Sawal la gile d’a yam zlad’a hAlonid’a
1 Suma a nga tit kur lovot mazi d’a d’ingêr
suma a nga tit yam gata hi Ma didinid’a
a le furîd’a.
2 Suma a nga ngom vun mam ma hed’a
suma a nga halam ki huruzi petna,
a le furîd’a mi.
3 Gagazi, a nga le vama tcho d’i,
a nga tit kur lovot mamba.
4 Ang hami gat manga
tala ami tid’imi kat ki hur ma tuna d’a.
5 Ar tit manda ndak memet
kayambala an ngom gat manga d’a.
6 Hina wani, ata yima an mba ni djib’er
yam vun mang ma hed’a petna,
zulona mba mi lan ndi.
7 Ata yima an mba ni hat nga hur mang ma iratnina,
an mba ni gileng ki hurun ma tuna.
8 An min ni tit yam gat manga;
ang aran ndei ki irang fafat ti.
9 Ni nana ba, azongâ mba mi tit tit ta irata ge?
Nata yima nga mi ngom zla mangina.
10 An nga ni halang ki hurun pet;
ar an d’es sei yam vun mang ma hed’a d’i!
11 An nga ni ngom zla manga kurun
kayambala an le tchod’a avorong nguo d’a.
12 Ma didina, an nga ni suburungû!
Ang had’an gat manga.
13 Nga hur mang ma ndeï avunangâ,
an mba ni ndumum mbei ki vunan tutu pet.
14 An mba ni le furîd’a
yam tit ta ni tit yam gat mangid’a
d’igi an nga ni kahle suma ndjondjoîna na.
15 An nga ni djib’er yam vun mang ma hed’a,
iran nga tinda yam lovot manga mi.
16 An nga ni le furîd’a yam gat manga,
an nga ni mar yam zla manga d’i.
17 Ang lan an azong mangâ djivid’a,
kayam an kak karid’a, an ngom zla manga mi.
18 Ang malan iran ndeyo,
kayam an wahle suma ndandal
suma a nga kur gat mangina.
19 An nakoina yam andagad’a ka hî;
ar ang ngeyen vun mang ma hed’a d’i.
20 Hurun nga mi hat yam nga hur mang
ma ang nga ngam teteuna.
21 Ang ngop suma yam mba ad’enga suma ang gazi vuna
suma a vit tei yam vun mang ma hed’ina.
22 Ang hlan ngula ki gol la a golon isa woi kanu,
kayam an nga ni ngom gat manga.
23 Le suma nglona a tok nga kä
á de zla d’a tchod’a kan pî,
an azong mangâ ni ngomî gat manga.
24 Vun mang ma hed’a ni furî manda;
ni mam ba, mi dan d’alâ.
25 An nga ni ged’a kä aduk andaga d’a gugud’upa;
yam zla manga ang tcholon akulo.
26 An vang ad’u zla manda; ang humunu,
ang had’an gat manga.
27 Ang had’an á wäd’u gat manga;
an mba ni de woi yam ahle mang suma ndandalâ.
28 Kur ndak manda an nga ni tchiya;
yam zla manga ang tcholon akulo.
29 Ang walan ndei ki zla d’a kad’a,
yam djivi manga ang tagan gat manga.
30 An man lovot ta irata,
an ge yan kä ad’u nga hur mangâ mi.
31 An nga ni reîd’a ki vun mang ma hed’a;
Ma didina, ar ang mbud’un zulona d’i.
32 An nga ni ring kur lovota hi vun mang ma hed’id’a,
kayam ang b’lengên hurunu.
33 Ma didina, ang had’an lovota hi gat mangid’a
kayambala an ngomot gak dabi manda d’a.
34 Ang han ned’a kayambala an tit yam gat manga,
an ngomot ki hurun pet mi d’a.
35 Ang tinin á tit yam vun mang ma hed’a,
kayam an hurun vumu.
36 Ang tinin hurun yam ahle suma fed’a d’i,
wani ang tinin hurun ni yam vun mang ma hed’a.
37 Ang mbud’un iran ndei yam ahle suma hawa ya’â,
ar an tit ni kur lovot ta lang tang djivid’id’a.
38 Ar ang ndak vun vun mang ma hle
ma ang hlum mi suma a nga lang mandarangâ
ki an azong mangâ mi na.
39 Ang hlan ngul la an nga ni lat mandarata woi kanu,
kayam nga hur mangâ mi djivid’a.
40 Gola! Tan nga d’i lan djivid’a yam gat manga,
ang han arid’a yam d’ingêr manga mi.
41 Ma didina, ar ang tagan o mang nga didinda,
ar ang sud’un d’igi ang hle vunang na.
42 Hina wani, an mba ni hulong ded’a
mi sama nga mi mbud’un zulonina,
kayam an tin hurun ni yam zla manga.
43 Ang pat zla d’a gagazid’a woi avunan ndi,
kayam an nga ni djup sariya mang
nga kad’a ki hur ma tinda.
44 An mba ni ngom gat manga bei ara ba,
an mba ni ngomot gak didin mi.
45 An mba ni tit ki halasa,
kayam an nga ni hal ad’u gat manga.
46 An mba ni le glangâsâ woi
yam vun mang ma hed’a avok amuleina;
zulona mba mi lan nduo mi.
47 An nga ni le furîd’a
yam vun mang ma he ma an hurun vuma.
48 An nga ni yo abon akulo á tchenda
yam vun mang ma he ma an hurun vuma,
an min ni djib’er yam gat manga mi.
49 Ang djib’er yam zla d’a ang dat mi an azong mangâ
d’a ang tinin hurun kata.
50 Wana ni b’leng hur man ma kur ndak mandina:
Kayam vun mang ma hled’a mi han arid’a.
51 Suma yam mba ad’enga a nga san ad’unu,
wani an wal nga woi ki gat manga d’i.
52 Ma didina, an nga ni djib’er
yam sariya mang nga ka d’a dedeid’a,
nga d’i b’lengên hurun mi.
53 An ka guruta yam suma asa’at
suma a ar gat manga woina.
54 Gat manga ti mbut ni sawal man nda hled’a
kur azì ma an nga mbeid’a kuana.
55 Ma didina, andjege dangâla
an nga ni djib’er yam simiyêng
á ngom gat manga.
56 Wana ni vama an ndak á luma,
an ni ngomî gat manga.
57 Ma didina, an dala:
Sun man nda an lata ni ngomî zla manga.
58 An nga ni halang ki hurun pet á lang tang djivid’a;
ar ang b’e vunang kan d’igi ang hle vunang na.
59 An djib’er yam tit manda,
an hulongî á tit yam vun mang ma hed’a.
60 An nga ni le lilinga d’i, an nga ni b’at tan
á ngom vun mang ma hed’a.
61 Dauna hi suma asa’atnina mi vanu,
wani an nga ni mar yam gat manga d’i.
62 Aduk andjege d’a dangâlad’a an nga ni tchol akulo
á gileng yam sariya mang nga ka d’a d’ingêra.
63 An zlap tu ki suma a nga lang mandarang
suma a nga ngom gat mangina.
64 Ma didina, o mang nga didinda ti oî yam andagad’a;
ang had’an gat manga.
65 Ma didina, ang nga le djivid’a ki an azong mangâ
d’igi ang hle vunang na.
66 Ang had’an wad’ud’a ki ned’a,
kayam an tin hurun ni yam vun mang ma hed’a.
67 Avok ka an bei ge yan kä tua d’a, an vit teyo;
ki tchetchemba, an nga ni ngom zla manga.
68 Angî ma djivi ma le suma djivid’ina;
ang had’an gat manga.
69 Suma yam mba ad’enga a nga togon zla d’a kad’a kanu,
wani an nga ni ngom gat manga ki hurun pet.
70 Azi huruzi mi ni b’ala d’igi mbul ma b’ala na,
wani an nga ni le furîd’a yam gat manga.
71 Ata yima an nga kur ndakina
ni vama djivina kanu,
kayam an tin ad’ud’a á hat gat manga.
72 Gat ta ti ndeï avunanga, ti djivid’a kan an
kal lora ki bege d’a hap pa dudubud’a.
73 Nabong ba, mi lanu, mi siran ni mam mi;
ang han ned’a kayam an hat vun mang ma hed’a.
74 Suma a ringîng mandarangâ a wanu, a le furîd’a,
kayam an tin hurun ni yam zla manga.
75 Ma didina, an wala sariya mang nga kad’a ni d’ingêr;
ni kur gagazid’a ba, ang hulongôn yan kä.
76 Ar o mang nga didinda ti b’lengên hurun
d’igi ang hle vunang mi an azong mangâ na.
77 Ar ang wan hohowon ndala an kak ki iranu d’a;
kayam tan nga d’i lan djivid’a yam gat manga.
78 Ar suma yam mba ad’eng suma a nga lan ndaka
bei ad’ut ba na, a mbut zulona,
wani an nga ni djib’erî yam gat manga.
79 Ar suma a nga ringîng mandarang
suma a we vun mang ma hed’ina,
a mbeï gevenu.
80 Ar an kak d’ingêr á tit yam gat manga,
kayam an mbut zulona avorong ngi.
81 An kau wa abo djup pa an nga ni djup sut mangid’a,
an tin hurun ni yam zla manga mi.
82 Iran ndi kau wa abo gol
la an nga ni gol vun mang ma hled’id’a,
an dala: Ni mindja ba, ang mba b’lengên hurun nge?
83 An ni d’igi mbumbul ma a gabam akulo ad’u andosîna na,
wan pî, an nga ni mar yam gat manga d’i.
84 An azong mangâ burun mi ni ga ge?
Ni mindja ba, ang mba ka sariyad’a
yam suma a nga djobon vunana ge?
85 Suma yam mba ad’eng
suma a nga tit yam gat manga d’uo na,
a djugot nga zula kä avoronu.
86 Vun mang ma hed’a pet ni ma iratna;
azi nga digin bei ad’u zlad’a ba;
ang mbeï ndjununu.
87 Ar hina nde azi tchan ndeyo,
wani an ar nga gat manga woi d’i.
88 Yam o mang nga didinda ang aran an kak ki iran
á ngom vun mang ma he ma mi ndeï avunangâ.
89 Ma didina, zla manga ti nga ni teteu;
yat ma kak ma didina mi sä nakulo.
90 D’engzeng manga ti nga
ni kur atchogoi d’a lara ge pet.
Ang landagad’a; ti nga kaka mi.
91 Ni kayam nga hur mangâ ba,
ahlena a nga kaka wana;
azi pet a nga lang sunda mi.
92 Ladjï gat manga ni furî manda d’uo ni,
an ba wa woi kur ndak manda.
93 An mba ni mar yam gat manga yan tu d’i;
ni kayam ndat ba, an nga kaka ki iran wana.
94 An ni mangâ, ang sud’unu,
kayam an nga ni halî gat manga.
95 Suma asa’atna a nga djubun á ban ndeyo,
wani an ni nga kaka tchugot á hum vun mang ma hed’a.
96 An we dabid’a hahle suma djivinid’a pet,
wani vun mang ma hed’a, dabi mamba nga d’i.
97 Ni yan ga ba, an le yam gat manga ge?
Ni ndat ba, an nga ni djib’er kat burâ ki burâ.
98 Vun mang ma hed’a nga mi han ned’a
kal man suma djangûna,
kayam an nga ki sed’em teteu.
99 Ne manda ti kal la hi suma a had’anid’a pet,
kayam an nga ni djib’er yam vun mang ma hed’a.
100 D’al mana mi kal ma hi suma momorogeinina,
kayam an nga ni ngom gat manga.
101 An nga ni d’el tan á tit kur lovot ta tchod’a,
kayam an tin hurun ni yam zla manga.
102 An nga ni wal lei ki nga hur mangâ d’i,
kayam ni ang ba, nga had’anu.
103 Vun mang ma hled’a nadjib’eta avunanu,
ma adjib’eta avunan kal mbul ayuma.
104 Ni yam gat manga ba, an mbut sama d’alâ.
Ni kayam ndata ba, an nga ni noî zla d’a kad’a woi pet wana.
105 Zla manga ni lalam mba b’o yina avoronda,
naku d’a b’o hur lovot mandid’a mi.
106 An gun tanu, an nga tchola yam zla ndata
á ngom nga hur mang ma d’ingêrâ.
107 An nga kur ndaka ngola.
Ma didina, ang han arid’a yam zla manga.
108 Ma didina, ang ve tchen manda
d’igi he d’a hawad’a na,
ang had’an nga hur mangâ.
109 An nga navun matna teteu,
wani an mar nga yam gat manga d’i.
110 Suma asa’atna a gun nga dauna avoron kä,
wani an wal nga woi ki gat manga d’i.
111 Vun mang ma hed’a ni djo man ma te ma gak didina,
kayam mam mi furî manda.
112 An tin hurun á le sunda yam gat manga,
kayam ndat ni wurak man nda gak didinda.
113 An noî suma mbàmbàd’a woyo,
wani hurun ve ni gat manga.
114 Angî yan ma ngeid’a, angî mbarei manda;
an tin hurun ni yam zla manga.
115 Agi suma asa’atna,
agi hud’ugi sä woi dei ki sed’enu,
kayam an ngomî vun ma hed’a hAlo manina.
116 Ang ndjunun yam vun mang ma hled’a,
kayam an kak ki iranu.
Ar an mbut zulona yam hur man ma tinda d’i.
117 Ang ka’î ma ndjununa á sud’un
ndala an tin djib’er manda
yam gat manga tetewu d’a.
118 Ang dik suma a wal lei dei
ki gat mangina woyo,
kayam mbut ir mazid’a zlat nga d’i.
119 Ang nga yo suma asa’at suma yam andagad’ina woi
d’igi a yo sud’o tchafa woi na.
Kayam ndata, an nga ni le yam vun mang ma hed’a.
120 Hliwin nga mi zlak ki mandarâ djidjik avorongû,
an nga ni ring mandara sariya mang nga kad’a mi.
121 An nga ni le sun nda d’ingêr ra irata;
ar ang han abo suma a nga djobon vunana d’i.
122 Ang gaban an azong manga
yam djivi mang nga kanda;
ar suma yam mba ad’enga a lan ndaka d’i.
123 Iran ndi kau wa abo gol la an nga ni gol sut mangid’a;
abo hal la an nga ni hal
d’ingêr mang nga ang he vuna kata mi.
124 Yam o mang nga didinda
ang wan hohowon an azong mangâ,
ang had’an gat manga mi.
125 Ang han an azong mangâ d’alâ
tala an we vun mang ma hed’a d’a.
126 Ma didina, yina ndak wa ang le va,
kayam suma a nga tchila yam gat manga.
127 Ni kayam ndata ba,
an min vun mang ma hed’a kal lora;
gagazi, an minim kal lor ra kal teglesa.
128 An gol gat manga pet ni d’ingêr.
Ni kayam ndat ba,
an nga ni noî zla d’a kad’a woi pet wana.
129 Vun mang ma hed’a ni vama ndandalâ.
Ni kayam ndata ba, an nga ni ngomomu.
130 Ndäd’u zla mang nga woid’a nga d’i b’o yina,
nga d’i he d’alâ mi suma bei wäd’u zlad’ina mi.
131 An ngo vunan ndei hagak á hum zla manga,
kayam vun mang ma hed’a zlam nga d’i lan heî.
132 Ang mbud’ï irang kanu,
ang wan hohowon d’igi ang hle vunang
mi suma a nga le yam simiyêngâ na.
133 Ang siran ad’enga yam zla manga,
ar tchod’a ti te kan ndi.
134 Ang prud’un ndei abo suma a nga djobon vunana
kayambala an ngom gat manga d’a.
135 Ang tin irang kan an azong mangâ,
ang had’an gat manga.
136 Iran nga d’i djang simina d’igi mbina na,
kayam suma a nga ngom gat manga d’i.
137 Ma didina, angî ma d’ingêrâ;
sariya mang nga kad’a ni d’a irata mi.
138 Ang tin vun mang ma hed’a ni ki d’ingêra
ni ki gagazi d’a ngola mi.
139 Hur man ma hata, mi kal wa kanu,
kayam man suma djangûna
a mar wa woi yam zla manga.
140 Vun mang ma hled’a ad’um mbi nde woi tetet.
Ni kayam ndata ba, an azong mangâ nga ni le kamu.
141 Suma a nga golon ni d’igi vama hawana na,
a golon is mi.
Wani an nga ni mar yam gat manga d’i.
142 D’ingêr manga ni d’a didinda;
gat manga ni d’a gagazid’a mi.
143 An nga kur ndaka ki djop vuna,
wani vun mang ma hed’a nga mi lan tan djivid’a.
144 Vun mang ma hed’a ni ma d’ingêr ma didina.
Ni kayam ndata ba,
ang han d’alâ kua á kak ki iranu.
145 Ma didina, an nga ni yang kad’engên pet;
ang humunu, kayam an ngom gat manga.
146 An nga ni yangû; ang sud’unu,
kayam an ngom vun mang ma hed’a.
147 Kid’a yina bei fo tua d’a,
an nga ni yangû,
an nga ni tin hurun yam zla manga.
148 Kur ler ra andjeged’a pet
an nga kaka ki iran
á djib’er yam vun mang ma hled’a.
149 Ma didina, yam o mang nga didinda
ang humun delenu;
ang aran an kak ki iran yam nga hur mangâ.
150 Suma a djobon vunan suma murud’umba,
a hud’ï wa go gevenu;
ni suma a wal lei dei ki gat mangina.
151 Ma didina, ang nga go,
vun mang ma hed’a ni ma gagazina mi.
152 An we woi adjeu dei ala
vun mang ma hed’a ang tinimî á kak gak didin.
153 Ang wan ndak manda, ang prud’un ndeyo,
kayam an mar nga yam gat manga d’i.
154 Ang ve zla manda abongû, ang ndjununu,
ang aran an kak ki iran yam vun mang ma hled’a.
155 Suta ti ni woi dei ki suma asa’atna,
kayam azi nga hal ad’u gat manga d’i.
156 Ma didina, we hohou manga ti ngola heî;
ang aran an kak ki iran yam nga hur mangâ.
157 Man suma a djobon vunan
suma djangûna a nablaud’a;
wan pî, an wal nga woi dei
ki vun mang ma hed’a d’i.
158 An nga ni gol suma mbut ira is,
kayam a ngom nga vun mang ma hled’a d’i.
159 Ma didina, ang wala an hurun ve gat manga;
ang aran an kak ki iran yam o mang nga didinda.
160 Zla manga sideyet ni gagazid’a,
nga hur mang ma d’ingêrâ pet ni ma gak didina mi.
161 Suma avok sumina a nga djobon vunan
bei zlad’a kan ba,
wani an nga ni ringî mandara zla manga.
162 An nga ni le furîd’a yam vun mang ma hled’a
d’igi sama mi hurumï ahlena ablaud’a
ata yima ayînina na.
163 An noî zla d’a kad’a woyo,
an golot ni vama ndjendjed’a,
wani an hurun ve ni gat manga.
164 Kur bur tu, an nga ni gileng yan kid’iziya,
yam nga hur mang ma d’ingêrâ.
165 Suma huruzi ve gat mangina
a mba kak ki halasa ngola;
vama dabazi asezi nga d’uo mi.
166 Ma didina, an tin hurun ni yam sut manga,
an tit ni yam vun mang ma hed’a mi.
167 An nga ni ngom vun mang ma hed’a,
hurun vum heî mi.
168 An nga ni ngom gat manga ki vun mang ma hed’a,
kayam tit manda pet navorongû.
169 Ma didina, ar ang hum tchi mana,
ar ang han d’alâ yam zla manga mi.
170 Ar ang hum tchen man nda hud’a,
ar ang prud’un ndei yam vun mang ma hled’a mi.
171 Ar an de woi ki vunan yam subur manga,
kayam ang nga had’an gat manga.
172 Ar an hle sawala yam vun mang ma hled’a,
kayam vun mang ma hed’a pet ni d’ingêr.
173 Ar ang mad’ï abong ang ndjununu,
kayam an man ni gat manga.
174 Ma didina, an nga ni le d’od’oka yam sut manga,
tan nga d’i lan djivid’a yam gat manga mi.
175 Ar an kak ki iran á gilengû,
ar sariya mang nga kad’a ti ndjunun mi.
176 An vit tei d’igi timi ma vit teina na;
ang halan an azong mangâ,
kayam an mar nga yam vun mang ma hed’a d’i.
Godndu Ala maji ɔr njal
1 Rɔlel nai gə deḛ gə́ gel dee godo rəw-kaw dee’g
Ar dee njaa gə goo godndu Njesigənea̰ lé.
2 Rɔlel nai gə deḛ gə́ d’aa dɔ torndiaje kər-kər
Saŋgee ne gə ŋgaw meḛ dee bura ya ləm,
3 Deḛ gə́ ra né gə́ kori-kori kára kara el ləma,
Gə njaa gə goo rəwje ləa ya ləm tɔ.
4 I nja un ndukunje ləi lé
Mba kar dee tɔs kəm dee dɔ’g bao-bao.
5 Maji kar néramje aw gə goo rəbee
Gə mba kam m’aa ne dɔ godnduije lé kər-kər.
6 Yen ɓa loo gə́ m’oré kəm ndəŋ dɔ godnduije’g lai lé ndá
Rɔm a kul ne el
7 Loo gə́ ma m’ndoo godnduije gə́ meekarabasur ləi wɔji ndá
M’a kɔs ne gajii gə məəm gə́ to goo kára ba bərəŋ.
8 Ma m’ndigi tɔs kəm bao-bao dɔ godnduije’g ya,
Bèe ndá maji kari ubam ya̰’m gə goo ŋgalee el.
9 See ŋgon gə́ basa lé
A ra kila-rəw ləa karee təd pal ŋgad-ŋgad to gə́ ban wa.
Maji karee njaa gə goo ta ləi ɓa.
10 Ma lé m’sa̰gi gə ŋgaw məəm bura ya,
Maji kari ya̰’m am m’ndəm m’aw əw gə godnduije lé el tɔ.
11 Ma lé m’wa məəm kɔgərɔ dɔ ta’g ləi
Gə mba karm m’ra kaiya m’ɔsi ne rəw el.
12 Ǝi Njesigənea̰, ma m’pidii,
Maji kari ndoom godnduije lé ya kari.
13 Rəwta gaŋgje lai gə́ teḛ tai’g lé
Tam a teḛ pa taree kɔs goo na̰ ŋgɔg-ŋgɔg ya tɔ.
14 M’ndá məəm kaḭ m’aa ne dɔ tornduije kər-kər
Asəna gə nébaoje lai gə́ m’iŋga gə́ kama ya.
15 Ndukunje ləi lé m’la̰ji tor dee məəm’g ta-ta ləm,
M’orè kəm sḭ dɔ kila-rəwje’g ləi lé ya ləm tɔ.
16 Godnduije lé m’ar dee to gə́ nérɔlel ləm,
M’ar məəm wəi dɔ ta’g ləi nda̰ el ləm tɔ.
17 Maji kari ra maji gə kura ləi
Gə mba karm m’isi ne kəmba ləm,
Gə mba karm m’orè ne kəm ndəŋ dɔ ta’g ləi ya ləm tɔ.
18 Maji kari ar kəm inja
Mba karm m’orè ne kəm sḭ
Dɔ tornduije gə́ maji dum lé ya.
19 Ma lé m’to gə́ mbá dɔ naŋg nee,
Bèe ndá maji kari lɔm səm dɔ godnduije lé el.
20 Gər ndaa godnduije lé
Malee ram ŋgwɔd-ŋgwɔd ta-ta ya.
21 I ḭ gə njébeeleje,
Deḛ gə́ ndɔl wa dɔ dee ləm,
Deḛ gə́ ndəm dɔ godnduije’g lé ləm tɔ.
22 Maji kari ɔr rɔkul gə kḛji bəḭ-bəḭ dɔm’g
Mbata ma lé m’aa dɔ tornduije kər-kər ya.
23 Lée mbaije lé d’isi d’o̰ njumam kara
Ma kura ləi m’la̰ji tor godnduije məəm’g ta-ta.
24 Tornduije lé m’oo dee gə́ nérɔlel ləm ləm,
Deḛ to gə́ njétɔjim kəmkàrje ya ləm tɔ.
25 Ma lé m’rogo babur’g,
Maji kari am m’isi kəmba gə goo ta ləi ya.
26 M’teggin rəw-kabmje m’ari ndá i ilam keneŋ,
Maji kari ndoom godnduije lé tɔ.
27 Maji kari ar kəm inja dɔ rəw ndukunje’g ləi ndá
M’a la̰ji tor néraje ləi gə́ dumkoo lé məəm’g.
28 Ŋgaw məəm tɔsəm gə no̰ mbigi-mbigi,
Maji kari unm urm tar gə goo ta ləi ya.
29 Rəw taŋgɔm lé maji kari ɔs rɔm’g rəw gə́ raŋg
Ndá am siŋgam mba karm m’ndolè ne goo godndui ya.
30 Ma lé mbər rəw kankəmta ɓa mba njaa keneŋ,
Ma m’unda godnduije ɓa nɔm’g pèrèrè.
31 Ma lé m’reḛ́ dɔ tornduije’g lé rḛ́-rḛ́,
Njesigənea̰, maji kari ar kəm sɔḭ wa kəm el.
32 Ma lé m’wa godnduije ɓa m’aiŋgwɔd dan dee’g
Mbata i nja ar gosonégər taa məəm pəl-pəl.
33 Njesigənea̰, maji kari ndoom rəw godnduije lé
Mba karm m’wa dee məəm’g saar m’teḛ ne ndɔ gə́ rudu’g lé ya.
34 Maji kari am gosonégər
Mba karm m’aa ne dɔ godndui kər-kər ləm,
Gə mba karm m’ra gə ŋgaw məəm bura ləm tɔ.
35 Maji kari ɔr nɔm kila-rəw godnduije’g lé
Mbata ma lé m’ndigi togə́bè ya.
36 Maji kari ar tornduije lé wa məəm
Unda kar məəm to dɔ nékiŋgaje’g.
37 Maji kari am m’tel kəm wagəsa gə́ raŋg dɔ néje gə́ to gə́ maji bèlm’g lé
Ndá am m’isi kəmba dɔ rəw’g ləi ya.
38 Ndukun ləi gə́ i un ar kura ləi lé
Maji kari aree aw lée’g béréré ya,
To ndukun gə́ wɔji dɔ deḛ gə́ ɓəli lé.
39 Rɔkul gə́ a gə dəb dɔm’d gə́ ma m’ɓəl lé
Maji kari ɔsee rɔm’g rəw gə́ raŋg
Mbata rəwta-gaŋgje ləi lé to maji péd-péd ya.
40 Aa oo, ndukunje ləi lé ma m’ndigi ra née ya,
Maji kari am m’isi kəmba gə goo meekarabasur ləi lé.
41 Njesigənea̰, maji kari ar meekɔrjol ləi wɔji dɔm ləm,
Ar kaji ləi wɔji dɔm gə goo ndukun ləi ləm tɔ.
42 Bèe ɓa yeḛ gə́ njekula sul dɔm’g lé
M’a kaskəm kilá ta’g
Mbata ma lé m’ɔm məəm dɔ ta’g ləi lé ya.
43 Maji kari ɔr kankəmta tam’d gə́ raŋg el
Mbata ma lé məəm to yel dɔ rəwta-gaŋgje’g ləi.
44 Ma lé m’a kaa dɔ godndui ta-ta
Gə́ kédé-kédé saar gə no̰.
45 Ma lé m’a njaa to gə́ məəm ndigi
Mbata m’saŋg goo ndukunje ləi.
46 Ma lé m’a pata tornduije lé no̰ mbaije’g ya
Ɓó m’a ra kəmkul el.
47 Godnduije lé m’ar dee to gə́ nérɔlel ləm,
Ma m’unda dee dan kəm’g ya.
48 Ma lé m’odo jim rəw gə́ tar par gə́ dɔ godnduije’g
Gə́ m’unda dee dan kəm’g lé ləm,
M’ndigi la̰ji tor godnduije lé məəm’g ya ləm tɔ.
49 Maji kari ar məəi olé dɔ ndukun’g ləi gə́ i un ar kura ləi
Mbata i nja ɓa am m’unda məəm yel gə́ dɔi’g.
50 Yee ɓa to né gɔl məəm dan nékəmndoo’g ləm,
Mbata ndukun ləi lé am m’tel m’isi ne kəmba ya.
51 Njébeeleje lé d’undam gə́ nékunda-kogo lə dee
Nɛ ma m’unda rɔm ɓad gə godndui lé el.
52 Ǝi Njesigənea̰, ma lé m’ə̰ji dɔ rəwta-gaŋgje’g ləi gə́ ləw lé
Yee ɓa ma m’gɔl ne məəm.
53 Loo gə́ m’oo njémeeyèrje gə́ d’uba godnduije d’ya̰ lé ndá
Boo-oŋg ḭ səm jugugu.
54 Godnduije lé ɓa to gə́ gin pakɔsje ləm
Gə́ m’ɔs mee kəi gə́ m’isi keneŋ gə́ mbá lé.
55 Ǝi Njesigənea̰, loondul’g ya lé
M’ar məəm olé dɔ rii’g ndá
Arm m’aa dɔ godndui ya.
56 Yee neelé ɓa to gə́ né gə́ wɔji dɔm ya,
Mbata m’aa dɔ ndukunje ləi kər-kər ya.
57 Ǝi Njesigənea̰, ma m’pana:
Né gə́ kəm karm m’ra lé
To mba kaa dɔ taje ləi kər-kər ya.
58 Ma lé m’ra ndòo rɔi’g gə ŋgaw məəm bura,
Maji kari oo kəm lootondoo’g gə goo ndukun ləi lé ya.
59 Ma lé m’ə̰ji dɔ rəw kabmje’g ndá
M’tel m’ɔm ne gɔlm par gə́ dɔ tornduije’g ya.
60 M’ɔs rɔm ɓad gə mba ra godnduije ya
Ɓó m’ŋgira kudum el.
61 Gumje lə njémeeyèrje lé d’aḭ dɔm sub ya,
Nɛ m’ar məəm wəi dɔ godndui’g lé nda̰ el tɔ.
62 Lée dan mee loo bab ya kara
M’ḭ tar gə mba pidii
Mbata rəwta-gaŋgje ləi gə́ gə dɔ najee lé.
63 Ma lé m’wa baokura gə deḛ lai gə́ ɓəli ləm,
Gə deḛ gə́ d’aa dɔ ndukunje ləi kər-kər lé ləm tɔ.
64 Ǝi Njesigənea̰, meemaji ləi lé taa dɔ naŋg nee pəl-pəl ya,
Maji kari ndoom godnduije lé.
65 Ǝi Njesigənea̰, i nja ra meemaji gə kura ləi
Gə goo ndukun ləi lé ya.
66 Maji kari ndoom loo kɔr kəm ta gə gosonégər lé
Mbata m’ɔm məəm dɔ godnduije’g ya.
67 Loo gə́ d’am m’oso kul el ɓəi ndá
M’ndəm rəw ya,
Nɛ ɓasinè lé m’orè kəm sḭ dɔ ta’g ləi.
68 I to njemeemaji gə́ njekwanoji ya,
Maji kari ndoom godnduije lé ya.
69 Njébeeleje lé təd taŋgɔm d’ɔm tam’g,
Nɛ ma lé m’aa dɔ ndukunje ləi gə ŋgaw məəm bura ya.
70 Meḛ dee ila mba̰ree to gə́ ubu gə́ ɓi bèe,
Nɛ ma lé m’ar godndui to gə́ nérɔlel ləm.
71 Kula gə́ d’ula kəm ndòo lé tel to maji dɔm’g
Gə mba karm m’ndoo ne godnduije ya.
72 Godndui gə́ teḛ tai’g lé maji mbata ləm
Unda néje tɔl-dɔg (1.000) gə́ ra dee gə larlɔr gə larnda.
73 Jii ɓa undam ləm, uba ne kag rɔm ləm tɔ,
Maji kari am gosonégər
Mba karm m’ndoo ne godnduije lé ya.
74 Deḛ gə́ ɓəli lé d’oom ndá d’al ne rɔ dee yaa̰
Mbata m’unda məəm yel gə́ dɔ ndukunje’g ləi lé.
75 Ǝi Njesigənea̰, ma m’gər gao
Rəwta-gaŋgje ləi lé to gə dɔ najee ya.
Meenda londoŋ lé ɓa i am m’oso ne kul.
76 Maji kar meemaji ləi lé to né gɔl məəm
To gə́ i un ne ndui ar kura ləi lé ya.
77 Maji kam m’isi kəmba gə goo meekaw taḭ-taḭ ləi
Mbata godndui lé m’aree to gə́ nérɔlel ləm.
78 Njébeeleje gə́ d’orè dɔm naŋg lal né gə́ bèe lé
Maji kar kəm sɔḭ wa kəm dee,
Ma lé godnduije lé ma m’la̰ji tor dee məəm’g ya.
79 Maji kar deḛ gə́ ɓəli lé tel ree rɔm’g ya ləm,
Gə deḛ gə́ gər tornduije lé ləm tɔ.
80 Maji kar məəm to goo kára ba bərəŋ gə́ dɔ godnduije’g
Gə mba kar rɔkul tɔm ne jo̰dɔrɔ el.
81 M’ndiŋga rɔm gə mba teḛ dɔ kaji’g ləi ləm,
M’unda məəm yel gə́ dɔ ndukun’g ləi lé ya ləm tɔ.
82 Kəm to ndòo goo ndukun’g ləi
Am m’pana:
See ndɔ gə́ ra ŋga ɓa i a gɔl məəm ɓəi wa.
83 Mbata ma lé m’to asəna gə ɓɔl gə́ naa̰ tar kəm sa’g bèe,
M’ar məəm wəi dɔ godnduije’g lé nda̰ el.
84 See kura ləi a si kəmba ndɔ ka̰da ŋga ɓəi wa.
Esé see ndɔ gə́ ra ɓa i a gaŋgta dɔ njékula kəm ndooje’g lé ɓəi wa.
85 Njébeeleje lé d’inja bwaje nɔm’g podé-podé ya,
Deḛ ra né gə goo godndui el.
86 Godnduije lai lé to kankəmta.
Deḛ lé d’ula kəm ndòo lal né gə́ bèe,
Ndá maji kari ree la səm ya.
87 Nai lam ba kar dee d’ilam naŋg pal
Karm m’udu ne guduru ŋga,
Nɛ ma lé m’uba ndukunje ləi lé m’ya̰ dee nda̰ el.
88 Maji kari am m’tel m’isi kəmba gə goo meemaji ləi
Gə mba karm m’aa ne dɔ tornduije gə́ i wɔji lé m’ar dee d’ɔr njal.
89 Ǝi Njesigənea̰, ta ləi lé to njaŋg mee dara’g saar-saar gə no̰.
90 Meenda londoŋ ləi lé to njaŋg gə ləbee-ləbee saar-saar gə no̰,
I nja unda naŋg neelé aree ŋgəŋ ŋgəŋ-ŋgəŋ,
91 Gə goo godnduije lé ɓa néje lai to ne njaŋg saar teḛ ne ɓogənè ya,
Mbata néje lai lé i ar dee d’oso geli’g
92 Ɓó lé godndui lé m’aree to gə́ nérɔlel ləm bèe el ndá
M’udu bo̰ dan nékəmndoo’g ləm mba̰ ya.
93 M’a kar məəm wəi dɔ ndukunje’g ləi nda̰ el,
Mbata mbɔl dɔ deḛ ya ɓa i am m’tel m’isi ne kəmba.
94 Ma lé m’to kaḭ ya, maji kari ajim,
Mbata ma lé m’saŋg goo ndukunje ləi.
95 Njémeeyèrje lé d’aar ŋginam
Gə mba karm m’udu guduru ya,
Nɛ ma lé m’ra kəm rakaa dɔ tornduije’g lé ya.
96 Néje lai gə́ maji d’ɔr njal lé
M’oo rəw-nim dee to gən ya,
Nɛ godnduije lé rəw-nim dee godo.
97 Ǝi, ma lé m’unda godndui dan kəm’g dana bab!
To né gə́ m’la̰ji toree məəm’g ndɔje kára-kára lai
98 Godnduije lé ar kəmkàr ləm tɔ yaa̰ unda ka̰ njéba̰je ləm,
Mbata godnduije to rɔm’g ta-ta.
99 Ma lé m’gər né yaa̰ unda njéndoom-néje lai
Mbata tornduije lé to né gə́ m’la̰ji tor dee məəm’g ta-ta.
100 Gosɔnégər ləm lé ur dɔ ka̰ ɓugaje’g ya
Mbata m’aa dɔ ndukunje ləi kər-kər.
101 Ma lé m’ɔg gɔlm dɔ rəwje gə́ majel gə́ rara kara
Gə mba korè ne kəm sḭ dɔ ta’g ləi ya.
102 M’unda rɔm ŋgərəŋ dɔ godnduije’g el
Mbata i nja ɓa gə́ njḛdoom né ya.
103 Ǝi, taje ləi lé lel tam’g jula-jula
Unda ubu tə̰ji gə́ lel tam’g bèe.
104 Gə goo ndukunje ləi lé ɓa m’tel ne njegosonégər,
Bèe ɓa rəw taŋgɔmje lai lé m’ə̰ji dee bəḭ-bəḭ.
105 Ta ləi lé to gə́ pərŋgel gə́ ndogó kila gɔlmje’g ləm,
To gə́ lookàr gə́ àr njai-njai dɔ kila-rəw’g ləm ya ləm tɔ.
106 Ma lé m’un ndum gə rɔkubu ndá
M’a kaar dɔ’g njaŋg
Gə mba kaa ne dɔ godnduije gə́ meekarabasur ləi wɔji.
107 M’isi dan nékəmndoo’g al dɔm sula,
Ǝi Njesigənea̰, maji kari am m’tel m’isi kəmba gə goo ta ləi.
108 Ǝi Njesigənea̰, maji kari taa takə̰ji ləm gə́ teḛ tam’g ləm,
Ndoom godnduije lé ya ləm tɔ!
109 M’isi ta tuji’g ta-ta
Nɛ m’ar məəm wəi dɔ godndui’g lé el.
110 Njémeeyèrje lé d’iya gum podé-podé gə mba kwam ne ya,
Nɛ m’ndəm əw gə ndukunje ləi el.
111 Tornduije lé to gə́ nénduba ləm gə́ to saar gə no̰,
Mbata deḛ to né gə́ m’ndá məəm kaḭ dɔ’g.
112 M’wa məəm kɔgərɔ
Gə mba ra godndui ta-ta ya saar karee ɔr rɔd.
113 Dəwje gə́ njémeebəŋgərəje lé
M’ə̰ji dee bəḭ-bəḭ,
Nɛ godndui lé ɓa m’unda dan kəm’g.
114 I lé to njo̰loo-kiya-rɔm keneŋ ləm, gə dər-rɔ ləm ləm tɔ,
Ma m’unda məəm yel gə́ dɔ ndukun’g ləi lé ya.
115 Seḭ njémeeyèrje lé ɔdje tam’d gə́ raŋg,
Gə mba kam m’aa ne dɔ godnduje lə Ala ləm kər-kər.
116 Maji kari gədm gə goo ndukun ləi
Mba karm m’isi ne kəmba ya,
Ar kəm sɔḭ wa kəm dan némeekundayel’g ləm el.
117 Maji kari to gə́ négədm
Gə mba karm m’aji ne ləm,
Gə mba karm m’ra ne godnduije lé lal kəw rɔm ləm tɔ.
118 Deḛ gə́ d’unda rɔ dee ŋgərəŋ gə godnduije lé
I nja ə̰ji dee bəḭ-bəḭ
Mbata sukəmloo lə dee lé d’oma̰ ne pi.
119 Njémeeyèrje lai gə́ dɔ naŋg neelé
I ɔm dee kɔrɔ asəna gə siḭ lar bèe,
Gelee gə́ nee ɓa m’unda ne tornduije gə́ i wɔji lé dan kəm’g gə mbəa.
120 Ɓəl gə́ i ula məəm’g lé undam badə gaŋgm,
Rəwta-gaŋgje ləi kara d’am m’ɓəl yaa̰ tɔ.
121 Ma m’aa dɔ godndui gə dɔ néra gə́ gə dɔ najee,
Maji kari ubam ya̰’m ji njékorè dɔm naŋgje’g lé el.
122 Maji kari to dərgel kura ləi ra ne səa meemaji
Ɓó ya̰ loo ar njébeeleje d’orè dɔm naŋg el.
123 Kəm to ndòo goo kaji’g ləi ləm,
Gə goo ndukun’g ləi gə́ ka̰ meekarabasur ləm tɔ.
124 Maji kari ra né ar kura ləi gə goo meemaji ləi ya ləm,
Ndoom godnduije lé ləm tɔ.
125 Ma lé m’to kura ləi ya,
Maji kari am gosonégər
Gə mba karm m’gər ne tornduije lé.
126 Kàree as gə mba kar Njesigənea̰ ra né ya,
Mbata deḛ d’al ta ta godndui’g.
127 Gelee gə́ nee ɓa ma m’unda ne godnduije dan kəm’g
Unda larlɔr, gə́ àr ŋgad-ŋgad.
128 Gelee gə́ nee ɓa ndukunje ləi lé
M’oo gə́ né gə́ to gə goo rəbee ya,
Rəw taŋgɔmje lai lé
M’ə̰ji dee bəḭ-bəḭ.
129 Tornduije lé maji dum,
Bèe ndá ma m’aa dɔ dee kər-kər.
130 Ta ləi gə́ riba dəa lé ar loo ndogó ne jol-jol
Ar deḛ gə́ négər na meḛ dee tas lé d’iŋga gosonégər.
131 M’teḛ tam m’ila ne kəmə pugudu
Mbata mal godnduije lé ram ŋgwɔd-ŋgwɔd.
132 Maji kari tel kəmi par gə́ rɔm’g
Ɓó gə oo né kəm lootondoo’g
Gə goo nérai gə́ i ra
Mbata lə deḛ gə́ d’unda rii dan kəm dee’g lé.
133 Ar gɔlm ŋgəŋ ŋgəŋ-ŋgəŋ dɔ ta’g ləi ya
Ɓó ar né gə́ kori-kori kára kara dum dɔm el tɔ.
134 Maji kari ɔrm ji dəwje gə́ njékorè dɔm naŋgje’g
Gə mba karm m’aa ne dɔ ndukunje ləi.
135 Ar kəmi to jḛ̀ dɔ kura’g ləi ləm,
Ndoom godnduije lé ləm tɔ.
136 Man-no̰ ruba kəm’g asəna gə kəm-rəw-mán gə́ aḭ kuji-kuji bèe
Mbata dəwje d’aa dɔ godndui el.
137 Ǝi Njesigənea̰, i lé to gə́ njemeekarabasur ya ləm,
Rəwta-gaŋgje ləi lé kara to gə goo rəbee ya ləm tɔ.
138 I tum gin tornduije gə́ i wɔji lé dɔ meekarabasur’g ləm,
Gə dɔ boo-meenda londoŋ’g lé ləm tɔ.
139 Mal tornduije gə́ ram ŋgwɔd-ŋgwɔd lé sɔ siŋgam
Mbata njékoma̰ səmje d’ar meḛ dee wəi dɔ taje’g ləi.
140 Ta ləi to ta gə́ to njaŋg ya,
Kura ləi lé undá dan kəmee’g tɔ.
141 Ma lé m’to né gə́ əḭ el gə́ d’ḛjim bəḭ-bəḭ,
Lé bèe kara m’ar məəm wəi dɔ ndukunje’g ləi lé nda̰ el.
142 Meekarabasur ləi to meekarabasur gə́ to saar gə no̰ ləm,
Godndui lé kara to gə́ kankəmta ya ləm tɔ.
143 Néurti gə néɓəŋgərəti lé darm bus ya,
Nɛ godnduije lé ɓa m’ar dee to gə́ nérɔlelje ləm.
144 Tornduije lé to gə dɔ najee saar gə no̰,
Maji kari am gosonégər mba kam m’isi ne kəmba ya.
145 Njesigənea̰, ma m’ɓar rii gə ŋgaw məəm bura,
Maji kari ilam keneŋ mba karm m’aa ne dɔ godnduije lé kər-kər.
146 Ma m’ɓar rii, bèe ndá maji kari ajim
Gə mba karm m’aa ne dɔ tornduije gə́ i wɔji lé.
147 Ɓad ɓa kar loo àr ɓəi lé m’ra né gə ndum wəl
M’pana: M’unda məəm yel gə́ dɔ ndukunje’g ləi ya.
148 Ɓad ɓa kar kàr-ŋgəm-loo gə́ loondul teḛ el ɓəi lé kara
M’teḛ kəm gə mba kḛji ta ləi məəm’g ya tɔ.
149 Maji kari oo ndum gə goo meemaji ləi ya ləm,
Am m’isi kəmba gə goo rəwta-gaŋg ləi ya ləm tɔ.
150 Deḛ gə́ ndolè goo néra gə́ majel lé
Rəm pər gə́ rɔm’g,
Deḛ d’unda rɔ dee ɓad gə godndui.
151 Ǝi Njesigənea̰, i si mbɔrm’g dəb,
Godnduije lai lé to kankəmta ya.
152 Un kudee ləw ba lé m’gər gə goo tornduije lé
To gə́ i unda dee gə mba kar dee to saar-saar gə no̰.
153 Maji kari oo kəm lootondoo’g
Ɓó gə taam ilam ne tar ya kari
Mbata ma lé m’ar məəm wəi dɔ godndui’g lé el.
154 Maji kari oso gelm’g ɓó gə ugam ne
Gə mba karm m’isi ne kəmba gə goo ndukun ləi lé ya.
155 Kaji lé to əw gə njémeeyèrje
Mbata deḛ lé saŋg goo godnduije el.
156 Ǝi Njesigənea̰, meekaw taḭ-taḭ ləi lé dum loo ya,
Maji kari am m’tel m’isi kəmba gə goo rəwta-gaŋgje ləi ya.
157 Njékula kəmndooje gə njékoma̰ səmje lé bula dum tura ya,
Nɛ ma m’unda rɔm ɓad gə tornduije lé el.
158 Njékun dɔ mar deeje
Gə́ d’aa dɔ ta ləi kər-kər el lé to kḛji kəm’g.
159 Maji kari gər gao to gə́ ma m’unda ndukunje ləi dan kəm’g,
Njesigənea̰, am m’tel m’isi kəmba gə goo meemaji ləi ya!
160 Kankəmta ɓa i tum ne ginta ləi,
Rəwta-gaŋgje ləi lai gə́ to gə dɔ najee lé to gə no̰ ya tɔ.
161 Mbaije lé d’ula kəm ndòo lal né gə́ bèe,
Nɛ ma lé taje ləi ya kára ba ɓa m’ndəb ndəbee.
162 Ta ləi ya kára ba ɓa m’al ne rɔm
Asəna gə yeḛ gə́ iŋga boo-nébanrɔ lé.
163 Taŋgɔm lé m’ə̰ji bəḭ-bəḭ ləm,
M’oo gə́ né gə́ to kḛji ləm tɔ,
Nɛ godndui-i nja ɓa m’unda dan kəm’g.
164 Mee ndɔ kára ba ya ndá m’ila riɓar dɔi’g gɔl siri-siri,
Mbata rəwta-gaŋgje ləi gə́ to gə dɔ najee lé.
165 Deḛ gə́ d’unda torndui dan kəm dee’g lé
D’isi dan meelɔm’g dana bab,
Né kára kara a kila dee kag rəw-kaw dee’g el.
166 Ǝi Njesigənea̰, ma lé m’unda məəm yel gə́ dɔ kaji’g ləi ya ləm,
Godnduije lé kara m’ra née ya ləm tɔ.
167 Ma m’aa dɔ tornduije gə́ i wɔji lé ləm,
M’unda dee dan kəm’g ya ləm tɔ.
168 Ma m’aa dɔ ndukunje ləi gə dɔ tornduije lé
Mbata rəw-kabmje lai lé to raga ndəgəsə nɔḭ’g.
169 Ǝi Njesigənea̰, maji kar ndu no̰ ləm aw njal teḛ rɔi’g,
Am gosonégər gə goo ndukun ləi lé.
170 Maji kar ndòo ra ləm aw saar teḛ rɔi’g ya,
Taa dɔm gə goo ndukun ləi lé.
171 Maji kar tam teḛ ila mber ta pidii
Mbata i lé ndoom godnduije lé ya.
172 Ta ləi lé maji kar tam teḛ ɔs ne pa ya,
Mbata godnduije lai lé to né gə́ to gə dɔ najee.
173 Maji kar jii ya ɓa to gə́ né la səm,
Mbata ndukunje ləi ɓa ma mbər dee.
174 Ǝi Njesigənea̰, ma lé mal kiŋga kaji ləi ram ŋgwɔd-ŋgwɔd,
Godndui lé m’aree to gə́ nérɔlel ləm.
175 Maji kar ŋgaw məəm si kəmba ɓó gə pidii ne ləm,
Maji kar rəwta-gaŋgje ləi kara gədm ləm tɔ.
176 Ma lé m’ila tar mbir-mbir
Asəna gə badə gə́ ndəm bèe,
Maji kari ndolè kura ləi lé ya,
Mbata ma lé m’ar məəm wəi dɔ godnduije’g lé el tɔ.
