Vama mbàna: Gamlâna ki mbekmberena
1 Kur biza d’a hindi d’a Baltazar nga mi tamulid’a, vana nde tam mbei iran an Daniel bugol ma mi nde tam mbei iran avo’â. 2 Vama an wum ata yima vana nde tam mbei irana ba wana: Kid’a an nga ni gol vama nde tam mbei irana tua d’a, an gol wani, an navo Sus kur azì ma ngol ma kur andaga d’a Elam-mbina, ata yima an nga ni gol vama nde tam mbei irana tua na. Gol wani, an navun alum ma Ulai-na. 3 An hle iran akulo, an we gamlâna nga tchola avun aluma. Adivim mbà, adif máma mi fuyogeid’a heî, wani ma deî bugolâ mi kal ndrama ki fiyaka. 4 An we gamlâ máma nga mi dap abo ma fladegena, abo ma norâ kabo ma sutna kadivimu. Vama ndak á tchol avoroma nga d’i, sama ndak á prut va abom nga d’uo mi. Mi le ni vama hurum minima, nga mi i avogovok mi.
5 Ata yima an nga ni djib’er yam zla ndata tua na, an gol wani, mbekmberena mi tcholï abo ma fladegena. Asem nga mi do andagad’a kä do d’i, mi keleû yam andagad’a pet. Mbekmbere máma adif ma atchapma mi ndeï aduk iram d’ad’ar. 6 Mi mba go ki gamlâ ma adivim mbà ma an wum tchola avun alumina, mi er kam ki hur ma zala kad’engêm pet. 7 An golom mi mba go ki gamlâna, mi tchob’or ayîna atamu, mi dabam mi kuzum adivim mbei djak. Gamlâ máma mi nga kad’enga á tchol avorom mbi. Mi gum kä andaga, mi mired’em kä kasemu. Sama ndak á prut gamlâ máma woi aboma nga d’i. 8 Mbekmbere máma mi mbut ngola kala. Ata yima mi mbut ad’enga dana, adivim ma ngol ma atchap máma mi kus seyo, adifâ mi deî balum adivim ma atchap máma fid’i ngad’a yam simet ma abo ma fid’inina. 9 Adif ma dingâ mi deî aduk adif ma fid’i máma hina ngiyeû, nga mi se atogotogo, nga mi i iram abo ma sutna, abo ma yorogona kabo ma hambas sa djif fa kalina. 10 Mi i gak ata ahle suma sä akulona, mi tchugï suma dingâ kä yam andagad’a ki tchitchiu d’a hiud’a mi, mi mired’ezi kä kasemu. 11 Mi i gak mi nde ma ngolâ hi azigar suma akulona ayîna, mi d’el ahle mam suma ngat buzu suma burâ ki burîna, mi mbut gong mam mba kud’ora ndjendjed’a mi. 12 A hum azigar suma akulona kahle suma ngat buzu suma burâ ki burîna abom kayam tcho d’a led’a. Adif máma mi mbut gagazi d’a yam andagad’id’a yat kä, nga mi i avogovok kur sun mamba.
13 An hum malaikana tu mi de zlad’a. Malaika ma dingâ mi djobom ala: Vama nde tam mbei yam vama ngat buzu ma burâ ki burîna, yam tchod’a hi ma b’lak yina, yam miret ta a mba miret gong nga kud’ora hAlonid’a ki azigar suma akulona kä d’a, a mba mba ni mindja ge? 14 Malaika máma mi hulong dum ala: Gak fladeged’a ki yorogod’a 2300 mi. Bugola, a mba tin gong nga kud’ora hAlonid’a irat vat tin nda dinga kua.
Vad’ud’a hi vama mbànid’a
15 Ata yima an Daniel nga ni gol vama nde tam mbei irana ni hal ni wum ad’uma, an gol wani, vana nga tchola avoron mi hle tam d’igi sana na. 16 An hum del sana kur alum ma Ulai-na, mi er ad’um akulo ala: Gabriel, ang tagam ad’u vama nde tam mbei iram máma. 17 Gabriel mi hut geven ata yima an nga tchola kuana. An le mandarâ, an puk kä ki iran andaga. Wani mi dan ala: Ang gor sana, ang huma. Vama nde tam mbei irang máma ni yam dabid’a hatchogoid’id’a. 18 Ata yima mam nga mi dan zlad’ina, an iran ni kulupa kä andaga, djib’eren ti b’lak ngola. Mi van mi tcholon akulo ata yima an nga kuana.
19 Bugola, mi dan ala: An nga ni tagang vama nga mi mba ata yima a ngama, ata yima ayîna hAlonina mba mi dapma. 20 Gamlâ ma ang wum ma adivim mbàna azi namulei suma Mede-na kamulei suma Perse-na. 21 Mbekmberena ni leu d’a Grek-ka, adif ma ngol ma aduk iram d’ad’arâ namul ma avo’â. 22 Adif ma fid’i ma mi vrak balum ma mi kus seina ni leu d’a fid’i d’a mba d’i tchol aduk andjaf mamid’a. Wani ad’eng mata mba d’i ndak ki mamba d’i. 23 Fata leu mazi d’a ted’a lá dapa suma le tchod’a a oî vun tcho mazi d’a led’id’a, ata yi máma amul ma suluk ma wad’u zla d’a mudurid’a mba mi tchola. 24 Sib’ik mamba mba d’i i avogovogo, wani nga ni kad’eng mamba tata d’i. Mba mi b’lak ahlena b’lak ka atchapa, mba mi i gak mi dap suma sib’ika ki suma a tinizi irazi vazina tazid’a woi mi. 25 Ki lem mamba mba mi i avogovok ki mbut ir mamba, mba mi hle yam akulo, mba mi b’lak suma a nga kaka tchugotna woi ablaud’a, mba mi tchol djangûna kamulâ hamuleinina. Wani mba mi kus sei bei sa mi tin abom atam ba. 26 Vama nde tam mbei irang yam fladeged’a ki yorogod’ina ni zla d’a gagazid’a. Wani ang ngom zlad’a hi vama nde tam mbei irang mámid’a kä muduriya, kayam ndat mba d’i le ni kur atchogoi d’a sä deid’a.
27 An Daniel djib’eren ti b’lak ngola, ni mbut tugud’eid’a burâ tcha. Bugol la an mbut gangrangid’a, an ve sunda hamulîd’a led’a. Wani an kak ki djib’era yam vama nde tam mbei iran máma, kayam an wum nga ad’um mbi.
Némḭdi gə́ njekɔm’g joo gə́ wɔji dɔ bàl badə gə bàl bya̰ lé
1 Mee ləb ko̰ɓee’g lə mbai Belsasar gə́ njekɔm’g munda lé ma Daniel, né ram gə́ mḭdi orè ne goo némḭdi gə́ m’oo kédé lé ya ɓəi. 2 Loo gə́ né ram gə́ mḭdi lé m’oo to gə́ m’isi Susə, ɓee-boo gə́ to mee dəb ɓeeko̰ gə́ Elam. Loo gə́ né si ram gə́ mḭdi lé ndá m’aar ta baa gə́ ria lə Ulai. 3 M’un kəm gə́ tar m’aa ne loo ndá aa oo, m’oo bàl badə gə́ uba gajeeje joo gə́ aar ta baa’g. Gajeje neelé ŋgal ya nɛ yee gə́ kára ŋgal unda maree, tɔɓəi yee neelé to yee gə́ uba gogo goo maree’g. 4 Ma m’oo bàl badə lé tuga loo gə gajeeje par gə́ dɔ-gó ləm, gə dɔgel ləma, gə dɔkɔl ləm tɔ. Da kára kara gə́ askəm kaar nea̰’g koma̰ səa godo ləm, daje gə́ yee wa dee kara dəw kára kara gə́ a taa dee kɔm dee tar godo ləm tɔ. Yeḛ ra né to gə́ mée ndigi ndá siŋgamoŋ ləa ḭ dɔ maree’d gə́ kédé-kédé.
5 To gə́ ma m’aa loo gərərə ndá, m’oo bàl bya̰ ḭ par gə́ dɔ-gó. Yee aiŋgwɔd wa loo wɔr-wɔr dɔ naŋg’d lai, lal kar gɔlee ɔrɔ rɔ naŋg. Bàl bya̰ neelé gajee gə́ boi kára ba uba mbur-mbur mbuna kəmeeje’g. 6 Yee aḭ njal teḛ rɔ bàl badə gə́ gajee to keneŋ gə́ m’ée kédé loo gə́ yee aar ta baa’g lé ndá yee aḭ wɔji dəa njoroŋ gə boo-oŋg gə́ ti mée paŋ-paŋ. 7 Ma m’ée loo gə́ yee aḭ njal teḛ rɔ bàl badə’g lé ndá mée ḭ səa pu dəa’g. Yee tuga bàl badə neelé təd gajeeje joo bɔr nɛ siŋga bàl badə gə́ kəm koma̰ ne səa lé godo. Yee ɔsee ilá naŋg tubá mbajila-mbajila ndá dəw kára kara gə́ njetaa dɔ bàl badə lé godo. 8 Bàl bya̰ lé siŋgá tel to yaa̰, nɛ loo gə́ siŋgá to yaa̰ ndá gajee gə́ ŋgal lé təd. Gajeje gə́ boi-boi sɔ d’uba toree’g aree wɔji dɔ kum naŋg gə́ sɔ.
9 Gaji da gə́ lam ba uba gel yee gə́ kára’g ndá yee uba ŋgal gə́ kédé-kédé par gə́ dɔkɔl ləm, par gə́ bər ləma, par gə́ ɓee gə́ maji ur dɔ mareeje’g lai ləm tɔ. 10 Gaji da neelé ḭ ŋgal saar teḛ rɔ boo-kuraje gə́ dara ndá yee ar ges boo-kuraje gə́ dara neelé gə kéréméje toso naŋg ləm, tuba dee naŋg mbajila-mbajila ləm tɔ . 11 Yee aw njal mba rɔ gə mbai dɔ boo-kuraje gə́ dara ləm, ɔgee dɔ nékinjaməs gə́ d’aw ra ta-ta gə́ kédé-kédé ləma, yee ila ndɔl dɔ loo ləa gə́ to gə kəmee doi lé ləm tɔ. 12 Boo-kuraje gə́ dara lé d’oso jia’g na̰’d gə nékinjaməs gə́ d’aw ra ta-ta gə́ kédé-kédé gə mbata lə kaiya. Gaji da lé ɔs kankəmta ila naŋg ləm, kula reaje lai teḛ mbi teḛ boo ləm tɔ.
13 M’oo ndu njemeenda kára gə́ pata. Ndá njemeenda gə́ raŋg dəji maree gə́ njepata kédé lé pana: See ndɔ gə́ ra ɓa némḭdi gə́ wɔji dɔ nékinjaməs gə́ d’aw ra ta-ta gə́ kédé-kédé ləm, gə kaiya gə́ ka̰ tuji loo pugudu ləm tɔ lé a kaw lée’g béréré ɓəi wa. See kəi gə́ to gə kəmee ləm, gə boo-kuraje gə́ dara ləm tɔ lé d’a tuba dee naŋg mbajila-mbajila saar kunda ŋgaŋgee ndɔ gə́ ra wa. 14 Yeḛ tel ilam’g pana: As kàrkemetag gə ndɔje tɔl-dɔg-loo-joo gə dəa tɔl-munda (2.300) ɓa gée gə́ gogo kəi gə́ to gə kəmee lé a tel kàr ŋgad-ŋgad gogo ɓəi.
Kɔr gel némḭdi gə́ njekɔm’g joo
15 Ma Daniel, loo gə́ né lé si ram gə́ mḭdi neelé ɓa ma m’saŋg loo mba gər ginee ɓəi ndá aa oo, m’oo né asəna gə diŋgam gə́ ree aar tar nɔm’g. 16 Ma m’oo ndu dəw gə́ ɓar dan baa’d gə́ Ulai lé, ndia ɓar wəl pana: Gabriel, maji kari ɔr gel némḭdi lé aree oo . 17 Togə́bè ɓa yeḛ ree pər gə́ loo gə́ m’aar keneŋ lé. Ree gə́ yeḛ ree pər lé ar ɓəl undam badə gaŋgm ndá m’oso naŋg bəbərə m’dəb kəm naŋg. Yeḛ ulam pana: Ma ŋgon-dəw lé maji kam m’tuga mbim maji, mbata némḭdi lé wɔji dɔ loo gə́ rudu ndɔje d’a gə kun ɗiao. 18 Loo gə́ yeḛ si wɔji səm ta ndá m’isi dḭdiri, siŋgasa wam am m’oo loo kɔr dɔm tar el. Yeḛ ɔrɔ rɔm am m’ḭ m’aar tar loo-kaarm’g. 19 Tɔɓəi yeḛ ulam pana: M’a tɔji kari gər né gə́ a gə teḛ rudu ndɔ oŋg’d lé mbata d’wɔji ndəa gə́ kàree gə́ a gə teḛ lé mba̰ ya. 20 Bàl badə gə́ ma m’ée gə́ gajeeje joo lé yee ɓa wɔji dɔ mbaije lə Medəje gə Persəje. 21 Bàl bya̰ lé wɔji dɔ mbai lə Grekje. Gajee gə́ boi gə́ uba mbuna kəmeeje’g lé yee ɓa wɔji dɔ mbai gə́ dɔtar. 22 Ta lə gajeeje gə́ sɔ gə́ d’uba taa tor gajeeje gə́ təd neelé yee ɓa wɔji dɔ ɓeeko̰je gə́ sɔ gə́ d’a kḭ mbuna ginkoji dəwje’g neelé nɛ siŋga dee a kasəna gə kea̰ el. 23 Loo gə́ rudu dum dɔ loo lə dee a kun ɗiao ləm, loo gə́ njékaiyaje d’a kar kaiya ra dee al dɔ loo sula ləm tɔ ndá mbai gə́ a to njekəmkədərə gə njegosoyèr a kḭ keneŋ. 24 Siŋgamoŋ ləa a kḭ dɔ maree’d gə́ kédé-kédé, nɛ gə goo siŋgamoŋ gə́ ḭ rəa’g el. Yeḛ a kar tujije gə́ dumkoo d’oso dɔ loo’g ləm, kula reaje lai a teḛ mbi teḛ boo ləma, yeḛ a tuji njésiŋgamoŋje gə koso-dəwje gə́ to gə kəmee ləm tɔ. 25 Gə goo nékiŋgaje ləa gə́ d’a to yaa̰ ləm, gə teḛkɔr lə gosɔyèrje ləa ləm tɔ lé yeḛ a beelé ne dɔ rəa’g ləm, yeḛ a tuji ne dəwje bula gə́ d’isi dan meelɔm’g ləma, tɔɓəi yeḛ a kḭ gə Mbaidɔmbaije kɔsee rəw ləm tɔ. Nɛ d’a tədee rém-rém lal kar ji dəw kára kara ɔrɔ rəa. 26 Némḭdi gə́ wɔji dɔ kàrkemetagje gə ndɔje gə́ m’oo lé to kankəmta ya. Ma lé maji kam m’ŋgəm ta némḭdi neelé məəm’g mbata to ta gə́ wɔji dɔ né gə́ ndəa nai əw ɓəi. 27 Ma Daniel, siŋgam godo am m’to rɔko̰ as ndɔ bula bəl. Ndá gée gə́ gogo ɓa m’ḭta m’ra kula lə mbai lé ɓəi. Némḭdi gə́ m’oo lé ar kaarm wam paḭ tɔɓəi dəw kára kara gər gelee el tɔ.
