Amul la ted’a hi Josiyas-sa. Mi hulong mi tin yima kud’ora
(Gol 2 Amul 22.1-22 23.4-20)1 Kid’a Josiyas mi kak amulid’a, bizamî klavandi. Mi tamula avo Jerusalem bizad’a dok hindi yam tu. 2 Josiyas mi le sun nda d’ingêra avok Ma didina ki hurum pet d’igi abum ngolo David na, mi d’es nga woi kat yam bigam mba gulad’a d’oze yam mba ndjufa d’i.
3 Wani kur biza d’a klavandi d’a mam nga mi tamulid’a, ata yima mam nga kazongôm tua na, mi tin ad’ud’a á hal Alona habum ngolo David-na. Kur biza d’a dogo yam mbàd’a, mi nde to yima nding ma a tinim iram vama ki gong nga kud’or ra a minit malo d’a a yat ala Asera-d’a ki filei ma a tched’ema ki filei ma kawei ma a yoroma woi kur ambas sa Juda-d’a ki suma kur azì ma Jerusalem-mina woi mi. 4 A to yima ngal ahle suma ngat buzuna hi Bäl-lâ ma tetengâ kä woi avoromu, mi to filei ma afat ma nga kam akulo ma tetengâ kä woyo, mi kus agu ma murguli ma teteng ma a pum malo d’a a yat ala Asera-d’a kä woi ki filei ma teteng ma a tched’ema ki filei ma kawei ma teteng ma a yoroma kä woi mi, mi tozi woi kikizek, mi mbud’uzi d’igi andaga d’a gugud’upa na, mi tchuguzi sä woi yam asud’a hi suliyozi suma a ngad’azi buzunina. 5 Mi ngal asoga mazi suma ngat buzuna woi yam yi mazi ma ngal ahle mazi suma ngat buzuna ma tetengâ. Ni hina ba, mi mbut ambas sa Juda-d’a kazì ma Jerusalem-ma yed’et.
6 Bugola, mi kal kur azì ma nglona hi Manase-na ki ma hi Efraim-ma ki ma hi Simeon-na gak mba kur azina hi Neftali-na, ata yima lara ma b’lak keina. 7 Mi to yima ngal ahle suma ngat buzuna mi fileina ma tetengâ kä woyo, mi kus agu ma murguli ma teteng ma a pum malo d’a a yat ala Asera-d’a ki filei ma teteng ma a tched’ema kä woi kikizek, mi mbud’uzi d’igi andaga d’a gugud’upa na, mi to filei ma afat ma tetengâ kä woi kur ambasa pet, tua ba mi hulong avo Jerusalem.
Ma ngol ma ngat buzuna mi fe mbaktum mba gata
(Gol 2 Amul 22.3-10)8 Kur biza d’a dogo yam klavandi d’a Josiyas nga mi tamulid’a, mi tin ad’ud’a á mbut ambasa ki gong nga kud’ora yed’et. Mi sun Safan Asaliya goroma, Mäseya ma ngol ma hur azinina ki Jowa Jowahas gorom ma b’ir zla d’a led’a kä na á min gong nga kud’ora hi Ma didinid’a Alo mama yat ma b’lak keina akulo. 9 Sum ndazina a i gen ma ngol ma ngat buzuna Hilkiya. A hum bege d’a a yod’ï kur gonga hAlona d’a suma hi Levi suma a ngom vun gonga a i vat abo suma hi Manase-na, abo suma hi Efraim-ma kabo Israel suma dingîd’a, zlapa ki bege d’a a vat abo suma Juda-nid’a ki d’a a vat abo suma Benjamin-nid’a pet ki d’a a vat abo suma avo Jerusalem-mid’a mi. 10 A mba a hat abo suma yam suna gonga hi Ma didinid’ina, a hat mi suma le sunda á le ki sunda kur gonga hi Ma didinid’a, á tcholot ad’enga, á minit yat ma b’lak keina akulo mi. 11 A hat mi suma tchet aguna ki suma min gongîyona á gus kahina d’a tcheta kagu ma ndjad’a katna á min ki gongîyo suma amulei suma Juda-na a arazi a b’lak keina akulo. 12 Sum ndazina a le sun mazid’a ni ki hur ma tuna, ad’u vun ma hed’a hi suma hi Levi-nina, nala, Jahat ki Obadiya suma ad’u andjafâ hi Merari-na ki Zakari ki Mesulam suma ad’u andjafâ hi Kehat-na. Suma hi Levi suma ding suma a we hle sawala kahle suma bud’a heîna a ni suma a gol sundina, 13 a ni suma yam suma zi ahlena yam suma a le sun nda lara ge petna. Suma hi Levi suma dingâ a ni suma b’ir mbaktumba, a ni suma nglo suma gol sunda ki suma a kak ndjolina mi.
14 Ata yima a yoï beged’a kur gonga hi Ma didinid’a woina, ma ngat buzuna Hilkiya mi fe mbaktum mba gata hi Ma didina d’a mi hat mi Moise-sa. 15 Ata yi máma Hilkiya mi de mi ma b’ir mbaktumba Safan ala: An fe mbaktum mba Gata kur gong nga kud’ora hi Ma didinid’a. Hilkiya mi he mbaktum ndata mi Safan.
16 Bugola, Safan mi i ki mbaktum ndata mamulâ, mi vum ad’ud’a yam sun nda a lata, mi dum ala: Azungeî mangâ a lahlena pet suma a hazi vuna kazina. 17 A ko bege d’a a fat kur gonga hi Ma didinid’a kä woyo, a hat mi suma a le sunda ki sed’etna ki suma le sunda mi.
18 Safan mi dum kua ala: Ma ngat buzuna Hilkiya mi han mbaktumba tu. Ata yi máma mi ndumut kä avok amulâ.
Josiyas mi i mi djop pa djok vun Alona Hulda
(Gol 2 Amul 22.11-20a)19 Ata yima amulâ mi hum zlad’a hi gatid’ina, mi haû baru mama woi atamu. 20 Amulâ mi he vuna mi Hilkiya, Ahikam Safan goroma, Apdon Mise goroma, Safan ma b’ir mbaktumba ki Asaya mam ma sunda, mi dazi ala: 21 Agi i djobogi Ma didina kan an ki Israel suma a arâ ki suma Juda suma a arâ yam zla d’a kur mbaktum mba a fat wanda. Kayam Ma didina hurum mi zal kei ngola ni kayambala abuyoi ngolo a ngom nga zla mamba, a le nga sunda yam zla d’a pet ta a b’irit kur mbaktum ndata d’uo d’a.
22 Hilkiya azi ki suma ding suma amulâ mi manazina, a i avo hi d’a djok vun Alona Hulda d’a nga kaka avo Jerusalem kur kartiye d’a awilid’id’a. Natchad’a hi Salum ma Tokehat-na gorom ma Hasra gorom ngolonina ni ma ngom baru ma nga kur gong nga kud’orina. Azi vat ad’u zla d’a azi mba kata.
23 Ata yi máma ti hulong dazi ala: Agi i dagi mi sama mi sunugi gevena ala: Wana ni zla d’a ded’a hi Ma didina Alona hi Israel-lîna: 24 Mi dala: Gola! An Ma didina mba ni mba ki ndaka yam yima wana ki suma a nga kaka kuruma d’igi vun ma ge ma pet ma a b’irim zlam kur mbaktum mba a ndumut avok amul ma Juda-nid’a na. 25 Kayam azi aran ndei a ngal dubang ma his djivid’ina malo ma dingâ á zalan hurun ki sun nda lara ge d’a azi lat kabozid’a. Kayam ndata, hurun zal ngola yam yima wana, hurun nga mi vat tei d’i.
26 Wani agi i dagi mamul ma Juda ma mi sunugï á djobona ala: Zla d’a an Ma didina Alona hi Israel-lâ ni dat yam zla d’a ang humuta ba wana: 27 Ang hum zla d’a an dat yam azì ma Jerusalem-ma ki suma a nga kaka kurumid’a woi tetet. Kayam ndata, ang mbut hurungû, ang ge yang kä avoronu, ang haû baru mang ma atangâ woyo, ang tchi ki simina irang mi. An pî ni, ni humungû. An Ma didina ni de na. 28 An mba ni arang ang mba mit ki halasa, a mba tozong kur zul manga bei ang we ndak ka an nga ni mbat yam azì ma Jerusalem-ma ki suma a nga kaka kurumid’a ba.
Josiyas mi hulong djin vunam kAlona djin nda dinga
(Gol 2 Amul 22.20b—23.3)Ma ngol ma ngat buzuna Hilkiya ki ndrom suma ki sed’ema a mba väd’u zla ndata mamulâ Josiyas. 29 Ata yi máma na wat, amulâ mi yi suma nglo suma Juda-na ki suma Jerusalem-ma pet. 30 Amulâ ki suma Juda-na pet ki suma a nga kaka avo Jerusalem-ma, suma ngat buzuna, suma hi Levi-na kablaud’a pet suma nglona ki kemba a tchuk krovo kur gulumuna hi gong nga kud’ora hi Ma didinid’a. Mi ndum zla d’a kur mbaktum mba Alona mi djin vunam kurut ta a fat kur gong mambid’a avorozi pet. 31 Amulâ mi ar tchola ata yamu. Mi djin vunam ki Ma didina á tit yam vun ma he mama, yam gat mamba ki hurum tu ki tam pet mi, á tit yam zlad’a hi vun ma djin mám ma a b’irit kur mbaktum ndatinid’a mi. 32 Amulâ mi le ki suma a mba Jerusalem-ma ki suma hi Benjamin-na á djin vunazi ki sed’em mi. Suma a nga kaka avo Jerusalem-ma a tit yam vun ma djin ma mi djinim kAlona habuyozi ngolonina.
33 Josiyas mi b’lak sun nda ndjendje d’a kur ambasa hi Israel-lîd’a woi pet, mi tin Israel-lâ pet á kud’or Ma didina Alo mazina. Ata yima mam nga ki irama, Israel-lâ a wal nga woi ki Ma didina Alona habuyozi ngolona d’i.
Jojias tel to mbai gə́ Juda
2Mb 22.1-2, 2Mb 23.4-201 Jojias lé ləbee aḭ jinaijoo ba ya tel to mbai ndá yeḛ si Jerusalem o̰ ne ɓee as ləb rɔ-munda-giree-kára . 2 Yeḛ ra né gə́ danasur kəm Njesigənea̰’g ləm, yeḛ un dɔ gɔl keaje gə́ Dabid ya lad-lad ləm tɔ ɓó yeḛ aw yo-yo nee-nee el.
3 Ləb ko̰ɓee ləa gə́ njekɔm’g jinaijoo lé loo gə́ yeḛ nai ne basa ɓəi lé ndá yeḛ un kudu ndolè goo Ala lə keaje Dabid. Tɔɓəi mee ləb gə́ njekɔm’g dɔg-giree-joo lé yeḛ un kudu tɔr dɔ looje gə́ ndəw gə́ to Juda gə Jerusalem, magəje gə néndajije gə́ tɔl dee ləm, gə néndajije gə́ léḛ dee ləm tɔ. 4 Yeḛ ar dee tɔs loo-nékinjanéməsje lə magə-Baal tila dee nea̰’g ləm, yeḛ ar dee d’unda néndajije gə́ d’unda dee gə kəmee d’ar kàr lé təd njigi-njigi ləm tɔ. Yeḛ tɔ magəje gə néndajije gə́ tɔl gə néndajije gə́ léḛ lé pɔs-pɔs ar dee to d’asəna gə nduji naŋg bèe ndá yeḛ ɔm dee dɔɓar dee-deḛ gə́ d’inja nékinjanéməsje d’ar dee kédé lé 5 ndá yeḛ roo siŋga njékinjanéməsje dɔ loo-nékinjanéməsje’g lə dee. Togə́bè ɓa yeḛ tɔr ne néje gə́ mina̰ mee ɓee gə́ Juda gə Jerusalem ndad-ndad tɔ .
6 Mee ɓee-booje’g lə Manasəje, gə Eprayimje, gə Simeo̰je saar teḛ ne Neptali kara looje lai gə́ tuji kédé lé yeḛ tɔs loo-nékinjanéməsje tila dee ləm, 7 yeḛ tɔ magəje gə néndajije gə́ tɔl dee ar dee to d’asəna gə nduji naŋg bèe ləma, yeḛ kunda néndajije lai gə́ d’unda dee gə kəmee d’ar kàr lé təd njigi-njigi mee ɓeeje lai gə́ Israɛl ləm tɔ. Ndá yeḛ tel aw Jerusalem gogo.
Ŋgɔ-njekinjanéməs iŋga maktub godndu mee kəi gə́ to gə kəmee’g
2Mb 22.3-108 Ləb ko̰ɓee ləa gə́ njekɔm’g dɔg-giree-jinaijoo lé loo gə́ yeḛ tɔr néje gə́ mina̰ mee ɓee’g ləa gə mee kəi’g tɔ ndá yeḛ ula Sapan, ŋgolə Asalia, gə Maaséja, mbai dɔ ɓee-boo, gə Joa, ŋgolə Joahas gə́ to njegɔl-maktub-ko̰ɓee gə mba kar dee gɔl kəi lə Njesigənea̰ Ala ləa. 9 Deḛ d’aw rɔ Hilkija gə́ ŋgɔ-njekinjanéməs’g d’aree lar gə́ to mee kəi’g lə Ala gə́ Ləbije gə́ to njéŋgəm takəije mbo̰ ji Manasəje’g, gə Eprayimje’g, gə ji ges dəwje lai gə́ Israɛl ləm, gə ji Judaje’g, gə ji Bḛjamije’g lai ləma, gə ji njé gə́ Jerusalem ləm tɔ. 10 D’ɔm lar neelé ji njékaa dɔ kulaje gə́ mee kəi’g lə Njesigənea̰. Lar neelé d’ar dee-deḛ gə́ d’aw ra kula gɔl kəi lə Njesigənea̰ lé 11 gə́ to njékḭja kagje gə njékṵda kəije ləm, gə mba ndogo ne mbalje gə́ tɔl dee gə kagje gə́ to gə́ kunda kagje, gə kag dɔ kəije gə́ mbaije gə́ Juda d’ya̰ d’ar dee tuji kédé lé tɔ. 12 Dəwje neelé d’ila ŋgonkoji ra kula lə dee gə goo rəbee. Deḛ d’isi gel njékoo goo deeje gə́ to Jahat gə Abdias gə́ to Ləbije mbuna Merarije’g ləm, gə Jakari gə Mesulam gə́ to gə́ mbuna Keatje’g ləm tɔ. 13 Deḛ lai gə́ mbuna Ləbije’d gə́ to njégər goso nékimje lé d’aa dɔ njékulaje ləm, dee d’ɔr no̰ njékulaje lai gə́ ra kula ɓəd-ɓəd ləm tɔ. Ləbije gə́ raŋg ya ɓəi gə́ to njéndaŋ-maktubje ləm, gə njékaa dɔ looje ləma, gə njéŋgəm tarəwje ləm tɔ lé d’isi keneŋ tɔ.
14 Loo gə́ deḛ teḛ gə lar gə́ to mee kəi’g lə Njesigənea̰ lé ndá léegəneeya Hilkija ŋgɔ-njekinjanéməs lé teḛ dɔ maktub godndu gə́ Njesigənea̰ ar Moyis. 15 Yen ŋga Hilkija un ta ula Sapan gə́ to njendaŋ-maktub lé pana: Ma m’iŋga maktub godndu mee kəi’g lə Njesigənea̰. Ndá Hilkija ar Sapan maktub neelé tɔ. 16 Sapan aw gə maktub neelé ar mbai lé ɔr ne gée aree pana: Kuraje ləi ra néje lai gə́ i ndigi kar dee ra lé ya. 17 Deḛ d’odo lar gə́ to mee kəi’g lə Njesigənea̰ lé ndá d’ɔm ji dee-deḛ gə́ to njékoo-goo-njékulaje ləm, gə njékulaje ləm tɔ.
18 Sapan, njendaŋ-maktub lé ula mbai ta gə́ raŋg ya tɔɓəi pana: Hilkija, njekinjanéməs ɓa am maktub neelé ndá Sapan tura maktub neelé no̰ mbai’g tɔ.
Jojias ar dee dəji njetegginta gə́ dené lé ta
2Mb 22.11-20a19 Loo gə́ mbai lé oo taje gə́ maktub godndu pa lé ndá yeḛ wa kubuje ləa hao̰-hao̰ til. 20 Tɔɓəi mbai un ndia ar Hilkija ləm, gə Ahikam, ŋgolə Sapan ləm, gə Abdon, ŋgolə Mise ləm, gə Sapan, njendaŋ-maktub ləma, gə Asaja, kura lə mbai ləm tɔ pana: 21 Awje aw dəjije Njesigənea̰ mbata ləm ləm, gə mbata lə ges Israɛlje gə Judaje ləm tɔ, gə goo taje gə́ d’iŋga mee maktub’g neelé, mbata oŋg lə Njesigənea̰ gə́ ḭ səa pu dɔ sí’g lé to oŋg gə́ boo ya mbata bɔ síjeḛ-je d’aa dɔ ta lə Njesigənea̰, ra néeje lai gə́ ndaŋg mee maktub’g neelé el.
22 Hilkija gə deḛ gə́ mbai mbər dee lé d’aw rɔ Hulda, njetegginta’d gə́ dené gə́ to dené lə Salum, ŋgolə Tokehat gə́ to ŋgolə Hasra njeŋgəm-kubuje lé. Yeḛ si kudu ŋgon ɓee kára mee ɓee-boo gə́ Jerusalem. Loo gə́ deḛ d’ulá ta gə́ kəm kulá lé mba̰ ndá 23 yeḛ ula dee pana: Njesigənea̰ Ala lə Israɛlje pa togə́bè pana: Maji kar sí ulaje dəw gə́ njekula sí rɔm’g lé pajena: 24 Njesigənea̰ pa togə́bè pana: Aa ooje, m’a gə kar nékəmndooje teḛ dɔ loo gə́ nee’g ləm, gə dɔ dəwje gə́ d’isi keneŋ ləm tɔ. Yee ɓa gə́ néndɔlje lai gə́ ndaŋg mee maktub gə́ tura no̰ mbai gə́ Juda’g lé. 25 Mbata deḛ d’ubam d’ya̰m d’aw tuu néje gə́ ə̰də sululu d’ar magəje, d’ar oŋg ḭ ne səm pu dɔ néje lai gə́ deḛ ra dee gə ji dee lé ndá oŋg ləm gə́ m’ɔm dɔ loo’g neelé a kwəi nda̰ el. 26 Nɛ seḭ a kulaje mbai gə́ Juda gə́ ula sí mba kar sí dəjije Njesigənea̰ lé pajena: Ta gə́ Njesigənea̰ Ala lə Israɛlje pa wɔji ne dɔ taje gə́ i oo lé ɓa nee: 27 Mbata ɓəŋgəri ti dus ləm, mbata i wa ndòo no̰ Ala’g lé dɔ ta gə́ pa dɔ loo gə́ nee’g gə dɔ dəwje gə́ d’isi keneŋ ləm, mbata i oso kul no̰m’g ləma, mbata i til kubuje ləi rɔi’g no̰m’g ləm tɔ ndá ma kara m’oo ndui ya tɔ. Njesigənea̰ ɓa pa bèe. 28 Aa oo, m’a kari aw iŋga bɔbije-je ləm, m’a kari aw bwa dɔɓar’g ləi gə meekulɔm ləma, kəmi a koo nékəmndooje lai gə́ m’a gə kar dee ree dɔ loo gə́ nee’g gə dəwje gə́ d’isi keneŋ lé el ləm tɔ.
Jojias man rəa ar Ala gɔl kára ya ɓəi
2Mb 22.20–23.3Bèe ɓa deḛ tel gə ta neelé d’aw d’ula mbai lé tɔ.
29 Mbai lé ar njé gə́ tɔgje lai gə́ Juda gə Jerusalem mbo̰ dɔ na̰. 30 Tɔɓəi yeḛ ḭ aw kəi lə Njesigənea̰ gə dəwje lai gə́ Juda gə njé gə́ Jerusalem lai ləm, gə njékinjanéməsje, gə Ləbije ləma, gə koso-dəwje lai un kudee dɔ njé gə́ tɔg’d saar teḛ ne dɔ ŋganje’g tɔ. Yeḛ tura taje lai gə́ to mee maktub manrɔ gə́ d’iŋga mee kəi’g lə Njesigənea̰ lé no̰ dee’g tɔ. 31 Mbai lé aar loo-kaar-tar’g ləa man ne rəa no̰ Njesigənea̰’g gə mba kun dɔ gɔl Njesigənea̰ ləm, gə mba kaa dɔ torndiaje, gə ndukunje ləa, gə godndiaje gə ŋgaw mée bura ləma, gə mba ra ne néje lai gə goo ta manrɔ gə́ to mee maktub’g neelé ləm tɔ. 32 Yeḛ ar deḛ lai gə́ d’isi Jerusalem gə Bḛjami manrɔ dee səa tɔ ndá dəwje gə́ Jerusalem ra né gə goo manrɔ lə Ala gə́ to Ala lə bɔ deeje-je lé. 33 Jojias tuji néje lai gə́ mina̰ gə́ to mee ɓeeje’g lə Israɛlje lai ndá yeḛ ɔs deḛ lai gə́ d’isi ɓee’g lə Israɛlje lé mba kar dee d’wa Njesigənea̰ Ala lə dee meḛ dee’g ya. Gə ləbje lai gə́ yeḛ si ne kəmba lé deḛ d’ya̰ goo Njesigənea̰ Ala lə bɔ deeje-je el ya saar.