Paul mi nga avo Efes
1 Kid’a Apolos nga kur Korente tua d’a, Paul nga mi tit yam yima akulona handaga ndatina. Mi mba kur Efes, mi fe suma hat suma dingâ a nga kua. 2 Mi djobozi ala: Kid’a agi hagi gagazid’id’a, agi fagi Muzuk ma bei tchod’a ba na ko zu?
Azi hulong dum ala: Hawa! Ami humumi nga zlad’a hi Muzuk ma bei tchod’a ba nid’a yami tu d’i.
3 Paul mi djobozi ala: Agi lagi ni batem mba lara ge?
Azi dum ala: Ami lami ni batemba hi Jean-d’a.
4 Paul mi dazi ala: Jean mi le suma batemba ni kayamba azi mbut huruzi yam tcho mazid’a. Mi de mi Israel-lâ ala a he gagazid’a yam ma nga mi mba blogoma, nala, Jesus.
5 Kid’a azi hum zla ndatid’a, a lazi batemba ki simiyê Salad’a Jesus. 6 Kid’a Paul mi tin abom kazid’a, Muzuk ma bei tchod’a ba na mi mba kaziya. Azi nde de zlad’a ki vuna hi sumina teteng, a nga djok vun zlad’a hAlonid’a woi mi. 7 Sum ndazina a ni d’igi dogo yam mbà na.
8 Paul mi kal kur gong nga toka hi Juif-fîd’a, mi nga mi de zlad’a bei mandarâ ba tilâ hindi. Mi tchazi tuguyod’a, mi nga mi vazi ad’ud’a yam leud’a hAlonid’a. 9 Wani suma ablaud’a a min he gagazid’a d’i, a nga las lovota hi Salad’id’a avok suma ablaud’a mi. Kayam ndata, mi nde woi adigaziya, mi yo suma hata woi adigaziya, mi tchi tuguyod’a kur gong nga hata hi Tiranus-sa. 10 Mi le hina gak bizad’a mbà. Hina wani, Juif-fâ kandjaf suma ding suma a nga kaka kur ambas sa Asi-d’ina pet, a hum zlad’a hi Salad’id’a.
Skeva groma
11 Alona mi had’enga mi Paul, mi lahle suma ndandal suma kal papana. 12 A nga yo baru mam mba set zumala ki baru d’a atamba, a nga tchuguzi yam suma tugud’eid’a. Tugud’eid’a teteng ti araziya, muzuk ma teteng ma tchona mi nde woi kuruzi mi.
13 Wani Juif suma dingâ a nga, ni suma d’uweîd’a. Azi ni suma a nga dik muzuk ma teteng ma tchona woina. Azi tazi ki yazi a nga yi simiyê Jesus á dik muzuk ma teteng ma tchona woi kur suma. A de mi muzuk ma teteng ma tchona ala: Ami hagi vuna ki simiyê Jesus ma Paul nga mi tchum walama ala agi buzugugi woyo. 14 Suma a le hina na ni kid’iziya, ni Skeva ma ngol ma ngat buzuna hi Juif-fîna groma.
15 Muzuk ma tchona tu mi hulong dazi ala: An we Jesus, an we Paul mi, wani agi ni suma lara ge? 16 Sama nga ki muzuk ma tcho máma, mi lak ataziya, mi kal kazi pet. A buzuk ringâ woi kur azì máma ki gandilad’a ki mbuleina ataziya. 17 Juif-fâ kandjaf suma ding suma a nga kaka kur Efes-sâ pet, a hum zla ndata, a le mandarâ ngola, a nga subur simiyê Salad’a Jesus.
18 Ablaud’a aduk suma a he gagazid’ina a mba a de woi yam ahle suma azi lazina. 19 Suma dingâ ablaud’a adigazi ni suma kuma ma mbuta. A tok mbaktum mazid’a, a ngalat tei avok suma pet. A ndum bege d’a a gus ki mbaktum ndatid’a, ni d’igi bege d’a hapa dudubud’a dok vahl na. 20 Ni hina, zlad’a hi Salad’id’a nga d’i i avogovok kad’eng mamba.
Siwel la avo Efes-sa
21 Bugol ahle ndazina, Paul mi djib’er kurum ala mba mi kal yam andaga d’a Maseduwan-nda ki d’a Akai-d’a á i Jerusalem. Mi dala: Le an mbaza hî ni, le ni nana pî, an mba ni we Rom mi. 22 Mi sun suma ndjunuma mbà, nala Timote azi ki Eraste, á i Maseduwan, wani mam tamba mi ar kaka yam andaga d’a Asi-d’a ndjö tua.
23 Kur bur máma tuguyo d’a ngola tchol yam lovota hi Salad’id’a. 24 Kayam sama dingâ nga, simiyêm ala Demetriyus ma yor kawei ma hapmina, ni ma min gongîyo suma gurei suma hle tazi d’igi gonga halo d’a a yat ala Artemis-sa na ki kawei ma hapma. Mam ki suma a le sun ndatina a nga fe beged’a kua heî. 25 Mi tok ndroma ki suma sun mazid’a ki mamba tuna, mi dazi ala: Agi sumuna, agi wagiya, ni ki sun ndata ba, ei nga fei ki beged’a wana. 26 Agi wagiya, agi humugi mi, ni kur Efes hol li, wani ar go kur ambas sa Asi-d’a pet, Paul máma mi kal yam suma. Mi mbut hur suma kä ngola, nga mi dazi ala: Alo ma suma lum kabozina nalona d’i. 27 Wani ni sun meid’a hol ba, mba d’i b’lak kei d’i, wani gonga halo d’a ngol la Artemis sa suma Asi-na ki suma duniyad’a pet a nga kud’urota pî, mba d’i mbut ni vama hawana.
28 Kid’a azi hum hina d’a, huruzi zal heî, a tum sora akulo ala: Artemis sa Efes sa ngol la kal papad’a. 29 Suma hur azì ma ngol máma pet a tum akulo, a zirik ringâ abo tazi tu. A i yo Gayus azi ki Aristarik suma Maseduwan-na, ni Paul ndrom suma tita, a izi avok suma ata yima luna. 30 Paul mi min á kal aduk suma ata yima luna mi, wani suma he gagazid’ina a d’elemu. 31 Buniyôm suma nglo suma avo Asi-na a ge sunda, a dum ala: Ar ang kal ata yima luna d’i. 32 Suma dingâ a er ad’uzi akulo ki zla mazid’a vaziya, suma dingâ ki zla d’a dinga, suma a tum akulo. Suma dingâ ablaud’a adigazi a we nga vama azi tok kama d’i. 33 Juif-fâ a tin Alezandre kä avok suma. Kayam ndata, ablau suma a vumu. Alezandre mi lazi abomu, mi min á vazi ad’u zla mamba. 34 Wani kid’a azi wum ala ni ma Juif-fîd’a, a er ad’uzi akulo gak go ki lera mbà ala: Artemis sa Efes sa ngol la kal papad’a.
35 Ata yi máma, ma b’ir mbaktum ma hur azinina, mi seng ablau suma. Mi dazi ala: Agi suma Efes-sâ, suma pet a wala azì ma ngol ma Efes-sâ ni ma ngom gong nga ngola hi Artemis-sa ki vama hle tam d’igi ndat na ma mi ndeï kä yam andagad’ina. 36 Kayam ndata, sama ndak á tchi tuguyod’a yam zla ndatina mi nga d’i. Djivid’a agi kagagi tchugot, agi lagi vama tcho atogo d’i. 37 Agi mbagi ki sum ndazina ka hî, azi ni suma a kul ahlena kur gong nga tuwal fileinid’a d’i, ni suma a las alo meid’ina d’uo mi. 38 Le Demetriyus ki mam suma sunda a nga ki zlad’a yam sa ni, bur ma ka sariyad’a nga, suma ka sariyad’a a nga mi; ar azi i väd’u zla mazid’a avoroziya. 39 Le agi nga ki zla d’a dinga ni, agi mba minit naduk tok ka b’ak zlad’a. 40 Gagazi, a mba vei ki zlad’a kayam yal ma tchol inina. Ei nga ki vama ei mba dazizi yam tok ndatina d’i.
41 Kid’a mi de hina dad’a, mi ar suma toka a iya.
Pool aw Epesə
1 Loo gə́ Apolɔs nai Kɔrḭtə ɓəi ndá Pool aw gə loo-loo gə kəmee gə́ kédé ɓeeko̰ gə́ Asi saar teḛ Epesə. Yeḛ iŋga njékwakiláje gə́ na̰je keneŋ dəji dee pana: 2 Loo gə́ seḭ unje meḛ sí lé see seḭ taaje Ndilmeenda gə meḛ sí ya wa.
Deḛ tel d’ilá keneŋ pana: Ta lə Ndilmeenda ya kara oso mbi sí’g to gə́ yeḛ si loo gə́ bèe’g el ya ɓəi.
3 Yeḛ tel dəji dee pana: See batɛm gə́ ra ɓa deḛ ra sí ne ɓəi wa.
Deḛ tel d’ilá keneŋ pana: Batɛm gə́ ka̰ Ja̰.
4 Yen ŋga Pool ula dee pana: Batɛm gə́ wɔji dɔ kwa ndòo rɔ dɔ kaiya’g ɓa Ja̰ ra dəwje ula ne koso-dəwje gə mba kar dee d’ɔm meḛ dee dɔ yeḛ gə́ si ree gée’g, yee ɓa gə́ Jeju .
5 Loo gə́ deḛ d’oo taje neelé ndá deḛ ra dee batɛm gə ri Mbaidɔmbaije Jeju. 6 Pool ila jia dɔ dee’g ndá Ndilmeenda ree ɔm dɔ dee’g ar dee d’ubu ta pur-pur gə takɔji dəwje gə́ raŋg teg ne gintaje. 7 Deḛ lai neelé d’a kaḭ dəwje dɔg-gir-dee-joo jén bèe.
Deḛ tum gin Eglisə gə́ Epesə lé
8 Gée gə́ gogo Pool andə aw mee kəi-kwa-dɔ-na̰’g ndá yeḛ aar keneŋ pata yororo-yororo. As naḭ munda yeḛ ɔr goo ta néje gə́ wɔji dɔ ɓeeko̰ lə Ala ula ne rəa ndubu gə mba kar deḛ gə́ d’oo ta ləa lé taa ta gə́ yeḛ ula dee lé rəgm. 9 Nɛ njé gə́ na̰je gə́ to gə́ njédumje lé d’un mbi dee ndogo ne lel dɔ ta’g ləa. Loo gə́ yeḛ oo to gə́ deḛ pata gə́ yèr dɔ rəw’g lə Mbaidɔmbaije no̰ dəw-bulaje’g lé ndá yeḛ sa rəa rɔ dee’g unda kəm njékwakiláje ɓəd ndoo dee ne né gə ndəa-ndəa loo-ndoo-né’g lə dəw gə́ ria lə Tiranus. 10 Yeḛ ra togə́bè ləbee joo, ar deḛ lai gə́ d’isi dəb ɓeeko̰ gə́ Asi gə́ to Jibje gə Grekje lé d’oo ne ta lə Mbaidɔmbaije.
Ta lə ŋgalə Seba
11 Ala unda némɔrije gə́ doŋgɔ ji Pool’g aree ra, 12 ar njé gə́ na̰je d’odo kubuje gə́ lḛd-lḛd əsé kubu-bɔr-rɔje d’ɔrɔ ne rɔ Pool d’ya̰ d’ila dɔ njérɔko̰je’g ndá rɔ dee ḭ ne kə̰geŋ ləm, ndilje gə́ yèr kara teḛ meḛ dee’g ləm tɔ. 13 Jibje gə́ njékaslooje gə́ to njétɔb ndilje lé deḛ naa loo gə mba tuba ndilje gə́ yèr meḛ dəwje’g gə ri Mbaidɔmbaije Jeju, deḛ pana: M’wa ta sí gə ri Jeju, yeḛ gə́ Pool to njekɔr ta ləa lé.
14 Deḛ gə́ njéra néje neelé to diŋgamje siri gə́ to ŋgalə Seba gə́ to Jib gə́ to mbai dɔ njékinjanéməsje-je. 15 Ndil gə́ yèr lé ila dee keneŋ pana: Ma m’gər Jeju gao ləm, Pool lé kara ma m’gəree gao ləm tɔ, nɛ seḭ lé see toje gə́ dəw ɗije wa.
16 Dəw gə́ ndil gə́ yèr to mée’g lé yeḛ ḭ al uba deḛ gə́ joo lé rəm oso sə dee naŋg taa dee loo pəl-pəl ra dee majel ar dee d’unda loo kəi neelé teḛ gə kudu dee dum ləm, ar dee d’iŋga ne doo ləm tɔ. 17 Jibje gə Grekje lai gə́ d’isi Epesə lé d’aw gə taree ta dee’g wəg-wəg, ar ɓəl unda deḛ lai gaŋg dee, nɛ ri Mbaidɔmbaije Jeju oso gə loo mbidi-mbidi. 18 Njé gə́ na̰je bula mbuna deḛ gə́ d’un meḛ dee lé deḛ ree teggin néra dee təsərə. 19 Njé gə́ na̰je bula lam mbuna deḛ gə́ to njéra mbeḛje’g lé d’odo maktubje lə dee roo biriri-biriri kəm dəwje’g bura. Maktubje neelé to gə́ ndogee ɓa ndogo gə́ ndogo ndá laree a kaḭ larnda tɔl-dɔg-loo-rɔ-mi jén ya. 20 Togə́bè ɓa ta lə Mbaidɔmbaije teḛ ne boo ɓar ne mḭ yaa̰.
Rəw kaw Pool lé o̰ yaa̰
21 Gée gə́ gogo ndá Pool wɔji-kwɔji kunda mee dəb ɓeeko̰ gə́ Masedoinə gə Akai gaŋg kaw Jerusalem. Yeḛ pa mée’g pana: Loo gə́ ma m’teḛ keneŋ ndá lé riri kara m’a kaw gə nɔm kaw Rɔm ya.
22 Yeḛ ula njéla səaje joo, Timote gə Erastə ar dee d’aw Masedoinə, nɛ yeḛ nja nai Asi ndəa bula bəl ɓəi.
23 Mee ləbee’g neelé ta gə́ boo oso wɔji dɔ rəw lə Mbaidɔmbaije. 24 Dəw kára ria lə Demetriyus gə́ to gə́ njelḛ̀ né lé léḛ lar gə́ nda ndaji ne kəi-boo-magə Dianəje ar njéra səa kulaje d’iŋga ne né yaa̰. 25 Yeḛ mbo̰ dee gə deḛ gə́ njélḛ̀ néje gə́ raŋg dɔ na̰’d loo kára ula dee pana: Ǝi dəwje, seḭ gərje gao mbɔl dɔ kula neelé ɓa to gə́ né ti lə sí ya. 26 Seḭ ooje gao to gə́ Pool lé ula ta meḛ dəwje gə́ Epesə gə kar dee el nɛ nai lam ba karee tel meḛ boo-dəwje gə́ d’isi ɓeeko̰ gə́ Asi gə loo-loo kara togə́bè ya tɔ. Yeḛ ula dee pana: Magəje gə́ dəwje ra gə ji dee lé to gə́ kankəm né el. 27 Tuji gə́ boo gə́ oso gée lé a koso dɔ kula’g lə sí ba gə karee el, nɛ kəi-si magə gə́ boo gə́ ria lə Dianə lé a tel to né gə́ gə mḭdé ba ləm, boo-ronduba gə́ d’ula dəa’g mee ɓeeko̰ gə́ Asi gə loo lai-lai gə́ dɔ naŋg neelé kara a kɔs bo̰ bɔsɔrɔ ya ləm tɔ.
28 Loo gə́ deḛ d’oo taje neelé ndá meḛ dee ḭ pu ar dee ra né wəl-wəl pana: Dianə lə njé gə́ Epesə lé to gə́ boo yaa̰!
29 Dəwje lai gə́ mee ɓee’g neelé d’aw dɔ na̰’g pum-pum. D’aḭ yao-yao ree mbo̰ dɔ na̰ kəi-koo-néndajije gə́ boo’g lé ndɔr Gayus gə Arisitarəkə gə́ to njé gə́ Masedoinə gə́ to njéboalookawje lə Pool lé keneŋ sə dee na̰’d. 30 Pool ndigi kaw kaar no̰ koso-dəwje’g nee ya nɛ njékwakiláje ɓa d’ɔgee dɔ’g. 31 Njéko̰ɓeeje gə́ Asi gə́ na̰je gə́ to baokuraje ləa kara d’ula kula ɓee ləa gə mba karee un gɔlee ila mee kəi-koo-néndajije gə́ boo neelé el. 32 Dəw-bulaje lul ɓəd-ɓəd d’aw ne dɔ na̰’g pum-pum mbata deḛ bula mbuna dee’g gər gin né gə́ d’wa dɔ na̰ gə mbəa lé el. 33 Yen ŋga deḛ d’ɔr Aleja̰drə mbuna boo-dəwje’g neelé, yeḛ to dəw gə́ Jibje ya d’ɔsee ɓɔḭ-ɓɔḭ gə́ kédé. Aleja̰drə lé yə jia ta dee’g ar dee d’oo to gə́ yeḛ ndigi kula koso-dəwje neelé ta. 34 Nɛ loo gə́ deḛ d’ée to gə́ yeḛ to gə́ Jib ndá deḛ d’unda ndu dee na̰’d bɔrɔm ra ne né u-u-u d’ar kuree əw as kàr joo pana: Dianə lə njé gə́ Epesə lé to gə́ boo yaa̰!
35 Yen ŋga dəw gə́ to gə́ njendaŋ-maktub gə́ mee ɓee’g neelé ar koso-dəwje neelé d’aar ndiŋ ɓa ula dee pana: Seḭ dəwje gə́ Epesə lé dəwje lai-lai gər gao to gə́ ɓee lə sí gə́ Epesə lé to njekaa dɔ kəi-si magə gə́ boo gə́ ria lə Dianə ləm, gə néndaji ləa gə́ ḭ dara oso naŋg lé ləm tɔ. See na̰ ɓa gər bèe el wa. 36 To gə́ né neelé loo maḭyee godo ndá maji kar sí sije lɔm ɓó raje né pəd-pəd togə́bè el. 37 Mbata dəwje nee gə́ seḭ ndɔr deeje reeje sə dee lé deḛ ra kəi-si Dianə lé yèr el ləm, d’ila ndɔl dɔ Dianə’g lə sí lé el ləm tɔ. 38 Bèe ndá ɓó lé Demetriyus gə njékulaje ləa ndigi səg dəw ndá ndɔ gaŋg rəw-taje to gən ləm, njégaŋ-rəwtaje kara d’isi gən ya ləm tɔ, bèe ndá maji kar dee ɓar na̰ d’aw loo-gaŋg-rəwta’g. 39 Ɓó lé seḭ awje gə taje gə́ raŋg mba gɔl ɓəi kara d’a gɔl loo-gaŋg-rəwta’g gə goo rəbee. 40 Tɔgərɔ ya, né gə́ jeḛ n’ra ɓogənè lé askəm kar dee gaŋgta dɔ sí’g d’wa sí ne gə́ njékḭ gə njéko̰ɓeeje ya mbata ta gə́ j’ila loo’g ɓogənè lé ginee godo. Loo gə́ yeḛ pa togébè mba̰ nda yeḛ jané koso-dəwje tɔ.
