Isak mi i kak avo Gerar
1 Baktarad’a ti nde yam andagad’a d’igi ti ndadjeu kur atchogoid’a hi Abraham-mba na mi. Isak mi i Gerar avo hi Abimelek amul ma Filistê-na. 2 Ma didina mi nde tam mbei iramu, mi dum ala: Ang i Ezipte d’i, ang ka’î yam andaga d’a an mba ni tagangzid’a. 3 Ang kak kua; an mba ni kak ki sed’engû, an mba ni b’e vunan kang kandjavangû; an mba ni hagi andaga ndata pet, kayam an tcholî yam gun nda an gun tan mabung Abraham-mba. 4 An mba ni zulung andjavangî d’igi tchitchiud’a na. An mba ni hum andaga ndata pet. Ni kayam mam ba, an mba ni b’e vunan yam andjaf suma yam andagad’ina pet, 5 kayam Abraham mi humun vunanu, mi ge yam kä ad’u zla manda ki vun ma he mana ki zla man nda an dumzid’a ki gat manda mi.
6 Isak mi nga kaka avo Gerar. 7 Suma kur azì mámina a djobom yam amamba; mam dazi ala ni wiyemba. Mi le ni mandarâ ala le mi dazi ala namamba ni, sum ndazina a mba tchum kla ge, kayam Rebeka ti djif heî.
8 Kid’a mam le burâ kua ngolid’a, bur tu Abimelek amul ma Filistê-na nga mi gol yina ir fenetred’a, mi we Isak nga mi lop amamba Rebeka. 9 Abimelek mi yi Isak, mi dum ala: Gagazi, ndat namanga. Ni kayam me ba, ang dan ala ndat ni wiyenga ge?
Isak mi hulong dum ala: An djib’er ala le an dala ndat namanda ni, a mba tchanu.
10 Abimelek mi dum ala: Ang lami ni me hina ge? Arî hina nde á sama aduk sum manina mi zlap kamanga, hina ni ang mbami ni zlad’a kami d’uo zu? 11 Kayam ndata, Abimelek mi he vuna mi sum mama pet ala: Sama lara ma mi do sa máma d’oze amambina, gagazi, a mba tchumu.
12 Kur biza ndata Isak mi zum awuna yam andaga ndata, mi dut awuna kam kua kis, kayam Ma didina mi b’e vunam kamu. 13 Isak mi i avogovogo, bege mamba zul ngola, mi mbut sama ad’eng ma beged’a heîna. 14 Mi nga ki kangâna haho’â, kangâna hamuzleina kazungeîna ablaud’a avo hatam mi.
Abimelek mi dik Isak kei avo Gerar
Suma Filistê-na a nde le yungôra ata Isak. 15 Golongeî suma azungeîna habum Abraham-ma a kazi kur atchogoi mambina, suma Filistê-na a tozozi woi pet. 16 Abimelek mi de mi Isak ala: Ang iya, arami yi mamina, kayam ang mbut sama beged’a kalamiya.
17 Isak mi ar yi máma, mi i mi ve zlub’u mamba aduk ahuniyô suma Gerar-râ, mi kak sä kua. 18 Mi yo golongeîna habum Abraham-ma woyo, kayam bugol matna habuma, suma Filistê-na a tozozi woyo. Ni golongeî suma a kazi kur atchogoid’a habumbina. Mi yazi ni ki simi ma abum yazi ki na.
19 Bur tu azungeîna hi Isa’â a yo golonga aduk ahuniyôna, a fe mbiyo ma laud’a. 20 Suma pol suma Gerar-râ a nga yal tazi ki suma pola hi Isa’â ala: Mbiyo máma ni mamina. Isak mi yi golong ndata ala Esek , kayam azi yal ki sed’emu. 21 Azungeî mama a yo golong nga dinga kua; suma Gerar-râ a yal kat tei, mi yat ala Sitna . 22 Mi djok ad’umu, mi yo golong nga dinga; azi yal nga kat ti, mi yat ala Rehobot . Isak mi dala: Ki tchetchemba, Ma didina mi arei wa andagad’a hawa, ei mba zuli ngola kad’u.
23 Isak mi tchol ata yi máma, mi i Berseba. 24 Ma didina mi nde tam mbei iram kur andjege ndata, mi dum ala: An nAlona habung Abraham-ma; ang le mandar ri, kayam an nga ki sed’engû. An mba ni b’e vunan kangû, an mba ni zulung andjavang ngola yam azong mana Abraham.
25 Ata yi máma Isak mi min yima ngal ahle suma ngat buzuna kua, mi tchen ki simiyê Ma didina, mi ve zlub’u mamba kua; azungeî mama a ka golonga kua mi.
Isak mi djin vunam ki Abimelek
26 Abimelek mi tcholï Gerar zlapa ki banama Ahuzat ki Pikol ma ngolâ hi azigar mamina, a mba gen Isak. 27 Isak mi dazi ala: Agi mbagi hatan ka hî ni kayam me ge? Agi noyônu, agi digin ndei adigagiya.
28 Azi hulong dum ala: Ami wami tetet ala Ma didina mi nga ki sed’engû. Ni kayam ndata, ami min ala ei guni tei aduk teya, ei djini vuneya. 29 Ang gunumi tang ala ang mba lami tchod’a d’uo d’igi ami lang nga tchod’a d’uo na mi. Ami arang lovota ang i ki halasa; ki tchetchemba, angî sama Ma didina mi b’e vunam kangâ.
30 Mi lazi tena; azi te, a tche. 31 Azi buzuk yorogo tcholol, nge nge pî mi gun tamu. Isak mi araziya, azi i lafiya.
32 Wani kur bur máma tamba azungeîna hi Isa’â a mba, a dum ala: Ami kami golonga, ami fami mbina da’. 33 Mi yi golong ndata ala Siba . Ni kayam ndata ba, a nga yi azì máma simiyêm gak ini ala Berseba .
Esau mi vik aropma mbà
34 Esau mi le bizad’a dok fid’i, mi vik gro Het-na mbà, Judit Beri goromba, ki Basmat Elon goromba mi. 35 Azi mbut ni suma b’lak hur Isak azi ki Rebekina.
Isaak gə Abimelek
1 Ɓoo-boo oso dɔ naŋg’d neelé, to ɓoo-boo gə́ orè goo yee gə́ dɔtar gə́ mee ləbee’g lə Abrakam lé. Ndá Isaak aw rɔ Abimelek’g, mbai lə Pilistije gə́ si Gerar. 2 Njesigənea̰ teḛ dəa’g ulá pana: Maji kari ɔd aw mee ɓee gə́ Ejiptə’g el, si mee ɓee gə́ ma nja m’a gə kulai ɓa. 3 I a si mee ɓee’g neelé waga ndá m’a nai səi ləm, m’a tɔr ndum dɔi’g ləm tɔ. Mbata dɔ naŋg ɓeeje neelé lai lé m’a kari-i gə ŋgakaije ya. M’a ra né gə́ ma man ne rɔm m’ar bɔbije gə́ Abrakam lé karee ɔr rɔd ya . 4 M’a kar ŋgakaije d’ɔs goo na̰ gə́ kédé-kédé bula d’asəna gə kéréméje gə́ dara. Dɔ naŋg ɓeeje lai neelé m’a kar ŋgakaije ya. Ginkoji dəwje gə raŋg lai dɔ naŋg nee d’a kiŋga ne dɔkaisəgərə rɔ ŋgakaije’g ya tɔ. 5 Mbata Abrakam ila koji dɔ tapam’g ləm, yeḛ aa dɔ torndumje gə dɔ ndukunje ləm, ra néje lai gə́ m’wɔji karee ra ləma, yeḛ aa dɔ godndumje kər-kər ləm tɔ.
6 Gelee gə́ nee ɓa Isaak ra ne ɓee Gerar ya. 7 Loo gə́ diŋgamje gə́ mee ɓee’g neelé dəjee ta gə́ wɔji dɔ dené ləa ndá yeḛ pana: To kɔnanəm. Mbata yeḛ ɓəl ɓaree dené ləa nà diŋgamje gə́ mee ɓee’g neelé d’a tɔlee, mbata Rebeka lé ma̰də yaa̰ .
8 Loo gə́ yeḛ si keneŋ kuree əw mba̰ ndá Abimelek gə́ to mbai lə Pilistije aa loo par gə́ kəmbolè’g oo Isaak gə́ aw ndam gə Rebeka gə́ dené ləa lé. 9 Abimelek ar dee ɓar Isaak d’aree ree ndá yeḛ ulá pana: Tɔgərɔ ya, yeḛ to dené ləi ya. Nɛ see gelee ban ɓa i pana: To kɔnani wa.
Isaak ilá keneŋ pana: Ma m’pa togə́bè nà banelə d’a tɔlm gə mbəa ya.
10 Abimelek tel ulá tɔɓəi pana: See ɗi ɓa i ra sə sí togə́bè wa. Nai lam ba gə mba kar dəw lə sí kára aw to gə dené ləi ndá i a kar taree wa dɔ sí.
11 Togə́bè Abimelek un ndia ar dəwje lai pana: Dəw gə́ a k’ɔrɔ rɔ dəw neelé əsé rɔ dené ləa ndá tɔl ya d’a tɔlee.
12 Isaak dubu kó dɔ naŋg’d neelé ndá mee ləb gə́ neelé yeḛ iŋga kó aree uru kugu. Mbata Njesigənea̰ tɔr ndia dəa’g saar-aar ya. 13 Dəw neelé tel to bao-nékiŋga ndá nébaoje ləa aw gə́ kédé-kédé saar ur kugu ndor-ndor. 14 Nékulje ləa gə́ lam-lam bula ləm, nékulje ləa gə́ boi-boi bula ləma, ŋganjélookisije ləa kara bula yaa̰ ləm tɔ.
Isaak man rəa ar Abimelek
Bèe ɓa Pilistije ra kəmkəḭ dɔ Isaak’d. 15 Bwa-ma̰je lai gə́ ŋganjélookisije lə bɔbeeje d’uru mee ləbee’g lə bɔbeeje gə́ Abrakam lé Pilistije d’udu ta dee jigi-jigi d’ɔm naŋg keneŋ d’ar dee rusu njḭ-njḭ. 16 Abimelek ula Isaak pana: Ḭta mbuna sí’g aw gə́ raŋg mbata siŋgai ur dɔ ka̰ síjeḛ’g yaa̰ ya.
17 Isaak ḭ loo gə́ nee’g ɔd aw ndá wa loo kəm wəl-loo gə́ Gerar si keneŋ nu. 18 Isaak ɔr gin bwa-manje gə́ bɔbeeje gə́ Abrakam uru kédé lé gogo, to deḛ gə́ Pilistije d’udu goo kwəi’g lə Abrakam lé. Ndá yeḛ unda ri dee to gə́ bɔbeeje unda ne ri dee kédé lé tɔ. 19 Ŋganjélookisije lə Isaak d’uru bwa mee wəl-loo’g ya tɔɓəi ndá d’iŋga mán gə́ aḭ kuji-kuji keneŋ tɔ. 20 Njékulbadje gə́ Gerar kɔl gə njékulbadje lə Isaak pana: Man lé to ka̰ síjeḛ.
Ndá yeḛ unda ri mán neelé lə Esek mbata deḛ ra səa ta dɔ’g. 21 Ŋganjélookisije ləa d’uru bwa-mán gə́ raŋg ya tɔɓəi ndá deḛ ra sə dee ta dɔ’g to gə́ kédé lé ya ɓəi tɔ. Ndá yeḛ unda ria lə Sitna. 22 Yeḛ ḭ loo gə́ nee’g saa rəa aw uru bwa-mán gə́ raŋg ya tɔɓəi ndá deḛ saŋg loo mba kɔl səa dɔ’g el ŋga. Ndá yeḛ unda ria lə Rehobot mbata yeḛ pana: Ɓasinè Njesigənea̰ ar sí loo gə́ tad rəg-rəg mba kar sí j’isi keneŋ ndá j’a teḛkɔr dɔ naŋg’d neelé ya.
23 Yeḛ ḭ loo gə́ nee’g aw Beer-Seba. 24 Njesigənea̰ teḛ dəa’g loondul’g ulá pana: Ma m’to Ala lə bɔbije gə́ Abrakam ndá ɓəl el mbata ma m’nai səi. M’a tɔr ndum dɔi’g ləm, m’a kar ŋgakaije d’ɔs goo na̰ gə́ kédé-kédé ləm tɔ gə mbata lə kura ləm gə́ Abrakam lé ya.
25 Yeḛ ra loo-nékinjaməs keneŋ ɓar ne ri Njesigənea̰, tɔɓəi yeḛ la kəi-kubu ləa keneŋ tɔ. Lée neelé ɓa ŋganjélookisije lə Isaak d’uru bwa-mán keneŋ tɔ.
26 Abimelek ḭ Gerar ree rəa’g gə Ahujat, kuramaree ləm, gə Pikɔl boi lə njérɔje ləa ləm tɔ . 27 Isaak dəji dee pana: See seḭ reeje rɔm’g mba ɗi wa. Mbata seḭ ə̰jimje bəḭ-bəḭ ləm, seḭ tubamje mee ɓee’g lə sí ləm tɔ.
28 Deḛ d’ilá keneŋ pana: Jeḛ j’oo gao to gə́ Njesigənea̰ nai səi. Gelee gə́ nee ɓa jeḛ m’pana: Maji kar ta manrɔ to mbuna síjeḛ seḭje’g ləm, kar síjeḛ kara manje rɔ sí j’ari ləm tɔ. 29 Maji kari un ndui mba ra sə sí némajel el to gə́ jeḛ kara n’raje səi némajel kára kara el ləm, némaji ɓa jeḛ n’raje səi j’ari aw ne gə meekulɔm ləm tɔ. Ɓasinè Njesigənea̰ tɔr ndia dɔi’g ya.
30 Isaak ra muru gad ar dee d’o̰ gə d’ai tɔ. 31 Deḛ d’ḭta gə ndɔ rad d’ɔm ta lə dee na̰’d gə ndu manrɔ lə dee gə́ d’ar na̰ lé. Ndá Isaak ya̰ dee ar dee d’aw ləm, deḛ kara d’yá̰ gə meekulɔm ləm tɔ.
32 Ndəa neelé ndá ŋganjélookisije lə Isaak ree rəa’g d’ulá ta lə bwa-mán gə́ d’uru lé pana: Jeḛ j’iŋgaje mán lé mba̰.
33 Ndá yeḛ unda ria lə siba. Gelee gə́ nee ɓa deḛ d’unda ne ri ɓee-boo neelé lə Beer-Seba saar teḛ ɓogənè gə mbəa.
Esawu taa dené
34 Esawu lé ləbee aḭ rɔ-sɔ ɓa yeḛ taa denéje ndá, yeḛ gə́ kára ria lə Judit, ŋgolə Beeri gə́ to ginkoji’g lə Het ləm, yeḛ gə́ raŋg ria lə Basmat, ŋgolə Helon gə́ to gə́ ginkoji’g lə Het ləm tɔ. 35 Deḛje neelé d’ar rɔ Isaak gə Rebeka adə dee mbag-mbag.
