A sun Paul avo Rom
1 Kid’a azi nga huruzi á sunumi ki batod’a á i yam andaga d’a Itali-d’id’a, a he Paul azi ki suma dangei suma dingâ abo ma ngol ma azigarâ abom kisâ, simiyêm ala Juliyus, ni ma ad’u adesâ hi Romê-na ma a yum ala Adesâ hi Sesar-râ na mi. 2 Ami djagami kur bato d’a Adramit-ta, ni d’a nga d’i i kur azina teteng yam andaga d’a Asi-d’id’a. Aristarik ma Tasalonik ma Maseduwan-na, mi nga ki sed’emi mi. 3 Tcha ndjivinda ami mbami sä Sidon. Juliyus mi le Paul djivid’a, mi aram mi i gen buniyôma ala azi ndjunumu. 4 Ami tcholomi ata yi máma, ami imi avun gongôd’id’a hi til la Sipre-d’a, kayam simetna nga mi lami heî. 5 Kid’a ami djagami alum ma ngol ma go ki Silisi ki Pamfili-na djaka, ami mbami Mira yam andaga d’a Lisi-d’a. 6 Ata yi máma, ma ngol ma azigarâ abom kisâ, mi fe bato d’a Alezandri d’a nga d’i i Itali-d’a, mi tchugumi kurud’u.
7 Ami nga tid’imi lalam burâ ngola. Ni ki ndaka tua ba, ami mbami go ki azì ma Sinide-na. Ata yima simetna d’elemi á imi avo’â, ami tid’imi navun gongôd’id’a hi til la Kret ta go ki Salmone-d’a. 8 Ad’enga heî ki sed’emi á tid’imi avun gongôd’id’a, ami mbami ata yima ding ma a yum ala Hor ra djivid’a na go kazì ma ngol ma Lase-na.
9 Kid’a yina mi kalami ngolid’a, tit ta aduk mbinid’a ti mbut ni vama matna, kayam bur ma d’el tad’a bei te tena kal wa. Kayam ndata, Paul mi gad’azi ala: 10 Agi suma, an wala tit ta aduk mbinid’a ti mbut ni vama matna, nga ni batod’a kahle suma kurutna hol ba, a mba ba woi d’i, wani ki ei teid’a mi. 11 Wani ma ngol ma azigarâ abom kisâ mi hum ma djang batod’a ki sala batod’a kal zla d’a Paul mi data. 12 Kayam yima tchol bato máma mi nga djivid’a á kak kua vun simetna d’i, suma dingâ ablaud’a a ndjak vunazi á id’a, a djib’er ala dam azi mba tcha sä Fenis ata yima tchol bato ma Kret ma vunam abo ma fladegena kabo ma sutna, vunam abo ma fladegena kabo ma norâ mi na á kak kua vun simetna zi ge?
Babar ma kur alum ma ngolîna
13 Ata yima simet ma sutna nga sir lalama, azi djib’er ala azi fe wa vama azi minima. Azi pat kawei ma ve batod’a kä na akulo, a nga tit go ki vun gongôd’i d’a Kret-ta. 14 Wani bugol ndjö, babar ma ngol ma a yum ala Eurakilongâ mi tcholï yam tila abo ma norâ, nga mi sir kamiya. 15 Kid’a babarâ mi ve batod’id’a, ti nga kad’enga á i adigam mbi. Kayam ndata, ami arami babarâ nga mi imiya. 16 Kid’a ami nga kalami gen til la gor ra a yat ala Kloda-d’a, ni ki ndaka ba, ami tanami alum mba gora akulo. 17 Kid’a azi tan alumba akulo yam batod’a tanda, a djin batod’a ki ziyona kayam ti sira ngingring. Azi le mandarâ ala babarâ mba mi izi yam lesâ avun alum ma ngol ma Libi-na. Hina, azi fok barud’a hi batod’id’a kä á ar babarâ mi iziya. 18 Kid’a babarâ nga mi lami ngola heîd’a, tcha ndjivinda azi nde tchuk ahle suma kur batod’ina woi aduk mbina. 19 Kur bur ma hindina, azi pat ahlena hi batod’ina, a tchuguzi woi kaboziya. 20 Kid’a burâ ngola ami wami nga afata d’oze tchitchiud’a d’uo abo babar ma bibik ma nga laminid’a, ami djib’eremi ala ami bami ni woyo.
21 Kid’a azi le burâ ngola bei te tenid’a, Paul mi tchol akulo adigaziya, mi dazi ala: Agi suma, ladjï agi humun avok kid’a agi bei tchologi woi kur Kret-ta ni, ei nga fei ndaka hina d’i, ahlena nga ba woi hina d’uo mi. 22 Ki tchetchemba, an nga ni dagiya, agi vagi tagiya, kayam sa adigagi tu pî mba mi ba woi d’i, ni batod’a hol ba, mba d’i ba woyo. 23 Kayam kama andjege, malaikana hAlo man ma an nga ni lum sundina, mi tchol gevenu, 24 mi dan ala: Paul, ar ang le mandar ri; mbeî ang mba tchol avok ma te yamba Sesar. Alona, kur djivi mam mba kanga, nga mi ngom arid’a hi suma a nga tit ki sed’engâ pet mi. 25 Kayam ndata, agi buniyôna, agi vagi tagiya, an tin hurun yam Alona ala vama mi dandjina mba mi le. 26 Wani ei mba tchugï yam tila tu.
27 Kur andjege d’a dogo yam fid’id’a, ata yima babarâ nga mi tchami tata hur alum ma Mediterane-nina, go kandjege dangâla, suma djang batod’a a djib’er ala ami mba wa go kandaga d’a dinga. 28 Azi nga mbina fiyagam mba kä d’a, a fe ngad’a metred’a dok hindi yam kid’iziya. A hut avok hina nde, a nga kua, a fe ngad’a metred’a dok mbà yam klavandi. 29 Azi le mandarâ ala a mba dap ata ahinad’a. A tchuk kawei ma fid’i ma ve batod’a kä na kä andjau batod’a, a nga djup yima fod’a. 30 Wani suma djang batod’a a nga hal lovota á ringâ, azi ar alum mba gora kä aduk mbina. Azi nga le d’igi a tchu’î kawei ma ve batod’a kä na kä avorozi na. 31 Wani Paul mi de mi azigar ma ngolâ ki azigar mama ala: Le suma wana a nga kur batod’a d’uo ni, agi ndak á sud’ugi d’uo mi. 32 Kayam ndata, azigarâ a ngat ziyo alumba, a arat ti nde kä aduk mbina.
33 Kid’a yina mi ar go á fod’id’a, Paul mi dazi ala: Agi pet tagi tena, ini ni bur ma dogo yam fid’i ma agi nga djubugi vama mba mi mba kagina. Agi tagi nga va d’i. 34 Kayam ndata, an nga ni tchenegiya, djivid’a agi tagiya, kayam agi fagi ad’enga á sud’ugi tagiya, kayam tumusa yam sa adigagi tu pî mba d’i ba woi d’i. 35 Kid’a mi de zla ndata dad’a, mi hlavungôna, mi le mersi mAlona avorozi pet, mi mbrugum kä, mi nde ted’a. 36 Ata yi máma, azi pet a ve huruziya, a te mi. 37 Ami suma kur batod’ina pet ni kikis mbà yam dok kid’iziya yam karagaya. 38 Kid’a azi te hop dad’a, a tchuk awuna woi aduk mbina, kayam batod’a ar afefeta.
Kusa hi batod’id’a
39 Kid’a yina mi fo dad’a, suma djang batod’a a we nga andagad’a d’i, wani azi we hor ra dinga avun lesâ. Azi djib’er ala le ndaga ni, azi i tin batod’a kua. 40 Azi but kawei ma ve batod’a kä na woyo, a aram sä kä aduk mbina. Azi but vama d’op batod’a woyo, a hle barud’a hi batod’id’a akulo aduk simetna, a i yam lesâ. 41 Kid’a azi mbaza ata yima lesâ yam graka halumid’a, bato d’a atchinat rot kä aduk lesâ. Atchinat ndak á giget ti, wani andjau batod’a nde kusa abo abil ma ngolâ.
42 Azigarâ a ndjak vunazi á tchi suma dangeina woyo, kayam sa adigazi mi nus á sut tam mbi. 43 Wani ma ngol ma azigarâ abom kisâ mi min á sut Paul, mi d’elezi yam nga hur mazina. Mi he vuna mi suma we nusina ala a tchuk tazi kä avok aduk mbina, a i ata yima sod’a. 44 Suma a arâ a kak yam agu ma tcheta, suma dingâ yam ahlena hi batod’ina. Hina, suma pet a djak sä woi ki lafiya d’a.
D’ar Pool aw Rɔm
1 Loo gə́ d’wɔji-kwɔji gə mba kar sí j’uru mee bato’g gə mba kaw Itali ndá d’ila Pool gə daŋgai mareeje gə́ na̰je ji Julius’g gə́ to njekɔrno̰ njérɔje gə́ tɔl gə́ ɓar dee ka̰ Augustə. 2 Jeḛ j’uru mee bato gə́ ḭ Adramitə gə́ a gə kaw gə kaar koŋgo-koŋgo ɓeeko̰ gə́ Asi lé j’ɔd j’aw, Arisitarekə, dəw gə́ Masedoinə gə́ ɓee-kojee to gə́ Tesalonik aw sə sí na̰’d tɔ.
3 Ndɔ gə́ njekorè gée, j’wa naŋg Sido̰, Julius gə́ njera meemaji gə Pool lé un ndia aree gə mba karee aw kəi lə baokuraje ləa gə mba kiŋga né gə́ ban-un jén kara ji dee’g. 4 J’ḭ keneŋ j’aw gə kaar koŋgo dɔgoré-loo gə́ Siprə, mbata lel ɔs sí rəw-rəw ya. 5 Loo gə́ jeḛ gaŋg baa-boo-kad gə́ unda kaar koŋgo gə́ Silisi gə Pampili pəji-pəji lé ndá jeḛ n’teḛ Myra gə́ to dɔ naŋg gə́ Lisi. 6 Lée neelé njekɔrno̰ njérɔje gə́ tɔl-tɔl lé iŋga bato gə́ ḭ Aleja̰dri gə́ si aw gə́ Itali ar sí j’ɔm na̰ mée’g.
7 Ndɔ sí bula j’aw mán jan-jan saar n’tuga loo teḛ, j’oo dɔ Nidə no̰ sí’g dil, nɛ j’oo loo kwa naŋg keneŋ el mbata lel ɔs sí rəw. Jeḛ n’dəs dɔgoré-loo lə Krètə, par gə́ ɓee lə Salmɔnə. 8 J’inja təd bur gə kaar koŋgo ɓa jeḛ n’teḛ ne loo gə́ kára gə́ deḛ ɓaree Kəmkaije gə́ Maji, to mbɔr ɓee gə́ Lasée’g dəb.
9 Kaw gə́ j’aw bèe lé kur sí əw keneŋ ar kaw rəw gə́ mán lé to yoo mbata naḭ kɔg-mee-ɓoo lé kara dəs mba̰. 10 Gelee gə́ nee ɓa Pool ndəji dee ne pana: Wah! dəwje m’oo to gə́ kaw gə rəw gə́ mán neelé a gə to tuji lə bato gə nékodoje ɓa goo kára ba el, nɛ a to yoo síjeḛ dəwje ya tɔ.
11 Njekɔrno̰ njérɔje gə́ tɔl-tɔl lé oo ta lə njebato gə njekwa ŋgabee ɓó oo ta lə Pool gə́ né el. 12 Tɔɓəi to gə́ kəmkai neelé to maji kəm si keneŋ naḭ kuli el ndá deḛ gə́ d’wɔji mba kḭ kwa rɔ dee kɔgərɔ kaw teḛ Penis, kəmkai gə́ Krètə gə́ to par gə́ dɔkɔl gə́ par gə́ dɔ-gó ləm, gə par gə́ dɔgel gə́ par gə́ bər ləm tɔ mba ra naḭ kul keneŋ lé deḛ bula d’unda mar deeje.
Lel-boo ula dɔ baa-boo’g
13 Lel ḭ gə́ dɔgel bèe dan pə-pə ar dee d’ə̰ji meḛ dee’g pana: Né gə́ n’wɔjije lé ɔm neḛje keneŋ ya ndá d’ɔr riŋgi-kwa-bato d’ila mée’g d’aw gə kaar koŋgo gə́ dɔgoré-loo gə́ Krètə. 14 Nɛ waga ndá lel-boo gə́ deḛ ɓaree Erakilo̰ ḭ gigigi ula ɓir dɔgoré-loo’g. 15 Lel lé un ta bato ɔsee mari gə́ raŋg. Bato oma̰ tasəra ndá jeḛ j’yá̰ j’aree aw sə sí gə kaw. 16 Jeḛ n’dəs kaar dɔgoré-loo gə́ lam gə́ ria lə Klauda ɓa j’inja təd bur gə mba kwa to gə́ tɔ kudu bato’g. 17 Loo gə́ d’un d’unda tar mba̰ ndá d’unda kaar bato gə kúla njim-njim tɔɓəi deḛ d’wa kubu-lel-bato kə́ mbir-mbir nà banelə bato lé a gə dar mbal gə́ ria lə Sirte. Togə́bè d’ya̰ d’ar lel ɓa aw sə sí gə́ kaw. 18 To gə́ lel-boo tila bato bigiri-bigiri ndá bèlè lookàree deḛ d’odo nékodoje gə́ mee bato’g tila dan baa-boo’g. 19 Ndɔ munda ləa ndá jeḛ n’tɔr néje gə́ mee bato’g gə ji sí ya n’tila piriŋ-piriŋ kɔ. 20 Ndɔ aḭ bula lé j’oo kəm kàr əsé gə kéréméje el tɔɓəi lel-boo ula kəmee gə́ kédé-kédé, ar meḛ sí pélé dɔ rɔ sí’g wəs-wəs m’pana: J’a kudu ɓó j’a kaji el.
21 D’usɔ né el ləw ba. Yen ŋga Pool ḭta dan dee’g ula dee pana: Wah dəwje, to kəm kar sí ooje ta ləm loo gə́ m’pana: A kḭje Krètə el ɓəi, bèe ɓa gə mba kar tuji oso dɔ sí’g el ləm gə dɔ néje gə́ lə sí el ləm tɔ. 22 Ɓasinè ma m’ndəji sí gə mba kar sí waje rɔ sí kɔgərɔ mbata dəw kára kara mbuna sí’g a kudu el, nɛ bato ɓa a tuji. 23 Kura lə Ala gə́ dara gə́ ma m’to gə́ kea̰ ləm, m’wá məəm’g ləm tɔ lé teḛ dɔm’g təsərə loondul gə́ nee 24 ndá yeḛ ulam pana: Pool, maji kam m’ɓəl el, lé riri kara m’a gə kaar no̰ Sesar’g ya tɔɓəi aa oo, deḛ lai gə́ d’aw səm mee bato’g lé kara Ala ɔm dee jim’g yəg ya. 25 Wah dəwje, gelee gə́ nee ɓa maji kar sí ilaje kaar sí més, mbata ma m’unda məəm yel dɔ Ala’g m’oo gao ta gə́ yeḛ ulam lé a kaw lée’g béréré ya. 26 Nɛ jeḛ lé lé riri kara bato a kunda tudu a kɔm sí dɔgoré-loo’g ya.
27 Ndɔ dɔg-giree-sɔ lə sí loondul’g loo gə́ lel-boo bəg sí dan baa-boo gə́ ria lə Adriatikə neelé ndá njékula-batoje lé dɔ dee to̰ kəw ar dee pana: N’a gə kundaje tudu. 28 D’ila kúla mán naa ne kuru lə mán lé ndá d’ɔr kúla kwa dɔ ji dee rɔ-joo, d’aw waga gə́ kédé d’ila naa ne tɔɓəi ndá d’wa dɔ ji dee dɔg-giree-mi. 29 Yen ŋga deḛ ɓəl nà bato a gə dar mbalje gə́ mán turu dɔ dee ndá deḛ d’odo riŋgi-kwa-batoje gə́ ɓo̰gee’g sɔ d’ɔm mán, d’isi keneŋ ndiŋga lookàr. 30 Nɛ njékula-batoje ra goso to gə́ lə né gə́ d’a gə kodo riŋgi-kwa-batoje gə́ əmee’g kɔm mán bèe səm, ɓó nà gə kun to kila mán kaar bato’g, ɓó gə kaḭ ne kya̰ bato. 31 Pool oo ndá ula njekɔrno̰ njérɔje gə́ tɔl-tɔl gə njérɔje ləa pana: Ɓó lé dəwje neelé nai mee bato’g el ndá seḭ a teḛje dəw el.
32 Togə́bè njérɔje d’inja kúla to lé gaŋg d’aree oso mán.
33 Kédé ɓa kar loo àr ɓəi ndá Pool ndəji deḛ lai gə mba kar dee d’usɔ né pana: Ɓogənè to ndɔ dɔg-giree-sɔ lə sí gə́ seḭ sije dɔkəji sí’g kəgəgə, unje kəm sí dɔ nésɔ’g rəw, lal sɔje. 34 M’tɔg sí kar sí sɔje né, mbata yee ɓa gə́ kuma̰ kar sí ajije ne ləm, yiŋga dɔ dəw ya kára kara mbuna sí’g a kigi gə mḭdé el ləm tɔ.
35 Loo gə́ yeḛ pa togə́bè ndá yeḛ un muru ra Ala oiyo kəm dee’g lai ɓa yeḛ wa gajee ula təa’g aar sɔ. 36 Deḛ lai lé meḛ deḛ oso naŋg po̰ ar deḛ lai d’un kudu sɔ né tɔ. 37 Jeḛ lai gə́ j’isi mee bato’g lé j’as dəwje tɔl-joo dɔ sí rɔ-siri-gir-sí-misa̰. 38 Loo gə́ d’usɔ d’aree as meḛ dee nag mba̰ ndá d’odo kó d’ɔm dan mán’g gə mba kar bato wɔilɔ ne bəl pélé.
Bato tuji mán
39 Loo gə́ loo àr mba̰ ndá d’oo naŋg nɛ gər el. Loo gə́ d’oo kəmkai gə́ nagəra to ta’g ndá deḛ d’wɔji-kwɔji kɔs bato gə́ keneŋ naa ne koo. 40 Deḛ tudu riŋgi-kwa-batoje lé d’ya̰ gə́ mán ləm, kúla gə́ d’wa ne ŋgaw bato lé kara dee tudu ləm tɔ. Tɔɓəi deḛ tudu kubu-lel-bato gə́ lam gə́ to gogo d’ɔs jururu gə́ kaar koŋgo’g. 41 Nɛ d’unda tudu dɔ nagəra’g ndəs loo gə́ bato wa keneŋ, əm bato to gə́ tar jururu nɛ ɓo̰gee ɓa paŋgəm mán tuga keneŋ pum-pum aree təd kərm-kərm. 42 Yen ŋga njérɔje d’wɔji-kwɔji gə mba tɔl daŋgaije nà banelə njé gə́ na̰je d’a kḭ kalè mán kaḭ. 43 Nɛ njekɔrno̰ njérɔje gə́ tɔl-tɔl lé ndigi kaji Pool ndá yeḛ ɔg dee dɔ né gə́ d’wɔji-kwɔji ra’g lé tɔ. Yeḛ un ndia ar deḛ gə́ gər kalé mán ndá d’a kɔm mán kalè teḛ raga kédé ɓa 44 njé gə́ nai lé yeḛ ar dee d’odo kagje gə́ tɔl dee gə bəgərə néje gə́ to mee bato’g gə mba nun ne tɔ. Togə́bè ɓa deḛ lai teḛ raga njoro-njoro gə majee ya.
