Jesus mi fad’eng ndata ni lara ge?
(Gol Mat 21.23-27Mar 11.27-33)
1 Kur bur tu Jesus nga mi hat suma kur gong nga kud’ora hAlonid’a, nga mi tchazi wal Zla d’a Djivid’a mi. Nglo suma ngat buzuna azi ki suma hat gata ki suma nglona a mba atamu, 2 a dum ala: Ang damiya, ni kad’eng nga lara ba, ang le kahle ndazina hina ge? Sama mi hang ad’eng ndatina ni nge ge?
3 Mi hulong dazi ala: An nga ni djobogi zla tu mi, agi danu. 4 Ma sunï Jean ma le suma batembina nAlona d’oze ni suma zu?
5 Azi nde tchi tazi gagad’a ala: Le ei dei wa ala: Alona mi sunumï ni mamu ni, mam mba dei ini ala: Ni kayam me ba, agi hagi gagazid’a kam mbuo ge? 6 Wani le ei dei wa ala: Suma a sunumï ni aziya ni, suma pet a mba duri kahinad’a, a tchiya, kayam suma a we Jean ala ni ma djok vun Alona. 7 Azi hulong dum ala: Ami wami nga sama mi sunumï á le batembina d’i.
8 Jesus mi hulong dazi ala: An nga ni dagi yam ad’eng nga an nga ni lahle ndazina ki sed’eta d’uo mi.
D’ogol ma yam suma a le sun guguzlu suma tchonina
(Gol Mat 21.33-46Mar 12.1-12)
9 Jesus mi de zla d’a d’ogol la wanda mi suma ala: Sana mi pe guguzlud’a kur asinemu, mi hat abo suma a le sunda kuana, mi i yam andaga d’a d’inga á kak sä kua ngola. 10 Kid’a vun simetna mbad’a, mi sunï azong mama gen suma sun ndazina, kayam azi humï vud’a guguzlud’a. Wani suma sunda a to azong mama, a gum abom hawa. 11 Mi sunuzï azong ma dingâ kua; azi tomu, a lazamu, a gum abom hawa. 12 Mi sun ma hindina kua d’ei; azi kam mbilâ, a gum mbei bugol asinena. 13 Sala asine guguzlud’a mi dala: An le ni nana ge? An mba ni sun goron ma hurun vum heîna; dam azi mba lum zulom kla. 14 Wani kid’a suma sunda a wumba, a de tazi ala: Ma wana ni ma te djona; ei tchizi woyo, kayam djona arî meina. 15 Azi vumu, a tchumu, a gum mbei bugol asine ma guguzlud’a.
Na ni sala asine máma mba mi lazi ni nana ge? 16 Mi mba mi ba suma sun ndazina woyo, mba mi he asine máma woi mi suma dingâ.
Kid’a suma a hum zla ndatid’a, a dala: Ar ahle ndazina mba d’i.
17 Wani Jesus mi golozi baba, mi dazi ala: Zla d’a a b’irit kur mbaktumba hAlonid’a ti de nana ge?
Ahina d’a suma djak gonga a gat teid’a,
ti mbut ahina d’a djik gonga akulod’a.
18 Sama lara ma mi puk kä yam ahina ndatina, mba mi kus seyo, wani sama ahina ndata ti nde kä kama, mba d’i lud’ud’um mbei kukud’uk mi.
A djop Jesus yam lombo d’a hed’a
(Gol Mat 22.15-22Mar 12.13-17)
19 Ata yi máma, nglo suma ngat buzuna azi ki suma hat gata a hal á ve Jesus, kayam azi wala mi de zla d’a d’ogol ndata ni kaziya, wani azi le mandara suma. 20 Kayam ndata, azi nga tchiged’emu, a tchuk led’et suma a nga golozi d’igi suma d’ingêrâ na na á vum ki zla d’a avunamba á hum abo suma te yamba, á ka sariyad’a kam mi. 21 Sum ndazina a djobom ala: Ma hat suma, ami wami ala ang nga de ni zla d’a irata, ang nga hat ni hat ta irata mi. Ang nga pat sana yam iram go d’i, wani ang nga hat ni lovota hAlonid’a gagazi. 22 Djivid’a ei hei lombod’a mamulâ Sesar roze ei hum mbuo zu?
23 Wani Jesus mi we lem mazid’a, mi dazi ala: 24 Agi tagan sile ndata ei wana. Angusa ki b’ir ra wanda ni hi nge ge?
Azi hulong dum ala: Ni hi Sesar-ra.
25 Mi dazi ala: Agi hagi ahle sumala ni hi Sesar-ru na mi Sesar, agi hagi ahle sumala ni hAlona na mAlona mi. 26 Azi ndak á vum ki zlad’a avok suma d’i, wani a le atchap yam zla mam mba ded’a, a seng silil.
A djop Jesus yam tchola hi suma matnid’a
(Gol Mat 22.23-33Mar 12.18-27)
27 Sadusiyê suma hiu suma a nga dala suma matna a mba tchol akulo d’uo na, a mba ata Jesus, a djobom ala: 28 Ma hat suma, Moise mi b’iri ala: Le sana wiyema mi mid’a, mi ar amamba bei gorâ ni, wiyema mi vatcha ndata, mi djok andjaf wiyema. 29 Adjeu suma kid’iziya a nga, azi ni b’oziyo taziya. Ma avo’â vatchad’a, mi mit bei mi vut gorâ. 30 Ma mbàna mi vad’u, mi mit bei mi vut gorâ mi. 31 Ma hindina ni hina mi. Suma kid’iziyana pet a vad’u, a bo bei vut grona. 32 Bugola, atcha ndata ti mit mi. 33 Kur bur ma tchola hi suma matnina, ti mba d’i arî atchad’a hi nge adigazi ge? Kayam azi ki zlazi d’a kid’iziyad’a pet a vat atchad’a.
34 Jesus mi hulong dazi ala: Suma kur atchogoi d’a wandina a nga vik aropma kandjuveina, 35 wani suma Alona mi golozi ndak á tchol akulo aduk suma matna á i kur atchogoi d’a nga d’i mbad’ina, a nga vik arop pi, aropma a nga vik andjof fuo mi. 36 Azi mba bo d’i, kayam azi mba mbut ni d’igi malaikana na. Azi mba mbut nAlona groma mi, kayam azi ni suma tchol akulo aduk suma matnina. 37 Wani Moise mi de woi pid’ak yam tchola hi suma matnid’a. Ata yima mi b’ir yam awei-avirinina, Moise mi yi Salad’a ala Alona hi Abraham-ma, Alona hi Isa’â, Alona hi Jakob-ma mi. 38 Mam nAlona hi suma arinina, mi nga nAlona hi suma matnina d’i, kayam suma pet narid’a atamu.
39 Suma hat gat suma hiuna a hulong dum ala: Ma hat suma, ang de nata yad’u. 40 Azi le mandarâ á djobom zlad’a bugolo.
Mesi azi ki David
(Gol Mat 22.41-46Mar 12.35-37)
41 Jesus mi dazi ala: Ni nana ba, a nga dala Mesi ni David goroma ge? 42 Kayam David tamba mi de kur mbaktum mba Sawal la Giled’a ala:
Ma didina Alona mi de mi Salana ala:
Ang kak ata bigan nda ndjufa,
43 gak an mba ni mbut mang suma djangûna vama tin asengâ.
44 Le David ki yam nga mi yum ala Salana, ni nana ba Mesi mi mbut goroma ge?
Giget ta yam suma hat gatid’a
(Gol Mat 23.1-36Mar 12.38-40)
45 Kid’a suma pet a humba, Jesus mi de mi mam suma hata ala: 46 Agi gologi tagi djivi ki suma hat gata. Ni suma a min á tit ki baru d’a fiyaka, a min suma gazi depa ad’u su’îna mi. Azi min á kak yam zlumiyô suma avo’â kur gongîyo mazi suma toka ki yima avo’â ata yima te tena mi. 47 Azi tahlena harop suma modonod’a, a nga tchen Alona tchen nda fiyaka á mbut tazi djivid’a avok suma. Sum ndazina a mba kazi sariyad’a kazi ngola kala.
Gin siŋgamoŋ lə Jeju lé
Mat 21.23-27, Mar 11.27-33
1 Ndɔ kára bèe loo gə́ Jeju si ndoo koso-dəwje ta mee kəi-Ala’g ləm, yeḛ ɔr goo tagə́maji ar dee ləm tɔ ndá mbai dɔ njékinjanéməsje-je ləm, gə njéndaji-maktubje ləma, gə ŋgatɔgje ləm tɔ lé rəm pər gə́ rəa’g 2 ndá deḛ dəjee pana: Ula sí ar sí j’oo səi, see torndu na̰ ɓa i ra ne néje gə́ togə́bè wa. Esé see na̰ ɓa un ndia ari gə mba kari ra ne néje gə́ togə́bè lé wa.
3 Yeḛ tel ila dee keneŋ pana: Ma kara m’a dəji sí ta kára koo tɔ. 4 Batɛm lə Ja̰ lé see ḭ dara əsé ḭ rɔ dəwje’g wa. Ilamje’g amje m’oo ɓa.
5 Deḛ jém ta gə na̰ pana: Ɓó lé j’a kilá keneŋ pana: Ḭ dara ndá yeḛ a kila sí’g pana: Bèe ŋga see ban ɓa jeḛ j’ɔm meḛ sí dəa’g el wa. 6 Nɛ ɓó lé j’a kilá keneŋ pana: Batɛm lə Ja̰ lé ḭ rɔ dəwje’g ndá kara koso-dəwje lai neelé d’a tila sí gə kɔri-ər mbata deḛ lé d’oo Ja̰ gə́ njetegginta gə́ gəd ya.
7 Yen ŋga deḛ d’ila Jeju’g pana: Jeḛ n’gər loo gə́ batɛm lə Ja̰ lé ḭ keneŋ el. 8 Togə́bè Jeju tel ila dee keneŋ pana: Ma kara m’a kula sí ri yeḛ gə́ njekun ndia karm m’ra ne néje neelé el tɔ.
Gosɔta lə njéndɔ-nduúje gə́ meḛ dee yèr lé
Mat 21.33-46, Mar 12.1-12
9 Jeju un gosota nee si ndoo koso-dəwje pana: Dəw kára bèe wa ndɔ ma̰a nduú keneŋ, ɓa yeḛ wa ndɔ-nduú lé ula ji njéndəaje’g, ɔd par aw uru ɓee gə́ raŋg’d si keneŋ kuree əw . 10 Naḭ ra kandə nduú lé ndá yeḛ ula kura ləa rɔ njéndɔ-nduúje’g gə mba karee taa kandə nduú kea̰ gə́ d’a gə karee lé. Njéndɔ-nduúje lé d’ḭ d’ur dɔ kura’g lé kundá d’aree rəm gə jia kari ba. 11 Tɔɓəi yeḛ ula kura ləa gə́ raŋg rɔ dee’g, nɛ deḛ kundá d’ula ne sul dəa’g d’aree rəm jia kari ba ya aw tɔ. 12 Tɔɓəi yeḛ ula kura ləa gə́ raŋg rɔ dee’g ɔm gə́ gɔl munda, nɛ deḛ kundá d’aree doo d’unee tubá d’aree aw. 13 Mbai gə́ njendɔ-nduú lé pana: See m’a ra banwa. Ŋgon məəm gə́ m’ndigee m’undá dan kəm’g lé ya m’a kulá rɔ dee’g, banelə d’a ɓəl kəmee ya. 14 Nɛ loo gə́ njéndɔ-nduúje lé d’aa loo d’oo ŋgon lé ndá d’ula njuma̰ meḛ na̰’d pana: Aa ooje, ŋgon gə́ njekwa-nénduba lé ŋga si aw gə́ nee aw’n. Ar sí n’tɔleeje j’ya̰je loo n’taaje ne nénduba ləa ŋga. 15 Yen ŋga d’ubá d’wá ndɔree jol-jol d’uru səa ŋgaŋloo ndɔ-nduú’g tugá keneŋ jag-jag tɔlee.
Ɓasinè lé see mbai gə́ njendɔ-nduú lé see ri ɓa a ra sə dee ɓəi wa. 16 Yeḛ a kḭ ree kar njéndəaje lé d’udu guduru ndá a kwa ndɔ-nduú lé gə mba kar njé gə́ raŋg ndɔ keneŋ.
Loo gə́ deḛ d’oo ta neelé mba̰ ndá deḛ pana: Maji kar Ala ar né gə́ togə́bè lé teḛ el nja.
17 Nɛ Jeju aa kəm dee njal ɔr ula dee pana: See ta gə́ deḛ ndaŋg mee maktub’g lé see ginee to gə́ ban ɓəi wa.
Pil mbal gə́ njékṵdakəije mbad d’ila kɔrɔ lé
Yee nja tel to mbal kunda dɔ kum kəi gə́ gəd tɔ .
18 Nana ɓa gə́ a koso dɔ pil mbal’g neelé ndá a təd njigi-njigi, nɛ dəw gə́ rara ɓa gə́ pil mbal neelé oso dəa’g ndá a rədee naŋg mbə̰ji-mbə̰ji ya.
Nékar Ala gə né gə́ kəm kar njéko̰ɓeeje
Mat 22.15-22, Mar 12.13-17
19 Mee kàree’g neelé mbai dɔ njékinjanéməsje-je gə njéndaji-maktubje ndiŋga rɔ dee gə mba kwá gə ji dee peb nɛ deḛ ɓəl koso-dəwje. Mbata deḛ gər gao, Jeju pa gosota neelé wɔji ne dɔ dee-deḛ ya.
20 Deḛ d’unda kəm dee goo Jeju’g lér-lér, d’ula dəwje rəa’g gə mba kar dee su kəmee asəna gə njémeekarabasurje bèe, ra ne goso ɓó gə koo ne ta gə́ gəd təa’g mba kubá ne kwá kulá ne ji mbai dɔ njégaŋ-rəwtaje’g ləm, gə njeguburuɓee’g ləm tɔ. 21 Dəwje neelé d’un ta dəji Jeju pana: Mbai, jeḛ n’gər gao tapai gə ta gə́ i ndoo dee lé to danasur ya, i ɔr kankəmta ya ndoo dee ne rəw lə Ala ɓó ɔr kəm dəw kára el. 22 See kar sí j’ugaje lar-gədɓee gə Sesar lé see to né gə́ kəm ra əsé to né gə́ kəm ra el wa.
23 Jeju gər goso lə dee gao ndá yeḛ ila dee keneŋ pana: Tɔjimje lar gə́ seḭ ugaje ne lar-gədɓee lé amje m’oo sə sí. 24 See dɔ na̰ əsé ri na̰ ɓa d’unda keneŋ nee ɓəi wa.
Deḛ ndigi təa’g pana: To ka̰ Sesar.
25 Yen ŋga yeḛ ila dee keneŋ pana: Né gə́ wɔji dɔ Sesar ndá arje Sesar ya, ɓó yee gə́ to ka̰ Ala ndá arje Ala tɔ.
26 Deḛ d’oo ta kára kara gə mba kḭ ne səa no̰ koso-dəwje’g neelé el, nɛ ta gə́ yeḛ ila dee keneŋ lé ar kaar dee wa dee paḭ ar dee d’isi ne gə ta dee mundu guu.
Tadəji gə́ wɔji dɔ teḛ loo-yoo lé
Mat 22.23-33, Mar 12.18-27
27 Saduseḛje gə́ na̰je gə́ to njémaḭta teḛ loo-yoo’g lə dəwje lé rəm wɔr gə́ rɔ Jeju’g dəjee pana : 28 Mbai, Moyis ndaŋg ta nee ar sí pana: Ɓó lé ŋgoko̰ dəw wəi ɓa ya̰ dené ləa lal koji ne ŋgon ndá maji kar ŋgoko̰ debee neelé taa dené-nduba ləa oji ne ŋgon tor nojee’g lé mba kunda ne kó ŋgokea̰ . 29 Njé goo na̰je’g deḛ siri d’isi gən. Yeḛ gə́ dɔtar taa dené, nɛ yeḛ wəi galao lal koji ne ŋgon. 30 Njekɔm gə́ joo gə njekɔm’g munda kara taa dené lə ŋgoko̰ dee ɓa d’wəi ɓəi tɔ. 31 Ar deḛ lai to dəwje siri ra togə́bè lal koji ne ŋgon ya lai. 32 Gée gə́ gogo ndá dené lé oso wəi tɔ. 33 Togə́bè ŋga see ndɔ gə́ dəwje d’a gə teḛ loo-yoo’g lé ndá see dené neelé a to ka̰ na̰ ŋga ɓa mbuna deḛ gə́ siri’g neelé wa. Mbata deḛ siri lai lé təa gə́ dené lə dee ya.
34 Jeju ila dee keneŋ pana: Dəwje gə́ d’isi dɔ naŋg nee ɓasinè lé deḛ taa denéje ləm, deḛ denéje kara taa ŋgaw ləm tɔ, 35 nɛ deḛ gə́ d’oo dee gə́ d’askəm kiŋga loo mee ləb gə́ a gə ree gə́ d’a teḛ loo-yoo’g lé ndá d’a taa denéje el ləm, denéje kara d’a taa ŋgaw el ləm tɔ. 36 Yoo a ɓar ri dee el ŋga mbata d’a to kasəna gə kuraje gə́ dara ləm, d’a to ŋgan-Alaje mbata to gə́ deḛ to ne ŋgan njéteḛ loo-yoo’gje ləm tɔ. 37 Ta gə́ wɔji dɔ kunda gə́ njé gə́ d’wəi d’a kunda loo teḛ loo-yoo’g lé Moyis ɓa gə́ njeriba dəa loo gə́ Ala teḛ ne dəa’g mbɔr ŋgon kag’d lé ndá yeḛ ɓar Mbaidɔmbaije lé Ala lə Abrakam ləm, gə Ala lə Isaak ləma, gə Ala lə Jakob ləm tɔ . 38 Bèe ndá Ala lé to ka̰ njé gə́ d’aw kəmba ɓó to ka̰ njé gə́ d’wəi ɓa el, mbata yeḛ oo dəwje lai gə́ njé gə́ d’isi kəmba ya.
39 Njéndaji-maktubje gə́ na̰je d’un ta d’ulá pana: Mbai, i pata maji boi.
40 Ndá dəw kára kara oo loo gə mba kila ɗigi kaaree’g dəjee ne ta gogo el ŋga.
See Kristi to ŋgon Dabid wa
Mat 22.41-46, Mar 12.35-37
41 Jeju dəji dee pana: See ban ɓa deḛ pana: Kristi to gə́ ŋgon Dabid wa. 42 Dabid nja pata mee maktub Pakɔs’g pana:
Mbaidɔmbaije lé ula Mbai ləm pana:
Si dɔ jikɔlm’g
43 Saar mba karm m’ar njéba̰je ləi
Tel to nétura-gɔl-kɔm ləi lé .
44 Loo gə́ Dabid ɓaree Mbaidɔmbaije ləa ndá ŋga see a to gə́ ŋgonee gə́ ban tɔɓəi wa.
Meḛ sí dɔ rɔ sí’g mbata lə njéndaji-maktubje lé
Mat 23.1-36, Mar 12.38-40
45 Loo gə́ koso-dəwje lai d’isi d’oo ta gə́ yeḛ ndoo dee lé ndá yeḛ tel ula njékwakiláje pana: 46 Meḛ sí dɔ rɔ sí’g mbata njéndaji-maktubje gə́ ndigi njaa gə kubu gə́ ŋgal yududu rɔ dee’g ləm, gə mba kar dəwje ra dee ne lapia loo-nadaje’g ləm tɔ, deḛ ndigi loo gə́ kédé gə mba si keneŋ mee kəi-kwa-dɔ-na̰’gje ləm, gə loo naḭje’g ləm tɔ, 47 deḛ to gə́ njerum né kəi lə njékəisiŋgaje rum-rum ləm, deḛ ra tamaji lé kur dee əw rab ne rɔ dee kəm dəwje’g ləm tɔ. Deḛje neelé ta gə́ d’a kɔr kila dɔ dee’g lé a kur dɔ ka̰ mar deeje’g sula.