Kuka hi Jesus-d’a
(Gol Mat 4.1-11Mar 1.12-13)
1 Kid’a Jesus mi tcholï avun alum ma Jurdê-nid’a, mi nga oîd’a ki Muzuk ma bei tchod’a ba na; Muzuk máma mi im hur fulâ. 2 Mi le burâ dok fid’i kua, Diable nga mi kugum mi. Kur bur máma pet mi te nga va d’i. Kid’a bur máma dapa, meid’a nde d’i tchumu. 3 Ata yi máma, Diable mi dum ala: Ang le nAlona Goroma ni, ang he vuna mahina d’a wanda ti mbut avuna.
4 Wani Jesus mi hulong dum ala: A b’ir kur mbaktumba hAlonid’a ala: Sana mi kak karid’a ni yam tena hol li.
5 Ata yi máma, Diable mi i ki sed’em akulo yam ahinad’a, atogo hina zak mi tagam leu d’a yam andagad’id’a pet. 6 Mi dum ala: An mba ni hang ad’eng nga wanda pet ki ndjondjoîd’a hi leu ndatid’a pet mi, kayam Alona mi han ahle ndazina pet nabonu. An ndak á hazi mi sama an minima. 7 Kayam ndata, ang le grif kä avoronu ni, ahle ndazina pet a mba arî mangâ.
8 Jesus mi hulong dum ala: A b’ir kur mbaktumba hAlonid’a ala: Ang kud’orî Ma didina Alo mangâ, ni mam tu go ba, ang lum sunda.
9 Diable mi i ki sed’em Jerusalem, mi tinim akulo yam gong nga kud’ora hAlonid’a, mi dum ala: Le ang nAlona Goroma ni, ang ge tang kä, 10 kayam a b’ir kur mbaktumba hAlonid’a ala: Alona mba mi he vuna mi malaika mama kang á ngomongû. 11 A mba vang akulo kabozi kayambala ahinad’a ti dabang aseng nguo d’a.
12 Jesus mi hulong dum ala: A b’ir kur mbaktumba hAlonid’a ala: Ang kuk Ma didina Alo mangâ d’i. 13 Ata yima Diable mi dap vun kuk mamba gu na, mi aram á djup bur ma dingâ.
JESUS MI TCHI WALA WOI ADUK SUMA GALILE-NA
Jesus mi tin ad’u le sun mamba kur Galile
(Gol Mat 4.12-17Mar 1.14-15)
14 Jesus mi hulong kur Galile kad’enga hi Muzuk ma bei tchod’a ba na. Zlam nde yina yam ambas sa nguyuta pet. 15 Nga mi had’azi kur gongîyo mazi suma toka; azi pet a suburumu.
Suma Nazarat-na a noî Jesus
(Gol Mat 13.53-58Mar 6.1-6)
16 Jesus mi mbaza Nazarat kur azì ma mi wul kuana. Mi kal kur gong mazi d’a toka kur bur ma sabatna d’igi nga mi le teteu na. Mi tchol akulo á ndum mbaktumba ki delem akulo. 17 A hum mbaktumba hi ma djok vun Alona Isai-d’a. Mi malad’u, mi fe yima mi dala:
18 Muzu’â hi Salad’ina mi nga kanu,
kayam mi von mbulâ kan mi tinin iran van
ná tchi wal Zla d’a Djivid’a mi suma houd’a.
Mi sunun á tchi wala mi suma a yozi magombina
á tchuguzi akulo,
á mal ir suma duka woyo,
á tchuk suma a nga lazi ndakina akulo,
19 á tchi wala ala biza d’a Ma didina mba mi tak suma mamba woid’a, ti mba wa da’.
20 Jesus mi d’ut mbaktumba, mi hat mi ma le sunda kur gongina, mi kak kä. Suma kur gongina pet a so irazi kamu. 21 Mi nde mi dazi ala: Zla d’a a b’irit kur mbaktumba hAlona d’a agi humut inid’a, ti ndak wa memet.
22 Azi pet tazi lazi djivid’a kamu, a le atchap yam zla d’a suma d’a nga d’i ndavunamba, a dala: Mam mi Josef goroma d’uo zu?
23 Mi dazi ala: Dam agi mba dan zla d’a d’ogol la wanda ala: Dokdorâ, ang sut tangû. Ahle suma ang lazi kur Kapernayum suma ami humuzi ang lazina, ang lazi ka hî kur aziyang mi.
24 Mi dazi kua ala: Gagazi, ma djok vun Alona, suma a nga hum ngola yam ambazam mbi. 25 Wani gagazi, an nga ni dagiya, adjeu arop suma modonod’a ablaud’a a nga yam andaga d’a Israel-la kur atchogoid’a Elie-d’a, kid’a alona se d’uo bizad’a hindi ki tilâ karagayad’a. Baktara d’a ngola nde yam andagad’a pet. 26 Alona mi sun Elie nga mi sa tu adigazi d’i, ni mi modono d’a Sarepta d’a kur ambas sa Sidon-nda hol. 27 Suma libina ablaud’a a nga yam andaga d’a Israel-la kur atchogoid’a hi ma djok vun Alona Elise-d’a, wani mi yak nga libina hi sa woi tu adigazi d’i, ni hi Näman ma Siri-na hol.
28 Ata yima suma kur gongina pet a hum zla ndatina, a mbut ayîna, 29 a tchol akulo, a digim abu bugol azina, a i ki sed’em ata yima ndingâ, yima a min azina kuana, kayam azi zud’umï kä ki delemu. 30 Wani mi kal adigazi mi iya.
Jesus mi dik muzuk ma tchona woi kur sana
(Gol Mar 1.21-28)
31 Jesus mi mbaza kur azì ma ngol ma Kapernayum ma kur Galile-na, mi had’azi kur bur ma sabatna. 32 Azi le atchap yam hat mamba, kayam nga mi had’azi kad’enga. 33 Mi fe sana kur gong mazi d’a toka mi nga ki muzuk ma tchona kurumu. Sa máma mi er ad’um akulo ala: 34 Hei, Jesus ma Nazarat-na, vama ndolong ki ami ni me ge? Ang mba á bami woi zu? An wang tetet, angî Ma bei tcho ma Alona sunungîna.
35 Jesus mi ngobom ala: Ang ba! Ang nde woi kurumu. Ata yima muzuk ma tchona mi gum kä adigazina, mi nde woi kurumu, mi lum nga va d’i. 36 Azi pet a le atchap, a de tazi ala: Zla ndata ni zla d’a nana na ge? Kayam mi he vuna mi muzuk ma tchona kad’enga, mi ndabua. 37 Zlam nde yina kur ambas ndata pet.
Jesus mi sut suma tugud’eid’a ablaud’a
(Gol Mat 8.14-17Mar 1.29-34)
38 Jesus mi tcholï kur gong nga toka hi Juif-fîd’a, mi kal avo hi Simon. Simon akunomba tat nga d’i kumurut ngola. Azi tchen Jesus ala mi tcholot akulo. 39 Mi hud’o kä kad’u, mi dat ala: Ta d’a kumura, ndak aragu! Tat ta kumura ti arat mi. Ti tchol atogo zak, nga d’i lazi sunda.
40 Kid’a afata nik dad’a, suma pet suma a nga ki tugud’eid’a tetengâ, a mbamziya. Mi tin abom kazi tutu pet, mi sud’uziya. 41 Muzuk ma tchona ablaud’a a buzuk kei kur suma, a er ad’uzi akulo ala: Angî Alona Goroma! Wani Jesus ngoboziya, mi arazi nga lovota á de zlad’a d’i, kayam azi wum ala mam mi Mesi.
Jesus mi tchi wala kur Jude
(Gol Mar 1.35-39)
42 Kid’a yina fo dad’a, Jesus mi tchol mi i abageya. Ablau suma a nga halamu, a fumu, a min d’elem kayam mi arazi d’i. 43 Wani mi dazi ala: Djivid’a an i tchi wal Zla d’a Djivi d’a yam leud’a hAlonid’a kur azì ma nglo ma dingâ mi. Ni kayam ndata ba, Alona mi sununïya. 44 Mi tchi wala kur gongîyo suma toka teteng kur ambas sa Jude-d’a.
Njekurai aḭ mee Jeju Kristi lé
Mat 4.1-11, Mar 1.12-13
1 Ndilmeenda taa mee Jeju pəl-pəl loo gə́ yeḛ ḭ ta baa gə́ Jurdɛ̰ tel ree lé ndá Ndil lé ɔsee aw səa dɔdilaloo’g 2 ar njekurai aḭ mée keneŋ ndəa rɔ-sɔ. Mee ndəaje’g neelé yeḛ sɔ né keneŋ njagm el ndá loo gə́ rudu ndəa gə́ rɔ-sɔ lé un ɗiao ndá lab ɔree həgəm, 3 Yen ŋga njekurai lé ulá pana: Ɓó lé i to ŋgon-Ala ndá un ndui ar kɔr mbal neelé tel muru ko̰.
4 Jeju tel ilá keneŋ pana: Deḛ ndaŋg taree mee maktub’g pana: Muru nja kára ba ɓa dəw a si ne kəmba el .
5 Njekurai lé aw səa tɔjee ɓeeko̰je gə́ dɔ naŋg nee njal aree oo gə́ léegəneeya asəna gə néje gə́ teḛ goo na̰’g ɗəŋ-ɗeŋ 6 ndá ulá pana: M’a kari siŋgamoŋ neelé lai ləm, gə rɔnduba lə ɓeeko̰je lé ləm tɔ, mbata d’arm gə́ kama ya ndá dəw gə́ rara ɓa ma m’ndigi karee ndá m’a karee to gə́ məəm-ma ya ndigi. 7 Ɓó lé i a kunda barmba dəb kəmi naŋg nɔm’g ndá néje neelé lai d’a to gə́ kaḭ nja bura.
8 Jeju tel ilá keneŋ pana: Deḛ ndaŋg mee maktub’g pana: Mbaidɔmbaije Ala ləi lé yeḛ ya kára ba ɓa i a kunda barmba nea̰’g ləm, gə yeḛ nja kára ba kiao ɓa i a ra né karee ləm tɔ .
9 Tɔɓəi njekurai lé ɔree aw səa Jerusalem dɔ kəi-Ala’g tar ndá ulá pana: Ɓó lé i to Ŋgon-Ala ya ndá mbad rɔi piriŋ al oso naŋg ar sí j’oo: mbata deḛ ndaŋg mee maktub’g pana: 10 Yeḛ a kun ndia kar kuraje ləa gə́ dara kwɔji ne dɔi gə mba kar dee tɔs kəm dee dɔi’g , 11 tɔɓəi d’a kuni gə ji dee nà banelə i a tuga gɔli dɔ kɔr mbal’g .
12 Jeju tel ilá keneŋ pana: Deḛ ndaŋg mee maktub’g pana: Mbaidɔmbaije, Ala ləi lé i a kaḭ mée nda̰ el .
13 Loo gə́ njekurai lé aḭ mée gə goso néje ɓəd-ɓəd togə́bè ndá yeḛ ubá yá̰ sa rəa aw saar mba kiŋga loo gə́ kəm kaḭ mée ɓəi tɔ.
Jeju un kudu ra kula ləa Galile
Mat 4.12-17, Mar 1.14-15
14 Siŋgamoŋ lə Ndil lé dəb dɔ Jeju’g rigim aree ɔs badm tel aw Galile, nea̰ oso gə loo-loo mee ɓeeje gə́ gugu dəa lé tɔ. 15 Yeḛ ndoo dee né mee kəi-kwa-dɔ-na̰je’g ndá deḛ lai d’ula rɔnduba dəa’g tɔ.
D’ɔs Jeju rəw mee ɓee gə́ Najaret
Mat 13.53-58
16 Jeju ḭ keneŋ aw Najaret, ɓee gə́ yeḛ tɔg keneŋ ndá yeḛ andə aw mee kəi-kwa-dɔ-na̰’g gə ndɔ-kwa-rɔ gə goo nérea gə́ yeḛ ra ta-ta. Yeḛ uba naŋg ḭta gə mba tura maktub 17 ndá deḛ d’un maktub lə Esai, njetegginta ɓa d’aree. Loo gə́ yeḛ tudu wərərə ndá yeḛ teḛ dɔ ta gə́ deḛ ndaŋg keneŋ loo kára pana:
18 Ndil Mbaidɔmbaije dəb dɔm’g
Mbata yeḛ nja wa dɔm gə ubu
Mba karm m’ila mber tagə́maji lé m’ar njéndooje ya.
Yeḛ ulam gə mba karm m’ila mber ta kɔr ɓər dɔ deḛ gə́ d’wa dee ɓər ləm,
Mba karm m’ula njékəmtɔje ta kəm deḛ gə́ a gə kinja kar dee d’oo ne loo ləm,
Mba kar deḛ gə́ d’udu dee kəi lé d’a kila rɔ dee ləma,
19 Mba kila mber ləb noji lə Mbaidɔmbaije lé ləm tɔ .
20 Tɔɓəi yeḛ tel kə́ maktub lé na̰’d gogo, rəm ne ar njeŋgəm kəi-kwa-dɔ-na̰ lé ndá tel sí naŋg. Deḛ lai gə́ d’isi mee kəi-kwa-dɔ-na̰’g lé mbo̰ kəm dee dəa’g sɔmɔmo̰. 21 Yen ŋga yeḛ un ta ula dee pana: Ɓogənè ɓa ta gə́ to mee maktub gə́ to gə kəmee gə́ seḭ ooje lé née teḛ kəm sí’g təsərə mba̰.
22 Deḛ lai d’ɔr ta ləa maji, boo-ta gə́ kul yururu gə́ kinja təa’g lé ar kaar dee wa dee dɔ’g paḭ-paḭ ar dee d’ula na̰ ta d’wɔji ne dəa pana: See yeḛ neelé to gə́ ŋgolə Jisəb el wa.
23 Jeju ila dee keneŋ pana: Seḭ a kawje saar a kɔrje gosota nee gə́ pana: I njekuma̰-kaji lé aji darɔi-i nja ar sí j’oo səi. Seḭ a kɔrje kwɔjije ne dɔm paje ne səm pana: Néje lai gə́ m’ra Kapernawum gə́ seḭ ooje taree lé maji karm m’ra mee ɓee-kojim’g nee m’ar sí ooje səm tɔ. 24 Ma nja m’ula sí təsərə, njetegginta gə́ rara kara d’a kée gə́ dəw mee ɓee-kojee’g el . 25 Ma m’ula sí təsərə, njékəisiŋgaje bula bəl jərərə d’isi Israɛl’g mee ləb gə́ Eli si ne kəmba ɓəi loo gə́ ta dara udu jigi ar ndi ər el as ləb munda gə naḭ misa̰ ar ɓoo-boo oso bib ɔn dɔ naŋg lai . 26 Lé bèe kara Ala ula Eli rɔ dee’g el nɛ njekəisiŋga kára gə́ si Sarepta dɔ naŋg gə́ Sido̰ lé ɓa yeḛ ulá Eli rəa’g . 27 Njéba̰jije bula bəl jərərə d’isi Israɛl’g, ləbee gə́ Elije, njetegginta si ne kəmba ɓəi nɛ ba̰ji ɔr rɔ dəw kára kara mbuna dee’g el nɛ Naaman, dəw gə́ Siri nja gə karee ba ɓa ba̰ji ɔr rəa’g ndɔs-ndɔs ya .
28 Deḛ lai gə́ d’isi mee kəi-kwa-dɔ-na̰’g lé loo gə́ deḛ d’oo taje neelé ndá meḛ dee ḭ sə dee pu. 29 Deḛ d’uba naŋg d’ḭ səa tubá mee ɓee’g d’aw səa saar d’uba səa dɔ sém mbal gə́ ɓee lə dee to kaaree’g lé gə mba kɔsee kilá godə mbal gə́ naŋg. 30 Nɛ Jeju sa rəa ta̰ mbuna dee uru teḛ aw.
Dəw gə́ ndil gə́ yèr ula kəmee ndòo lé
Mar 1.21-28
31 Yeḛ ɔd keneŋ aw Kapernawum dɔ naŋg gə́ Galile ndoo dee ta keneŋ gə ndɔ-kwa-rɔ. 32 Ta gə́ yeḛ ndoo dee lé dum dɔ dee təs, mbata yeḛ ndoo dee asəna gə njedɔmoŋ . 33 Dəw kára gə́ ndil gə́ yèr to mée’g lé si kəi-kwa-dɔ-na̰’g ndá yeḛ pata ɓəgəgə pana: 34 Wai, Jeju gə́ Najaret! See ɗi ləi to rɔ sí’g wa. See i ree rɔ sí’g mba tuji sí kɔ to ŋga wa. Ma m’gər gao, i to Njemeenda ka̰ Ala lé nja.
35 Jeju ɔs təa’g rəw pana: Wa tai gə́ raŋg ndá unda loo ɓad ya teḛ mee dəw’g neelé gə́ gogo.
Ndil gə́ yèr lé biri dəw neelé widi ilá naŋg dan koso-dəwje gə́ d’wa dɔ na̰ lé ɓa unda loo teḛ mée’g ɓəi ɓó ra səa né gə́ majel kára kara el. 36 Deḛ lai gə́ d’aar keneŋ lé ta igi dee sel ar dee d’ula na̰ pana: See ta neelé to ban ɓa bèe wa. Yeḛ wa ta ndilje gə́ yèr daŋ’d ndá deḛ d’unda loo teḛ ya tɔ.
37 No̰ Jeju oso gə loo mbidi-mbidi gə mee ɓeeje gə́ gugu dɔ ɓee neelé sub tɔ.
Jeju aji njérɔko̰je bula
Mat 8.14-17, Mar 1.29-34
38 Loo gə́ yeḛ ḭ kəi-kwa-dɔ-na̰’g lé unda loo teḛ ndá yeḛ ɔd keneŋ aw kəi lə Simo̰. Məm Simo̰je gə́ dené oso gə rɔko̰ boo ar rəa taa pər lam-lam, deḛ ra mbai ta Jeju’g mbata ləa. 39 Jeju aar dəa’g, rugu naŋg ndaŋg rɔko̰ neelé ndá rɔko̰ lé ḭ dəa’g kə̰geŋ. Léegəneeya məəm Simo̰je gə́ dené lé uba naŋg ḭta ndá ra né ar dee d’usɔ.
40 Loo gə́ kàr uru naŋg sɔrɔg mba̰ ndá deḛ lai gə́ njé’g lə dee d’oso gə rɔko̰je gə́ ban-ban kara d’odo dee ɗṵga-ɗṵga ree sə dee rəa’g. Yeḛ ila jia dɔ dee’g kára-kára lai aji dee ne. 41 Ndilje gə́ yèr d’unda loo teḛ meḛ dəwje’g bula gə kii ta dee’g wəl-wəl pana: I to Ŋgon-Ala lé nja. Nɛ yeḛ ɔs ta dee’g rəw, ɔg dee loo pea’g mbata deḛ gər gao yeḛ to Kristi lé nja.
Jeju aw ila mber tagə́maji lé
Mar 1.35-39
42 Loo gə́ loo àr yərərə mba̰ ndá yeḛ unda loo teḛ aw dɔdilaloo’g. Boo-dəwje d’un loo yéŋgé-yéŋgé ndolee, d’aw saar teḛ rəa’g, deḛ ndigi kwá naŋg ɓó gə mba karee ya̰ dee el ŋga. 43 Nɛ yeḛ ula dee pana: Wai, lé riri kara dɔ ɓeeje gə́ raŋg lé m’a kila mber tagə́maji gə́ wɔji dɔ ɓeeko̰ lə Ala keneŋ ya tɔ, mbata yeḛ nee nja ɓa d’ulam ne gə mbəa.
44 Togə́bè ɓa yeḛ ɔr ne goo ta mee kəi-kwa-dɔ-na̰je gə́ to Galile lé ya.