, ŋgolə Remalia tɔl Judaje gə́ to bao-rɔje lai mee ndɔ gə́ kára ba ya as tɔl-dɔg-loo-tɔl gə dɔ dee rɔ-joo (120.000) mbata deḛ d’uba Njesigənea̰, Ala lə bɔ deeje-je d’yá̰. 7 Jikri, bao-rɔ gə́ Eprayim tɔl Maaséja, ŋgolə mbai ləm, gə Asrikam, mbai dɔ njémeekəije lə mbai ləma, gə Elkana, njekorè goo mbai ləm tɔ. 8 Israɛlje d’wa ŋgako̰ deeje gə́ mbuna dee’g ya gə́ ɓərje tɔl-dɔg-loo-tɔl-joo (200.000), deḛ gə́ to denéje gə ŋganje gə́ diŋgam gə njé gə́ dené tɔɓəi deḛ d’unda dee banrɔ d’odo ne néje lə dee yaa̰ d’aw ne Samari tɔ.
9 Njetegginta lə Njesigənea̰ kára ria lə Oded si lé gən lé tɔ. Yeḛ aw tila kəm njérɔje gə́ d’ḭ Samari ndá yeḛ ula dee pana: Aa ooje, mee Njesigənea̰, Ala lə bɔ síje-je ea̰ dɔ Judaje’g aree uba dee ya̰ dee ji sí’g ar sí tɔl deeje ne gə oŋg-boo gə́ aw njal teḛ mee dara’g lé. 10 Bèe ɓa ɓasinè seḭ ə̰jije meḛ sí’g gə mba kwaje Judaje gə Jerusalemje gə́ ɓərje lə sí gə́ diŋgam gə njé gə́ dené. Nɛ seḭje kara see ta wa dɔ sí no̰ Njesigənea̰, Ala’g lə sí to el wa. 11 Maji kar sí ooje ta ləm mba kya̰ ŋgako̰ síje gə́ seḭ wa deeje gə́ ɓər mbuna sí’g lé ar deeje tel d’aw, mbata boo-oŋg lə Njesigənea̰ ɔm dɔ sí’g ya.
12 Njé gə́ na̰je mbuna mbaije’g lə Eprayimje gə́ ri dee lə Ajaria, ŋgolə Jokana, gə Berekia, ŋgolə Mesilemot, gə Ejekias, ŋgolə Salum, gə Amasa, ŋgolə Hadlai d’ḭ d’ɔs deḛ gə́ d’ḭ loo-rɔ’g lé ŋgərəŋ 13 d’ula dee pana: Ɓərje neelé seḭ a reeje sə dee loo gə́ nee’g el. Mba kar ta wa ne dɔ síjeḛ no̰ Njesigənea̰’g lé ɓa seḭ ndigije karje kaiya lə sí gə néra majelje lə sí ḭ ne dɔ maree’g. Jeḛ lé ta wa dɔ sí yaa̰ mba̰. Bèe ɓa boo-oŋg lə Njesigənea̰ ɔm ne dɔ Israɛlje’g lé tɔ.
14 Yen ŋga njérɔje lé d’uba ɓərje gə nébanrɔje lé d’ya̰ naŋg no̰ mbaije’g ləm, gə no̰ koso-dəwje’g lai ləm tɔ. 15 Togə́bè ɓa dəwje gə́ ɓar ri dee mba̰ lé d’ḭ taa ɓərje neelé, nébanrɔje neelé d’ar dee-deḛ gə́ rɔ dee to kari ba lé d’iŋga ne kubuje gə négɔlje ləm, d’ar dee d’usɔ né gə d’ai né ləm, deḛ ndəm dee gə ubu ləma, deḛ gə́ siŋga dee godo lé d’odo dee dɔ mulayḛ̀je-je’g d’aw sə dee Jeriko, ɓee-boo gə́ tumburje to keneŋ rɔ ŋgako̰ deeje’g ləm tɔ. Tɔɓəi deḛ tel d’aw Samari gogo tɔ.
Ahas dəji Asirije mba kar dee ree la səa
2Mb 16.7-2016 Mee ndəa’g neelé Ahas ula kula rɔ mbaije gə́ Asiri dəji dee gə mba kar dee ree la səa tɔ. 17 Edɔmje ree rɔ gə Judaje ya tɔɓəi ndá d’wa dee ɓər d’aw sə dee. 18 Pilistije d’ur mee ɓee-booje gə́ to mee ndag-loo gə́ wɔji dɔ dɔkɔl lə Juda ndá deḛ taa Bet-Semes, gə Ajalo̰, gə Gederot, gə Soko gə ɓee-kogoje ləa, gə Timna gə ɓee-kogoje ləa, gə Gimjo gə ɓee-kogoje ləa ndá deḛ d’isi keneŋ tɔ. 19 Mbata Njesigənea̰ ar Judaje tel d’oso kul mbata Ahas, mbai gə́ Israɛl lé ɔs Judaje ar dee d’ya̰ rɔ dee dan néraje gə́ kori-kori’g ləm, yeḛ ra kaiya ɔs ne ta lə Njesigənea̰ rəw ləm tɔ.
20 Tilgat-Pilneser, mbai gə́ Asiri ree rɔ səa ra səa asəna gə njeba̰ bèe ɓó la səa el. 21 Mbata Ahas odo néje gə́ mee kəi’g lə Njesigənea̰ ləm, gə mee kəi’g lə mbai ləma, gə ka̰ ŋgan-mbaije ləm tɔ mba kaw ne kar mbai gə́ Asiri asəna gə nénoji bèe, nɛ yeḛ ra né kára kara gə mba la ne səa el. 22 Loo gə́ mbai Ahas lé si dan nékəmndoo’g bèe kara yeḛ ra kaiya kəmee gə́ kédé-kédé ɔs ne ta lə Njesigənea̰ rəw ya ɓəi. 23 Yeḛ inja nékinjanéməsje ar magəje lə Damasje gə́ dumee gə rɔ lé ndá yeḛ pana: Mbata magəje lə mbaije gə́ Siri lé ree la sə dee bèe ɓa m’inja ne nékinjanéməsje m’ar dee gə mba kar dee ree la ne səm-ma bèe tɔ. Nɛ deḛ lé tel to gə́ nétuga gɔlee-yeḛ gə Israɛlje lai ar dee d’oso ne. 24 Ahas mbo̰ nékulaje gə́ to mee kəi’g lə Ala ndá yeḛ təd nékulaje gə́ mee kəi’g lə Ala njigi-njigi ya. Tɔɓəi yeḛ udu tarəwkəije lə Njesigənea̰ ndá yeḛ ra loo-nékinjanéməsje mba kar magəje loo tɔ-rəwje gə́ Jerusalem lai tɔ. 25 Yeḛ unda dɔ looje gə́ ndəw mee ɓee-booje’d gə́ Juda kára-kára lai gə mba kar dee tuu néje gə́ ə̰də sululu keneŋ kar magəje. Yeḛ ra togə́bè ar mee Njesigənea̰, Ala lə bɔbeeje-je ḭ ne səa pu dəa’g ya.
26 Ges sorta néraje ləa gə néje lai gə́ yeḛ ra kédé gə njé gə́ gogo lé deḛ ndaŋg taree mee Maktub-sortaje’g lə mbaije gə́ Juda gə Israɛl ya tɔ. 27 Ahas wəi ndá deḛ dubee mee ɓee-boo gə́ Jerusalem mbata deḛ dubee mee dɔɓar’d gə́ wɔji dɔ mbaije gə́ Israɛl el. Ndá Ejekias, ŋgonee ɓa o̰ ɓee toree’g ya .